Xülasə Tədqiqat işində Azərbaycanın 2001-2012-ci illər üzrə idxal və ixracın tələb və


Mərkəzi Bank və İqtisadiyyat – N2, 2014



Yüklə 370,17 Kb.
Pdf görüntüsü
səhifə10/10
tarix15.08.2018
ölçüsü370,17 Kb.
#62960
növüXülasə
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10

Mərkəzi Bank və İqtisadiyyat – N2, 2014 

 

21 



 

R-squared 

0.83 

0.71 


0.85 

0.76 


 

 

 



 

AR(1) p-value 

AR(2) p value 

J-statistics 

J test p-value 

 

 



 

 

 



 

 

0.99 



1.0 

13.18 


0.43 

 

0.59 



0.77 

22.94 


0.46 

 

0.50 



0.69 

21.6 


0.54 

 

 



 

 

 



 

 

 



Bütün  dəyişənlər  natural  loqarifmik  formada  ifadə  edilmişdir.  Mötərizədə  əmsalların  standart  xətaları  verilmişdir.  

AR(1) və AR(2) tənliyin qalıqları fərqinin uyğun olaraq birinci və ikinci dərəcədən serial  korrelyasiyasını (H0=serial 

korrelyasiya  yoxdur) əks etdirir. J-statistikası instrumentlərin etibarlılığını (H0=instrumentlər etibarlıdır) əks etdirən 

testdir. 

*-10% , **-5%, ***-1% əminlik intervalında statistik əhəmiyyətliliyi əks etdirir. 

Cədvəl 12. Kapital məhsulları idxalının elastikliyi 

Bütün  dəyişənlər  natural  loqarifmik  formada,  dREER  isə  loqarifmik  fərq  formasında  verilmişdir.  Real 

idxal  kapital-  kapital  məhsulları  idxalını,  Qeyri-neft  ÜDM-  ölkəmizin  illik  qeyri-neft  ÜDM-ni,  Neft 

gəlirlərinin    transferi  -  büdcəyə  olan  transfertləri,  RER  bilateral-  manat  və  tərəfdaş  ölkənin  milli 

məzənnəsini, REER- manatın real effektiv məzənnəsini ifadə edir.  

 

(1) 



(2) 

(3) 


(4) 

(5) 


(6) 

(7) 


Asılı dəyişən: 

Real  idxal kapital 

FE 


FE 

FMOLS 


FMOLS 

GMM 


GMM  

GMM 


 

 

 



 

 

 



 

 

Qeyri-neft ÜDM 



1.53 

1.85* 


0.81 

0.79 


1.24 

1.07* 


0.89* 

 

Neft gəlirlərinin  transferi  



 

(1.26) 


0.004 

(0.20) 


(1.05) 

-0.01 


(0.20) 

(0.52) 


0.05 

(0.16) 


(2.04) 

0.07 


(0.26) 

(1.17) 


-0.02 

(0.11) 


(0.61) 

0.06 


(0.04) 

(0.49) 


0.10** 

(0.04) 


RER bilateral 

-0.58 


 

-0.35 


 

-0.57 


 

 

 



(0.82) 

 

(1.05) 



 

(0.60) 


 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

REER 


 

-0.49 


 

-0.23 


 

0.30 


 

 

dREER 



 

 

(1.46) 



 

(4.27) 


 

(0.20) 


 

0.59*** 


(0.10) 

Sabit 


-5.01 

-7.65 


 

 

 



 

 

 



(9.69) 

(8.35) 


 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

Müşahidə sayı 

152 

276 


134 

248 


136 

220 


220 

R-squared 

0.75 

0.75 


0.04 

0.02 


 

 

 



 

AR(1) p-value 

AR(2) p value 

J-statistics 

J test p-value 

 

 



 

 

 



 

 

n\a 



0.52 

13.6 


0.25 

 

0.06 



0.89 

23.75 


0.36 

 

0.04 



0.90 

23.4 


0.37 

 

 



 

 

 



 

 

 



Bütün  dəyişənlər  natural  loqarifmik  formada  ifadə  edilmişdir.  Mötərizədə  əmsalların  standart  xətaları  verilmişdir.  

AR(1) və AR(2) tənliyin qalıqları fərqinin uyğun olaraq birinci və ikinci dərəcədən serial  korrelyasiyasını (H0=serial 

korrelyasiya  yoxdur) əks etdirir. J-statistikası instrumentlərin etibarlılığını (H0=instrumentlər etibarlıdır) əks etdirən 

testdir. 

*-10% , **-5%, ***-1% əminlik intervalında statistik əhəmiyyətliliyi əks etdirir. 

 

Cədvəl 13. İstehlak məhsulları idxalının elastikliyi 

Bütün  dəyişənlər  natural  loqarifmik  formada,  dREER  isə  loqarifmik  fərq  formasında  verilmişdir.  Real 

idxal  istehlak-  istehlak  məhsulları  idxalını,  Qeyri-neft  ÜDM-  ölkəmizin  illik  qeyri-neft  ÜDM-ni,  Neft 

gəlirlərinin    transferi  -  büdcəyə  olan  transfertləri,  RER  bilateral-  manat  və  tərəfdaş  ölkənin  milli 

məzənnəsini, REER- manatın real effektiv məzənnəsini ifadə edir.  

 

(1) 


(2) 

(3) 


(4) 

(5) 


(6) 

(7) 


Asılı dəyişən: 

Real  idxal istehlak 

FE 


FE 

FMOLS 


FMOLS 

GMM 


GMM  

GMM 


 

 

 



 

 

 



 

 



Mərkəzi Bank və İqtisadiyyat – N2, 2014 

 

22 



 

Qeyri-neft ÜDM 

2.0** 

1.80*** 


-0.25 

0.45 


1.76*** 

1.62** 


1.64*** 

 

Neft gəlirlərinin  transferi  



 

(1.04) 


-0.26 

(0.17) 


(0.68) 

-0.25** 


(0.13) 

(0.36) 


-0.06 

(0.11) 


(1.21) 

0.08 


(0.15) 

(0.36) 


-0.25*** 

(0.05) 


(0.12) 

-0.27*** 

(0.02) 

(0.11) 


-0.11** 

(0.01) 


Real bilateral məzənnə 

0.91 


 

1.84*** 


 

0.87*** 


 

 

 



(0.68) 

 

(0.72) 



 

(0.29) 


 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

Real effektiv məzənnə 

 

1.39 


 

0.23 


 

1.29*** 


 

 

dREER 



 

 

(0.94) 



 

(2.54) 


 

(0.17) 


 

0.79*** 


(0.06) 

Sabit 


-14.28 

-15.05 


 

 

 



 

 

 



(8.03) 

(5.38) 


 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

Müşahidə sayı 

152 

286 


134 

257 


136 

257 


257 

R-squared 

0.70 

0.73 


0.12 

0.05 


 

 

 



 

AR(1) p-value 

AR(2) p value 

J-statistics 

J test p-value 

 

 



 

 

 



 

 

n\a 



n\a 

13.05 


0.36 

 

0.06 



0.89 

26.81 


0.31 

 

0.01 



0.59 

25.2 


0.39 

 

 



 

 

 



 

 

 



Bütün  dəyişənlər  natural  loqarifmik  formada  ifadə  edilmişdir.  Mötərizədə  əmsalların  standart  xətaları  verilmişdir.  

AR(1) və AR(2) tənliyin qalıqları fərqinin uyğun olaraq birinci və ikinci dərəcədən serial  korrelyasiyasını (H0=serial 

korrelyasiya  yoxdur) əks etdirir. J-statistikası instrumentlərin etibarlılığını (H0=instrumentlər etibarlıdır) əks etdirən 

testdir. 

*-10% , **-5%, ***-1% əminlik intervalında statistik əhəmiyyətliliyi əks etdirir. 

 

Cədvəl 14. Aralıq məhsulları idxalının elastikliyi 

Bütün dəyişənlər natural loqarifmik formada, dREER isə loqarifmik fərq formasında verilmişdir. 

Real idxal aralıq- aralıq məhsulları idxalını, Qeyri-neft ÜDM- ölkəmizin illik qeyri-neft ÜDM-ni, 

Neft gəlirlərinin  transferi - büdcəyə olan transfertləri, RER bilateral- manat və tərəfdaş ölkənin 

milli məzənnəsini, REER- manatın real effektiv məzənnəsini ifadə edir. 

 

 

(1) 



(2) 

(3) 


(4) 

(5) 


(6) 

(7) 


Asılı dəyişən: 

Real  idxal aralıq

 

FE 



FE 

FMOLS 


FMOLS 

GMM 


GMM  

GMM 


 

 

 



 

 

 



 

 

Qeyri-neft ÜDM 



  1.3 

 1.04 


 1.49 

  1.12 


      1.26*** 

  1.09*** 

1.82*** 

 

Neft gəlirlərinin  transferi  



 

(0.96) 


0.08 

(0.15) 


(0.83) 

     -0.09 

(0.15) 

(1.42) 


  0.12 

(0.22) 


  (1.12) 

 -0.10 


 (0.18) 

       (0.22) 

         0.01 

        (0.03) 

(0.36) 

-0.14*** 



(0.04) 

(0.29) 


-0.12*** 

(0.02) 


Real bilateral məzənnə 

-0.76 


 

 

 



-0.37 

 

 



 

(0.62) 


 

 

 



  (0.29) 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

Real effektiv məzənnə 



 

      0.57 

        -1.32 

0.65 


 

    0.77*** 

 

 

dREER 



 

 

(1.15) 



(0.90) 

(1.33) 


 

(0.15) 


 

0.57*** 


(0.05) 

Sabit 


-2.77 

     -5.45 

       -15.05 

 

 



 

 

 



(7.38) 

(6.58) 


(5.38) 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

Müşahidə sayı 

152 

286 


134 

257 


136 

228 


228 

R-squared 

0.74 

0.62 


0.75 

0.66 


 

 

 



 

AR(1) p-value 

AR(2) p value 

J-statistics 

J test p-value 

 

 



 

 

 



 

 

        0.24 



        0.71 

13.46 


 0.41 

 

        n\a 



0.80 

26.81 


0.20 

 

0.00 



0.55 

26.8 


0.26 

 

 



 

 

 



 

 

 



Bütün  dəyişənlər  natural  loqarifmik  formada  ifadə  edilmişdir.  Mötərizədə  əmsalların  standart  xətaları  verilmişdir.  

AR(1) və AR(2) tənliyin qalıqları fərqinin uyğun olaraq birinci və ikinci dərəcədən serial  korrelyasiyasını (H0=serial 




Mərkəzi Bank və İqtisadiyyat – N2, 2014 

 

23 



 

korrelyasiya  yoxdur) əks etdirir. J-statistikası instrumentlərin etibarlılığını (H0=instrumentlər etibarlıdır) əks etdirən 

testdir. 

*-10% , **-5%, ***-1% əminlik intervalında statistik əhəmiyyətliliyi əks etdirir. 



 

G.T

AH

İ

RO VA

 

D

Ö VL ƏT   XƏRC L ƏRI  VƏ  IQT ISA DI  ART IM  A RASIN DA  ƏL AQƏL ƏRIN   N ƏZ ƏRI

-

EM PIR IK   T ƏDQIQI

 

 

Xülasə 

Tədqiqat  işi dövlət xərcləri  və  iqtisadi artım arasında əlaqənin araşdırılmasına həsr 

olunmuşdur.  Bu  məqsədlə  müxtəlif  ölkələr  üzrə  aparılmış  tədqiqat  işləri 

icmallaşdırılmış  və  BARS  əyrisinin  qiymətləndirilməsi  üzrə  nəticələr  müqayisə 

edilmişdir.  

Ümumilikdə,  aparılmış  tədqiqat  işinin  yekun  nəticəsi  büdcə  xərcləri  ilə  ÜDM 

arasında mənfi əlaqənin olması fikrini təsdiqləməmişdir. Tədqiqatın nəticəsinə görə, 

büdcə  xərclərinin  effektivliyindən  asılı  olaraq,  büdcə  xərcləri  və  iqtisadi  artım 

arasında əlaqə müsbət və ya mənfi ola bilər. 

Açar sözlər: dövlət xərcləri, iqtisadi artım, BARS əyrisi 

Jel təsnifatı: F43, H72 

 

G.Tahirova 

Theoretical-empirical analysis of the relationship between government expenditure 

and economic growth 

Abstract 

The  article  examines  the  relationship  between  government  expenditure  and 

economic  growth.  For  this  purpose,  the  existing  literature  is  reviewed,  and  the 

estimation results of BARS curves are compared. In general, the conducted research 

does  not  confirm  the  existence  of  the  negative  relationship  between  government 

expenditure  and  economic  growth.  The  results  also  show  that  whether  the 

relationship  between  government  expenditure  and  economic  growth  is  negative  or 

positive depends on the effectiveness of the government expenditure.       



 

Key words: government expenditure, economic growth, BARS curve 

Jel classification: F43, H72 

 

Yüklə 370,17 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə