Xborot texnologiyalari va tizimlari. Axborot

Vaqt davri	Axborotdan foydalanish konsepsiyasi	Axborot tizimlari turlari
Foydalanish maqsadi
1950- 1960 yy.	Hisob-kitob hujjatlarining qog‘ozdagi oqimi	Elektromexanika- buxgalteriya mashinalarida hisob-kitob hujjatlariga ishlov berish axborot tizimlari	Hujjatlarga ishlov berish tezligini oshirish. Hisoblarga ishlov berish va ish haqini hisoblash protseduralarini soddalashtirish
1960-1970 yy.	Hisobotlarni tayyorlashda asosiy yordam	Ishlab chiqarish axboroti uchun boshqaruv axborot tizimlari	Hisobotlarni tayyorlash jarayonini tezlashtirish
1970-1980 yy.	Sotishning boshqaruv nazorati	Qarorlar qabul qilishni qо‘llab-quvvatlash tizimi. Yuqori boshqaruv bо‘g‘ini uchun tizimlar	Eng oqilona yechimni tanlab olish
1980-2005 yy.	Axborot – raqobatli ustunlikni ta’minlovchi strategik resurs	Strategik axborot tizimlari. Avtomatlashtirilgan ofislar	Firmaning omon qolishi va gullab-yashnashi
2000 –2010 yy.	Axborot – bu jamiyat rivojlanishining asosiy resurslaridan biridir	Taqsimlangan axborot tizimlari. Intellektual axborot tizimlari.	Jamiyatni axborotlashtirish
2010-x.v.	Foydalanuvchilarning davlat (interaktiv) xizmatlarini tez va qulay olishning sifatli yangi darajasi	Davlat axborot tizimlari (Elektron xukumat)	Davlat organlarining ochiqliligi

Dastlabki axborot tizimlari 50-yillarda paydo bо‘ldi. Bu yillarda ular hisoblarga ishlov berish va ish haqini hisoblashga mо‘ljallangan bо‘lib, elektromexanik-buxgalterlik mashinalarida amalga oshirilar edi. Bu hujjatlarni qog‘ozda tayyorlashga sarflanadigan vaqt va xarajatlarni birmuncha qisqartirishga olib keldi.

60-yillar axborot tizimlariga munosabat о‘zgargan yillar bо‘ldi. Ulardan olingan axborot kо‘plab parametrlar bо‘yicha davriy hisobotlar uchun qо‘llanila boshlandi. Buning uchun tashkilotlarga ilgari bо‘lganidek, faqat hisob raqamlarigaxizmat kо‘rsatadigan va ish haqini hisoblaydigan emas, balki keng maqsadlarga mо‘ljallangan, kо‘plab funksiyalarga xizmat kо‘rsata oladigan kompyuter uskunalari talab etilardi.
70-yillarning boshi 80-yillarda axborot tizimlaridan qarorlar qabul qilish jarayonini qо‘llab-quvvatlash va tezlashtirish, boshqaruv nazorat vositasi sifatida keng foydalanila boshlandi.
80-yillarning oxiriga kelib axborot tizimlaridan foydalanish konsepsiyasi yana о‘zgaradi. Ular axborotning strategik manbai bо‘lib qoldi va istalgan yо‘nalishdagi tashkilotning barcha darajadalarida foydalanildi. Bu davrning axborot tizimlari о‘z vaqtida zarur axborotni taqdim etib, tashkilotga о‘z faoliyatida muvaffaqiyatga erishish, yangi tovarlar yaratish va xizmatlar kо‘rsatish, mahsulotni sotish uchun yangi bozorlar topish, о‘ziga mos sheriklarni ta’minlash, past narxlarda mahsulot ishlab chiqarishni tashkil etish va kо‘plab boshqa sohalarda yordam beradi.