Yosh fiziologiyasi nimani o`rganadi ? Gigiyena fani nimani o`rganadi

---

Yosh fiziologiyasi nimani o`rganadi ? 
Gigiyena fani nimani o`rganadi 
Yosh fizlologiyasi va gigiyenasi fanining rivojiga xissa qo`shgan o`zbek olimlari: 
“Sog`lom avlod ” davlat dasturi qachon tasdiqlandi
Respublikamizning birinchi ordeni qanday nomlanadi? 
,,Sog`lom avlod ’’ jamg`armasi tashkil qilingan yil: 
. O`zbekistonda 2000 yilni qanday yil deb e`lon qilingan: 
Adaptatsiya nima? 
Ko’zning to’rsimon pardasi qanday ahamiyatga ega? 
Hujayra nima 
Maktabgacha va maktab yoshi bolalariga talim-tarbiya ishlarining natijali bo’lishi uchun pedagog nimalarni bilishi kerak? 
Visseroretseptorlar qayerda joylashgan? 
Proprioretseptorlar qaerda joylashgan? 
“Hamma xavf-xatarda og’riq odamning eng ishonchli qo’riqchisidir u doim ehtiyot bo’ling , hayotingizni avaylang va asrang ,deb uqtiradi.” deb yozgan faylasuf 
kim? 
O`sish va rivojlanishning asosiy qonuniyatlari: 
Geteroxronizm nima? 
Taktil reseptorlar qayerda joylashgan? 
Organizmning o`sishi bu
Visseroreseptorlar qo’zg’alganda odam tanasining ichki organlarida qanday jarayon yuzaga keladi 1. Mehanik.2.Fizik o’zgarish.3.kimyoviy o’sgarish.4. harorat 
bosim o’zgarishi qozg’aladi. 5.sezish yuzaga keladi 6.peristaltik o’zgarish jarayon yuzaga keladi 
Akseleratsiya bu… 
To`qima bu… 
To`qima hosil qiladi: 
To`qima necha hil bo`ladi: 
Tug’ma refleks nima? 
Nerv markazlari nima? 
Bosh miya reflektori qaysi olim tomonidan aniqlangan 
Perilimfa suyuqligi qayerda joylashgan? 
. Har bir nerv hujayrasi o’zidan chiqargan osimtalari bilan 
Kekirdak va bronxlarning asosiy vazifasi? 
1.Havoni ilitib namlash 
2.chang zarralaridan tozalash. 
3. havoni o’pka alveolalariga o’tkazish 
4. tovush xosil qilish. 
Irsiyat birligi nima? 
Genetika fanining asoschisi: 
. Ikkinchi signal sistemasi nima? 
Birinshi signal sistemasi nima? 
Bolalarda ikkinshi signal sistemasining rivojlanishi nesha oylik davrida boshlanadi 
Uch yoshning oxirida bola nechta so’z ayta oladi 
Bolalarda birinchi va ikkinchi signal sistemalari orasidagi farq qaysi yosh davrdan boshlanadi? 
Bola bosh suyagining qaysi qismida kichik liqildoq bo’ladi ? 
Bolaning bosh suyagining qaysi qismida katta liqildoq bo’ladi? 
Siydik tutib turish shartli refleksi bolalarda necha yoshda paydo bo`ladi: 
Nerv tuzilishining struktura birligi: 
Ko’z soqqasining ichki qismiga nimalar kiradi 
Markaziy nerv tizimi necha qismga bo’linadi. 
Refleks nima? 
Orqa miyaning uzunligi va og`irligini necha gram 
Orqa miyadan necha juft nerv tolalari chiqadi? 
Uzunchoq va o’rta miyadagi nerv markazlaridan chiqqan parasimpatik nerv tolalari qaysi sohadagi organlarga boradi? 
Orqa miya qanday funksiyani bajaradi? 
Bosh miya qisimlariga xos emas: 

---

Miyacha fiziologiyasiga xos 
Dinamik stereotipnima 
Orqa miyada joylashga nerv markazlarining ishi buzilsa,muskullarda nima ro’y beradi? 
Reflektor qonuniyatining asoschilari kimlar? 
Muvozanat nervi uchlari , yani retsentorlari qayerda joylashgan? 
Bosh miya necha yoshgacha o`sadi? 
Pisixogigiyena bu… 
Ko’ruv organi bolaning necha yoshigacha rivojlanib boradi. 
Hid sezish qaysi vaqtdan boshlab seziladi? 
Analizator nima. 
Oliy nerv faoliyati bosh miyaning qaysi bo`laklariga xos? 
Miyelin parda nerv hujayrasining qaysi qismida joylashgan? 
Xolerik bu: 
Sangivinik bu: 
Flegmatik bu: 
Melanxolik bu: 
Jinsiy etilish davrida organizmda qaysi tizimida o’zgarishlar seziladi? 
Qalqonsimon bez hujayralarida qanday garmon sintezlanadi 
Gipofizning oldingi bo’lagidan ajraladigan garmonini toping 
Qalqon orqa bezi organizmda nima vazifani bajaradi. 
Oshqozon osti bezining langergans orolchasida qanday garmon ishlab chiqariladi. 
Qalqonsimon bez nimadan iborat 
Nevroz bu… 
Uyqu qanday jarayon? 
Ishchanlik qobilyatining bosqichlari quyidagi tartibda yuzaga chiqadi: 
Charchash qanday jarayon? 
Suyaklar haqidagi fan 
Muskul to’qimasining asosiy vazifasi? 
Muskul to’qimasining o’ziga xos xossasiga nimalar kiradi? 
Skelet muskul to’qimalari qanday xossaga ega? 
Qad-qomatning shakillanishi necha yoshgacha davom etadi. 
Odam tanasida qaysi muskullar suyaklarga birikmaydi 
7 yashar bolalar necha soat uxlashlari kerak: 
Dars jadvalini tuzishda quyidagi gigienik talablar e’tiborga olinadi? 
10-12 yoshli bolalar to’xtamay necha minut yozishlari mumkin. 
Maktab kasalliklariga qaysi kasalliklar kiradi? 
12-15 yoshdagi o`quvchilar necha minut to`xtamay yozishlari mumkin? 
Dars jadvalini tuzishda qanday gigienik talablar e`tiborga olinadi 
O`quvchilarni partalarga o`tkazilayotganda nimalarga e`tibor beriladi? 
O’qitishning fiziologik asosi nimadan iborat: 
Hotira , fikirlash tasavvur qilish, intizom va miya po’stlog’da shartli bog’lanishlar bolaning necha yoshida vujudga kela boshlaydi. 
Bolaning necha yoshida bo’yiga o’sishi 1.5 marta, og’irligi 3 marotaba oshadi va nutq paydo bo’ladi. 
Yangi tug’ilgan bolaning jigarining og’irligi qancha? 
Yassioyoqlikning tug’ilgandan keyin yuzaga kelish sabablariga 1 .8-10 oyligidan bolani yurgizish va uzoq vaqt oyog’da tik turg’izish 2. Bolalarga poshnasiz 
yumshoq poyabzal kiygi’zish 3. O’quvchilar kun bo’yi poshnasiz sport poyabzalda yurishi 4 .Poshnasi baland uch tomoni tor ,orqa tomoni keng bo’lgan 
poyabzal kiyish 5 .Og’ir yuk ko’tarish 6 .Nasildan-nasilga berilishi 
Bola organizmning o’sishi hujayra va to’qimalarning yangidan shakllanishi uchun eng ahamiyatli o’rinni nima tashkil etadi? 
Bemorningkallasikatta , beo’xshov, ko’ziqiyiq, quioqsuprasikichik, tanabilan
qo’l-oyoqnomutanosib,panjalarikaltavaqiyshiqbo’lganxromasomakasalligi
qaysi 
kasallik belgilari 
Odamning terisi orqali bir kecha kunduzda necha gramm karbonot angidrid ajratilib, necha gramm kislorod o‘zlashtiriladi 
Periferik asab tizimiga nimalar kiradi 
Oshqozon osti bezining quyuvchi yo’li qayerga ochiladi 
O’t pufagi jigarning qayerida joylashgan va jigarda bir sutkada qancha o’t suyuqligi ishlanadi 

---

İngichka ichakning devori nimadan tashkil etadi 
Meda osti bezining og’irligi , qalinligi , bo’yi qancha 
Tishlarning almashish jarayoni necha yoshda o’tadi. 
12 barmaqli ichakka qaysi bezdan shira va qaysi organdan suyuqlik quyiladi 
Bolalar organizmi normal va rivojlanishi uchun kundalik ovqat tarkibida sifatli oqsillar necha % ni tashkil etadi. 
Oshqozon osti bezining umumiy uzunligi va og’irligi qancha? 
Burun orqali chuqur nafas olish va chiqarish qaysi muskullarning yahshi rivojlanishiga olib keladi 
Eshituv organi necha qismdan iborat? 
Eshituv nerv uchi – retsentori qayerda joylashgan? 
Bolalarda ko`z gavhari qanday xususiyatga ega: 
Analizatorlar qanday qismlardan iborat? 
Ko’zning nur sindiruvchi qismlariga quydagilardan qaysilari kiradi 
Yaqindan ko’rish kimlarda ko’proq uchraydi? 
Nima uchun kichik yoshdagi bolalarda katta odamlarga solishtirganda qon tana og’irligi hisobida ko’p bo’ladi? 
Bolaning 1 yoshida ko’krak qafasi qanday shakilda bo’ladi 
Yurakning ritm bilan qisqarib bo’shashuvi nima deb ataladi 
Narsalarning qog’ozdagi tasvirini anglash, bolaning nechanchi oyida vujudga keladi. 
Sistolalik va diastolalik tonlar necha sekund davom etadi 
Ichki sekretsiya bezi deb aytilishiga sabab 
Ichki sekretsiya bezlariga xos emas? 
Qalqonsimon bezga sintezlanuvchi gormon? 
Somatatrop garmoni yetishmasa qanday kasallik kelib chiqadi: 
Orqa miyaning qaysi segmentida joylashgan nerv markazlari qo’lning tashqi yuzasi, kaft, barmoqlarining terisi va muskularning sezish va harakatlanish 
funksiyasini taminlaydi? 
Orqa miyaning qaysi segmentida joylashgan nerv markazlari qo’lning
ichki yuzasi teri va muskullarning sezish va harakatlanish funksiyasini ta’minlaydi? 
Qaysi bezlarda ishlab chiqariladigan garmon limfositlar hosil bo’lishini kuchaytiradi? 
Yangi tug’ilgan bolaning pulsi necha marta uradi? 
Sut tishlari doimiy tishlar bilan necha yoshda almashinadi: 
Umurtqa: pogonasi nechta pog’onadan tashkil topgan ? 
Skolioz nima? 
Bolalarda moddalar almashinuvi 
Uglevodlar organizm uchun 
Ko`z shoh pardasi, gavhari orqali sariq dog` markaziga o`tgan chiziq nima deyiladi? 
Sinf honalarining modeli,o’quvchilarning bo’yiga mos jihozlar turlarini, partada to’g’ri o’tirish yo’llarini ishlab chiqqan olim kim. 
Zararli reflekslar qanday paydo bo`ladi? 
Ko`z gavharining yaqindagi buyumlarga qaraganda qalinlashishi, uzoqdagi buyumlar gaqaraganda yassilanishi nima deyiladi? 
Daltonizm qanday kasallik 
Bolalarda tovushlarni ajratish necha oyligidan shakllanadi? 
Tik turganda boshi biro z oldinga egilgan, yelkalari oldinga osilgan, ko`krak qafasi botiqroq, qorni oldinga chiqqan bu qanday qomat? 
18-asrda “Refleks” iborasini kim joriy qilgan? 
Kalla suyaklaridagi liqildoqlar suyaklanishi davri qachon tugaydi? 
Rangdor pardada qaysi muskullar qisqarganda ko`z qorachig`I torayadi? 
Ko`rish analizatorining markazi bosh miya yarimsharlar po`stlog`ining qaysi qismida joylashgan? 
Ko`zning oldingi kamerasi qayerda joylashgan? 
Bolalarda qaysi rangni sezish avval shakllanadi? 
Eshitish organining qaysi qismi tovushni sezadi? 
Turli tovushlarni analiz qilish ________ dan boshlanadi. 
Yangi tug`ilgan bolalarda bir daqiqada pulsning soni. 
Fistula nima ? 
Ko`zning rangdor pardasida qanday muskullar joylashgan? 
Rangdor pardada qaysi muskullar qisqarganda ko`z qorachig`I torayadi? 
Miya koprigida qaysi soha muskullarini harakatlantiruvchi nerv markazlari joylashgan .