XroniKİ c viruslu hepatit xəSTƏLƏRİNİn müALİCƏSİNDƏ rekombinant alfa-interferon
Yüklə 263,4 Kb.
|
qiymətləndirmək üçün), qaraciyər damarlarının doppleroqrafiyası (qapı
venası sistemində qan dövranının vəziyyətinin qiymətləndirilməsi üçün) və qarın boşluğu orqanlarının kompyuter tomoqrafiyası (qarın
boşluğunda kiçik
miqdarda mayenin
aşkarlanması üçün) aparılmalıdır. Əgər xəstədə qaraciyər sirrozunun inkişafının əlamətləri müəyyən edilərsə, o zaman VƏT çox ehtiyatla və diqqətli monitorinq fonunda aparılmalıdır. 2.Konkret xəstədə xəstəliyi yaradan HCV-in genotipinin təyini. Əgər xəstədə HCV “2” və ya “3” genotiplərinə aiddirsə, onda müalicə məhdudiyyətlər olmadan başlanmalıdır və 24 həftə müddətində davam etdirilməlidir. Əgər xəstədə HCV “1” genotipə aiddirsə, o zaman xəstədə interleykin 28B (IL-28B) geninin polimorfizmi təyin olunmalıdır. Bu tədqiqat “2” və ya “3” genotipli HCV ilə törədilən XCH xəstələrində də aparıla bilər. Bu müayinənin vacibliyi onunla bağlıdır ki, İFN preparatları daxil edilən VƏT-nın gözlənilən effekti bilavasitə bu genin variantından asılıdır. “CC” tipində effektivlik orta hesabla 80%-ə çatırsa, “CT” tipində 40% təşkil edir, “TT” tipində isə orta hesabla 20%-i keçmir. Əgər xəstədə IL-28B geninin “CC” tipidirsə, o zaman ona r-İFN preparatlarının istifadəsi ilə VƏT 48 həftə müddətinə təyin edilir. Əgər xəstədə IL-28B geninin “CT” və xüsusən, “TT” tipi aşkarlanarsa, o zaman xəstə r-İFN preparatları (hətta pegiləolunmuş İFN preparatları) ilə aparılan VƏT-nın böyük ehtimalla kifayət qədər effektiv olmayacağı haqqında məlumatlandırılmalıdır; bu pasientlərə birbaşa təsirli virusəleyhinə preparatlarla VƏT təyin edilməlidir. 3. Xəstədə virus yükünün, yəni onun qanında virus RNT-sinin konsentrasiyasının təyini. Müalicədən əvvəl xəstədə təyin olunmuş virus yükü sonralar viremiyanın
“ilkin” səviyyəsi kimi istifadə olunur.
XCH-NİN KURABELLIK PREDİKTORLARI Konkret
xəstəyə VƏT
planlaşdırılan zaman
onun başlanmasından əvvəl, müalicənin gözlənilən terapevtik effektinin alınmasının mümkün imkanları, eləcədə xəstə üçün VƏT-in mümkün
neqativ nəticələrinin və ağırlaşmalarının riskləri qiymətləndirilməlidir. Bununla əlaqədar olaraq, hər bir xəstədə kifayət qədər “kurabellik prediktorlarının” mövcudluğuna mühüm qiymət verilir. Xəstənin və ya xəstəliyin konkret xarakteristikası olaraq, hər bir belə “prediktor”, etiotrop terapiyadan yaxşı terapevtik effekt əldə edilməsi şansını yüksəldən amildir. Belə ki, xəstədə bir neçə prediktor olduqda bu şans yüksəlir, əksinə, xəstədə kurabellik prediktorlarının sayı az olduqda, VƏT-nın effektivliyinin böyük ehtimalla aşağı olacağı gözlənilir. Bu prediktorlar şərti olaraq 2 qrupa bölünür: 1) Xəstənin xüsusiyyətləri ilə bağlı olanlar 2) HCV- infeksiyasının və XCH-nin xüsusiyyətləri ilə bağlı olanlar. Bu prediktorlar 6-cı cədvəldə əks olunmuşdur.
Cədvəl 6. XCH-nin kurabellik prediktorları XƏSTƏLƏRİN XARAKTERİSTİKASI: 40 yaşdan aşağı yaş həddi; qadın cinsi; aşağı bədən kütləsi indeksi; İİV və viruslu hepatitlərin digər növləri ilə yoluxma markerlərinin yoxluğu; anamnezdə alkoqolizmin yoxluğu; heteroseksual orientasiya; anamnezdə keçirilmiş klinik manifest kəskin hepatit C; interleykin 28B geninin “CC” variantının olması.
İNFEKSİYA VƏ XƏSTƏLİYİN XARAKTERİSTİKASI: HCV ilə yoluxmanın VƏT-in başlanmasından 3-4 il əvvəl baş verməsi; AlAT, AsAT və QQT aktivliyinin cüzi yüksəlməsi; virus yükünün aşağı olması; qaraciyər sirrozunun histoloji əlamətlərinin yoxluğu; HCV-nin “2” və ya “3” genotipinə mənsub olması; qanda dəmirin aşağı miqdarı; xolestaz əlamətlərinin yoxluğu; qanda QQT aktivliyinin normal və ya cüzi yüksəlişi; anti-HCV titrinin və qanda sirkulyasiya edən immun komplekslərin səviyyəsinin aşağı olması.
r-İFN PREPARATLARI DAXİL EDİLƏN KOMBİNƏOLUNMUŞ VƏT PROQRAMLARI
Yuxarıda qeyd edildiyi kimi, hazırda XCH xəstələrinin müalicəsi üçün VƏT-nın ikikomponentli proqramları tətbiq edilir ki, bu zaman r-İFN preparatlarından biri ilə yanaşı RV də təyin edilir. VƏT proqramı dedikdə - xəstəyə müəyyən zaman müddətində preparatların yeridilmə qaydası, rejimi və dozası başa düşülür. Ədəbiyyatlarda r-İFN preparatlarını və RV-ni daxil edən bir neçə VƏT proqramları haqqında məlumatlar verilmişdir. Bu zaman XCH- li xəstələrinin müalicəsi üçün daha geniş istifadə edilən proqramlar - standart VƏT proqramları adlanır.
Cədvəl
7-də standart VƏT proqramının iki variantı göstərilmişdir. Onlardan birincisi virusun 2 və ya 3-cü genotipi tərəfindən törədilən XCH-nin müalicəsi üçün, digəri isə virusun 1 və ya 4-cü genotipi tərəfindən törədilən XCH-nin müalicəsi üçün istifadə edilir.
Cədvəl 7. XCH-li xəstələrin standart VƏT proqramları № Dərman preparatları Gündəlik doza Yeridilmə yolu Yeridilmə rejimi Müalicə
müddəti 1
r-İFN
ribavirin 3 mln BV
dəri altı
per os 3dəfə/
həftədə
gündəlik 6 ay
6 ay 2
r-İFN
ribavirin 3 mln BV
0,8-1,2 q* dəri altı
3dəfə/ həftədə
gündəlik 12 ay
12ay * - doza xəstənin bədən çəkisindən asılı olaraq seçilir
müalicə almamış), kifayət qədər kurabellik prediktorları (bir qayda Yüklə 263,4 Kb. Dostları ilə paylaş:
|