ZüLMƏt gecəLƏR
Yüklə 5,34 Kb. Pdf görüntüsü
|
22 artıq yazmağa ixtiyarım yoxdu. Altı aydan sonra gələrsən, yenə yazaram”. İdarə binasının pəncərə şüşələrini sındırıblar, iş otaqla- rına girib, stolları çeviriblər, telefon aparatlarını yerə çırpıblar, kağız-kuğuzu dağıdıb, yerlə yeksan eləyiblər, şkafların hamısı- nı açıb, içində nə varsa yerə töküblər. Bir şkafı da açanda bərk təəccübləniblər, hətta qorxublar, çünki şkafdan adam çıxıb: sə- mərələşdirici təkliflər və ixtiralar şöbəsində işləyən kök bir ar- vad vurçatdasında qorxusundan qaçıb şkafda gizlənibmiş. Nümayişçilər dəmir darvazanın üstündən aşıb zavodun içərisinə keçmək, orda da dağıntılar törətmək istəyirdilər, am- ma baş tutmadı. Onlara deyildi ki, o üzdən içəridə silahlı əsgərlər daya- nıblar, zavod ərazisinə icazəsiz daxil olan hər kəsə atəş açıla- caq. Yalnız bundan sonra uçurub-dağıtdıqlarıyla kifayətlənən nümayiş iştirakçılıarı dağılışıb getdilər. Gəlmişdilər deyələr ki, niyə işi dayandırıb tətilə qoşulmursunuz? Həm də təzə məsələ deyil bu, zavodun adı meydanda tez-tez hallanır və hər dəfə ün- vanına “ar olsun!” deyilirdi. Müxalifət qəzetləri direktoru ma- fioz kimi qələmə verirdi, bunu bir qədər yumşaldıb, “xeyirxah mafioz” ifadəsi işlədənlər də var idi. Zavod isə gecə-gündüz dayanmadan işləyirdi, hətta Xocalı qırğını vaxtı da dayanmadı. Qırğından sonra camaat biləndə ki, yayılan rəsmi məlumat düz deyil (əslində, ermənilər rus hərbçiləriylə əlbir olub, Xocalı şəhərini yerlə yeksan eləyiblər, dinc əhaliyə divan tutublar), yenidən nümayiş və tətillər başladı. İlk dəfə yalnız onda zavod işçilərindən bir qrup adam (bunlar da xalq hərəkatının zavod üzrə lideri və o hərəkatın beş-altı fəalıydı) tətilə qoşulmaq mə- sələsini ortaya atdı. Amma neft emalı zavodunu dayandırmaq asan məsələ deyil. Neçə-neçə sex və sahənin işi bir mərkəzdən idarə olunmalıdı ki, qəza baş verməsin. Bu isə ancaq rəhbər- liyin icazəsiylə mümkündü. Tətil tərəfdarları dedilər: “Yığışaq, 23 iclas keçirək, direktoru da dəvət eləyək və orda öz tələbimizi deyək”. Təhlükəsizlik texnikası şöbəsinin tədris zalına yığışmış- dılar. Nəhayət, direktor da gəldi, oturan kimi ağ-qırmızı qutulu “Marlboro” siqaretindən birini yandırıb dedi: “Buyurun, nə sö- zünüz varsa, deyin. Mən sizi dinləyirəm”. Tətil tərəfdarları deyəndə ki, zavodu saxlayıb biz də tə- tilə qoşulmaq istəyirik, direktorun üzündə kinayəli bir təbəs- süm göründü: “Bəyəm yiyəsi ölüb ki, siz özbaşına zavod saxla- yasınız?” − cır səslə danışırdı və onu yaxşı tanıyanlara məlum- du ki, direktor çox bərk əsəbiləşəndə belə danışır. Danışığında bir saymazlıq da var idi. Nə olub, görəsən, niyə belə eləyir? İşi dayandırmağın əleyhinə olanlar zalda onsuz da çox- luq təşkil eləyirdi, direktorun belə deməyi onların ürəyindən xəbər verdi. Gurultulu alqışlarla əl çalmasalar da, gülümsəyib himləşdilər, şəfqət və minnətdarlıq ifadə eləyən gözlərini di- rektordan çəkmədilər, yəni ki, halal olsun, yaxşı dediniz, bun- lara belə lazımdı. Tətil tərəfdarları suya-buza dönmüşdülər. Di- rektor əvvəllər belə danışmazdı, buna nə olub? Əlbəttə, nəsə olub, unutmaq lazım deyil ki, direktor artıq Milli Məclisin de- putatıdı, millət vəkilidi, necə deyərlər, hökumət adamıdı və bir halda ki, üzünü bozardıb deyir, olmaz deməli, olmaz. İclas çox çəkmədi, tətil tərəfdarları kor-peşiman, suyu süzülə-süzülə dağılışıb getdilər. Amma tökülən nahaq qanlara etiraz əlaməti olaraq keçirilən aksiyalar səngimək bilmirdi. Neft emalı zavodu isə gecə-gündüz işləyirdi; su, buxar, mazut və neft xəttində, yaxud hansısa qurğuda baş verən qəza üzün- dən bəzən sutkalarla dayanan zavodu o boyda faciəyə görə heç olmasa bircə günlüyə saxlamağı direktor lazım bilmədi və hələ bu azmış kimi, bir müddət sonra Moskvanın “Pravda” qəzetinə verdiyi müsahibədə böyük fəxarətlə: “Mənim rəhbərlik elədi- yim neft emalı zavodu indiyəcən bir gün də işi dayandırmayıb”, demişdi. 24 Neft emalı zavodu 20 Yanvar qırğınında da dayanmadı. Amma məhsuldarlıq xeyli aşağı düşmüşdü. Buna da digər sa- hələrdə, ələlxüsus da dəmir yolu nəqliyyatında başlamış tətil- lərlə əlaqədar olaraq yükdaşımaların azalması səbəb olmuşdu. 20 Yanvar qırğını, əslində, gözlənilirdi. O ərəfədə söz gəzirdi ki, rus qoşunları şəhərə hücum edəcək. Meydanda da vəziyyət ürəkaçan deyildi. Suyu sovulmuş dəyirmana oxşayırdı meydan, orda adam çox idi, amma elə bil camaat yorulub bez- mişdi, ruhdan düşmüşdü və ən əsası da neyləməli olduğunu bil- mirdi. Tribuna bəzən saatlarla boş qalırdı, çıxış eləmək həvəsi də qalmamışdı camaatda. Amma vaxt var idi arada yeri gəl- dikcə şer deyə-deyə, populist çıxışlar eləmək istəyənlər növbə- yə durardılar. Adamları ruhlandırmaq üçün müəyyən fasilələrlə “Öldü var, döndü yox!” şüarını səsləndirirdilər. Tribunadan de- yilirdi ki, qoşunu şəhərə buraxmamalıyıq. Öldü var, döndü yox! Plan beləydi: şəhərin əsas giriş-çıxış qapılarında barrikadalar qurub, müdafiə olunmaq. Mitinq iştirakçılarına müraciətlə de- yilirdi: “Kimin qeyrəti varsa, getsin, şəhərin əsas qapılarında yığışan camaata qoşulsun”. Adamın əsəblərini qıcıqlandırıb, zəhləsini tökən cır səsin yiyəsi əliyalın camaatı təpədən-dırna- ğacan silahlanmış sovet ordusuyla qarşıdurmaya çağırırdı və sözündən belə çıxırdı ki, Bakının hansısa maşınqayırma zavo- dunda “Kalaşnikov” avtomatlarının kütləvi istehsalına başla- nıb; xalqı əmin eləyirdi ki, arxayın olun, silahımız da var, kö- mək də gələcək. Sınıq qramofon valı kimi, eyni sözü deyir, de- yir, yenə təkrar eləyirdi. Görəsən Böyük Bəy özü hardadı? Bir savadsız fəhləni qabağa verib, özü də yəqin ordubadlıların çadırında oturub, ərik mürəbbəsiylə çay içir, belə də iş olarmı? Xalq hərəkatının lideridi, niyə gəlib, tribunaya çıxmır, camaata demir vəziyyət necədi, neyləmək lazımdı? Arvadı gedib, telefon budkasından anasıgilə zəng eləyib, qardaşlarına deyib ki, bu gecəki qırğında yeznəniz zavodda Yüklə 5,34 Kb. Dostları ilə paylaş:
|