00i11az titul(1-7)



Yüklə 42,46 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə1/61
tarix11.07.2018
ölçüsü42,46 Mb.
#55215
  1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   61


  LAYİHƏ


  LAYİHƏ


  LAYİHƏ


  LAYİHƏ


  LAYİHƏ


  LAYİHƏ


  LAYİHƏ


  LAYİHƏ


  LAYİHƏ



 
 
 
 
 
 
 
 
İNFORMASİYA SİSTEMLƏRİ 
 
1.1. 
 İnformasiya sistemi və onun elementləri
 
1.2. 
 İnformasiya sistemlərinin təsnifatı 
1.3. 
 Coğrafi informasiya sistemləri 
1.4. 
 Süni intellekt 
1.5. 
 Ekspert sistemləri 
1.6. 
 Axtarış sistemləri 
1.7. 
 "Böyük verilənlər" texnologiyası 
1.8. 
 İnformasiya cəmiyyəti 
 
  LAYİHƏ


 

 
 
 
İnformasiya
  sistemlə
ri
 

 
 
 
 
 
 
Biz hər gün evdə, işdə, küçədə, nəqliyyatda informasiya sistemləri ilə qarşıla-
şırıq. Bu sistemlər bizim "köməkçi"lərimizdir və belə sistemlər olmadan həya-
tımızı təsəvvür etmək çox çətindir! Elektron lüğətlər, ensiklopediyalar, hüquqi-
normativ sənədlərin saxlandığı informasiya sistemlərindən, demək olar ki, hər 
kəs  istifadə  edir.  Təbabət, meteorologiya,  seysmologiya, kosmik  uçuşlar  kimi 
sahələrdə araşdırılan obyektin durumu və parametrləri haqqında informasiyanın 
xüsusi sensorlar vasitəsilə toplanması üçün informasiya və ölçü sistemləri geniş 
tətbiq  olunur.  Sadə  alətlərin  modellərindən  tutmuş  binaların,  təyyarələrin,  in-
teqral sxemlərin və molekulların modellərinədək hər cür mühəndis, memarlıq və
elmi  modellərin  layihələndirilməsində  avtomatlaşdırılmış layihələndirmə sis-
temləri  istifadə  edilir.  Sənayedə  uzunmüddətli  proqnozların  hazırlanmasında, 
tibbi diaqnozların qoyulmasında, hüquqşünaslıq sahəsində daha böyük ehtimallı 
variantın seçilməsində ekspert sistemləri əvəzsizdir.  
Tədris prosesində öyrədici informasiya sistemləri – elektron dərsliklər, kompü-
ter testləri, öyrədici proqramlar, eləcə də trenajorlar geniş istifadə olunur.
 
 
0   1   2   3   4   5   6   7   8   9  
  LAYİHƏ


 
10 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
İlkin yoxlama 
1. 
Kompüterin fiziki qurğularının və ya onun ayrı-ayrı hissələrinin ümumi adı 
nədir?
 
a) kompüter şəbəkəsi  
 
b) aparat təminatı  
c) proqram təminatı   
 
d) periferiya qurğuları 
 
2. 
Kompüter sisteminin işini idarə edən proqramlar necə adlanır?
 
a) sistem proqram təminatı   
b) tətbiqi proqram təminatı 
c) proqramlaşdırma alətləri   
d) utilit proqramlar  
 
3. 
Verilənlər bazası ilə bağlı aşağıdakı mühakimələrdən hansı doğru deyil? 
a) Verilənlər bazasının mərkəzi obyekti cədvəldir. 
b) Hər bir cədvəlin başlıca açarı olmalıdır.
 
c) İstənilən verilənlər bazasında ən azı iki cədvəl olmalıdır. 
d) Cədvəldə verilənlərin çeşidlənməsi nəticəsində yeni cədvəl yaranır.   
 
4. 
Verilənlər bazasının aşağıda verilmiş cədvəlində neçə sahə var? 
Soyad 
Ad 
Cins 
Doğulduğu il 
Sinif 
Abbaslı 
Ayxan 

2001 
11 
Bağırzadə 
Ruslan 

2000 
11 
Vəliyeva 
Günel 

2001 
11 
 
a) 3 
 
 
 
b) 4 
c) 5 
 
 
 
d) 15 
 
5. 
İnformasiya ilə işləmək üçün üsul və vasitələrin toplusu necə adlanır? 
a) informasiya prosesləri 
 
b) informasiya inqilabları 
c) informasiya texnologiyaları 
d) informasiya sistemləri  
 
6. 
Bunlardan hansı axtarış sistemi deyil? 
a) Google   
 
 
b) Bing   
c) Gmail 
 
 
 
d) Yahoo! 
 
7. 
1 meqabaytda neçə bayt var? 
 
8. 
1 terabayt təqribən neçə baytdır? 
a) 10
6
 
 
 
 
b) 10
9
   
 
c) 10
12
 
 
 
 
d) 10
15
 
 
9. 
OpenOffice Impress proqramından hansı işlərdə istifadə olunur və o, proqram 
təminatının hansı növünə aiddir? 
 
 
10. 
Hansı anlayış bilavasitə informasiya cəmiyyəti ilə bağlı deyil? 
a) kompüter  
 
 
b) ağıllı ev 
 
c) kompüter savadlılığı 
 
d) fasiləsiz təhsil 
 
  LAYİHƏ


 
11 
 
 
 
İnformasiya
  sistemlə
ri
 

 
İ
NFORMASİYA SİSTEMİ VƏ ONUN ELEMENTLƏRİ
 
 
 
 
"Sistem" sözündən istifadə etməklə hər bir şəkli  necə adlandırmaq olar? 
 
"Sistem" sözünə daha hansı söz birləşmələrində rast gəlmişsiniz? 
 
 
 
Belə bir cədvəl hazırlayın və verilmiş sistemlər haqqında düşüncələrinizi cədvəlin uyğun 
xanalarında qeyd edin.   
Sistemin adı 
Elementləri 
Elementlər arasında əlaqə 
Günəş sistemi 
 
 
Kimyəvi elementlərin dövri 
sistemi 
 
 
Onluq say sistemi 
 
 
Verilənlər bazasının 
idarəolunması sistemi (VBİS) 
 
 
– Bu sistemlərdən ən çox elementi olan hansıdır?  
– Onluq say sisteminin elementləri arasındakı əlaqəni ikilik say sisteminə də şamil etmək 
olarmı? 
 
"Sistem" termini qədim yunan dilində "hissələrdən ibarət tam", "birləşmə" mə-
nalarını verən "σύστημα" sözündəndir. Nəyinsə böyük, mürəkkəb, ilk baxışda aydın 
olmadığını, eyni zamanda bütöv, tam olduğunu göstərmək lazım gəldikdə bu termin-
dən  istifadə  edilir.  Gündəlik  təcrübədə  "sistem"  sözünə  müxtəlif  mənalarda  rast 
gəlinir: "Günəş sistemi", "Kimyəvi elementlərin dövri sistemi", "Onluq say sistemi", 
"Siyasi sistem", "Axtarış sistemi", "Əməliyyat sistemi" və s. 
Hər bir sistem elementlərdən ibarətdir və bu elementlər arasında qarşılıqlı əlaqə-
lər mövcuddur. Sistemi təşkil edən elementlər istənilən sayda ola bilər. Detallardan 
ibarət olan texniki qurğu, hüceyrələrdən təşkil olunmuş canlı orqanizm, insan kol-
lektivi,  hər  hansı  müəssisə,  dövlətin  özü  –  bunların  hər  biri  ayrıca  bir  sistemdir. 
Müəllim və şagirdlərin olduğu sinif otağı da sistemdir, hər bir şagirdin özü ayrılıqda 
bir sistemdir, sinif otağındakı avadanlıqlar sistemdir.  Ayrıca bir masa da sistemdir, 
F Ə A L İ Y Y Ə T  
1.1 



 
  LAYİHƏ


Yüklə 42,46 Mb.

Dostları ilə paylaş:
  1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   61




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə