Z nishanova, G. Alimova

2.1. Bola psbdkasini o‘rganish printsiplari


Bola psixikasini o‘iganishda tadqiqotchi bir qator pritnsiplar — qoidalaiga tayanishi, ularga rioya etishi lozim bo‘ladi.Bu printsiplar quyidagilardan iborat:


Ob’ektivlik prinsipi tadqiqotchidan ma’lumotlar bilan ulaming talqinini aralashtirib yubormaslikni talab qiladi. Masalan, mashg‘ulot davomida bola oynadan tashqariga qarayotgan edi deb aytilsa, bu muayyan hodisa haqidagi ma’lumot bo‘lib hisolanadi. Lekin “bola e’tiborsiz” deb aytish hodisaning talqinidir. Hodisaning o‘zi bilan uning talqinini aralashtirib yubormaslik kerak. Chunki yuqoridagi misolda ham bola oynaga qarab tuigan esa-da, taibiyachi so‘zlariga katta e’tibor berayotgan bo‘lishi mumkin.


Sababiynkprintsipi bola shaxsi va ongida yangi sifatlaming hosil bo‘lishini ta’minlovchi barcha shart-sharoit va omillami imkon qadar o‘iganishni talab qiladi. Masalan, mashg‘ulot davomida bola tez-tez oyna tarafga qarayotgan bo‘lsa, bu hodisaning iloji boricha ko‘proq sabablarini aniqlashga urinish kerak: k chadagi biron narsa bola e’tiborini o‘ziga tortdimi, mashg‘ulotda bola charchab qoldimi, o4ilayotgan material bolaga yaxshi tanishmi va hokazo.


Sinchkovlik vamuntazamlik printsipi bolapsixikasi shakllanishi

www.ziyouz.com kutubxonasi

jarayonini, bunda psixolog va pedagoglar ta’sirini sinchkovlik bilan kuzatib borishni talab qiladi.Ushbu printsipga muvofiq oldindan:

1. 
   tadqiqot joyi va vaqti aniqlanishi кегак;
   
2. 
   tadqiqotda o‘rganiladigan sinaluvchilar tanlanmasi tuzilishi lozim;
   

3. 
   tadqiqot qaysi vaqtda va qanday vaqt oraliqlarida o‘tkazilishini belgilash zarur. Ushbu bandlar belgilangach, ulardan chetga chiqmaslik kerak, ya’ni qandaydir sub’ektiv sabablar bilan shoshilinch xulosalar chiqarmaslik, tadqiqotni bevaqt tugatish hollariga yo‘l qo‘ymaslik kerak. Aks holda ob’ektivlik printsipi buzilgan bo‘ladi.