______________________________________________________ART-SANAT 2014/1________________________________________________________
115
XRF ve ED
XRF Analizleri Sonuçları
Yapının narthex böl“m“nden alınan adet sıva ve boya örneği FTIR ve EDXRF
analizi için gönderilmiştir. Bunların içinden analize uygun miktarda ve yapıda olan
örnekten sıva ve boya içerikleri hakkında veri alınmıştır. (Aky“z,S. ;Aky“z
T.v.d.,2009)
Sonuç alınan örnekler şunlardır; NRb–1, NRb–7, NRb–8 ve NRb–9.
NRb
–1:
İç narthex g“ney duvarı – cm arası noktalardan alınan adet boya
örneği
NRb
–7
: İç narthex ten naosa açılan kapı sövesi “zerine d“şen krem renkli
içerisinde muhtemelen organik katkı boşlukları bulunan sıva ve “zerinde b“y“k
böl“m“ tozumuş durumda siyah-yeşil boya izleri bulunan sıva-boya örneği.
NRb
–8:
İç narthex g“ney duvarı - cm seviyesinden alınan krem renkli alt
kısmında muhtemelen taşıyıcı duvarda bulunan tuğladan kaynaklı kırmızı lekeler ve
az miktarda lokal siyah izler bulunan “zerinde koyu mavi lacivert ve kırmızı boya
bulunan hassas durumda sıva-boya örneği.
NRb
–9:
İç narthex orta ile sol kapı arasında bulunan b“y“k boyutlu olduğu
tahmin edilen çıplak ayakların bulunduğu sahnenin, sahne bitiş çizgisinden alınan
kırımızı boya örneğidir.
FTIR ve EDXRF a
naliz sonuçlarına göre y“ksek oranda % 0-80) kalsiyuma
rastlanmıştır. Kalsit, aragonit, gypsum ve kuvartz, feldspata t“m sıva örneklerinde
rastlanmıştır. (S. Aky“z;v.d; 2009, s.402 ). Eser miktarda bulunan Toryum (Th)
elementi ise
Çanakkale den başlayarak Trakya sahillerinin kumlarının içeriğinde
bulunan bir element olup; b
u bulgu iç narthex Bizans dönemi sıvalarında kullanılan
agregaların çevrede bulunan yakın kaynaklardan sağlandığını d“ş“nd“rmektedir.
______________________________________________________ART-SANAT 2014/1________________________________________________________
116
KAYNAKLAR
AGRAWAL, R.C., v.d.,2003, ,Icomos Principles for Preservation and Conservation-
Restoration of Wall Paintings
, Icomos 14th General Assembly in Victoria Falls,
Zimbabwe, s. 1-5
ARDEL, A., 1959,
Keşan Ainos Bölgesinde Coğrafi M“şahadeler, İ.Ü Coğrafya
Enstitüsü Dergisi, C. 5, No: 10, s. 138-144
AUBRY, de la Motraye, 1727, Voyages in Europe, Asie et Afrique, La Haye.
AKYUZ, S., v.d., FT-IR and EDXRF analysis of Wall paintings of ancient Hagia Sophia
Church , Journal of Molecular Structure, Volume 924-
, İssue (April 30, 2009), p.
400-403. ISSN: 0022-2860 DOI:10.1016/j.molstruc.2009.01.020 Elsevier Science
BAŞARAN, Sait, 2004 Balkanları Anadolu ve Ege ye Bağlayan Kent, Toplumsal
Tarih, No: 125, s. 4
–7.
BATUR, Muzaffer, 1961,
Enez , Arkitekt, No: 305, s. 173–186
BOZDAĞ, Sevgi, 1979, Enez’in Eski Eserleri, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fak“ltesi
Sanat Tarihi Böl“m“ Bizans Sanatı K“rs“s“, (Yayımlanmamış Mezuniyet Tezi),
İstanbul,
.
CASSON, St., 1926, Macedonia, Thrace and Ilyrica, Oxford.
COMTE, de Choiseul-Gouffier, 1842, Voyage Pittoresque de la Greece, Paris.
ÇEŞMELİ, Hande., 2007, Enez Ayasofya Kilisesi (Fatih Cami) Duvar Resimlerinin
Analizleri v
e Koruma Önerileri,
İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fak“ltesi Taşınabilir
K“lt“r Varlıklarını Koruma ve Onarım Ana Bilim Dalı, Yayınlanmamış Y“ksek
Lisans Tezi , İstanbul.
DİKİLİTAŞ, G“lseren, 2005, Duvar Resimlerinin Bozulmasına Neden Olan Etkenler ve
Koruma Uygulamaları,
İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fak“ltesi Taşınabilir K“lt“r
Varlıklarını Koruma ve Onarım Ana Bilim Dalı, (Yayınlanmamış Y“ksek Lisans Tezi),
İstanbul.
ERDOĞAN, Muzaffer,
, Osmanlı Mimari Tarihinin Arşiv Kaynakları, Tarih
Dergisi, C.3, No: 5
– , İstanbul, s. –122.
ERDOĞAN, Muzaffer,
–1978, Osmanlı Devrinde Trakya Abidelerinde Yapılan
İmar Çalışmaları, Güney Doğu Avrupa Araştırmaları Dergisi, No: 6– , İstanbul, s.
121
–188
ERZEN, A., 1972,
Enez Ainos) Araştırmaları, Güneydoğu Avrupa Araştırmaları
Dergisi, I, s. 235-248
EVLİYA ÇELEBİ,
, Seyahatname V, (Çev. Zuhuri Danışman), C. , İstanbul.
EYİCE, Semavi,1962–1963, Enez de Yunus Kaptan T“rbesi ve (as Yunus Bey in
Mezarı (akkında Bir Araştırma, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fak“ltesi Tarih
Dergisi, C.13, No:17
–18, s. 141–158
EYİCE, Semavi, 1969, Trakya da Bizans Devrine Ait Eserler, Belleten, No:
, s.
325
–358
______________________________________________________ART-SANAT 2014/1________________________________________________________
117
EYİCE, Semavi, 1975, Bertrandon de la Broquıère ve Seyahatnamesi , İslam
Tetkikleri Enstitüsü Dergisi, C.VI, No:1
–2, s. 85–126
GÖKBİLGİN, M. Tayyib, 1952, XV-XV). Asırlarda Edirne ve Paşa Livası, İstanbul
Üniversitesi Edebiyat Fak“ltesi Yayınları, No:
, İstanbul.
GÜLEÇ, Ahmet,1997, Tarihi Yapılarda Koruma: Kimyasal Sağlamlaştırıcılar ve
Koruyucular , Yapı, No: 185.
GÜLEÇ, Ahmet, Ayasofya M“zesinde İklim Araştırmaları: Pilot Çalışma, III.
Müzecilik Semineri Bildirileri,
İstanbul,
, s.
–233.
GÜLEÇ, Ahmet, Enez Ayasofyası (arç ve Sıva Analizleri, Kültürel Mirasın
Korunmasında Spektroskopik Yöntemler, İstanbul Kültür Üniversitesi Uluslararası
Sempozyum 05
–08 Nisan 2007,
yayınlanmamış bildiri .
HASLUCK, F. W. 1908
–1909, , Monuments of the Gattelusi, The Annual of the British
Scholl of Athens, No:15, s. 248-257.
HERODOTOS, 1991, Herodot Tarihi, (
Çev. M“ntekim Ökmen), Remzi Kitabevi,
İstanbul.
HOMEROS, 1999,
İlyada, (
Çev. Azra Erhat-A. Kadir), Can Yayınları, İstanbul.
HUTZ, I. 1828,
Beschreibung der Europaeischen Türkei,
M“nchen.
LAMPAKES, Georgios,
Periegeseis, Deltion tes Christianikes Archaiologikes
Etaireias, 8, 1908, s. 3
–41.
MANGO, C., 1976, Byzantine Architecture, New York.
MAY, J. M. F., 1950, Ainos Its History and Coinage, Oxford Universty Press, London.
MORA, P., MORA, L., Philippot, P., 1984, Conservation of Wall Paintings, Glasgow.
MYSTAKIDES, B. A., 1932,
Enia-Ainia, Thrakika, No: 15, s. 44–54.
OUSTERHOUT, Robert, 1985,
The Byzantine Church at Enez: Problems in Twelft-
Century Architecture ,
Jahrbuch der Österriechischen Byzantinistik, 35, s. 262
–280
OUSTER(OUT, R., BAKİRTZİ, C., 2007, The Byzantine Monuments of the Evros/Meriç
River Valley, European Center for Byzantine and Post-Byzantine Monuments,
Thessaloniki..
PİRİ REİS,
, Kitab-ı Bahriye, T“rk Tarihi Araştırma Kurumu Yayınları, No: 2,
İstanbul.
PROCOPIUS, 1940, The Buldings of Procopius, Loeb Classical Library, Harvard
Universty Press..
SLADE, Adolphus, 1833, Records of Travels in Turkey, Greece, London.
TUNAY,
M. İhsan,
, Enez Ayasofyası Fresko Araştırmaları , . Kazı Sonuçları
Toplantısı, No:1676, Ankara 24
– Mayıs
, s.
–525
VERGILIUS, 1971, Aeneas III, (
Çev. Oktay Akşit), İstanbul Edebiyat Fak“ltesi
Yayınları, No.
, İstanbul.
VOCOTOPOULOS, P. L., 1981,
The Role of Constantinopolitan Architecture During
the Middle
and Late Byzantine Periods, XV). )nternationaler Byzantinisten Kongreß,
Akten )/ , Wien
, Jahrbuch der Österreichischen Byzantinistik, 31/2.
Dostları ilə paylaş: |