Yeni ÇAĞ ve yakin çAĞda avrupa coğrafi Keşifler

YENİ ÇAĞ VE YAKIN ÇAĞDA AVRUPA

Coğrafi Keşifler

Nedenleri:

• 
  Pusulanın bulunması
  
• 
  Gemiciliğin gelişmesi
  
• 
  Coğrafi bilgilerin gelişmesi
  
• 
  Cesur gemicilerin yetişmesi
  
• 
  Doğunun zenginliği nedeni ile Avrupalıların buraya ulaşmak isteyişi
  
• 
  Doğu ticaret yolları Türklerin ve Müslümanların elinde oluşu
  
• 
  İpek ve Baharat yollarının ele geçirilmek istenişi
  
• 
  Hristiyanlığı yaymak
  

Sonuçları:

• 
  Yeni katı ve yolların bulunması
  
• 
  Sömürgeciliğin başlaması (Portekiz,İspanya)
  
• 
  Sömürgelerden Avrupa’ya maden ve yeni ürünler getirilmesi
  
• 
  Akdeniz limanlarının önem kaybetmesi ile okyanus kıyısı (Amsterdam, Roterdam, Lizbon, Londra) limanlarının önem kazanması
  
• 
  Avrupa’dan yeni kıtalara göçlerin yapılması
  
• 
  Doğunun fakirleşmesi (Müslüman ülkeler)Avrupalıların zenginleşmesi
  

NOT:Akdeniz limanları Haçlı seferlerinde önem kazandı.Akdeniz limanları Coğrafi keşiflerinde önemini kaybetti.Akdeniz limanları Süveyş Kanalının açılmasıyla tekrar önem kazandı.

• 
  Halkın kiliseye olan güveni azaldı.(sarsıldı)
  

NOT:Bu sonuç Rönesans ve Reformun doğmasında etkili olmuştur.

• 
  Ticaret geniş alanlara yayıldı.
  
• 
  Avrupalı devletler sömürgecilik hareketlerine başladı.
  

NOT: İlk çağ Sömürge devletleri: Fenike, İyon, Eski Yunan

Yeniçağ Sömürge devletleri: Portekiz, İspanya

Yakınçağ Sömürge devletleri: İngiltere , Fransa

• 
  Burjuva sınıfı zenginleşerek ortaya çıkmış bu sınıf daha sonra Rönesans ve Reforma ortam hazırlayacaktır.
  

BAŞLICA KEŞFEDİLEN YERLER

1487 Bartelmi Diaz (Ümit Burnu)

1492 Kristof Kolomb (Amerika)

1493 Ameriko Vespuççi(Amerika)

1498 Vasco De Gama (Hindastan)

1512-1522 Macellan-Delkano (Dünyayı deniz yoluyla dolaştı)

NOT:Coğrafi Keşiflere Türkler katılmadı çünkğ ekonomik durumları iyi ve ipek-baharat yollarlı ellerindeydi.

RÖNESANS(YENİDEN DOĞUŞ)

15.yy sonlarında önce İtalya’da başlayan daha sonra diğer Avrupa devletlerinde görülen sanat edebiyat ve bilim alanındaki gelişmelerdir.

Nedenleri:

• 
  Coğrafi keşiflerin etkisi
  
• 
  Kağıt ve matbaanın yapımının(kullanımına) başlanması
  
• 
  Eski yunan ve Roma eserlerinin(Medeniyetlerinin) etkisi
  
• 
  İstanbul’un alınmasından sonra buradan kaçan bilim adamlarının Avrupa’ya geçmesi
  
• 
  Bilim adamlarının ve sanatçıların yetişmesi
  
• 
  Hümanizmanın etkisi
  

15. Yy ve 16. Yy da sanat ve edebiyatın olgunlaşması

• 
  Sanat ve edebiyattan zevk alan ve onları koruyan mesenlerin yetişmesi
  
• 
  İslam medreselerinde eğitimlerini tamamlayan Avrupalı öğrencilerin yurtlarına dönmesi
  

Rönesansın İtalya’da Başlamasının Nedenleri:

• 
  İtalya’nın coğrafi konumu (doğu ülkelerine yakın oluşu)
  
• 
  İtalya’da siyasi birliğin olmaması
  
• 
  İtalya’Da düşünce özgürlüğünün olması
  
• 
  İtalya’nın ekonomik durumunun iyi olması
  
• 
  İstanbul’dan kaçan bilim adamlarının İtalya’ya geçmesi
  
• 
  Yunan ve Roma medeniyetinin (eskiçağ kültür kalıntıları) merkez oluşu
  
• 
  Mesenlerin daha çok bulunması
  

Sonuçları:

• 
  Skolastik düşünce yerine Hümanizma düşünceye bırakmıştır.
  
• 
  Bilim ve teknikte ilerlemeler olmuştur.(En çok tıpta)
  
• 
  Deney ve gözlem metoduna geçildi.(Bilimde)
  
• 
  Dinde Reform hareketleri başlamıştır.
  
• 
  Avrupa’da sanat ve edebiyattan zevk alanlar işe omlarla alay eden sınıflar doğmuştur.
  

NOT: Sınıflar arası çelişkiler artmıştır.

Rönesansın Görüldüğü Ülkeler:

• 
  İtalya
  
• 
  Almanya
  
• 
  Fransa
  
• 
  İngiltere
  
• 
  İspanya
  
• 
  Hollanda
  

REFORM HAREKETLERİ

(Dinsel Alanda)

16.yy ın başlarında önce Almanya’da daha sonra da diğer Avrupa ülkelerinde görülmüştür.Katolik mezhebine yapılan değişikliklerdir.

Nedenleri:

• 
  Katolik kilisesinin bozulması
  
• 
  Reformcu papaların çalışmaları(Martin Luther)
  
• 
  Kağıt ve matbaanın etkisi
  
• 
  Rönesansın etkisi
  
• 
  Endülujans satışı sorunu(Günahtan arınmak için verilen belge)
  

Sonuçları:

• 
  Katolik kilisesi kendini yenilemek zorunda kaldı
  
• 
  Kilisenin ekonomik ve sosyal gücü azaldı
  
• 
  Okullar kilisenin denetiminden alınarak laik eğitime geçildi
  
• 
  Avrupa’da özgür ve gözleme dayalı düşünce yaygınlaştı
  
• 
  Reformun girmediği ülkelerde Engizisyon mahkemeleri kuruldu
  
• 
  Avrupa’da din savaşları çıkmıştır
  
• 
  Avrupa’da mezhep birliği bozulur ve yeni mezhepler ortaya çıkar.
  

Almanya Martin Luther(Protestanlık)

Fransa Kalven(Kalvenizm)

İngiltere Kral 8. Henri (Anglikanizm)

İsviçre Zivingli(Protestanlık)

NOT:Engizisyon Mahkemesi:Katolikler tarafından yeni mezheplerin yayılmasını önlemek amacıyla kurulmuştur.(İspanya-Portekiz)

Reformun Almanya’da Başlamasının Nedenleri:

• 
  Almanya’da siyasi birliğin olmaması
  
• 
  Alman kilisesin doğrudan papaya bağlı oluşu
  
• 
  Papaların kutsal kitabı kendi çıkarları doğrultusunda kullanmaları
  
• 
  Reform Ortodokslar üzerinde etkili olmadı
  
• 
  Almanya kralı Protestanlığı (OGSBURG Ant. İle 1555’te kabul etti.
  
• 
  1589’DA Fransa NANT Fermanı ile mezhepleri serbest bırakmıştır.
  

Yüzyıl Savaşları (1330-1485)

İngiltere ile Fransa arasında yapılmıştır.

Nedeni:İngiltere’nin Fransa’yı istila etmek istemesi.

Sonuç:Fransa’nın üstünlüğü ile bitti.Fransa’da feodalite zayıflamış merkezi otorite güçlendi.

NOT:İngiltere bu savaşta ilk kez top silahını kullanmıştır.

Çifte Gül Savaşları(1455-1485)

İngiltere’de çıkmıştır.Bu iç savaştır.İngiliz kralı 6.Henri’nin yüzyıl savaşlarında yenilmesi üzerine yapılır.

Sonuç: Savaş sonunda Mutlak Krallık rejimi İngiltere’de güçlendi.

Otuzyıl Savaşları(1618-1648)

Nedeni:Alman İmparatorluğu Protestanlığı ortadan kaldırarak dinsel birliği sağlamaya çalışması.

Sonuç: VESTFALYA Antlaşması imzalandı(1648)

Buna göre;

• 
  Almanya’da dinsel birlik sağlandı.
  
• 
  Hollanda bağımsız oldu.
  
• 
  Fransa Alsas-Loren’i aldı
  

NAZAN ERİŞEN