Yeni azərbaycan partiyasi gəNCƏ ŞƏHƏr təŞKİlati y u s if o V m ü b a r iZ İm r a n o ğ L u
Yüklə 0,73 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- 1 Bax: Ramiz Mehdiyev. «Azərbaycan: fəlsəfəsi». Bakı-2001, s.23. 2 Bax: «Xalq qəzeti», 24 noyabr, 1998.
- 1 Bax: «Xalq qəzeti», 24 noyabr, 1998.
təkcə ümummilli ideyaların daşıyıcısı deyil, həm də bu ideyaların həyata keçirilməsinin təşkilatçısıdır».1 İctimai təfəkkürün məhsulu kimi yetişən şəx siyyətlərin ən başlıca amalı vətənpərvərlikdən ibarət dir. Məsələn, vətənin qorunmasından, vətənpərvərlik tərbiyəsindən danışanda həmişə Qazan xan kimi, Koroğlu kimi xalqın şəxsiyyət obrazına çevirdiyi qəhrəmanlar göz önündə canlandırılır. Vətənpərvər lik birbaşa vətənin bütövlüyünü qorumaq mənasında dövlətçiliklə üzvi əlaqənin təcəssümüdür. Ümummil li liderimiz Heydər Əliyev göstərir ki, «Dövlətçilik hər bir vətəndaşın qəlbində olmalıdır. Ona görə hər bir vətəndaş vətənpərvərlik hissləri ilə yaşamalıdır və bizim parityamız, bütün dövlət orqanları, bütün təbliğatımız Azərbaycanda dövlətçiliyi inkişaf etdir mək üçün hər bir vətəndaşda milli vətənpərvərlik hisslərini yaratmalıdır. Milli vətənpərvərlik hissləri hər bir vətəndaşda o qədər güclü olmalıdır ki, hər bir vətəndaş milli mənafeyi öz şəxsi mənafeyindən, öz şəxsi yaşayışından, öz şəxsi həyatından - hər şeydən üstün tutsun. Milli vətənpərvərlik, milli qürur hissi bizim dövlətçiliyimizin yaşaması üçün ən böyük amillərdən biridir».2 Azərbaycan folklor nümunələrində ağıllı, müdrik, uzaqgörən, cəmiyyət hadisələrindən doğru - 1 Bax: Ramiz Mehdiyev. «Azərbaycan: fəlsəfəsi». Bakı-2001, s.23. 2 Bax: «Xalq qəzeti», 24 noyabr, 1998. 30
dürüst baş çıxaran şəxsiyyət obrazları bir qayda olaraq ağsaqqal, dünyagörmüş insanlar kimi təsvir edilir. Məsələn, Dədə Qorqud, Koroğlunun atası Alı kişi, çətin məqamda qəhrəmanlara yol göstərən «Qoca» obrazları bununun bariz nümunəsidir. Nə üçün müdrik insaıilar «Qoca» obrazında təcəssüm etdirilir ? Bu da ictimai təfəkkürün məhsuludur. Cəmiyyətdə yaranan belə bir fikrin və əqidənin təcəssümüdür ki, ağıllı insanlar yaşa dolduqca daha
məhz
«Qoca» şəxsiyyətində ümumiləşdirilir. Cəmiyyətdə qocalara, yaşlılara, böyüklərə hörmət və ehtiram da məhz məişət həyatında formalaşmış etiketdən irəli gəlir. Ümummilli liderimiz Heydər Əliyev göstərir ki, «Vaxtı ilə Moskvadan nümayən dələr gəlirdilər, gedib bizim şəhərləri,^ kəndləri gəzirdilər. Gəlib təəccüblə mənə deyirdilər ki, «Biz getdik, filan yerdə 1 0 - 1 5 gənc oturmuşdu. Bizi görən kimi hamısı ayağa qalxdı. Biz təəccüb etdik. Necə oldu ki, bunlar ayağa qalxdılar? Bu niyə belədir?». Deyirəm ki, bu təbii bir haldır. Deyir ki, «Axı biz indi Rusiyada bir kəndə, şəhərə gedək bizi görüb heç danışdırmayacaqlar, heç bizə fikir verməyəcəklər. Amma bunlar ayağa qalxdılar.» Dedim ki, bu bizim xalqın xüsusiyyətidir. Bu 31
xalqımızın mentalitetidir. Bu kiçiyin
böyüyə hörmətidir. Bu ev sahibinin qonağa hörmətidir».1 Ümumi halda, bu onu göstərir ki, ictimai təfək kür bütün xalqlarda eyni dərəcədə formalaşmamışdır. Hər bir xalqın ictimai təfəkkürü onun ictimai şüurunu yetişdirir. Hər bir xalq öz ictimai təfəkkürünün bü növrəsində ictimai dünyagörüşünə və ictimai etik - əxlaqi normalara yiyələnir. Azərbaycan xalqına məx sus ictimai təfəkkürün və buna uyğun şəkildə forma laşan ictimai şüurun güzgüsü, göstəricisi kimi folklor nümunələrinin müstəsna əhəmiyyəti vardır. 2) şairlərin, söz ustadlarının, mütəffəkir şəxsiy yətlərin yaradıcılığı İctimai təfəkkürün formalaşmasında və onun ictimai şüura
çevrilməsində şairlərin, söz ustadlarının, mütəfəkkirlərin, yaradıcı insanların müstəsna əməyi və zəhməti vardır. Azərbaycanın tarixində dünya mədəniyyətini bəşəri fikir və ideyalarla zənginləşdirən böyük şəxsiyyətlər yetişmişdir. Doğrudur, tarixin dərinliklərinə getdikdə belə şəxsiyyətlərin bir çoxunu axtarıb tapmaq, müəyyən etmək imkanları azalır. Ancaq bizə məlum olan
mənbələr onu
göstərir ki,
Azərbaycan mədəniyyəti, Azərbaycan ədəbiyyatı və Azərbaycan ictimai fikri çox dərin və zəngin bünövrə üzərində yetişmişdir. 1 Bax: «Xalq qəzeti», 24 noyabr, 1998. 32 X - XI əsrlərin yadigarı olan «Kitabi - Dədə Qorqud» dastanlarını ozanlar yaratmış olsa da bu kitab ana dilində qələm ə alınmış ən böyük ədəbi abi də kimi qiymətləndirilməlidir. XI əsrdə sarayda ya zıb yaradan Əbül üla Gəncəvi, Qətran Təbrizi (1010 - 1080), Fələki Şirvani (1108 - 1146), Əfzələddin Xaqani (1120 - 1199), milli mədəniyyətimizin «qızıl əsrini» yaradanların ən görkəmlisi Nizami Gəncəvi (1141 - 1209) Azərbaycan ictimai fikrinin yaranma sında və formalaşmasında öz üzərlərinə düşən çox böyük tarixi vəzifəni şərəflə yerinə yetirmişlər. XIII - XIV əsrlərdə Övhədi Marağainin (1275 — 1338) «Dəhnam»si, Zülfıqar Şirvaninin (1190 - 1245) lirikası, şair Əlinin «Qisseyi - Yusif» dastanı (XI əsr), XIII - XIV əsrlərin astanasında İzzəddin Həsənoğlunun «Divanı», Mustafa Zəririnin «Y usif və Züleyxa» və Suli Fəsihin «Y usif və Züleyxa» poemaları yazılmışdır. XV
- XVI əsrlərdə Azərbaycan mədəniyyətinin inkişafında xüsusi bir m ərhələ baş vermişdir. Əvvəlki dövrlərdə yaranan ədəbiyyat nümunələri Azərbaycan və fars dillərində yazılırdısa, XV - XVI əsr ədəbiyyatında fars dilli nümunələr olduqca az idi. Azərbaycan dilli ədəbiyyatın yaranması ilə bir tərəfdən ana dilinin inkişafi imkanları güclənirdi, digər tərəfdən isə azərbaycançılıq ideyaları daha artıq canlandırılırdı. Bu dövrdə Təbrizdə, Şamaxıda və
Azərbaycanm digər şəhərlərində görkəmli 33
Yüklə 0,73 Mb. Dostları ilə paylaş:
|