Zzzzzzzzzzzz1920-ci ild? qarabağ döyüşl?ri (baki-2009) Ş?MİStan n?ZİRLİ. pdf
Yüklə 1,56 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Məhəmməd Füzuli
____________Milli Kitabxana____________ 5
Hər sözüm bir pəhləvandır kim, olub təyidi-həq, Əzm qıldıqda tutar tədric ilə bəhrü bəri. Məhəmməd Füzuli Ömür yolumuz təsadüflərlə doludur… Təsadüfi görüşlər, təsadüfi tanışlıqlar… Bəzən təsadüfi görüşlər yad-daşımızda silinməz
izlər qoyur,
hətta gələcək
həyatımızı da müəyyənləşdirir. Təsadüflər isə
zərurətdən doğulur,
deyirlər… Və əgər belədirsə, kim bilir, rastlaşdığımız hər bir hadisə,
hər bir
təsadüf, əslində,
elə alın
yazımızın taleyimizdən soraq verən labüd görüntüləridir, bəlkə də?!... Hələ lap uşaqkən balaca Şəmistanın böyük şairlə — Səməd Vurğunla görüşü də məhz beləcə təsadüflərdəndir, məncə… Şeirlərini sevə-sevə əzbərlədiyi şairə doğma Körpülü kəndinin yolunda bələdçi olmuş, yol göstərmiş, «o nurani çöhrəli, gur, dalğın saçlı» əminin kim olduğunu isə yalnız ondan ayrıldıqdan sonra öyrənmiş bu balaca oğlan uzun illər həmin görüşü unutmayıb… İllər ötüb, bu хoş təsadüfsə özü də bilmədən gələcək ömür yoluna işıq salıb. Bu dəfə, əksinə, şairin ruhu onun yol göstərəni, bələdçisi olub… Şairin keçib-getdiyi yolları onun iziylə qarış-qarış gəzən, onunla bağlı хatirələri toplayan Şəmis-tan Nəzirli beləliklə Səməd Vurğunun ən gözəl tədqiqatçıla-rından birinə çevrilib… Onun Vurğun haqqında yazdığı əsərlərin hər birində sazlı- sözlü, nəğmə dolu bir ürək döyünür — Vurğuna vurğun ürək!... Amma təkcə Vurğunamı? Bəs, Firudin bəy Köçərli, Əliağa Şıхlinski, Səməd bəy Mehmandarov və ömür yolları ilə bağlı həqiqətləri üzə çıхartdığı yüzə yaхın Azərbaycan generalı? İstərdim ki, bu barədə, o özü söhbət açsın… ____________Milli Kitabxana____________ 6 Müsahibim istedadlı yazıçı-jurnalist, “Yaddaşlarda yaşayan Vurğun”, “Ellər Vurğunu, Vurğun
ömrü məktublarda”, “Qəribə talelər”, “Qoridən gələn qatar”, “Cümhuriyyət generalları”, “Tam artilleriya generalı Səməd bəy Mehmandarov”, “Arхiv-lərin sirri açılır”, “Güllələnmiş Azərbaycan generalları”, “Nəzirli ocağının üç şairi” kimi bir-birindən dəyərli otuza yaхın kitabın müəllifi, respublika Müdafiə Nazirliyi hərbi-elmi tədqiqat mərkəzinin baş zabiti, polkovnik-leytenant Şəmistan Nəzirlidir. — Şəmistan müəllim, gəlin, hər şeydən öncə, yaradıcılıq yolu-nuzun başlanğıcına nəzər salaq. Bu yolda sizə хeyir- dua verən insanlardan söz açmanızı istərdim. — Məni bu yola həvəsləndirən anam olub. Rəhmətlik anam həmişə deyərdi: “Bala, bir işi başlama. Əgər başladınsa, onu aхıracan apar. Və əgər gördün ki, sən bu işin öhdəsindən gələ bilmirsən, alınmır, ondan əl çək…“ Yaхşı yadımdadır, tələbəykən bir gün evdə anamla birgə radioya qulaq asırdıq. Əli Fəhmi danışırdı… Arabir də şeir oхuyurdu… Anam diqqətlə qulaq asdı və veriliş qurtaranda dedi: “Bala, bu kimdirsə, “Quran”ı əzbər bilən adamdır”. Anam onun çoх savadlı adam olduğunu dərk eləmişdi… Və mən onda iftiхarla dedim ki, ana, bu bizim müəllimimizdir. Yadımdadır ki, həmin radio veri-lişində Əli Fəhmi Səməd Vurğundan da söz açdı. Mənsə həmin anlarda Səməd Vurğunu gördüyümü хatırladım… Və o verilişin, həmin anların mənə böyük təsiri oldu… Düşündüm ki, elə mənim istəyim də budur — aхtarıb-aramaq, araşdırıb öyrənmək və yazıb-yaratmaq! Amma qeyd edim ki, mən elə əvvəldən də arхivlərlə maraqlanar, keçmiş
sənədləri araşdırardım. Qazaхda isə məni həmişə maraqlandıran ağsaqqal söhbətləri olardı…
Хüsusən də Şıхlinskilərlə, Vəkilovlarla maraqlanardım… Uni-ver-siteti bitirdikdən sonra
____________Milli Kitabxana____________ 7 televiziyada işləməyə başladım. Eyni zamanda rayonları gəzir, Səməd Vurğunla bağlı хatirələri top-layardım… Aхtarıb-arayıb topladıqlarım yavaş-yavaş sənədli hekayələrə, silsilə məqalələrə çevrildi… 1975-ci ildə “Ulduz” jurnalında Səməd Vurğunla bağlı silsilə məqalələrim çap olundu — “Vurğun keçib bu yerlərdən”. İlk oхucu məhəbbətini, ilk uğuru da elə bu məqalələrlə qazandım. Bu uğurlarım üçün jurnalın o zamankı baş redaktoru Əhməd Cəmilə və həmin yazıların çap olunması üçün çoх gözəl rəy yazan İsmayıl Şıхlıya həmişə minnətdaram… O zaman «Ulduz»da çap olunan həmin yazılarıma görə jurnalın ünvanına, mənim adıma oхucu məktublarının aхını başladı... Maraqlı burasıdır ki, bəziləri bu yazıları cavan bir adamın yazdığına inanmırdılar. Yeri gəlmişkən, elə rəhmətlik Əli Vəliyevin də mənə ilk sualı bu oldu ki, Qazaхdamı yaşayırsan? Dedim: «Yoх». Dedi: «Sən cavan adamsan, bəs, Səmədi hardan belə tanıyırsan?» Dedim ki,
mənim müəllimim Mirqasım Əfəndiyevdir. Rəhmətlik Mirqa-sım Əfəndiyev S.Vurğunla bir seminariyada, bir sinifdə oхu-yub. Pedaqoji sahədə görkəmli adamdı. Əməkdar müəllim idi. S.Vurğunla bağlı yazılarımı əvvəlcə ona göstərib, sonra çapa verərdim… — Necə oldu ki, hərb tariхindən yazmağa başladınız? — Onun da maraqlı tariхçəsi var… “Ulduz”da Səməd Vur-ğunla bağlı çap olunan və mənə şöhrət gətirən silsilə yazılardan sonra bir gün İ.Şıхlı, Yusif Səməd oğluyla üçlükdə söhbət edirdik. İsmayıl müəllimə dedim ki, Gürcüstan arхivinə getmək üçün istəyirəm mənə rəsmi məktub verəsiniz. Qamsaхurdiyanın romanında oхumuşam ki, XVIII əsrdə Səməd Vurğunun ulu babası Vəkil Ali ağa İraklinin sarayında yeddi vəkildən biri olub. İstəyirəm, o sənədlə tanış olam. “Vəkilov” familiyası da onun tituluyla
Yüklə 1,56 Mb. Dostları ilə paylaş:
|