şəxsiyyətə həvalə etdi və dedi: “XXI əsr Azərbaycan ta
rixində ən xoşbəxt əsrlərdən biri olacaqdır”.
Kitab haqqında düşüncələrimizi buradakı gözəl fikir
lərdən biri ilə bitirmək istərdik: “Heydər Əliyev ölkəni ida
rə edir, onun ideyaları zamanın sınağından çıxmışdır və bu
gün də insanların qəlbində yaşayır. Ölkədə fəaliyyət gös
tərən siyasi və iqtisadi sistem əsl Vətəndaşın, böyük
Şəxsiyyətin, qüdrətli Liderin əməyinin bəhrəsidir”.
-
154
-
§ 3. Heydər Əliyevin yaratdiği tarixin
beş məqamı üzərində düşüncələr
Bir neçə il əvvəl böyük ilki düşüncə və
qəlblərimizi məhvərindən çıxardı, vəziyyətlə lıeç
cür barışm aq istəmədik, bu qismətə inanmaq
istəmədik. Yoxluq zamanının hər döyüntüsü bir-
birini əvəzlədikcə. kədər və sızıltıdan tutqunla
şan düşüncəm iz də, gözlərim iz də aydınlaşdı.
"Suyun qədri olm ayanda bilinər" deyim inin b ü
tün m üdrikliyi aşkarlaşınağa başladı. Q ədir-qiy
mət, m eyar anlayışlarının daha dərin qatları o l
duğu üzə çıxdı.
Ümummilli liderimizin sağlığında da, bu son bir ildə də,
ona ümumxalq məhəbbətinin izharından, milyonların şükür və
minnətdarlıq hisslərindən doğan sözlər, həm Azərbaycanda,
həm də bütün dünyada onun siyasi nüfuz və çəkisi barədə elmi,
publisist təhlillər kitablara köçərək tarixə düşmüşdür. Bunlar
müqəddəs və hörmətə layiq duyğu və hisslərin ifadəsidir. Qəlb
lərin səmimiyyəti, xalq sevgisinin ülviyyətindən ərsəyə gələn
əsərləri ciddi təhlil obyekti etmək nəinki çətindir, həm də
qeyri-məqbuldur. Çünki burada, deyildiyi kimi, saf, təmiz, sə
mimi duyğu və əqidə öz əksini tapmışdır.
Lakin bu da bir həqiqətdir ki, siyasi düha və lider ba
rədə ictimai şüur səviyyəsində mövcud olan təsəvvürlər dəyərli
olduğu qədər də, bitkin nəzəri ümumiləşdirməyi, yəni elmi id-
-
155
-
rak müstəvisində konseptual sistem kimi formalaşmağı zərurətə
çevirir. Belə yanaşdıqda. Heydər Əliyev dühasının mahiyyəti
və özəlliyini bütün dolğunluğu ilə çatdırmaq baxımından
görülən işlər hələlik siyasət və dövlətçilik adlı fövqəlmürəkkəb
sahənin bir baxışla, birnəfəsə görülə bilən cəhətləridir, desək
yanılmarıq. Ulu öndərimizin həyatı, tarixdəki bütün fövqəladə
şəxsiyyətlər ilə olduğu kimi, hələ uzun müddət ictimai elmin
diqqət mərkəzində olacaq və olmalıdır deyən həmkarlanmızla
biz də razıyıq.
Fikrimizcə, Heydər Əliyevin əzəmət və missiyası XX
əsrin son onilliklərində həm Azərbaycanda baş verən nəhəng
siyasi tufan və qütb dəyişmələrin, həm də qlobal miqyasda tüğ
yan edən siyasi-sosial dinamikanın fonunda təhlil edilməlidir.
Tarixi və siyasi proses, sosial dəyişikliklər ümumdünya inki
şafının məntiqinə uyğun qanunlarla çulğaşmış şəkildə gedir. Bu
prosesdə həm bütün dünyanın inkişaf meyillərinə qoşula bil
mək, həm də Azərbaycanın müstəqilliyinin sabit inkişafı və
mövcudluğu üçün lazım olan bütün amilləri təmin edə bilmək
necə mümkün ola bilmişdir? Çünki söhbət qlobal transfor
masiyaların uzun əsrlər davam edən sosial-siyasi dinamikanın,
yeni növbəti mərhələsinə qədəm qoyulması kimi tarixdə nadir
rast gəlinən dövründən gedir. Dünyada mövcud olan siyasi
qütbdəyişmələrin, müstəqil-milli dövlətlərin yaranması ilə mü
şayiət olunması, daha doğrusu, üst-üstə düşməsi, hətta dünya
nın “düz vaxtı" siyasət adlı sahədə keçid, islahat və dəyişiklik
lərin ləng və ağnlı keçməsini şərtləndirir.
Yalnız siyasi qütbdəyişmələrin deyil, əsrlərin də bir-
birini əvəzləməyə doğru getdiyi belə zamanda milli və bəşəri
miqyasda ardıcıl gerçəkləşdirilən siyasi uğurun fəlsəfəsi hələlik
çözülməmişdir.
-
156
-
Siyasi uğur çoxölçülü anlayışdır. Lokal-milli müstəvidə
bir cür, qlobal-bəşəri müstəvidə başqa cür nəzərdən keçirilə
bilər.
Bu fövqəlmürəkkəb müstəvilərin optimal uyğunlaşdınl-
ması hər bir siyasətçiyə müyəssər olurmu? Siyasi zaman və
məkan, siyasi reallığın hədsiz dinamizm və dəyişkənliyi şə
raitində uzun illər ahəngdar, sabit və uğurlu xətli təmin etmək
hansı miqyaslı siyasətdən xəbər verir? Fikrimizcə, dünya el
mində bu sualların nəinki cavablan mövcuddur, hətta bu
suallar hələlik sistemli şəkildə, problem kimi qoyulmamışdır.
Və Heydər Əliyev fenomeninin bütün tərəfləri elmi, fəlsəfi təh
lilə cəlb olunduqca həm suallar, həm onlara verilən cavablar
tədricən dünya ictimai elmini həm nəzəri, həm də praktiki
baxımdan zənginləşməsini şənləndirəcəkdir.
Ulu öndərimizin yaratdığı tarixlə, siyasi dəst-xəttin
indisi-nəticələri ilə bahəm, gələcək zəfərlərin perspektivlərini
müəyyənləşdirməsi baxımından hansı möhtəşəmliyə malik ol
duğunu dərk etməyimiz də çox önəmlidir.
Heydər Əliyev fenomeninin sim nədədir? Bu fitrətdir,
siyasətdir, yoxsa missiyadır?
Müasir siyasət elmi bunlann vəhdətini əsas hesab edir.
Siyasət, hakimiyyət ümummilli liderimiz üçün, Tannnın ona
bəxş etdiyi fitrəti (ilahi təbiəti), müstəqil və qüdrətli Azər
baycanın əbədiliyi naminə hər an, hər gün gerçəkləşdirməyi
mümkün edən sahə, vasitə idi. Müstəqil, qüdrətli Azərbaycan -
onun bütün həyatının mənası, məqsədi, bəhrəsi-nəticəsi oldu.
1. İD E A L-A M A L
Belə bir fikir mövcuddur ki, siyasi sarsıntılar dövründə
bütün qatlarda və səviyyələrdə köhnənin dağılması, çökməsi
-
157
-
Dostları ilə paylaş: |