361
direktorunun
və
inzibatçının
Ģəxsində
Varyetenin
müdiriyyəti itib, harada olduqları bilinmir, dünənki
tamaĢadan sonra konferansye psixiatriya müalicəxanasına
aparılıb və qısası, dünən biabırçı bir tamaĢa olub.
Rimskinin zar-zar ağlayan xanımını bacardıqları qədər
sakitləĢdirib, evə göndərdilər və maliyyə direktorunun
kabinetini nə vəziyyətdə gördüyü barədə süpürgəçinin
söhbətinə daha çox maraq göstərdilər. ĠĢçilərdən xahiĢ
etdilər ki, yerlərinə gedib öz iĢləriyiə məĢğul olsunlar və az
sonra Varyetenin binasına ĢeĢəqulaq, qıvraq, çox ağıllı
gözləri olan kül rəngində bir itin müĢayiətilə əməliyyatçılar
gəldi. Varyetenin əməkdaĢları arasında o saat pıçhapıç gəzdi
ki, bu, elə-belə it deyil,məĢhur Tuzbubendir. Doğrudan da, o
idi. Hərəkətləri hamını heyrətləndirdi. Maliyyə direktorunun
kabinetinə soxulan kimi Tuzbuben iri sarımtıl diĢlərini
qıcayıb mırıldadı, sonra yerə sinərək, gözlərində nəsə bir
qüssə, eyni zamanda qəzəb, ĢüĢəsi sınmıĢ pəncərəyə tərəf
süründü. Öz canındakı qorxuya üstün gəlib, birdən
pəncərənin qabağına sıçradı, baĢını irəli uzadıb vəhĢicəsinə,
downloaded from KitabYurdu.org
362
qəzəblə uladı. O, pəncərədən çəkilmək istəmirdi, zingildəyir,
titrəyir, aĢağı tullanmağa can atırdı.
Ġti kabinetdən çıxarıb vestibülə buraxdılar. O, giriĢ
qapısından küçəyə cumub, arxasınca gələnləri taksi
dayanacağına gətirdi. Dayanacağın yanında izi itirdi.
Bundan sonra Tuzbubeni apardılar.
Əməliyyatçılar Varenuxanın kabinetində oturdular və
dünənki seans zamanı baĢ verənlərin Ģahidlərini növbə ilə
oraya çağırmağa baĢladılar. Demək lazımdır ki,
istintaqaddımbaĢı gözlənilməz çətinliklərlə rastlaĢırdı. Tez-
tez kələfin ucunu itirirdilər.
AfiĢalar olmuĢdumu? OlmuĢdu. Ancaq gecə üstündən
təzələrini yapıĢdırıblar, indi lap özünü öldür, birini də tapa
bilməzsən. Bu sehrbaz haradan çıxıb belə? Bilən var ki?
Belə çıxır, onunla müqavilə bağlanıb?
– Ola bilsin, – həyəcanlanmıĢ Vasili Stepanoviç cavab
verdi.
– Bağlanıbsa, sənəd mühasibatdan keçməlidirmi?
– Hökmən, – Vasili Stepanoviç narahat halda dedi.
– Onda hanı müqavilə?
downloaded from KitabYurdu.org
363
– Yoxdur, – rəngi get-gedə ağaran mühasib əllərini
yellədi. Doğrudan da, nə mühasibatın, nə maliyyə
direktorunun,
nə
Lixodeyevin,
nə
Varenuxanın
qovluqlannda müqavilədən əsər-əlamət yox idi.
Bu sehrbazın soyadı necəydi? Vasili Stepanoviç bilmir,
o, dünənki tamaĢada olmayıb. Biletyoxlayanların xəbəri
yoxdur, kassir qadın alnını qırıĢdırıb düĢündü, düĢündü,
nəhayət, dedi:
– Vo... Deyəsən, Volanddır.
Bəlkə, Voland deyil? Ola bilsin, Voland deyil. Ola
bilsin, Falanddır.
Aydın oldu ki, əcnəbi turist bürosunda sehrbaz Voland,
eləcə də Faland haqqında heç nə eĢitməyiblər.
Xidmətçi Karpov bildirdi ki, guya, həmin bu sehrbaz
Lixodeyevin mənzilində qalır. Əlbəttə, mənzilə dərhal baĢ
çəkdilər. Orada heç bir sehrbaz tapmadılar. Lixodeyevin özü
də yox idi. Qulluqçu Qrunya yoxdu, hara getdiyini də heç
kim bilmirdi. Ġdarənin rəisi Nikanor Ġvanoviç yoxdu,
Prolejnyov yoxdu!
downloaded from KitabYurdu.org
364
Tamamilə cəfəng bir Ģey alınırdı: bütün müdiriyyət
yoxa çıxmıĢdı, dünən qeyri-adi, biabırçı tamaĢa olmuĢdu,
bunu kim eləmiĢdi, kimin təhrikiylə eləmiĢdi – məlum
deyildi.
Günortaya isə az qalırdı, kassa açılmalı idi. Ancaq
əlbəttə, bundan söhbət gedə bilməzdi! Ġri karton parçasına
"Bu gün tamaĢa olmayacaq" yazıb, Varyetenin qapısından
asdılar. BaĢ tərəfdən baĢlanan narazılıq bütün növbəyə
yayıldı, ancaq narazılıq eləyib, yavaĢ-yavaĢ dağılıĢmağa
baĢladılar və təxminən, bir saat sonra Sadovıda növbədən
əsər-əlamət qalmadı. Əməliyyatçılar öz iĢlərini baĢqa yerdə
davam etdirmək üçün növbətçilərdən savayı bütün iĢçiləri
evə buraxıb, Varyetenin qapılarını bağladılar və çıxıb
getdilər.
Mühasib Vasili Stepanoviç iki məsələni təcili həll
etməli idi. Birinci, dünənki hadisələr barədə məruzə etmək
üçün sadə formalı tamaĢalar və əyləncələr komissiyasına,
ikinci də, dünən yığılan 21711 rubl pulu təhvil vermək üçün
tamaĢalar komissiyasının maliyyə Ģöbəsinə getməliydi.
downloaded from KitabYurdu.org
365
Səliqəli və çalıĢqan Vasili Stepanoviç pulu qəzetə
büküb, kəndirlə çalın-çarpaz sarıdı, bağlamanı portfelə
qoydu və təlimatı gözəl bildiyindən, əlbəttə, avtobus, ya
tramvay yox, taksi dayanacağına tərəf yollandı.
Hər üç maĢının sürücüsü portfeli dolu səmiĢinin
dayanacağa tələsdiyini görən kimi, nəyə görəsə hirslə ona
baxa-baxa maĢını boĢ sürüb getdi.
HeyrətlənmiĢ mühasib bunun nə demək olduğunu
anlamaq üçün durduğu yerdə bir xeyli quruyub qaldı.
Üç dəqiqə keçmiĢ boĢ maĢın yaxınlaĢdı və sərniĢini
görən kimi sürücü sifətini turĢutdu.
– MaĢın boĢdur? – Vasili Stepanoviç boğazını antlayıb
soruĢdu.
– Pulunuzu göstərin, – sərniĢinə baxmadan sürücü
acıqla dedi.
Mühasib get-gedə lap heyrətlənərək, qiymətli portfelini
qoltuğunun altında bərk-bərk sıxıb, pul kisəsindən onluq
çıxartdı və sürücüyə göstərdi.
– Getmirəm! – sürücü qısaca dedi.
downloaded from KitabYurdu.org
Dostları ilə paylaş: |