Yyggiw IIIII iRiXhvv nddff 1snttt 2snTdTdTd 4рррр



Yüklə 445 b.
tarix02.01.2018
ölçüsü445 b.
#19422



YYGGiw IIIii iRiXhVV Nddff 1snTTT 2snTdTdTd 4РРРР

  • YYGGiw IIIii iRiXhVV Nddff 1snTTT 2snTdTdTd 4РРРР

  • 5аррр 7wwW1W2 8NhCLCMCH



15151 26063 21328 81407 10073 21027 40025 57021 76345 86626

  • 15151 26063 21328 81407 10073 21027 40025 57021 76345 86626

  • YYGGiw - 15151 - KN-01 kodunda gün və tarix qrupu.

  • YYGGiw - 15151 - müşahidə aparılan gün.

  • YYGGiw - 15151 - müşahidə saatı.

  • YYGGiw - 15151 - küləyin sürət vahidini və ölçülmə üsulunu ifadə edir.



15151 26063 21328 81407 10073 21027 40025 57021 76345 86626

  • 15151 26063 21328 81407 10073 21027 40025 57021 76345 86626

  • IIIii - 26063 - Hidrometeoroloji stansiyanın beynəlxalq indeks nömrəsi.

  • iRiXhVV - 21328 - vizual olaraq təyin olunmuş buludluğun aşağı sərhəddinin hündürlüyü və üfüqi görünüş məsafəsini ifadə edən qrup.

  • iRiXhVV - 21328 - yağıntı qrupunun teleqrama daxil olub olmadığını ifadə edən qrup.

  • iRiXhVV - 21328 - stansiyanın tipini və atmosfer hadisəsi qrupunun teleqrama daxil olub olmadığını ifadən edən qrup.

  • iRiXhVV - 21328 - yer (su) səthi üzərində aşağı təbəqə buludlarının hündürlüyü (cədvələ uyğun olaraq xəritəyə öçürülür).

  • iRiXhVV - 21328 - üfüqi görünüş məsafəsi (cədvəl 3-ə əsasən təyin olunur), 2.8 km.





Nddff - 81407 - buludluğun ümumi miqdarı və külək qrupu

  • Nddff - 81407 - buludluğun ümumi miqdarı və külək qrupu

  • Nddff - 81407 - buludluğun ümumi miqdarı (səmanın buludla örtülmüş hissəsi)

  • Nddff - 81407 - küləyin istiqaməti.

  • Nddff - 81407 - küləyin sürəti, m/s ilə.



15151 26063 21328 81407 10073 21027 40025 57021 76345 86626

  • 15151 26063 21328 81407 10073 21027 40025 57021 76345 86626

  • 1snTTT - 10073 - havanın temperaturunu göstərən qrup.

  • 1snTTT - 10073 - qrupun fərqləndirici rəqəmi.

  • 1snTTT - 10073 - havanın temperaturunun işarəsi. 0°C və müsbət temperatur şəraitində 0 rəqəmi ilə, mənfi olduqda isə 1 rəqəmi ilə kodlaşdırılır.  

  • 1snTTT - 10073 - onda-bir hissəsi ilə havanın temperaturu (+7.3°C).

  • 2snTdTdTd - 21027 - şeh nöqtəsinin temperaturu.

  • 2snTdTdTd - 21027 - qrupun fərqləndirici rəqəmi.

  • 2snTdTdTd - 21027 - şeh nöqtəsinin temperaturunun işarəsi. Şeh nöqtəsinin 0°C və müsbət qiymətlərində 0 rəqəmi ilə, mənfi olduqda isə 1 rəqəmi ilə kodlaşdırılır.

  • 2snTdTdTd - 21027 - onda-bir hissəsi ilə şeh nöqtəsinin temperaturu (-2.7°C).



15151 26063 21328 81407 10073 21027 40025 57021 76345 86626

  • 15151 26063 21328 81407 10073 21027 40025 57021 76345 86626

  • 4РРРР - 40025 - dəniz səviyyəsinə gətirilmiş atmosfer təzyiqinin qrupu.

  • 4РРРР - 40025 - qrupun fərqləndirici rəqəmi.

  • 4РРРР - 40025 - dəniz səviyyəsinə gətirilmiş təzyiq (1002.5 hPa)

  • 5appp - 57021 - barik tendensiyanı ifadə edən qrup.

  • 5appp - 57021 - fərqləndirici rəqəm.

  • 5appp - 57021 - barik tendenisiyanın xarakteri.

  • 5appp - 57021 - son 3 saat ərzində barik tendensiyanın qiyməti. xəritəyə qeyd olunan zaman onda-bir hissəsi göstərilməklə qeyd olunur, hPa ilə (son 3 saat ərzində -2.1 hPa).



7wwW1W2 - 76345 - atmosfer hadisəsini ifadə edən qrup.

  • 7wwW1W2 - 76345 - atmosfer hadisəsini ifadə edən qrup.

  • 7wwW1W2 - 76345 - fərqləndirici rəqəm.

  • 7wwW1W2 - 76345 - atmosfer müşahidə dövründə baş vermiş atmosfer hadisəsi (cədvələ uyğun olaraq qeyd olunur).

  • 7wwW1W2 - 76345 - əsas müşahidə vaxtlarında baş vermiş atmosfer hadisəsi.

  • 8NhCLCMCH - 86626 - buludluğun xüsusiyyətlərini əks etdirən qrup.

  • 8NhCLCMCH - 86626 - fərqləndirici rəqəm.

  • 8NhCLCMCH - 86626 - aşağı təbəqə buludlarının (CL) və ya orta təbəqə buludlarının (CM) (CL buludu olmadıqda) miqdarı haqda məlumat (cədvələ əsasən qeyd olunur).

  • 8NhCLCMCH - 86626 - müvafiq olaraq aşağı, otra və yuxarı təbəqə buludlarnın formaları (cədvələ uyğun olaraq qeydolunur).





15151 26063 21328 81407 10073 21027 40025 57021 76345 86626

  • 15151 26063 21328 81407 10073 21027 40025 57021 76345 86626







Hər hansı ərazidə hava şəraitinin xarakteri və xüsusiyyətləri atmosfer cəbhələrinin vəziyyəti, barik sistemin növü ilə müəyyən olunur.

  • Hər hansı ərazidə hava şəraitinin xarakteri və xüsusiyyətləri atmosfer cəbhələrinin vəziyyəti, barik sistemin növü ilə müəyyən olunur.

  • Atmosfer proseslərinin təhlili və hava proqnozlarında müxtəlif vasitələrdən istifadə olunur:

  • 1. Hava xəritələri:

  • a) yerüstü;

  • b) yüksəklik.

  • 2. Diaqram və qrafiklər:

  • a) aeroloji diaqramlar;

  • b) şaquli kəsiklər;

  • c) köməkçi nomoqramlar, qrafiklər.



Yer səthində aparılan meteoroloji müşahidələrin əsasında yerüstü sinoptik xəritələri tərtib olunur və onlar iki növ olurlar:

  • Yer səthində aparılan meteoroloji müşahidələrin əsasında yerüstü sinoptik xəritələri tərtib olunur və onlar iki növ olurlar:

  • - əsas sinoptik xəritələr;

  • - dairəvi sonoptik xəritələr.

  • Əsas sinoptik xəritələr 00°°, 06°°, 12°° və 18°° müşahidələrinin nəticələrinə görə tərtib edilirlər. Dairəvi xəritələr isə hər üç saatdan bir hazırlanır.

  • Sinoptik xəritələr əsas müddət üçün tərtib edilməklə böyük əraziləri əhatə edir. Dairəvi xəritələr meteoroloji nöqteyi-nəzərdən əsas hava xəritələrinə nisbətən kiçik əraziləri əhatə edirlər.

  • Atmosferin radiozond məlumatlarına əsasən yüksəklik xəritələri tərtib olunur. Yüksəklik xəritələrinə ilk növbədə barik topoqrafiya xəritələri aid edilir. Barik topoqrafiya xəritələri mütləq (MT) və nisbi (NT) omaqla iki yerə bölünürlər.



Yerüstü xəritə

  • Yerüstü xəritə



Yerüstü hava xəritələrinin işlənməsi aşağıdakı ardıcıllıqla həyata keçirilir:

  • Yerüstü hava xəritələrinin işlənməsi aşağıdakı ardıcıllıqla həyata keçirilir:

  • 1. İzobarların çəkilməsi, alçaq və yüksək təzyiq sahələrinin mərkəzlərinin aşkar edilməsi;

  • 2. Barik tendensiya izoxətlərinin (izotendensiyaların) çəkilməsi;

  • 3.Yağıntı və digər atmosfer hadisələrinin xüsusi rənglərlə ayrılması;

  • 4. Cəbhə xətlərinin çəkilməsi;

  • 5. Siklon və antisiklonların mərkəzlərinin əvvəlki vəziyyətlərinə görə yerdəyişməsinin təyini.



İzobarlar qara qələmlə bütöv xətlərlə əsas hava xəritələrində 5 hPa, dairəvi xəritələrdə isə 2,5 hPa-dan bir keçirilir. İzobarlar keçirilərkən qonşu məntəqələrdə atmosfer təzyiqinin qiymətləri interpolyasiya edilir və bu zaman məntəqələrdə küləyin sürət və istiqaməti nəzərə alınır.

  • İzobarlar qara qələmlə bütöv xətlərlə əsas hava xəritələrində 5 hPa, dairəvi xəritələrdə isə 2,5 hPa-dan bir keçirilir. İzobarlar keçirilərkən qonşu məntəqələrdə atmosfer təzyiqinin qiymətləri interpolyasiya edilir və bu zaman məntəqələrdə küləyin sürət və istiqaməti nəzərə alınır.

  • Bütün izobarların başlanğıc və son uclarında tam hektopaskallarla təzyiqin qiyməti qeyd olunur, qapalə izobarlarda isə onların birləşdiyi yerlərdə yazılır. Alçaq təzyiq sahələrinin mərkəzlərində qara qələmlə A, yüksək təzyiq sahələrinin mərkəzlərində isə Y hərfi qeyd edilir.

  • Dağlıq rayonlarda bəzən dağ silsilələri boyunca izobarların kəskin sıxlaşması müşahidə olunur ki, bu da küləyin həqiqi sürətinə uyğun gəlmir. Belə hallarda dağ silsilələri boyunca dalğalı xətlərlə oroqrafik izobarlar çəkilir.



İzotendensiyalar qara qələmlə nazik qırıq-qırıq xətlərlə 1 hPa-dan bir çəkilir. 0 hPa izotendensiyası böyük sahələrdə təzyiqin zəif dəyişmələrində çəkilir. Təzyiqin güclü dəyişməsi halında izotendensiyalar 2hPa-dan bir çəkilir. Təzyiqin azalma sahələrinin mərkəzindı qırmızı qələmlə A (azalma) hərfi, təzyiqin artma sahələrinin mərkəzlərində Y (artma) hərfi qedy edilir.

  • İzotendensiyalar qara qələmlə nazik qırıq-qırıq xətlərlə 1 hPa-dan bir çəkilir. 0 hPa izotendensiyası böyük sahələrdə təzyiqin zəif dəyişmələrində çəkilir. Təzyiqin güclü dəyişməsi halında izotendensiyalar 2hPa-dan bir çəkilir. Təzyiqin azalma sahələrinin mərkəzindı qırmızı qələmlə A (azalma) hərfi, təzyiqin artma sahələrinin mərkəzlərində Y (artma) hərfi qedy edilir.

  • Aramsız yağıntı sahələri yaşıl rəngli qələmlə, duman və çən sahələri sarı rəngli qələmlə fərqləndirilir. Digər atmosfer hadisələri müvafiq şərti işarələrvə rənglərlə qeyd olunurlar.

  • Göy rənglə soyuq atmosfer cəbhələri, qırmızı rənglə isti cəbhələr, bənövşəyi rənglə isə okklyuziya cəbhələri fərqləndirilir.

  • Bütün deyilənlər yerüstü hava xəəritəsinin bir nümunəsi kimi aşağıdakı şəkildə verilmişdir.



Mütləq barik topoqrafiya xəritələri izobarik səthlərdə geopotensial hündürlüklər, temperatur, şeh nöqtəsinin çatışmazlığı və külək haqqında məlumatları əks etdirirlər. Hal-hazırda hava xidmətlərində MT850, MT700, MT500, AT400, MT300, MT200, MT100, MT50 xəritələrindən isifadə edilir. Qeyd edilən izobarik səthlərin yerləşdikləri hündürlüklər uyğun olaraq cədvəl 1-də göstərilmişdir.

  • Mütləq barik topoqrafiya xəritələri izobarik səthlərdə geopotensial hündürlüklər, temperatur, şeh nöqtəsinin çatışmazlığı və külək haqqında məlumatları əks etdirirlər. Hal-hazırda hava xidmətlərində MT850, MT700, MT500, AT400, MT300, MT200, MT100, MT50 xəritələrindən isifadə edilir. Qeyd edilən izobarik səthlərin yerləşdikləri hündürlüklər uyğun olaraq cədvəl 1-də göstərilmişdir.

  • Mütləq topoqrafiya xəritələrində izobarik səthlərin dinamik hündürlüklərini ifadə etmək üçün geopotensiallardan istifadə olunur. Vahid hava kütləsi ilkin səviyyədən yuxarı izobarik səthlərə qalxması zamanı ağırlıq qüvvəsinə qarşı müəyyən iş (H=gz) görməlidir ki, bu iş cazibə qüvvəsinin potensialı və ya geopotensial adlanır.



Mütləq topoqrafiya xəritələrinin təhlili. Bu zaman Əməliyyatlar aşağıdakı ardıcıllıqla həyata keçirilir:

  • Mütləq topoqrafiya xəritələrinin təhlili. Bu zaman Əməliyyatlar aşağıdakı ardıcıllıqla həyata keçirilir:

  • 1. İzohipslərin çəkilməsi – hər 4 gp.dkm-dən bir çəkilir.

  • 2. Yerüstü xəritəyə əsasən yüksəklidə siklon və antisiklonların mövqeyi qeyd edilir.

  • 3. İzotermlər MT850 və MT700xəritələrində qırmızı qələmlə bütöv xətlərlə hər 2°C-dən bir çəkilir. 0°izotermi qırıq-qırıq xətlərlə qeyd edilir.İsti adveksiyası sahələrinin mərkəzlərində qırmıızı qələmlə İ hərfi (isti), soyuq adveksiyası sahələrinin mərkəzlərində göy qələmlə S hərfi (soyuq) yazılır.

  • 4. Calnız AT850 xəritələrində cəbhə xətləri qeyd edilir. Cəbhə xətlərini izotermlərdən fərqləndirmək üçün onları qara qələmlə müvafiq şərti işarələri ilə qeyd edirlər.



Cəbhə xəttinin keçirilməsi üçün əsas əlamətlər aşağıdakılardır:

  • Cəbhə xəttinin keçirilməsi üçün əsas əlamətlər aşağıdakılardır:

  • - Əksər hallarda cəbhə xətti təzyiq çökəkliyi boyunca keçir.

  • - Cəbhə xətti boyunca küləyin konvergensiyası müşahidə olunur.

  • - Cəbhə xəttindən keçərkən havanın temperaturunun sıçrayışları (3-5°C, bəzən isə 10°C) müşahidə olunur.

  • - Barik tendensiya adətən cəbhənin hər iki tərəfində fərqlənir. İsti cəbhə qarşısında, adətən, təzyiqin enmə sahəsi, soyuq cəbhə arxasında təzyiqin qalxma sahəsi, okklyuziya cəbhəsi qarşısında təzyiqin düşmə sahəsi, arxasında isə təzyiqin artma sahəsi müşahidə olunur.



5. MT850 və MT700 xəritələrində izallohipslər, yəni son 12 və ya 24 saat ərzində geopotensial hündürlüklərin eyni dəyişmələrə malik nöqtələrini birləşdirən xətlər hər 4 gp. dkm-dən bir qara qələmlə qırıq-qırıq keçirilir.

  • 5. MT850 və MT700 xəritələrində izallohipslər, yəni son 12 və ya 24 saat ərzində geopotensial hündürlüklərin eyni dəyişmələrə malik nöqtələrini birləşdirən xətlər hər 4 gp. dkm-dən bir qara qələmlə qırıq-qırıq keçirilir.

  • 6. Bütün izobarik səviyyələrdə rütubətli ərazilər (şeh nöqtəsinin çatışmazlığı 0-2° olan ərazilər) yaşıl rənglə ştrixlənir.



Əsas izobarik səthlər və onların hündürlükləri

  • Əsas izobarik səthlər və onların hündürlükləri



MT850 xəritəsinin təhlili

  • MT850 xəritəsinin təhlili



MT700 xəritəsinin təhlili

  • MT700 xəritəsinin təhlili



MT500 xəritəsinin təhlili

  • MT500 xəritəsinin təhlili



Nisbi topoqrafiya xəritələrinin təhlili

  • Nisbi topoqrafiya xəritələrinin təhlili

  • 1. Qara qələmlə hər 4 gp.dkm-dən bir izohipslər keçirilir.

  • -in ən kiçik qiymətlərinə malik qapalı izohipslərin içərisində soyuq sahəsi qara qələmlə qeyd edilir, eynilə isti sahəsi -in ən böyük qiymətinə malik qapalı izohipslər daxilində qeyd edilir.

  • 2. İzallotermlər, daha dəqiq nisbi hündürlüklərin izallohipsləri hər 4 gp.dkm, yəni 2°C-dən bir (son 12 və ya 24 saat ərzində

  • dəyişməsini xarakterizə edən izoxətt) keçirilir.

  • Temperaturun qalxma sahəsinin mərkəzində indeksində temperaturun maksimal qalxması göstərilməklə İ (isti), temperaturun azalma sahəsində isə indeksi göstərilməklə S (soyuq) qeyd edilir.

  • 3. Yerüstü xəritədən cəbhə xətləri köçürülür.



Nisbi topoqrafiya xəritəsinin təhlili (500/1000 hPa)

  • Nisbi topoqrafiya xəritəsinin təhlili (500/1000 hPa)



Qeyd edilən əsas sinoptik xəritələrdən başqa, praktikada köməkçi hava xəritələrindən də istifadə edilir. Onlara misal olaraq maksimal külək xəritələrini, tropopauza xəritələrini qeyd etmək olar.

  • Qeyd edilən əsas sinoptik xəritələrdən başqa, praktikada köməkçi hava xəritələrindən də istifadə edilir. Onlara misal olaraq maksimal külək xəritələrini, tropopauza xəritələrini qeyd etmək olar.

  • Maksimal külək xəritələri müxtəlif hündürlüklərdə güclü küləklər haqqında köməkçi xəritələrdir. Bu xəritələrin təhlili zamanı – 1) 30 m/s izotaxı ilə haşiyələnmiş maksimal külək sahəsi ştrixlənir(yaşıl qələmlə); 2) şırnaq axınının oxu qeyd olunur; 3) maksimal külək sahəsinin mərkəzi qırmızı rənglə ştrixlənir və ştrixlənmiş sahənin daxilində maksimal küləyin qiyməti və çırnaq axınının hündürlüyü qeyd olunur; 4) yerüstü xəritələrdə əsas barik sistemlərin mərkəzləri bu xəritəyə köçürülür.



Tropopauza xəritələri vasitəsilə hər bir məntəqədə tropopauza səviyyəsinin hündürlüyü, həmin səviyyədə külək (istiqaməti və sürəti), havanın temperaturu, şeh nöqtəsinin çatışmazlığı verilir.

  • Tropopauza xəritələri vasitəsilə hər bir məntəqədə tropopauza səviyyəsinin hündürlüyü, həmin səviyyədə külək (istiqaməti və sürəti), havanın temperaturu, şeh nöqtəsinin çatışmazlığı verilir.



Tropopauza səviyyəsinin təhlili üçün barik topoqrafiya xəritəsi

  • Tropopauza səviyyəsinin təhlili üçün barik topoqrafiya xəritəsi



Aşağı eşelonlar üçün (100-450 FL) təhlükəli atmosfer hadisələri xəritəsi

  • Aşağı eşelonlar üçün (100-450 FL) təhlükəli atmosfer hadisələri xəritəsi



Aşağı eşelon üçün (180FL) proqnostik temperatur və külək xəritəsi

  • Aşağı eşelon üçün (180FL) proqnostik temperatur və külək xəritəsi



Yüklə 445 b.

Dostları ilə paylaş:




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə