World Bank Document
Yüklə 1,57 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- STANDART V NORMALARA M L OLUNMA HESABATI (SN H) Ölk d korporativ idar etm nin qiym tl ndirilm si AZ RBAYCAN
- Nailiyy tl r.
- Növb ti add mlar
| Standart və Normalara Əməl Olunma Hesabatı (SNƏH) Korporativ İdarəetmə Korporativ İdarəetmə üzrə Ölkə Qiymətləndirməsi Azərbaycan sentyabr 2009 Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized 62533
KORPORATİV İDARƏETMƏ NƏDİR? Korporativ idarəetmə şirkətlərdə idarəetmə və nəzarət strukturları və prosesləri ilə bağlıdır. Korporativ idarəetmə rəhbərlik, Direktorlar Şurası, nəzarət edən səhmdarlar, minoritar səhmdarlar və digər səhmdarlar arasında münasibətləri əhatə edir. Yaxşı korporativ idarəetmə şirkətlərin səmərəliliyini və kənar kapitalı əldə etmək imkanlarını artıraraq davamlı iqtisadi inkişafa töhfə verir. İƏİT-in Korporativ İdarəetmə Prinsipləri Dünya Bankının bu sahədə apardığı fəaliyyət üçün çərçivəni təmin edir və əsas praktiki məsələləri müəyyən edir: səhmdarların və maliyyə sahəsində digər tərəfdaşların hüquqları və onlara qarşı ədalətli yanaşma, qeyri-maliyyə tərəfdaşlarının rolu, açıqlama və şəffaflıq və Direktorlar Şurasının vəzifələri. KORPORATİV İDARƏETMƏ NƏYƏ GÖRƏ ƏHƏMİYYƏTLİDİR? Yeni formalaşmış bazar iqtisadiyyatı ölkələri üçün korporativ idarəetmənin təkmilləşdirilməsi bir sıra mühüm ictimai siyasət məqsədlərinə xidmət göstərə bilər. Yaxşı korporativ idarəetmə yeni formalaşan bazarın maliyyə böhranlarına həssaslığını azaldır, əmlak hüquqlarını gücləndirilir, əməliyyat məsrəflərini və kapital qiymətlərini azaldır və kapital bazarının inkişafına gətirir. Zəif korporativ idarəetmə çərçivələri investorların inamını azadlır və kənardan investisiyaların daxil olmasına mənfi təsir göstərə bilər. Həmçinin, pensiya fondları tərəfindən kapital bazarlarına daha çox investisiya qoyulmasını nəzərə alaraq, yaxşı korporativ idarəetmə pensiya əmanətlərinin saxlanması üçün xüsusi əhəmiyyət kəsb edir. Son bir neçə il ərzində, korporativ idarəetmənin əhəmiyyəti elmi tədqiqatların artması ilə vurğulanıb. Tədqiqatlar yaxşı korporativ idarəetmə təcrübəsinin şirkətlərdə əlavə iqtisadi dəyərin (ƏİD) əhəmiyyətli dərəcədə artması, məhsuldarlığın artması və ölkələrdə sistemli maliyyə problemlərlə bağlı riskin azalması ilə nəticələnməsini göstərmişdir. KORPORATİV İDARƏETMƏ ÜZRƏ SNƏH QİYMƏTLƏNDİRMƏLƏRİ Korporativ idarəetmə beynəlxalq maliyyə icması tərəfindən əsas on iki qabaqcıl təcrübə standartlarının biri kimi qəbul olunmuşdur. Dünya Bankı İƏİT-in Korporativ İdarəetmə Prinsiplərinin tətbiqini qiymətləndirir. Onun qiymətləndirmələri Dünya Bankının və Beynəlxalq Valyuta Fondunun (BFV) Standart və Normalara Əməl Olunma Hesabatları (SNƏH) proqramının tərkibi hissəsidir. SNƏH təşəbbüsünün məqsədi ölkənin iqtisadi və maliyyə həssaslığını artıra biləcək zəif məqamların aşkar edilməsindən ibarətdir. Korporativ İdarəetmə üzrə hər SNƏH qiymətləndirməsində hüquqi və tənzimləyici çərçivə və, həmçinin, fond birjasında qeydiyyatdan keçmiş şirkətlər tərəfindən tətbiq olunan qaydalar və əməl olunma nəzərdən keçirir və çərçivə beynəlxalq səviyyədə qəbul olunmuş etalona uyğun olaraq qiymətləndirilir.
Korporativ idarəetmə çərçivələri İƏİT-in Korporativ İ İdarəetmə Prinsiplərinə əsasən qiymətləndirilir. Ölkənin qiymətləndirmədə iştirakı və yekun hesabatın dərc olunması könüllüdür. Qiymətləndirmələrin diqqət mərkəzi fond birjalarında qeydiyyatdan keçmiş şirkətlərin korporativ idarəetməsidir. Siyasəti formalaşdıranların müraciəti əsasında, SNƏH- larda, həmçinin, konkret sektorlar (misal üçün, banklar, digər maliyyə təşkilatları və ya dövlət müəssisələri) xüsusi siyasət baxımından qiymətləndirilə bilərlər. Qiymətləndirmələr standartlaşdırılmış və sistemli xarakter daşıyır və siyasət tövsiyələrini daxil edir. Cavab olaraq, bir çox ölkələr korporativ idarəetmə sahəsində hüquqi, tənzimləyici və institusional islahatlara başlamışdır. Vaxt ötdükcə irəliləyişlərin ölçülməsi məqsədilə qiymətləndirmələr yeniləşdirilə bilər. 2009-cu ilin iyun ayının sonuna qədər dünyanın 55 ölkəsində 66 qiymətləndirmə başa çatdırılmışdır. Korporativ İdarəetmə üzrə SNƏH proqramı haqqında məlumat
STANDART V NORMALARA M L OLUNMA HESABATI (SN H) Ölk d korporativ idar etm nin qiym tl ndirilm si AZ RBAYCAN SENTYABR 2009 Xülas Haz rk hesabat Az rbaycanda korporativ idar etm üzr siyas t ç rçiv sini qiym tl ndirilir. Hesabatda korporativ idar etm nin t nziml nm sind son t kmill dirm l r qeyd olunur, siyas t tövsiy l ri verilir v investorlar üçün Az rbaycanda korporativ idar etm nin qiym tl ndirilm si üçün etalonlar t qdim olunur. S n d 2005-ci ilin Korporativ dar etm üzr SN H Hesabat n n yenil dirilmi variant d r.
institusional v hüquqi d yi iklikl ri davam etdirilmi dir. Yeni qanunlar v dig r hüquqi-normativ aktlar investorlar n hüquqi müdafi sini art r b v daha geni i güzar mühiti yax la d rm d r. Bura 2007-ci ilin S orta F aliyy ti v Daxili Audit haqq nda Qanunlar , h mçinin 2008-ci ild Mülki M c ll y edilmi d yi iklikl r v idar hey ti üzvl rinin v zif l rini mü yy n ed n v aidiyy ti xsl rl qdl ri t nziml y n müdd alar daxildir. Az rbaycan n “Doing Business” hesabat nda reytinqi 2005-ci ild n ba layaraq h miyy tli d r c d artm d r. Korporativ idar etm nin t tbiqi v icras , h mçinin v xüsusil xarici investisiyalar qoyulmu banklarda v irk tl rd yax la ma a ba lay b. Xarici donorlar n, o cüml d n, BMK-nin Az rbaycanda Korporativ dar etm Layih sinin f aliyy ti bu sah d yararl olmu dur.
irk t maliyy l dirm üçün kapital bazarlar ndan istifad edir. Son zamanlar h yata keçirilmi hüquqi d yi iklikl r haqq nda geni bilikl r mövcud deyil, yeni qaydalara az m l olunur v Qiym tli Ka zlar üzr Dövl t Komit si (QKDK) m hdud resurslar v c rim l rl iri sayda s hmdar c miyy tl rin n zar t etm k m cburiyy tind dir. Konkret probleml r kiçik s hmdarlar n az müdafi olunmas , mü ahid uras v idar hey ti, o cüml d n, t fti komissiyas kimi aidiyy ti orqanlar üçün laz mi s viyy d mü yy n edilm mi hüquq v v zif l r, mü ahid uralar nda müst qil üzvl rin çat mazl v aç qlama t l bl rin az riay t olunmas daxildir: irk tl r bütün hallarda maliyy hesabatlar n d rc etmir v auditin keyfiyy ti qar qd r. Növb ti add mlar Az rbaycan n islahatlar aparma a davam etm sini n z r alaraq, QKDK-nin gücl ndirilm si, s hmdar c miyy tl ri üçün hüquqi ç rçiv nin b rpas v korporativ idar etm m c ll sinin yarad lmas üzr t bdirl r görülm lidir. Bu ura v idar hey ti üzvl ri v investorlar aras nda m lumatl l n art r lmas v maliyy v korporativ aç qlamalar n t kmill dirilm si üzr davaml s yl rin görülm si il d st kl nm lidir. Kapital bazarlar n n infrastrukturu v daha geni hüquqi ç rçiv si, h mçinin, b rpa olunmal d r. Prioritet islahatlara a a dak lar daxildir: mü ahid uras v idar hey ti üçün müvafiq hüquq v v zif l rin d qiql dirilm si, kiçik s hmdarlar n müdafi sinin art r lmas , mülkiyy t v aidiyy ti t r fl rin qdl ri haqq nda aç qlama verm k t l bl rinin gücl ndirilm si v icras n n t min edilm si v daha çox korporativ m lumatlar n ictimaiyy t aç qlanmas n n t min edilm si. Yüklə 1,57 Mb. Dostları ilə paylaş:
|