sanitariya sog‗lomlashtirish ahamiyatiga molik qismlari tushuniladi. Alohida muhofaza
etiladigan hududlar deb atalashining asosiy sababi shundaki, bu hududlar noyob o‗simlik va
hayvonot dunyosini, mineral suvlar hamda tabiat yodgorliklarini saqlash uchun o‗ta ekologik,
ilmiy, madaniy, estetik, sanitariya sog‗lomlashtirish ahamiyatiga egadir. Alohida muhofaza
etiladigan hududlar erlari deganda esa davlatning tegishli organlari tomonidan qonunda
belgilangan tartibda tabiatni muhofaza qilish, sog‗lomlashtirish, rekreatsiya, tarixiy-madaniy
maqsadlar uchun ajratib berilgan er maydonlari tushuniladi.
Alohida muhofaza etiladigan tabiiy hududlardan foydalanish va muhofaza etish maqsadlari
davlat qo‗riqxonalari, milliy bog‗lar, botanika bog‗lari, kurortlar, zakazniklar va
boshqalarning Nizomlarida belgilangan bo‗ladi. SHundan kelib chiqqan holda alohida
muhofaza etiladigan hududlar erlarining huquqiy holatidagi o‗ziga xos xususiyatlarni
quyidagilarda ko‗rish mumkin.
Muhit holatini nazorat qilish monitoringi. Ekologik ekspertiza. Ekologik
monitoring atrof-muhitni yaxshilash va biosferani musaffo saqlash bo‗yicha qator tadbirlarni
amalga oshirish, uning ob‘ekti tabiat, antropogen yoki tabiat antropogen tuzilmalari holatini
nazorat qilish va oldini olish, yagona ekologik siyosat yurgizishda, davlat ekologik
ekspertizasi muhim rol o‗ynaydi. Ekologik ekspertiza tabiat va jamiyat tizimidagi barcha
o‗zaro bog‗lanishlar va ziddiyatlarni har tomonlama tahlil qiladi va shu kabi tushunchalar
haqida ma‘lumotlar beriladi.
Qo‘llaniladigan ta‘lim texnologiyalari:
diologik yondashuv, klaster,Vertushka metodi,
bumerang, muammoli ta’lim, nilifar guli, venn diagrammasi, blits,T-sxemasi, o’z-o’zini
nazorat.
Adabiyotlar: A1; A2; A3; A4;V1; V2; V4; V5.
Ekoloik xafvsizlik. Ekologik ta‘lim tarbiya
Atrof-muhitni muhofaza qilish, tabiiy resurslardan oqilona foydalanish hamda ekologik
xavfsizlikni ta‘minlash jarayonida
yuzaga keladigan murakkab ekologik-huquqiy
munosabatlarni hal etish maqsadida o‗tgan davr mobaynida «Tabiatni muhofaza qilish to‗g‗-
risida», «Suv va suvdan foydalanish to‗g‗risida», «Er osti boyliklari to‗g‗risida», «Atmosfera
havosini muhofaza qilish to‗g‗risida», «O‗simlik dunyosini muhofaza qilish va undan
foydalanish to‗g‗risida», «Hayvonot dunyosini muhofaza qilish va undan foydalanish
to‗g‗risida», «CHiqindilar to‗g‗risida»gi kabi qonunlar hamda Er kodeksi, shuningdek, aholi
salomatligini himoya qilishga oid «Davlat sanitariya nazorati to‗g‗risida», «Radiatsiyaviy
xavfsizlik to‗g‗risida», «Mehnatni muhofaza qilish to‗g‗risida», «Fuqarolar sog‗lig‗ini saqlash
to‗g‗risida», «Aholini sil kasalligidan muhofaza qilish to‗g‗risida», «Yod etishmasligi
kasalliklari profilaktikasi to‗g‗risida»gi qator qonunlar qabul qilindi.
Bulardan tashqari, Fuqarolik, Ma‘muriy javobgarlik to‗g‗risidagi, Jinoyat va Soliq
kodekslari, qolaversa, iqtisodiyot tarmoqlari hamda ijtimoiy sohaga oid yuzlab normativ
hujjatlarda atrof-muhitni muhofaza qilish, tabiiy resurslardan oqilona foydalanish, aholi
salomatligini himoyalash hamda ekologik xavfsizlikni ta‘minlashning huquqiy me‘yorlari aks
ettirildi.
t/r
Laboratoria mashg‘ulotlar mavzulari (barcha)
soat
1
Hayot muhitlari: suv,
er-tuproq, havo va tirik organizm.
YAshash
muhitlarining o‗ziga xosligi.
Moslanish
3
2.
Ekologik omillar,ularning organizmga ta‘sir etish qonuniyatlari. Ekologik 3