Ümumtəhsil məktəblərinin 10-cu
sinfi üçün İnformatika
fənni üzrə
DƏRSLİK
10
İ N F O R M AT İ K A
RAMİN MAHMUDZADƏ
İSMAYIL SADIQOV
NAİDƏ İSAYEVA
Bu nəşrlə bağlı irad və təkliflərinizi
və
elektron ünvanlarına göndərməyiniz xahiş olunur.
Əməkdaşlığınız üçün əvvəlcədən təşəkkür edirik!
bn@bakineshr.az
derslik@edu.gov.az
Bakı – 2017
Bu nəşrlə bağlı irad və təkliflərinizi
və
elektron ünvanlarına göndərməyiniz xahiş olunur.
Əməkdaşlığınız üçün əvvəlcədən təşəkkür edirik!
bn@bakineshr.az
derslik@edu.gov.az
Bakı – 2017
Ümumtəhsil məktəblərinin 10-cu sinfi
üçün İnformatika
fənni üzrə dərsliyin
METODİK VƏSAİTİ
RAMİN MAHMUDZADƏ
İSMAYIL SADIQOV
NAİDƏ İSAYEVA
10
İ N F O R M AT İ K A
5
Dərsliklə necə işləməli? .
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
6
1.1. İnformasiya
və informatika
.
.
.
.
.
.
.
.
11
1.2. İnformasiya prosesləri .
.
.
.
.
.
.
.
.
.
15
1.3. İnformasiyanın miqdarı
.
.
.
.
.
.
.
.
.
21
1.4. İnformasiyanın qorunması
.
.
.
.
.
.
.
.
25
1.5. Kompüter virusları .
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
29
1.6. Antivirus proqramları .
.
.
.
.
.
.
.
.
.
33
1.7. Kompüter cinayətkarlığı .
.
.
.
.
.
.
.
.
37
1.8. Kriptoqrafiya .
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
41
Ümumiləşdirici sual və tapşırıqlar
.
.
.
.
.
.
45
2.1. “Model” anlayışı .
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
49
2.2. Modellərin növləri
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
54
2.3. İnformasiya modellərinin təqdimolunması .
.
.
.
58
2.4. İnformasiya modelinin hazırlanması .
.
.
.
.
.
62
2.5. Kompüter modeli
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
66
2.6. İnteraktiv
kompüter modelləri
.
.
.
.
.
.
.
70
2.7. Kompüter qrafikası .
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
73
2.8. Üçölçülü kompüter modellərinin hazırlanması.
.
.
76
Ümumiləşdirici sual və tapşırıqlar
.
.
.
.
.
.
81
3.1. “Verilənlər bazası” anlayışı .
.
.
.
.
.
.
.
85
3.2. Verilənlər modeli
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
89
3.3. Verilənlər bazasının idarəolunması
sistemi
.
.
.
94
3.4. Cədvəl strukturunun yaradılması
.
.
.
.
.
.
98
3.5. Cədvəllərarası əlaqələr .
.
.
.
.
.
.
.
.
104
İNFORMASİYA
MODELLƏŞDİRMƏ
VERİLƏNLƏR BAZASI
3.6. Sorğular .
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
109
3.7. Formalar
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
113
3.8. Verilənlərin axtarışı və çeşidlənməsi .
.
.
.
.
118
3.9. Hesabatlar .
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
122
Ümumiləşdirici sual və tapşırıqlar .
.
.
.
.
.
127
4.1. Kompüter şəbəkələri və onların təsnifatı .
.
.
.
131
4.2. Şəbəkə avadanlıqları .
.
.
.
.
.
.
.
.
.
135
4.3. Kompüterin lokal şəbəkəyə qoşulması
.
.
.
.
140
4.4. Şəbəkə qurğularından birgə istifadə .
.
.
.
.
144
4.5. Kompüterin fiziki olaraq İnternetə bağlanması .
.
148
4.6. Əməliyyat sisteminin köməyi ilə İnternetə qoşulma.
152
Ümumiləşdirici sual və tapşırıqlar .
.
.
.
.
.
155
5.1. Veb-proqramlaşdırma nədir .
.
.
.
.
.
.
.
159
5.2. Hipermətni nişanlama dili – HTML .
.
.
.
.
.
163
5.3. Saytın tərtibatının özəllikləri
.
.
.
.
.
.
.
169
5.4. Cədvəllər
və istinadlar
.
.
.
.
.
.
.
.
.
174
Ümumiləşdirici sual və tapşırıqlar .
.
.
.
.
.
179
6.1. İnformasiya cəmiyyətinin inkişaf mərhələləri
.
.
183
6.2. İnformasiya mədəniyyəti .
.
.
.
.
.
.
.
.
186
6.3. İnternetdə ünsiyyət. Şəbəkə etikası
.
.
.
.
.
189
6.4. Telekonfrans
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
192
6.5. Elektron hökumət .
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
196
6.6. Elektron təhsil .
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
200
6.7. E-kitabxana, e-seçki, e-ticarət .
.
.
.
.
.
.
204
Ümumiləşdirici sual və tapşırıqlar .
.
.
.
.
.
207
ŞƏBƏKƏLƏR
VEB-PROQRAMLAŞDIRMA
İNFORMASİYA CƏMİYYƏTİ
İn
forma
tik
a
B a ş l ı q l a r
4
1
2
3
4
5
10
6