Yazılmışdır. Bu kitabda mülki hüquq münasibətlərinin yaranmasında aparıcı
Yüklə 2,56 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Maliyyə lizinqi
- Operativ (əməli) lizinq
- Geri çağrılan lizinq
Rüfət Göyüşov ması zamanı onun sazlığını yoxlayarkən aşkar oluna bilən çatışmazlıqlar üçün məsuliyyət daşımır (bax. AR MM, mad.748-1.4). Lizinq alanın hüquq və vəzifələri aşağıdakılardır: -
edərsə, qəbul protokolunda bu barədə qeyd etməli və çatışmazlıqları aradan qaldırmaq məqsədi ilə bu əmlakı satan hüquqi və ya fiziki şəxslər qarşısında tələb irəli sürmək üçün lizinq verənə məlumat verməlidir (bax. AR MM, mad.748-1.2); -
tutulmayıbsa, lizinq obyektinə texniki xidməti, onun orta və cari təmirini öz hesabına həyata keçirir (bax. AR MM, mad.748-1.7); -
obyektini normal köhnəlmə (amortizasiya) və ya lizinq müqaviləsi ilə şərtlənən köhnəlmə nəzərə alınmaqla, lizinq verənə ondan aldığı vəziyyətdə (halda) qaytarmalıdır (bax. AR MM, mad.748-1.8); -
lizinq alan bilavasitə lizinq obyektinin satıcısı qarşısında bu obyektin keyfiyyət və komplekdiyi, göndərilmə müddətləri barədə və satıcı ilə lizinq verənin arasında alqı-satqı müqaviləsi ilə nəzərdə tutulan digər tələbləri irəli sürə bilər (bax. AR MM, mad.748-1.3); -
(müvafiq olaraq lizinq verənin) lizinq verəndən (müvafiq olaraq lizinq alandan) lizinq müqaviləsi üzrə öhdəliklərinin yerinə yetirilməsini tələb etmək və onların yerinə yetirilmədiyi təqdirdə lizinq obyektinin qəbuluna hazırlıq zamanı vurulmuş zərərin, əgər bu hazırlıq üçün bilavasitə xərc çəkilibsə, lizinq verən (müvafiq olaraq lizinq alan) tərəfindən ödənilməsini məhkəmə yolu ilə tələb etmək hüququ vardır (bax. AR MM, mad.748-1.5); -
əgər lizinq alan lizinq verənin yazılı razılığı ilə lizinq obyektini öz vəsaiti hesabına yaxşılaşdırıbsa və bu, lizinq obyektinə zərər vurmadan ayrıla bilmirsə, lizinq müqaviləsinə xitam verildikdən sonra lizinq alan, lizinq müqaviləsi ilə ayrı qayda nəzərdə tutulmayıbsa, bu yaxşılaşdırılmaların dəyərinin ona ödənilməsini tələb etmək hüququna malikdir (bax. AR MM, mad.748- 214 VIII fəsil. Lizinq müqaviləsi 1.10). Əks halda, yəni lizinq verənin yazılı razılığı olmadan lizinq alan bu işləri görərsə, o halda onun belə bir hüququ olmur. Lizinq müqaviləsi üzrə satıcı alqı-satqı müqaviləsindən irəli gələn hüquq və vəzifələrə malik olur. Bununla yanaşı, AR MM- in 748-1.6-ci maddəsində müəyyən olunmuş qaydaya görə, lizinq obyektinə təminatlı xidmət, əgər bu, alqı-satqı müqaviləsində nəzərdə tutulubsa, satıcı tərəfindən həyata keçirilir. 8.6. Lizinq müqaviləsinin növləri Konkret lizinq əqdlərinin məzmunu və onların həyata keçirilməsi qaydası əksər hallarda lizinq növündən asılı olaraq müəyyən olunur. Hüquq ədəbiyyatlarında lizinqin aşağıdakı növlərindən bəhs edilir': Maliyyə lizinqi - lizinqin bu növündə lizinq predmeti lizinq alana lizinq predmetinin tam amortizasiyası dövrülə əhatə olunan müddətə verilir. Maliyyə lizinqində lizinq predmeti lizinq alanın mülkiyyətinə lizinq müqaviləsinin qüvvəsinə xitam verildikdən sonra və yaxud lizinq alan tərəfindən lizinq müqaviləsində nəzərdə tutulan məbləğin ödənildiyi halda (lizinq müqaviləsinin qüvvəsinə xitam verilənədək) keçir.
verən lizinq predmetini əldə etməklə onu lizinq alana müəyyən haqq müqabilində müəyyən müddətə sahibliyə və istifadəyə verir. Müqavilənin müddəti bitdikdən sonra lizinq predmeti lizinq verənə qaytarılır. Bu zaman, əgər lizinq müqaviləsində ayrı qayda nəzərdə tutulmayıbsa, lizinq müqaviləsinin qüvvəsi bitdikdə lizinq verən lizinq predmetinin onun mülkiyyətinə verilməsini tələb edə bilməz. Operativ lizinq zamanı lizinq predmeti tam ' Гражданское право. Том II. Полутом 1: Учебник / Отв.ред.проф. Е.А.Суханов - М.: Волтере Ютувер, 2004. стр.417. 215 Rüfət Göyüşov amortizasiya müddəti ərzində bir neçə dəfə lizinqə verilə bilər. Geri çağrılan lizinq - lizinqin bu növündə lizinq predmetinin satıcısı eyni zamanda lizinq alan kimi çıxış edir. Hüquq ədəbiyyatlarında təmiz (quru) və yaş lizinq fərqləndirilir. Təmiz lizinq (net leasinq) zamanı lizinqə verilən əşyaya tam xidməti lizinq alan öz üzərinə götürür. Yaş lizinq (wet leasinq) zamanı lizinq predmetinə tam xidmət göstərilməsi vəzifəsi lizinq verənin üzərinə qoyulur'. Beləliklə, lizinq müqaviləsində lizinq predmetinin istismarı üçün zəruri olan xidmətlərin lizinq verən tərəfindən həyata keçirilməsi müəyyən olunmuşdursa, o, yaş lizinq (wet leasinq) müqaviləsi hesab olunacaqdır. Əlavə xidmətlərin göstərilməsini nəzərdə tutmayan müqavilə isə müvafiq olaraq təmiz lizinq (net leasinq) adlandırılacaqdırv Sublizinq - lizinq münasibətlərinin xüsusi növüdür. Subli- zinq- sublizinq müqaviləsi ilə rəsmiləşdirilir. Sublizinq münasibətləri lizinq alan tərəfindən lizinq predme- tindən istifadə hüququnun üçüncü şəxslərə verilməsi ilə əlaqədar yaranır. AR MM-in 747-4.2-ci maddəsində qeyd edildiyi kimi, sublizinq zamanı, əvvəllər lizinq verəndən lizinq müqaviləsi üzrə alınmış lizinq müqaviləsinin obyektini lizinq müqaviləsi üzrə lizinq alan üçüncü şəxslərə (sublizinq müqaviləsi üzrə lizinq alana) haqq ödənilməklə və sublizinq müqaviləsinin şərtlərinə uyğun müddətə sahibliyə və istifadəyə verir. Sublizinq müqaviləsi üzrə əşyaya sahiblik və istifadə hüquqları ilə yanaşı, satıcıya qarşı tələb hüququ sublizinq müqaviləsi üzrə lizinq alana keçir. Lizinq obyektinin sublizinqə verilməsi zamanı hökmən lizinq verənin yazılı razılığı olmalıdır (bax. AR MM, mad. 747-4.4). ' Гражданское право. Том II. Полутом 1: Учебник / Отв.ред.проф. Е.А.Суханов - М.: Волтере Клувер, 2004, стр.418. - Гражданское право: Учебник / Под. ред. А.П.Сергеева, Ю.К.Толстого. Том 2. М.; Проспект, 2003, с.237.
Yüklə 2,56 Mb. Dostları ilə paylaş:
|