Ziyaos-salehin
az.ziaossalehin.ir
əvəzinə Vəlid, Mərvan, Müaviyə və s. kimi cinayətkar şəxsləri
iş başına və məsuliyyətli vəzifələrə təyin etmişdi.
Allah Peyğəmbərinin (s) səhabələri xilafətlə həmkarlıq
etmədikləri, Quran oxuduqları və Peyğəmbərin (s) hədislərini
söylədikləri üçün həmişə xəlifə Osman tərəfindən əzab-
əziyyətə məruz qalırdılar. Osmanın bu hərəkətləri, səhabələrin
və o cümlədən, haqq tərəfdarı olan müsəlamanların üsyanına
səbəb oldu.
Osmanın xilafəti dövründə nəinki hədisə, hətta Quran ayələrinə
belə diqqət olunmurdu. Quran oxuyanları və hədis söyləyənləri
cəmiyyətdən uzaq səhralara sürgün etməklə, bəzilərini
zindanlara salmaqla, bəzilərini isə şallaq və taziyanələrlə hədis
söyləmələrinin qarşısını alırdılar.
Böyük və zahid səhabələrdən olan Əbuzər Qəffarinin sürgün
olunması, Əbdullah ibn Məsud kimi böyük səhabənin məscid
yanında döyülərək dişlərinin və qabırğalarının sındırılması,
Əmmar Yasir kimi səhabənin döyülməsi, bu əzabın təsirindən
bihuş olması və s. tarixi faktları buna misal gətirmək olar.
Xülasə, İslamın qabaqcıl və ön cərgəsində duran, Peyğəmbərin
(s) səhabələrindən sayı ona çatan bir çoxunun belə əziyyət
çəkməsi (döyülmək, söyülmək, sürgün və həbs olmaları)
Osmanın xilafəti dövründə gözə dəyir
)1(
.
səh:62
1
-
[
1
. ]
Bu hadisələrin geniş məzmunu Əl-ğədir kitabında
verilmişdir 8-ci və 9-cu cildlər .
Ziyaos-salehin
az.ziaossalehin.ir
Osman mənbər üstə özü eşitdiyi hədislərdən başqa hədislərin
söylənilməsinə yersiz qadağa qoyaraq belə fərman vermişdir ki:
ِحَیلا
للها ُلوُسَر ْنَعًاثیِدَح یوْرَی ْنَأٍدَحَلا ُّل
|
ِرَمُعِدْهَعلاَوٍرْکَب یِبأ ِدْهَع یِف ِهِب ْعَمْسا ْمَل
_
__
ƏBU BəKR Və ÖMəRIN XILAFəTI ZAMANıNDA
ONLARDAN EşITDIYIM HəDISLəRDəN BAşQA HEç
KəSIN HAQQı YOXDUR KI, PEYğəMBəRDəN _(S)_ HəDIS
SöYLəSIN_ ._
)1(
_
Beləliklə, hədis söyləməyin qarşısını aldı və bu işi ilə hədis
yazmağı qəti surətdə qadağan etdi.
Hədis Müaviyənin zamanında
Müaviyənin təqribən 40 ilə yaxın sürən xilafəti və hökuməti
dövründə, xüsusilə xilafətinin axırırncı 25 ilində ,
)2(
uydurma
və qondarma hədislər, əvvəlki xəlifələrin dövründən daha çox
inkişaf etməyə başladı.
Əmirəl-möminin Əlinin (ə) məqam və vəziyyətini nəzərə
almaqla, o Həzrətdən nəql olunan səhih və düzgün hədislərin
təsəvvürolunmaz dərəcədə çoxluğu, Müaviyənin o zamankı
siyasi vəziyyətinin təamamilə Zər`ərinə idi. Belə düzgün
hədislərin qarşısında uydurulmuş hədisləri müxtəlif yollarla
camaatın nəzərinə çatdırmaq lazım gəlirdi. Beləliklə, yalan və
uydurma hədislərin müxtəlif yollarla yayılması Müaviyənin və
onun siyasətinin xeyrinə qurtardı.
Müaviyənin nəzərdə tutduğu məxsus hiylələr hər iki tərəfdən
təmin edilərək, həyata keçirildi. Çünki, bir tərəfdən
mənbərlərdə Əbu Bəkr və Ömərin xilafətindən başqa
Ziyaos-salehin
az.ziaossalehin.ir
səh:63
1
-
[
1
“ . ]
Qəbulul-əxbar fi tərki qəbule ma yuxaliful-kitabə vəs-
sünnətə vəl -əqlə ma ənin–nəbiyyi və ənis-sələf”, səh. 29,
“Musnədi İmam Əhməd”, 1-ci cild, səh. 363; “Sünnə,
yazılışdan öncə” səh. 97 kitabından nəql etmişdir; “Təbəqat ibn
Səd”, 2-ci cild; 2-ci qism, səh. 100 ;
2
-
[
2
. ]
Osmanın ölümündən öz ölümünə kimi hic.-35-ci ilindən
60-cı ilinə kimi .
dövrlərdən nəql olunan hədislərə qadağan qoyulur ,
)1(
başqa
tərəfdən isə camaata Osman və səhabə barəsində hədislər nəql
olunurdu. Belə hədislərə diqqət edən, əzbərləyən şəxslərə
hədiyyələr və böyük ənamlar verilirdi. Bu yolla bir çox şəxsləri
yalan və uydurma hədislərin yazılmasına və çoxalmasına
rəğbətləndirirdi.
Biz Müaviyənin əmri ilə uydurma hədislərin yazılmasına, səhih
hədislərin isə nəql olunmasına qoyulan qadağanı, Əbul Həsən
Mədainin
)2(
sözlərindən bir qismini tərcümə etməklə bəzi tarixi
sübut və dəlilləri müxtəsər şəkildə təəccüblü nöqtələri ilə birgə
əziz oxucuların ixtiyarına qoyuruq.
Mədaini öz qiymətli “Əl-Əhdas” adlı kitabında belə deyir:
Müaviyə bütün əlaltıları və təyin etdiyi əyalət hakimlərinə
fərman yazdı. Məktubda belə deyilir: - “Mən, Əbu Turab (Əli
(ə)) və onun övladlarının fəziləti barədə hədis nəql edənlərdən
öz himayəmi götürdüm və onların qanını halal etdim.
Ziyaos-salehin
az.ziaossalehin.ir
Bu fərmanın nəticəsində xütbə oxuyanlar və xəbər deyənlər
geniş İslam məmləkətlərinin bütün nöqtələrində, mənbərlərdə
belə İmam Əliyə (ə) lənət oxumağa başlayaraq ondan
uzaqlaşmağı təbliğ etdilər. İmam Əli (ə) və onun övladlarına
nisbət bir çox böhtanlar yayıldı və onun ünvanına yersiz sözlər
deyilirdi. Kufə əhli başqa şəhərlərdən fərqli olaraq biçarəlik,
bədbəxtlik və müsibət girdabında batıb qalmışdı. Çünki,
səh:64
1
-
[
1
“ . ]
Səhihi-Müslim”, 3-cü cild, “Kitabuz-zəkat”, “Ən-nəhyu
ənil-məsələ” bölümü; hədis: 1751; və 5-ci cild; “Kitabul-
musaqat” 15-ci bölüm, “Əs-sərfu və beyuz-zəhəb” bölümü;
hədis: 1578 ;
2
-
[
2
. ]
Əbul Həsən Mədaini tarix üzrə böyük alimdir. Müxtəlif
kitablar yazmışdır. Məs: “Xətəbun-Nəbiy və əhdas”; “Xutəbu
Əmirəl-möminin”; “Mən qətələ minət-talibin”; “Fatimiyyat”
və s... İbn Əbil Hədid Mötəzili Nəhcül-bəlağənin şərhində
ondan bir çox mətləblər nəql etmişdir. Mədaini 90 yaşında 225-
ci hq-i tarixində Bağdadda vəfat etmişdir .
Kufədə Əlinin (ə) şiələri başqa yerlərə nisbətən çox idi.
Şübhəsiz ki, Əbu Süfyan oğlu Müaviyənin bu şəhərə zülmü
başqa şəhərlərdən daha çox idi. Buna görə də Kufənin hökumət
və idarə sistemini Ziyad ibn Suməyyəyə təhvil verdi və Bəsrəni
də ona artırdı. Ziyad ibn Suməyyə Müaviyənin bu məhəbbəti,
lütfü qarşısında, “duz-çörəyi” itirmədi və Əbu Süfyan oğlu
Müaviyənin “haqqını” taptalamadı. Əli (ə) şiələrini daşın və
torpağın altından, harada gizlin və aşkar yaşayırdılarsa taparaq
öldürürdü. Onların ürəklərində qorxu və vəhşət yaradır, əl-
ayaqlarını kəsir, gözlərini çıxardaraq kor edirdi. Bu
Dostları ilə paylaş: |