8
Ġsanın varlığı barədə bir kəlmə də yazmayan tanınmıĢ
isgəndəriyyəli Filona, əla təhsil almıĢ Ġosif Flaviyə istinad
edirdi. Mixail Aleksandroviç dərin bilik nümayiĢ etdirib
hətta Tatsitin məĢhur "Salnamələr"inin on beĢinci kitabının
44-cü fəslində Ġsanın edamından bəhs edilən yerin çox
sonralar quraĢdırılıb oraya əlavə olunduğunu da dedi.
Redaktorun söylədikləri Ģair üçün təzə olduğundan
oynaq, yaĢıl gözlərini ona zilləyib, hərdən hıçqırdığına görə
pıçıltı ilə ərik Ģirəsini söyərək, diqqətlə Mixail
Aleksandroviçə qulaq asırdı.
– ġərqdə elə bir din yoxdur ki, – Berlioz deyirdi, –
bakirə qız dünyaya Allah gətirməsin. Xristianlar da təzə bir
Ģey fikirləĢə bilməyib bu yolla getdilər, əslində, həyatda
olmayan Ġsanı yaratdılar. Bax, əsas diqqəti buna yönəltmək
lazımdır...
Berliozun uca tenoru boĢ xiyabana yayılırdı və Mixail
Aleksandroviç yalnız çox elmli adamların boynunu
sındırmaqdan qorxmayıb baĢ vurduğu dərinliklərə
cumduqca Ģair Yerin və Göyün oğlu, Misirin mərhəmətli
allahı Osiris, Finikiya allahları Fammuz, Marduk və hətta nə
downloaded from KitabYurdu.org
9
zamansa Meksikada asteklərin tapındığı, az tanınan zəhmli
Vitsliputsli haqqında bir çox faydalı və maraqlı Ģeylər
öyrəndi.
Və elə Mixail Aleksandroviç asteklərin Vitsliputslinin
fiqurunu xəmirdən necə yapdıqlarını Ģairə danıĢırdı ki,
xiyabanda ilk adam göründü.
Sonradan, açığını desək, artıq iĢ-iĢdən keçmiĢdi,
müxtəlif müəssisələr bu adamın görkəmi ilə bağlı öz
məlumatlarını
təqdim
etdilər.
Onları
tutuĢduranda
heyrətlənməyə bilmirsən. Birində deyilirdi ki, bu adamın
boyu balaca, diĢləri qızıl və sağ ayağı axsaq olub. O birində
adamın çox iri, diĢlərinin platin qapaqlı olduğu, sol ayağının
axsadığı bildirilirdi. Üçüncüdə qısaca xəbər verilirdi ki,
onun heç bir xüsusi əlaməti olmayıb.
Etiraf etməyə məcburuq ki, bu məlumatların heç biri
həqiqətəuyğun deyil.
Ən əvvəl: təsvir olunanın heç bir ayağı axsamırdı,
boydan nə balaca, nə də nəhəngdi, sadəcə, hündürdü.
DiĢlərinə gəlincə, soldakı diĢləri platin qapaqlı, sağ
tərəfdəkilər isə qızıldı. Əynində bahalı boz xarici kostyum,
downloaded from KitabYurdu.org
10
ayağında kostyumu rəngdə tufli vardı. Boz beretini
qulağının üstünə basmıĢdı, qoltuğuna vurduğu əlağacının
qara ucluğu pudel baĢı formasında yonulmuĢdu. YaĢı
qırxdan bir az çox olardı. Ağzı əyri idi. Sifəti təmiz
qırxılmıĢdı. Qarayanızdı. Sağ gözü qara, sol gözü, nədənsə,
yaĢıl idi. Qara qaĢlarının biri o birindən hündürdü. Bir sözlə,
əcnəbi.
Redaktorla Ģairin əyləĢdiyi skamyanın yanından ötəndə
əcnəbi onları çəp-çəp süzüb dayandı və qəfil dostlardan iki
addım aralıdakı skamyada oturdu.
"Almandır", – Berlioz fikirləĢdi.
"Ġngilisdir", – Bezdomnı fıkirləĢdi, – "gör ha, əlcəkdə
isti deyil ona".
Əcnəbi isə gölü kvadrat Ģəklində dövrələmiĢ hündür
binalara göz gəzdirdi, hiss olunurdu ki, bu yerləri ilk dəfədir
görür və buralar onun marağına səbəb olub.
O, nəzərlərini Mixail Aleksandroviçdən həmiĢəlik
uzaqlaĢan günəĢi ĢüĢələrində sındıraraq göz qamaĢdıran
yuxarı mərtəbələrə dikdi, sonra baxıĢlarını axĢamqabağı
ĢüĢələrin artıq qaralmağa baĢladığı aĢağılara sürüĢdürdü,
downloaded from KitabYurdu.org
11
nəyəsə təkəbbürlə gülümsədi, gözlərini qıydı, əllərini
əlağacına, çənəsini isə əlinə söykədi.
– Ġvan, – Berlioz deyirdi, – sən, misal üçün, Allahın
oğlu Ġsanın doğulmasını çox yaxĢı, satirik təsvir eləmisən,
ancaq məsələ bundadır ki, hələ Ġsaya qədər bir yığın allah
oğlu doğulmuĢdu; götürək elə frikiyalı Adonisi, finikiyalı
Attisi, iranlı Mitranı, sözün kəsəsi, onların heç biri
doğulmayıb, heç biri də olmayıb, o cümlədən Ġsa. Gərək sən
doğuĢdan, falçıların gəliĢi səhnələrindənsə bu doğuĢ
barəsindəki cəfəng Ģayiələri qələmə alaydın... Ancaq sənin
yazından belə çıxır ki, o, doğrudan da, anadan olub!..
Bu yerdə Bezdomnı nəfəsini çəkib ona əziyyət verən
hıçqırığı saxlamağa cəhd etdi, ona görə daha bərk və ağrılı
hıçqırdı. Elə bu vaxt Berlioz söhbətini kəsdi, çünki əcnəbi
ayağa durub onlara tərəf yönəldi.
Hər ikisi ona təəccüblə baxdı.
– XahiĢ edirəm, məni bağıĢlayasınız, – yaxınlaĢan adam
aksentlə, amma sözləri təhrif etmədən dedi, – sizinlə tanıĢ
olmadığıma görə cəsarət edirəm... ancaq sizin elmi
söhbətinizin mövzusu o qədər maraqlıdır ki...
downloaded from KitabYurdu.org
12
O, nəzakətlə beretini çıxartdı və dostların ayağa qalxıb
təzim etməkdən ayrı əlacı qalmadı.
"Yox, yəqin, fransızdır..." – Berlioz fikirləĢdi.
"Polyakdır?.." – Bezdomnı fikirləĢdi.
Əlavə etmək lazımdır ki, ağzını açan andan əcnəbi
haqqında Ģairdə çox pis təəssürat yarandı. Berliozun isə
ürəyinə yatdı, daha doğrusu... necə deyərlər, onda, elə bil,
maraq oyatdı.
– Ġcazə verərsinizmi əyləĢim? – Əcnəbi nəzakətlə xahiĢ
etdi və dostlar qeyri-ixtiyari kənara çəkilincə, cəld onların
arasında oturdu, o dəqiqə də söhbətə giriĢdi.
– Əgər yanılmıramsa, siz buyurdunuz ki, Ġsa dünyada
olmayıb? – Əcnəbi yaĢıl sol gözü ilə Berliozu süzdü.
– Yox, siz yanılmamısınız, – Berlioz nəzakətlə cavab
verdi, – mən məhz bunu deyirdim.
– Ah, necə də maraqlıdır! – əcnəbi ucadan dedi.
"Nə lazımdır e, buna?" – Bezdomnı sifətini turĢutdu.
– Siz də həmsöhbətinizin fikri ilə razısınız? – naməlum
Ģəxs sağa dönüb Bezdomnıdan xəbər aldı.
O, ibarəli, qəliz danıĢmağı xoĢladığından:
downloaded from KitabYurdu.org
Dostları ilə paylaş: |