Mövzu: Mеhmanхana fəaliyyətinin tariхi inkişaf mərhələləri Plan
Yüklə 5,01 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- 4. Marketinq-miks
119 nəzərdən keçirilə bilər. Bunlar marketinq silsiləsinin tərkib hissələrini təşkil edir. Bazar tədqiqatı konkret mehman-xanaya və onun təklif etdiyi məhsullara aid olaraq daha əlverişli bazar seqmentlərinin müəyyənləşdirilməsi üçün vacibdir, lakin əsas səylər əmtəənin irəli çəkilməsi və onun satışı üzərində mərkəzləşdirilməlidir. Mehmanxana xidmətləri hiss edilməzdir, onların təsvir edilməsi və ya ölçülməsi, həmçinin keyfiyyətinin yoxlanılması mümkün deyil. Adətən bu xidmətlər birbaşa və ya vasitəçilər (turizm agentliklərinin) vasitəsilə ayrıca və ya turpaket formasında satılır. Məlumdur ki, marketinq və satış eyni mənaya malik məfhumlar deyil. Satış satıcının, marketinq isə alıcının tələbatları üzərində mərkəzləşdirilir. Satış prosesi mehmanxananın təklif etdiyi məhsul vasitəsilə alıcının tələbatının təmin olunmasına elə istiqamətləndirilmişdir ki, bu məhsul özü- özünün satışını təmin etsin. Artmaqda olan rəqabət ticarətin (satış) idarə olunmasını inkişaf etdirən əsas səbəblərdən biri kimi çıxış edir. Daxili xidmətlərin satışı mehmanxana təsərrüfatı sahəsində sahibkarlıq fəaliyyətinin inkişafı üçün geniş imkanlar yaradır. Satış ş öbəsinin təşkilat strukturu mehmanxananın ölçüsündən və yerindən, əməkdaşların imkanları və qabiliyyətindən və rəhbərliyin siyasətindən asılıdır. Fərdi müştərilərin mehmanxana nömrələrinə görə ödədikləri vəsait gəlirin əsas hissəsini təşkil edir, buna görə də ticarət şöbəsinin meneceri bütün mümkün vasitələrdən istifadə edərək daimi müştərilərin saxlanılmasına və yeni müştərilərin tapılmasına var qüvvəsi ilə çalışır. Mehmanxanada marketinq və xidmətlərin satışı ilə məşğul olan əməkdaş mehmanxana və onun potensial müştəriləri barədə tam məlumatlı olmalıdır. Marketinq qonaqların arzu və tələbatlarının aşkarlanması və onların, əlbəttə ki, şəxsi gəlir əldə edilməsi şərti ilə ağlabatan qiymətlərlə təmin olunması üçün nəzərdə tutulmuşdur. Menecment üzrə mütəxəssis kimi yaxşı tanınan Piter Draker demişdir ki, «biznesin məqsədini çox qısaca təyin etmək olar: «özünüz üçün müştəri yaradın». Mehmanxana-restoran biznesinə gəlincə, bu tərifə dərhal bunu da əlavə etmək lazımdır: «... və elə edin ki, o sizin yanınıza yenidən qayıtsın». 120 Müştəri əldə edilməsi və saxlanılması bir çox adamların tələbat duyduğu məhsulun və yaxud xidmətin tapılması deməkdir. Kemmons Uilson bütün ölkə üzrə öz «Holidey Inns» mehmanxanalarının tikintisinə başlarkən o, Amerikada yaşayan ailələrin və iş adamlarının böyük kütləsinin tələbatlarını təmin edirdi: müvafiq qiymətlə keyfiyyətli mehmanxanada qalma imkanının yaranması. Digər nümunə kimi «McDonald's» restoranlar şəbəkəsini misal gətirmək olar. Bu restoranlar vasitəsilə Rey Krok amerikalılara onların yaşadıqları həyat tərzincə vacib olan istədiklərini çox böyük məharətlə vermişdir: hərəkətdə olarkən dadlı və ucuz nahar etmək imkanı. Marketinqi istehlakçıya istiqamətlənmə kimi müəyyən edərək Alaster Morrison bu anlayışı aşağıdakı 11 tezisin köməyi ilə təsvir etmişdir. • Bir nömrəli tezis - müştərinin tələbatı: • bu gün müştərinin tələbatlarını nə qədər çox təmin edirsinizsə, sabah onun sizin müştəriniz olmasına daha çox şans yaranır; • bütün şöbələrin, menecerlərin və işçi kollektivin yeganə məqsədi müştərilərin tələbatlarını təmin etməkdir; • müştərinin tələbatları - daimi qayğı obyekti və elmi-tədqiqat məsələsi olmalıdır; • müştəri barədə məlumat onun tələblərini təmin etmək imkanlarını artırır; • marketinq tədqiqatları fasiləsiz olaraq aparılır və onlar çox mühümdür; • müştəri tələbatlarında baş verən bütün dəyişikliklər dərhal qeyd olunmalıdır; • yeni məhsulların və yeni xidmət növlərinin yaranmasına tələbat vaxtında dərk olunmalıdır; • müəssisənin zəif və güclü tərəfləri arasındakı nisbətin dövri təhlili aparılır; • güclü tərəflər qeyd olunmalı, zəif tərəflər isə aradan qaldıрılmalıdır; • perspektiv planlaşdırmanın dəyəri həddən artıq qiymətləndirilməməlidir; • müştəri tələbatlarının dəyişilməsini qabaqcadan görmək və bunun üçün bütün marketinq imkanlarından istifadə etməklə müvafiq addımlar atmaq lazımdır; • müştəri tərəfindən müəssisənin məhsulu necə qiymətləndirməsi aşkar olmalıdır; 121 • məhsullar, xidmətlər və reklam bu qiymətləndirmənin nəzərə alınması ilə inkişaf edir; • şöbələr arasında əməkdaşlığa qiymət verilir və müsbət qarşılanır; • əməkdaşlıq nə qədər çox olarsa, xidmətlər də bir o qədər yaxşı göstərilər və müştəri razı qalar; • eyni tipli müəssisələrlə əməkdaşlıq məqsədəuyğundur; • əməkdaşlıq nə qədər çox olarsa, müştəri bir o qədər razı qalar; • baş verən dəyişikliklər əsassız deyil, qaçılmaz kimi qəbul edilir; • dəyişikliklərə müqavimət göstərilmir, onlara uyğunlaşırlar; • biznesin diapazonu son dərəcədə geniş olmalıdır; • müştəriyə daha yaxşı xidmət göstərilməsinə və ya qarşılıqlı fəaliyyətə aparan imkanlar kapitala çevrilməlidir; • marketinq fəaliyyətinin ölçülməsi və qiymətləndirilməsi müntəzəm surətdə aparılır; • marketinq üzrə effektiv proqramlar və strategiyalar təkrarlanır və inkişaf etdirilir; • marketinq üzrə xərclər, habelə əmək ehtiyatlarına xərclənən vəsaitlərdən səmərəli surətdə istifadə olunmalıdır. Mehmanxana sənayesində fəaliyyət göstərən həm iri şirkətlərin, həm də kiçik müstəqil müəssisələrin bazarda öz mövqelərini möhkəmləndirmələri üçün yeni marketinq imkanlarını axtardıqları şəraitdə apardıqları marketinq strategiyalarının ə sasında axtarış və qərar qəbuletmənin eyni mexanizmi durur. Marketinqə aid hər hansı qərarı qəbul etməzdən qabaq, birinci növbədə, ümumi iqtisadi vəziyyətin aydınlaşdırılması tövsiyə olunur. Bu cür prosedur, adətən, xarici mühitin təhlili adlanır. Bu zaman biznesə təsir etmək qabiliyyətinə malik iqtisadi, sosial, siyasi və texnoloji amillər tədqiq olunur. 4. Marketinq-miks Marketinqi təşkil edən əsas tərkib hissələrini, adətən, marketinq-miks adlandırırlar (yəni marketinq çeşidi). Bu miksin dörd əsas tərkib hissələrini Yüklə 5,01 Kb. Dostları ilə paylaş:
|