Azərbaycan Respublikası Prezidentinin ĠĢlər Ġdarəsi
PREZĠDENT KĠTABXANASI
───────────────────────────────────────────────────────────────────────────────────
131
1988-ci ildən təcavüzkar erməni separatizminin ərazi iddiaları azərbaycanlıların qədim torpaqlarından
kütləvi deportasiyasına, çoxsaylı terror aktlarının törədilməsi və tammiqyaslı amansız müharibəyə səbəb oldu.
On minlərlə insan həlak oldu, əlil vəziyyətinə düĢdü, yüz minlərlə soydaĢımız qaçqın və məcburi köçkünə
çevrildi. Dağlıq Qarabağ və onun ətrafında olan 7 rayonumuz erməni hərbi birləĢmələri tərəfindən iĢğal edildi.
18 il bundan əvvəl fevralın 25-də dörd aydan çox mühasirədə yaĢayan Xocalı əhalisi növbəti mühasirə
gününün baĢlayacağını, səhərin açılmasını gözləyirdi. 1991-ci ilin noyabr ayından Ģəhər blokadaya alınmıĢdı.
Mühasirədə olan bir Ģəhərin sakinlərinin təpədən dırnağadək silahlanmıĢ erməni hərbçiləri üçün nə qorxusu ola
bilərdi ki? Bəli, 1992-ci ilin Ģaxtalı 26 fevral səhəri xocalıların Xocalıdakı son səhəri oldu. Özü də öz dəhĢətli
mənzərəsi ilə yaddaĢlarda silinməz bir iz qoydu...
Fevralın 25-dən 26-na keçən gecə Xocalı sakinlərinin qəddar qətliamının həyata keçirilməsinə artıq
siyasi qərar verilmiĢdi. 1992-ci il fevralın 26-da qədim Xocalı Ģəhəri misli görünməmiĢ qəddarlıqla Yer üzündən
silindi. Bu dəhĢətli qətliamı hər bir azərbaycanlı bu gün də ürək ağrısı ilə xatırlayır.
Xocalı sakinlərinə qarĢı soyqırım aktının Dağlıq Qarabağ bölgəsinin iĢğalı zamanı Ermənistan
Respublikasının həyata keçirdiyi etnik təmizləmə siyasətinin yeni bir mərhələsini təĢkil etməsi aĢkar bir
gerçəklikdir. Xocalı faciəsi iki yüz ildən çox bir müddətdə erməni millətçiləri tərəfindən xalqımıza qarĢı
aparılan etnik təmizləmə və soyqırım siyasətinin qanlı səhifəsidir. Müxtəlif vaxtlarda fərqli Ģəkildə, xüsusi
riyakarlıqla həyata keçirilən bu mənfur siyasətə heç zaman ara verilməmiĢ, gah qanlı toqquĢmalara səbəb olmuĢ,
gah da dövrün tələblərinə uyğun ideoloji forma ilə pərdələnmiĢdir. Bu dəhĢətli cinayət əməlinin məqsədi
Xocalını Yer üzündən silməklə Azərbaycan torpaqlarının iĢğalını asanlaĢdırmaq olmuĢdur. Bununla birlikdə
bəzi xarici dövlətlərdən böyük miqdarda hərbi yardım alan Ermənistan Respublikasının silahlı qüvvələri Xocalı
faciəsindən sonra özünə gələ bilməyən Azərbaycanın Dağlıq Qarabağ bölgəsinin iĢğalını qısa müddətdə baĢa
çatdırmıĢ və ətraf rayonların zəbt edilməsi planlarının icrasına baĢlamıĢdır.
Dünyada soyqırım həm hüquqi, həm də siyasi aspektlərdən kifayət qədər öyrənilmiĢdir. Belə qənaətə
gəlmək mümkündür ki, onun qarĢısını siyasi qiymətləndirmə ilə əvvəlcədən almaq mümkündür. Belə olan halda
cavabını gözləyən aĢağıdakı suallar ortaya çıxır: Bəs onda dünya birliyi nəyi gözləyir? Niyə ikili standartlardan
çıxıĢ edərək qərəzli mövqe nümayiĢ etdirir? Hələ neçə soyqırım baĢ verməlidir ki soyqırım qurbanlarının haqq
səsi eĢidilsin?
XXI əsrdə Xocalıda baĢ vermiĢ soyqırıma siyasi qiymət verilməmiĢdirsə, deməli, o, hələ də davam edir.
Soyqırımı gerçəkləĢdirən dövlət - Ermənistan bu faktı inkar edir. MüdhiĢ riyakarlığa əl ataraq günahkarların
cəzalandırılmasına maneə törədir. Bu gün Xocalıda törədilmiĢ qanlı hadisələrin baĢ aktyorları - cinayətkarları
Ermənistanda mühüm dövlət postları tuturlar. Serj Sərkisyan hazırda iĢğalçı Ermənistan Respublikasının
prezidentidir. Xocalı soyqırımı zamanı mayor rütbəsində olan S. Ohanyan general paqonları gəzdirir. Cinayətin
digər iĢtirakçıları da oyuncaq qurumda və Ermənistanda müxtəlif vəzifələr tuturlar. Xocalı soyqırımını və
əməliyyatlarda iĢtirakını təsdiq edən S. Sərkisyan Böyük Britaniyanın Chatam Haus beyin mərkəzində qurumun
rəhbəri Robertsona özünün "silah yoldaĢı" kimi müraciət edəndə biz riyakarlıq və cinayətin, ikili mövqelərin
son həddi ilə üzləĢirik. Lakin buna etirazları görmürük. Bu, dözülməz vəziyyətdir.
Ermənistanın sabiq prezidenti Robert Köçəryan Avropa ġurasının mötəbər kürsüsündən dünya
ictimaiyyətinə xitabən Dağlıq Qarabağda, xüsusən də Xocalıda keçirilən hərbi əməliyyatlarda iĢtirakından fəxr
duyduğunu bildirir. Hərbi cinayətdə iĢtirak edən R. Köçəryan, əslində, bununla soyqırım aktına birbaĢa rəvac
verdiyini təsdiqləmiĢdir. Bu faktları Xocalıda baĢ verən qanlı hadisələrin Ermənistan rəhbərliyi tərəfindən
əvvəlcədən planlaĢdırıldığını və həyata keçirildiyini təsdiq etdiyi üçün qeyd edirik.
Burada onu da vurğulamaq istərdik ki, Xocalı hadisələrinə bəzi dünya ölkələri hələ zamanında ədalətli
siyasi münasibət bildirmiĢdir. Belə ki, soyqırım baĢ verdiyi müddətdə Ağ Ev və ABġ Konqresi baĢda olmaqla
bəzi Avropa və Amerika rəsmiləri bu soyqırımı bəĢəriyyətə qarĢı cinayət kimi qiymətləndirmiĢdilər. QardaĢ
Türkiyənin bu istiqamətdəki fəaliyyəti baĢqalarına nümunə ola biləcək dərəcədə xüsusilə seçilmiĢdir. 18 il əvvəl
Türkiyənin Ġstanbul, Ankara, Ġzmir, Ərzurum, Qars, Ġğdır və baĢqa Ģəhərlərində keçirilən mitinqlərdə türk
milləti hər zaman Azərbaycanın yanında olduğunu və onun haqq iĢini dəstəklədiyini bir daha təsdiq etmiĢdir.
Bundan baĢqa, qardaĢ Türkiyədə artıq erməni canilərinin beynəlxalq məhkəmədə cəzalandırılması istiqamətində
addımlar atılıb. Bir müddət öncə Türkiyənin "Əsassız soyqırım iddialarına qarĢı cəmiyyət"i Xocalı
soyqırımındakı cinayətlərinə görə S. Sərkisyanın və R. Köçəryanın Haaqa Beynəlxalq Məhkəməsinə verilməsi
təĢəbbüsü ilə çıxıĢ ediblər.
Ġtaliya parlamenti də Dağlıq Qarabağ münaqiĢəsi ilə bağlı Azərbaycanın haqlı mövqeyini dəstəkləyən
qətnamə qəbul edib. Xatırladaq ki, Ġtaliya Avropa ölkələri arasında Almaniyadan sonra Dağlıq Qarabağ
münaqiĢəsi ilə bağlı qətnamə qəbul edən ikinci dövlətdir.
Ġslam Konfransı TəĢkilatının Xocalı soyqırımı ilə bağlı qəbul etdiyi xüsusi qətnamə beynəlxalq
təĢkilatlar tərəfindən Xocalı faciəsini "insanlığa qarĢı cinayət" kimi tanıyan ilk sənəddir. 51 ölkənin qəbul etdiyi
Dostları ilə paylaş: |