Xülasə Tədqiqatın məqsədi xarici borcların iqtisadi təhlükəsizlik baxımından qiymətləndirilməsinin tədqiqi
Yüklə 0,49 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Açar sözlər: xarici borc, iqtisadi təhlükəsizlik, iqtisadi artım, xarici borcların idarə edilməsi 1. Giriş
- Qənbərov Fuad Əlinağı oğlu
- İQTİSADİ TƏHLÜKƏSİZLİK
| 77 UOT 339.727 Xarici borcların iqtisadi təhlükəsizlik baxımından qiymətləndirilməsi Xülasə Tədqiqatın məqsədi - xarici borcların iqtisadi təhlükəsizlik baxımından qiymətləndirilməsinin tədqiqi. Tədqiqatın metodologiyası - sistemli yanaşma, müqayisəli təhlil. Tədqiqatın nəticələri - xarici borcları ölkənin iqtisadi təhlükəsizliyi baxımından qiymətləndirmək üçün müəyyən edilmiş göstəricilər əsasında Azərbaycanın xarici borclarının təhlil edilməsi. Tədqiqatın məhdudiyyətləri - xarici borcları, xüsusən də özəl sektorun xarici borclarını əks etdirən statistik məlumatların çatışmazlığı. Tədqiqatın praktiki əhəmiyyəti - xarici borcların idarəedilməsi sistemində mənbə kimi istifadə edilmə imkanı. Tədqiqatın orijinallığı və elmi yeniliyi - xüsusi sektorun xarici borcları da daxil olmaqla müxtəlif göstəricilər əsasında Azərbaycan Respublikasının xarici borcunun makroiqtisadi təhlili. Açar sözlər: xarici borc, iqtisadi təhlükəsizlik, iqtisadi artım, xarici borcların idarə edilməsi 1. Giriş Xarici borc problemi xarici iqtisadi əlaqələr sistemində və onun tənzimlənməsi mexanizmində xüsusi yer tutur. Dünyanın bir çox ölkələrində xarici borclar daxili maliyyə mənbələrindən heç də geridə qalmır. Xarici borclar keçmişdə ancaq Qənbərov Fuad Əlinağı oğlu * iqtisad elmləri üzrə fəlsəfə doktoru, dosent *AMEA-nın İqtisadiyyat İnstitutu. Bakı, AZ 1143. H.Cavid prospekti,31. fuadh@rambler.ru AZƏRBAYCANIN VERGİ XƏBƏRLƏRİ. 12/2011. Səh.77-86 İQTİSADİ TƏHLÜKƏSİZLİK PDF processed with CutePDF evaluation edition www.CutePDF.com fövqalədə zəruri hallarda cəlb edilirdisə müasir dövrdə ölkələrin iqtisadi inkişafının maliyyələşdirilməsi üçün əsas mənbə hesab edilir. Dünya praktikası göstərir ki, xarici borc keçid iqtisadiyyatlı ölkələrin xarici iqtisadi strategiyasının formalaşdırılmasında mühüm rol oynayır. Dövlətin xarici borclarının bir sıra səbəbləri var. Əsas səbəb dövlət xərclərinin daxili mənbələr hesabına qarşılana bilinməməsi, tədiyyə balansındakı kəsir və in- vestisya layihələrinin maliyyələşdirilməsidir. Qeyd edək ki, büdcə kəsirinin örtülməsi üçün ən geniş yayılmış vasitələrdən biri də xarici mənbələrdən cəlb edilmiş birbaşa kreditlərdir. Bu zaman kreditorlar qismində beynəlxalq maliyyə-kredit təş- kilatları, xarici kommersiya bankları və digər subyektlər çıxış edə bilər. Bu məqsədlə xarici mənbələrdən cəlb edilmiş kreditlər dövlətin xarici borcu kimi xarakterizə olu- nur. Bu kreditlər də eyni məqsədlə alınmış əvvəlki kreditlər kimi adətən aşağı faizli və qısa müddətli olur. Sözü gedən kreditlərin qaytarılması əksər hallarda dövlət büd- cəsi hesabına həyata keçirilir. Bir çox hallarda bu zəmanət, borc alan dövlətin malik olduğu büdcə gəlirlərinin müəyyən bir hissəsinin borcların əsas və faiz məbləğlərinin ödənilməsinə ayrılması formasında mövcud olur. Bu cəhət borcalan dövlətin iqtisadi müstəqilliyini məhdudlaşdırmaqla yanaşı, dövlət büdcəsini bir sıra çətinliklərlə üzləşdirir. Çünki büdcədə dövlət borclarının, o cümlədən, xarici borc öhdəliklərinin təmin edilməsi ilə bağlı xərclər məcburi xarakter daşıyır. Buradan aydın olur ki, hər hansı bir dövlət cəlb etdiyi xarici borc vəsaitlərini cari xərclərin təmin edilməsi is- tiqamətində, qeyri-səmərəli şəkildə istifadə edərsə, bu, onun büdcə sistemini çətin vəziyyətə salmaqla yanaşı ölkə iqtisadiyyatının qeyri-sabitliyinə gətirib çıxara bilər. Yüklə 0,49 Mb. Dostları ilə paylaş:
|