Ziyaos-salehin az ziaossalehin ir

Ziyaos-salehin
                                                                               
az.ziaossalehin.ir
 
səh:22 
 
1
-
 [
1
« . ]
İmam ə t v ə t ə dbir», c. 1, s ə h. 183 . 
2
-
 [
2
 . ]
Baqir Ş ə rif Qür ə şi, «H ə yatül-İmamil-Hüseyn ( ə )», 
c. 2, s ə h. 166; «Nasixüt-t ə varix”, s ə h. 180; «Lisanül-
mülk», c. 1, s ə h. 194; «N ə hcüş-ş ə had ə », s ə h. 258; 
«Lühuf», 30-31 . 
3
-
 [
3
 « . ]
Ə l-Kamil fit-tarix», c. 3, s ə h. 504 . 
Nəyə görə İmam Hüseyn Mədinə şəhərində qiyam etmədi? 
Bu sualın dəqiq cavabını vermək üçün gərək o zamanın bütün 
şəraitini nəzərinizə çatdıraq: 
1
-
  O zaman Müaviyənin ölüm xəbəri bir çox şəhərlərə, o 
cümlədən də Mədinə şəhərinə gəlib çatmamışdı. Xalqın bu 
barədə heç bir məlumatı yox idi. İmamın (ə) bu xəbəri şəhərə 
yayması və onları Yezidin hökumətinə qarşı ayağa qaldırması 
üçün uzun zaman tələb olunurdu. Təbiidir ki, hökumət heç bir 
vaxt bu fürsəti İmamın (ə) ixtiyarına qoymazdı. 
2
-
  Müaviyə ölən zaman Mədinə şəhərində Yezidin çirkin 
simasını tanıyan insanlar çox-çox az idi. Camaatın əksəriyyəti 
Müaviyənin təbliğatı nəticəsində Yezidi xilafətə layiq 
bilirdilər. Hətta Müaviyə ölümündən qabaq bir çox şəxslərdən 
Yezidin hakimiyyəti üçün beyət almışdı 
)1(
.Elə bu səbəbə görə 
də, İmam Hüseyn (ə) Yezidin Mədinə camaatı tərəfindən 
tanınması üçün bir müddət bu şəhərdə gözləməli idi. Lakin 
Mədinənin hakimi İmama (ə) vaxt vermir, onu Yezidin 
hakimiyyətinə beyət etməyə 

---

Ziyaos-salehin
                                                                               
az.ziaossalehin.ir
 
səh:23 
 
1
-
 [
1
 . ]
İbn Quteyb ə , « Ə l- İmam ə tü v ə s-siyas ə », c. 1, s ə 
h. 163 . 
məcbur edirdi. Buna görə İmamın (ə) Mədinəni tərk etməkdən 
başqa çarəsi qalmamışdı. 
3
-
  O zaman Bəni-Üməyyənin məşhur adamları o cümlədən 
Mərvan ibn Həkəm və onun xanidanı Mədinədə yaşayırdı. 
Sözsüz ki, onlar orada böyük qüdrətə malik olduqları üçün 
İmamın (ə) hər bir fəaliyyətinin qarşısını alıb, çox sakitcəsinə 
onu şəhid edərdilər. Bir halda ki, İmam Hüseynin (ə) hədəfi 
İslamı dirçəltmək və xalqı oyatmaq idi. 
4
-
  O zaman Mədinə şəhərinin əhalisi o qədər deyildi ki, 
onların vasitəsi ilə hökumətin əleyhinə güclü bir qiyam etmək 
mümkün olsun. Əksinə, bu şəhərin cəmiyyəti Kufə, Bəsrə və 
Şam kimi şəhərlərlə müqayisədə çox az idi. 
5
-
  Tarix boyu Mədinə şəhərində hökumətin əleyhinə baş verən 
bütün qiyamlar məğlubiyyətlə tamamlanmışdı. Məsələn, 
Mədinəlilərin hicrətin 63-cü ilində Yezidin hakimiyyətinə 
qarşı olan qiyamı tez bir zamanda dövlət tərəfindən 
susduruldu 
)1(
.Həmçinin, bu şəhərdə Məhəmməd ibn Abdullah 
(Nəfsi Zəkiyyə) 
)2(
və Şəhid Fəx kimi nüfuzlu şəxslərin qiyamı 
Mədinəlilərin müqavimətsizliyinə görə məğlubiyyətlə 
üzləşdi 
)3(
.Bütün bunlar onu göstərir ki, bu şəhər dövlət 

---

Ziyaos-salehin
                                                                               
az.ziaossalehin.ir
 
çevrilişi üçün münasib deyildi. Bu məntiqə əsasən İmam 
Hüseyn (ə) qiyam etmək üçün gərək başqa şəhərə gedəydi. 
6
-
  Baxmayaraq ki, Mədinəlilər xüsusilə də «Ənsar», Əhli-
beyti (ə) sevirdilər. Lakin onların sevgisi o həddə deyildi ki, 
Əhli-beyt (ə) yolunda öz canlarından keçməyə hazır olsunlar. 
Ümumiyyətlə Mədinə camaatı «Səqifə» hadisəsində Əhli-
beytə (ə) imanlarının möhkəm olmadığını göstərdilər. 
səh:24 
 
1
-
 [
1
 « . ]
Ə l-Kamilu fil-tarix», c. 2, s ə h. 593 . 
2
-
 [
2
 . ]
H ə min m ə nb ə », c. 3, s ə h. 574 . 
3
-
 [
3
« . ]
Tarixi-Y ə qubi», c. 2, s ə h. 404 . 
Hətta Həzrət Əli (ə) onları beyət sındıranlara qarşı mübarizəyə 
çağıranda onların əksəriyyəti İmama (ə) müsbət cavab 
vermədikləri üçün İmam (ə) məcbur qalıb 400 nəfərlə 
)1(
bir 
neçə min nəfərlik qoşunun üstünə getdi. 
Həmçinin məlun Müaviyənin göstərişi ilə illərlə minbərlərin 
başında xətiblər tərəfindən Həzrət Əliyə (ə) lənətlər oxundu, 
lakin bu şəhərin adamlarından heç biri ayağa qalxıb ciddi 
şəkildə bu məsələyə etiraz etmədilər. Bir halda ki, onlar Əhli-
beytin (ə) haqq olmasını bilirdilər. Belə olan halda İmam 
Hüseyn (ə) Mədinə camaatına necə etibar edib qiyam edə 
bilərdi? 

---

Ziyaos-salehin
                                                                               
az.ziaossalehin.ir
 
7
-
  O vaxt Mədinənin hakimi Vəlid ibn Utbə şəhərə ciddi 
şəkildə nəzarət edirdi. Hətta şəhərdə baş verən hər bir 
hadisədən tez bir zamanda xəbərdar olur və o hadisəyə 
münasib tədbir tökürdü. Sözsüz ki, İmam Hüseyn (ə) belə bir 
şəhərdə zalım hökumət əleyhinə hər hansısa bir hərəkət 
etsəydi, dövlət onun bu işini elə başlanğıcda da tamamlayardı. 
Halbuki, o zaman Kufə şəhərində belə bir ciddi rejim yox 
idi
)2(
. 
səh:25 
 
1
-
 [
1
« . ]
Tarixi-Y ə qubi», c. 2, s ə h. 228 . 
2
-
 [
2
« . ]
Suallar v ə cavablar», s ə h. 27 . 
səh:26 
Nəyə görə İmam Hüseyn Məkkədə qiyam etmədi? 
İmam Hüseyn (ə) Mədinəni tərk etmək məcburiyyətində 
qaldıqda ailəsi və yaxınları ilə birlikdə Məkkəyə tərəf yola 
düşdü. İmamın (ə) başlanğıcda digər şəhərlərə yox məhz 
Məkkəyə getməsi bir sıra dini, ictimai, siyasi və coğrafi 
səbəblərə görə idi ki, onların bəzisini nəzərinizə çatdırırıq: 
1
-
  Məkkə şəhəri İslamın ən müqəddəs şəhərlərindən sayılır. 
Bu şəhərdə Allahın evi Kəbə yerləşdiyi üçün Tanrı bu 
məkanın həmişə əmin-amanlıqda qalmasına əmr etmişdir. 
Necə ki, Qurani-Kərimdə buyurur: «Bu şəhərə daxil olan hər 
kəs əmniyyətdə qalmalıdır
)1(
». 

---