Yusif Aslanov


Ədəbi axtarışlar və tədris



Yüklə 2,89 Kb.
Pdf görüntüsü
səhifə2/129
tarix05.10.2017
ölçüsü2,89 Kb.
#3329
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   129

Ədəbi axtarışlar və tədris 
 
 

ma
turgiyası və ona müasir estetik baxış, H.Cavid yaradıcılığın-
da romantik s
ənət konsepsiyası, dramaturgiyamızın folklor qay-
naq
ları, Şərq və Qərb motivlərinin dramaturgiyada bədii-estetik 
d
ərki, M.F.Axundzadə  yaradıcılığında  foklor  düşüncəsinin 
verilm
ə sistemi kimi fundamental, az tədqiq edilmiş problemlər 
araşdırılır, təhlil edilir. Müəllif bütün hallarda nəzəri konsepsi-
yalarla milli 
ədəbi təcrübəni vəhdətdə götürür, ədəbi-tarixi fakt-
lara 
əsaslanır, çağdaş ədəbiyyatşünaslıq və folklor elminin fun-
damental t
ədqiqatlarına əsaslanır. İstər M.F.Axundzadə, istərsə 
d
ə H.Cavid poeziyasından, dramaturgiyasından bəhs etsin, fərqi 
yoxdur,  t
ədqiqatçı bütün hallarda klassik irsdə ədəbi dəyərləri 
üz
ə  çıxarmağı  bacarır,  orijinal,  cəsarətli fikirlər söyləyir. Bu 
bölm
ədə  “M.Ə.Sabir  ədəbiyyatşünaslıqda  və  ədəbi tənqiddə” 
m
əqaləsi də geniş ümumiləşmələrin aparılması, yeni nəşr olu-
nan t
ədqiqatların ədəbi-estetik dəyərinin oxuculara çatdırılması 
baxımından  diqqəti cəlb edir. Müəllif daha çox Sabir irsinin 
müst
əqillik dövründə hansı istiqamətlərdə tədqiqi və araşdırıl-
ma
sı məsələlərini sistemləşdirir, sabirşünaslıqda həlli vacib sa-
yılan problemlərin qalması barədə fikirlərini söyləyir.  
Bu t
əhlillər göstərir ki, Yusif Aslanovun yazdığı məqa-
l
ələrin istiqamətlərinin çoxşaxəli olması, müxtəlif elm sahələri-
ni 
əhatə etməsi onun folklorşünaslıq, ədəbiyyatşünaslıq, meto-
dika, pedaqogika sah
əsində öz sözünü deməyi bacaran ədəbiy-
yat
şünas – metodist alim olduğunu göstərir. İkinci bir tərəfdən 
m
əqalələrin sadə  və  anlaşıqlı  bir  dildə  yazılması,  sözügedən 
elm sah
ələri üçün dəyərli  ideyaların  irəli sürülməsi müasir 
probleml
əri həll etmək baxımından da aktuallığını itirməmişdir.  
İkinci hissədə “Ənənədən müasirliyə” başlığı altında ən-
ənəvi təlimlə  müasir təlim  konsepsiyasının  sintezinin  yaradıl-
ma
sı, müasir dərs modellərinin qurulması, yeni yanaşma istiqa-
m
ətlərinin gerçəkləşdirilməsi yolları qlobal təhsil sisteminin in-
ki
şaf strategiyasına uyğun aparılır. Bu məqsədlə ənənə ilə müa-
sirli
yin  sintezini  yaratmaq  novatorluğun  mahiyyətini açmaq 
üçün C.Cabbarlının “Sevil”, H.Cavidin “Səyavuş”, “İblis” əsər-


Yusif Aslanov 
 
 

l
əri tədqiq olunur, öyrədilməsi üsullarından danışılır, milli dra-
ma
turgiyanın ədəbi-estetik xüsusiyyətləri haqqında bitkin fikir 
forma
laşdırılır.  
Dramatiklik, komiklik, faci
əvilik anlayışlarının öyrədil-
m
əsi, V-VII siniflərdə dramatik əsərlərin tədrisi (metodik tövsi-
y
ə), dramatik əsərlərin öyrədilməsi prinsipləri, “Molla Nəsrəd-
din” v
ə XX əsr pedaqoji fikri, XXI əsrin məktəbi, təhsili, Azər-
baycan dili v
ə  ədəbiyyat müəllimlərinin  hazırlığı  məsələləri, 
t
ərcümeyi-hal  materiallarının  tədrisi, Mir Cəlal  yaradıcılığının 
t
ədrisi, ümumtəhsil məktəblərində  folklorun tədrisi,  ədəbiyyat 
d
ərslərində  yeni təlim  materiallarından  istifadə,  ədəbiyyat 

əllimi hazırlığında innovasiya və texnologiyalardan istifadə, 
b
ədii  əsərlərin öyrədilməsində  fəal/interaktiv  iş  üsullarının 
t
ətbiqi, ənənədən müasirliyə və bu kimi aktual mövzularda ya-
zılmış məqalələrin də burada verilməsi ədəbiyyatın tədrisi me-
todikası elminin müasir tələblərə uyğun yeniləşdirilməsində bö-
yük 
əhəmiyyət kəsb edir.  
Kitabın “Ədəbi-metodik axtarışlar” adlanan üçüncü böl-
m
əsində müəllifin müxtəlif jurnallarda, qəzetlərdə çap edilmiş 
elmi-metodik m
əqalələri, Təhsil Nazirliyi tərəfindən qrif veril-
miş  11  adda fənn  proqramlarının  adlı  siyahısı,  dərsliklər haq-
qında yazdığı rəyləri, alimlər barədə düşüncələri toplanmışdır.  
Az
ərbaycan dilinin dərindən öyrədilməsi, dil tədrisi və 
q
əbul imtahanlarının bəzi məsələləri, ədəbiyyat proqramlarının 
t
əkmilləşdirilməsi istiqamətləri məqalələrində irəli sürülən tək-
lif v
ə  tövsiyələrin  bir  qismi  vaxtında  həll  edilmiş,  ancaq  bəzi 
m
əsələlər indi də problemə çevrilmiş təkliflər kimi həllini tap-
ma
mışdır.  
Bu bölm
ədə “Dərs: problemlər, vəzifələr”, mənəvi-este-
tik t
ərbiyənin yaxşılaşdırılması ilə bağlı bir neçə məqalə də ve-
ri
lir. Əsas diqqətin ədəbiyyat dərslərində mənəvi-estetik dəyər-
l
ərin inkişaf etdirilməsinə istiqamətləndirilməsi bu gün də ədə-
biyyat f
ənn kurikulumunda da əsas tələb kimi qəbul edilir.  


Ədəbi axtarışlar və tədris 
 
 

“Sözünd
ən dönməyən  türk  oğlu”,  “Şərəfli ömür yolu” 
m
əqalələri də dərin elmi-nəzəri təhlil və müəllimlər üçün fay-
dalı mənbə olması baxımından da daha çox diqqəti cəlb edir.  
Aparılan  nəzəri və  metodik ümumiləşmələr, təhlillər 
göst
ərdi ki, “Ədəbi axtarışlar və tədris” dərs  vəsaitində toplan-
mış məqalələr həm elmi-nəzəri baxımdan, həm də metodik cə-
h
ətdən müasirliklə  bağlıdır.  İnanırıq  ki,  kitabın  çap  olunması 
milli-m
ənəvi dəyərlərimizin öyrənilməsinə, təhsilimizin dina-
mik inki
şafına,  ədəbiyyat və  tədrisin problemlərini dərindən 
araşdırmağa imkan yaradacaqdır.   
             
Nizami C
əfərov  
AMEA-
nın müxbir üzvü, 
 filologiya üzr
ə elmlər doktoru,  
professor, Əməkdar elm xadimi 
 
 
 
 
 
 
 
 


Yüklə 2,89 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   129




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə