Yazılış qaydası Metodikası Tərtibi Müdafiəsi Azərbaycan Respublikası Təhsil

---

AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASI TƏHSİL
NAZİRLİYİ
AZƏRBAYCAN MÜƏLLİMLƏR İNSTİTUTU
RÜFƏT LƏTİF OĞLU HÜSEYNZADƏ
MAGİSTR DİSSERTASİYASI
(Metodik vəsait)
Yazılış qaydası
Metodikası
Tərtibi
Müdafiəsi
Azərbaycan  Respublikası  Təhsil
Nazirliyinin 
Elmi-Metodik
Şurasının 
“Pedaqogika 
və
Psixologiya” bölməsinin  08. 01.
2009-cu il tarixli iclasının qərarına
əsasən  metodik  vəsait  kimi təsdiq
edilərək çap olunur (Protokol №01).
BAKI–2009

---

2
AMİ–nin rektoru, professor A. H. NAXÇIVANLININ
ümumi elmi redaktorluğu ilə çap edilir.
Metodik vəsait Azərbaycan Müəllimlər İnstitutunun
Elmi–Metodik şurasının 23 oktyabr 2008-ci il tarixli (pr. № 01)
iclasında və Pedaqoji fakültənin Fakültə Elmi Şurasının
16 dekabr 2008-ci il tarixli (pr. №01) iclasında
müzakirə edilərək bəyənilmişdir.
RƏYÇİLƏR:
Şamil Qasımlı - AMİ-nin tədris işləri üzrə prorektoru, professor
Baba Babayev - AMİ-nin Magistratura və Aspirantura şöbəsinin
müdiri, filoloji elmlər namizədi, dosent
RÜFƏT LƏTİF OĞLU HÜSEYNZADƏ
AMİ-nin pedaqogika kafedrasının müdiri,
pedaqoji elmlər doktoru,professor
e-mail: [e-mail]
MAGİSTR DİSSERTASİYASI (METODIK VƏSAİT)
Bakı, «NURLAR» Nəşriyyatı-Poliqrafiya Mərkəzi, 2009, 104 səh.,
Metodik  vəsaitdə iki  pilləli  ali  təhsil sisteminin  magistratura
pilləsində magistr  dissertasiyasının  mahiyyəti,  məqsədi,  onun yazılış
qaydaları, metodikası, tərtibi,  müdafiə prosesi haqqında ətraflı məlumat
verilir. Vəsaitdə magistr  dissertasiyası elmi  rəhbərinin  vəzifələri, magistr-
elmi  rəhbər  münasibətləri, habelə müdafiə prosesi  ilə əlaqədar  kafedra  və
dekanlıqların,  digər  qurumların görəcəyi  işlər ardıcıllıqla  şərh  olunur,
metodiki göstərişlər verilir.
Əsərdə zehni əməyin  elmi  təşkili,  kitab  və kitabxanalardan  istifadə
qaydaları, yaradıcı əməyin  xüsusiyyətləri,  tədqiqatçılıq bacarıqlarının
inkişaf 
etdirilməsi
haqqında
tələbə
və
magistrantlara-gələcək
mütəxəssislərə,  tədqiqatçılara,  elm  adamlarına konkret elmi- pedaqoji,
metodiki məsləhət və tövsiyələr verilir.
Metodik  vəsait  ali məktəb  tələbələri,  magistrantlar, dissertantlar,
doktorantlar, gənc tədqiqatçılar, müəllimlər üçün nəzərdə tutulmuşdur.
ISBN: 978-9952-450-03-3

---

M Ü N D Ə R İ C A T
Giriş ................................................................................ 4
1. Magistr dissertasiyasının səciyyəsi ............................ 9
2. Tədqiqat işinin xüsusiyyətləri və əsas anlayışları .... 13
3. Mövzunun seçilməsi ................................................. 34
4. Elmi məlumatların toplanması ................................. 38
5. Dissertasiya üzərində iş ............................................ 43
6. Mənbəələr üzərində iş .............................................. 51
7. Dissertasiyanın quruluşu və planlaşdırılması ........... 53
8. Magistr referatı ......................................................... 59
9. Elmi rəhbər ............................................................... 61
10. Magistr dissertasiyasinin tərtibi ............................. 66
110. Dissertasiyanın tərtibinə verilən əsas tələblər ...... 68
12. Magistr dissertasiyasının müdafiəsi ....................... 71
Nəticə ............................................................................ 76
İstifadə olunmuş ədəbiyyatın siyahısı .......................... 78
Əlavələr ........................................................................ 80

---

4
G İ R İ Ş
“MAGİSTR” sözü latın  mənşəli söz olub “Müəl-
lim”, ”Mürəbbi”, “Rəhbər”  mənalarını  ifadə edir. Qədim
Romada “Magistr”  dərəcəsi  mühüm  vəzifə səlahiyyətləri
olan şəxslərə verilirdi. Bizans imperatorluğunda isə bu ad
yüksək  məmur  rütbəsi  tituluna  müvafiq  idi. “Magistr”
məfhumu “Ustad” adının sinonimi, öz işinin mahir bilicisi,
ustası kimi də qəbul edilir. Musiqi termini olan “Maestro”
sözü  də “Magistr”  sözündən meydana  gəlmiş, musiqi
sahəsinin bilicisi kimi başa düşülür.
Orta əsrlərdə ilk  vaxtlar  Avropada  katolik  ruhani-
cəngavər  orderinin  başçısına “Magistr” deyilmişdir. Son-
ralar “Magistr” elmi dərəcə kimi universitetlərdə
“Yeddi  müstəqil  sənət”  müəlliminə,  daha  sonrakı
dövrlərdə nüfuzlu  universitetlərin  fəlsəfə fakültəsini  biti-
rənlərə “Magistr”  elmi  dərəcəsi  verilmişdir. XIX əsrdən
başlayaraq  Avropa  ölkələrinin  bir  çoxunda  bu  ad  fəlsəfə
doktoru dərəcəsi ilə əvəz edilmişdir.

---

Hazırda  “Magistr”  ali  təhsil  sistemində bakalavrdan
sonra  verilən  ikinci  akademik  dərəcədir;  ikipilləli  və üç
pilləli ali məktəblərin İxtisaslaşdırılmış Elmi Şuraları tərə-
findən verilən elmi dərəcədir. Magistratura - yüksək səviy-
yəli mütəxəssis  hazırlığında  Avropa  sistemidir  ki,  bu
sistem  ölkəmizdə bakalavriat  və magistratura  formasında
reallaşdırılır.
Magistratura əsasən aşağıdakı  vəzifələri  həyata
keçirir:
1. Magistratura ali  təhsil  strukturunda  ikinci  pillə
olaraq ali təhsilin elitar formasından kütləvi və ümumi for-
maya keçidini təmin edir.
2. Ali təhsilin adekvat, məqsədyönlü , optimal, səmə-
rəli, çevik olmasını təmin edir.
3. “Uzunmüddətli təhsil”, “Ömürboyu təhsil”, “Fasi-
ləsiz təhsil paradıqmasını reallaşdırır.
4. Varislik prinsipini, yeniləşmə, təkmilləşmə funksi-
yasını, tədrisin elmi xarekterdə qurulmasını, elmi tədqiqat-
çılığı,  yaradıcılıq və əməkqabilliyinin  vəhdətini  təmin
edir.
5. “Geniş məkanda  tanınma”,  “Şəffaflıq”,  “Rəqabət
aparmaq  və rəqabətə dözümlülük”  kimi funksiyaları  yeri-
nə yetirir.
6. Transparentlik (fr. transparent, hərfi mənası – şəf-
faf) funksiyasının, ağılların, imiclərin, imkanların rəqabətə
dözümlülüyünü  təmin  edən  strategiyaların modernləşdi-
rilməsini təmin edir.

---