Voleybo L musobaqa qoidalari,ularni tashkil etish va o‘tkazish

25. IKKINChI HAKAM:
25.1 Joyi.
Ikkinchi hakam birinchi hakamning qarama-qarshi tomonidagi voleybol ustuni ortida birinchi hakamga qaragan holda tik turib joylashadi (S.1, S.5).
25.2. Vakolatlari.
25.2.1. Ikkinchi hakam birinchi hakamning yordamchisi hisoblanadi. Shu bilan bir qatorda uning o‘zining mustaqil vakolatlari mavjud. (25.3).
Agar birinchi hakam o‘z faoliyatini davom ettira olmaslik holatiga tushib qolsa, ikkinchi hakam uning vazifalarini o‘z zimmasiga olishi kerak.
25.2.2. Ikkinchi hakam, xushtak chalmasdan turib, o‘z vakolatiga tegishli bo‘lmagan xatolarni ishora bilan ko‘rsatishi mumkin. Lekin u ushbu xatolarni birinchi hakam so‘zsiz e’tiborga olishini talab qila olmaydi (25.3).
25.2.3. Ikkinchi hakam kotib faoliyatini nazorat qilib boradi (26.2.).
25.2.4. Ikkinchi hakam zaxiradagi o‘yinchilarni kuzatib turadi. Agar ular qoidaga xilof harakat qilishsa, bu haqda birinchi hakamga xabar beradi (4.2.1).
25.2.5. Ikkinchi hakam ikki jamoa o‘yinchilari razminkasini nazorat qilib boradi (4.2.3).
25.2.6. Ikkinchi hakam tanaffuslarga ruxsat beradi, ularning muddatini nazorat qiladi, noto‘g’ri murojaat yoki talabni rad etadi (16, 16.6, 26.2.2.5).
25.2.7. Ikkinchi hakam tanaffuslarga va o‘yinchi almashtirish sonini nazorat qili turadi xamd bu xaqda birinchi hakamga to‘liq axborot berib boradi (ikkinchi tanaffus va 5—6 almashtirishlar, o‘z vakolatidagi axborotlar) (16.1, 26.2.2.3).
25.2.8. Agar biror o‘yinchi jaroxat olsa ikkinchi hakam istisno tariqasida o‘yinchi almashtirishga ruxsat beradi yoki shu jarohat olgan o‘yinchiga 3 daqiqa tiklanish uchun imkon beradi (8.2, 18.1.2).
25.2.9. Ikkinchi hakam maydo yuzasi, to‘pning sifati va to‘rnnig qoidaga muvofiq o‘rnatilganligini nazorat qilib turadi (1.2.1, 3).
25.2.10. Ikkinchihakamjazochorasiko‘rilganjamoaa’zolarinikuzatadivaularniqoidagaxilofxarakatlarihaqidabirinchihakamgaxabarberadi (1.4.5, 22.3.2).
25.3 Burchlari.
25.3.1. Xar bir partiyadan oldin, xatto o‘yin davomida ham o‘yinchilarni maydonda joylashish qoidasini bo‘zmasliklarini nazorat qilib boradi va kartochkada ko‘rsatilga joylashish raqamlarig muvofiqligini solishtiradi (5.2.3.1, 7.3.2, 7.3.5, 19.2.2).
25.3.2. Ikkinchi hakam o‘yin davomida hushtak chalish va ishora bilan quyidagi qarorlarni qabul qiladi:
25.3.2.1. Raqib maydon va to‘r ostidan raqib tomoniga o‘tib ketganda (7.5, 12.2);
25.3.2.2. O‘yinga kiritilayotgan to‘p qilayotgan jamoa o‘yinchilari joylashish qoidasini bo‘zganda (7.5);
25.3.2.3. O‘zi joylashgan tomonning yaqinida o‘yinchi to‘rga va chegaralovchi antennaga tegib ketsa (12.3.1);
25.3.2.4. Orqa chiziq o‘yinchisi yoki libero to‘siq qo‘yganda (14.3.3, 15.6.2, 15.6.6);
25.3.2.5. To‘p begona jism yoki maydon yuzasiga tegsa (birinchi hakam bunday xatoni ko‘rmay qolganda) (9.4.1, 9.4.2, 9.4.3, 9.4.4)
25.3.3. O‘yin yakunida bayonnomaga imzo qo‘yadi (26.2.3.3).