1-mavzu.
|
Dinshunoslikfanigakirish, Dinning
ibtidoiyformalari
|
1.1. Ma’ruzaniolibborishtexnologiyasi
Talabalar soni:
|
Vaqti: 2 soat
|
Mashg’ulotshakli
|
Kirishmavzubo’yichainformastionma’ruza.
|
Ma’ruzarejasi
|
1. Dinshunoslikfaniningmaqsadivavazifalari.
2. Dinningjamiyatdagifunkstiyalari
3. Dinshunoslikningboshqafanlarbilano’zarobog’liqligi.
4. Dinningibtidoiyformalari.
|
Mashg’ulotningmaqsadi: O’quvkursi haqidaumumiytasavvurnishakllantirish. Dinningibtidoiyformalari haqidama’lumotlarberish.
|
Pedagogikvazifalar:
|
O’quvfaoliyatiningnatijalari:
|
Kursningmaqsadivavazifalaribilantanishtiradi;
|
Kursningmaqsadivavazifalariniaytibberaoladi;
|
Kursningtuzilmasi,o’quvfaoli-yatinibaholashmezonlari,hamdatavsiyaqilinadiganadabiyotlarro’yhatihaqidama’lumotberadi.
|
Kursningtuzilmasi, o’quvfaoliyatiningo’zigaxosxususiyatlarivabaholashshakl-larini, kursnio’rganishdazaruradabiyot-larniaytibberaoladi.
|
Dinningjamiyatdagifunkstiya-lariniyoritibberadi. Ulargaalohidaizoh beradi.
|
Dinningjamiyatdabajaradiganfunk-stiyalarigata’rifberaoladi. Ulargaalohidaizohberaoladi.
|
Dinshunoslikniboshqafanlarbilano’zarobog’liqliginitu-shuntiradi.
|
Dinningboshqafanlarbilanbog’liq-liginiaytibberaoladi.
|
Dinningibtidoiyformalari haqidama’lumotberadi.
|
Dinningibtidoiyformalari: ani-mizm,totemizm,shamanizm,fetishizm-gaalohidata’rifberaoladi.
|
O’qitishvositalari
|
Tarqatmamaterial, slaydlar,A3-qog’ozi,marker.
|
O’qitishusulivashakli
|
Ma’ruza,aqliyxujum,dialog,mavzunijonlantirishuchun savollar,jamoviyishlash.
|
O’qitishsharoiti
|
Texnikvositalarbilanta’minlanganauditoriya.
|
Monitoringvabaholash
|
Og’zakinazorat, savol-javob, o’z-o’zininazorat qilish, reytingtizimiasosidabaholash.
|
Ma’ruzaningtexnologikxaritasi
Ishjarayonlarivaqti
|
Faoliyatningmazmuni
|
o’qituvchi
|
talaba
|
1-bosqich.
Kursgavamavzugakirish
(10 daqiqa)
|
1.1. O’quvkursiningnominiaytib, kursdoirasidadastlabkiumumiytasavvurniberadi, hamdauslubiyvatashkiliytomonlaribilantanish-tiradi.
|
Tinglaydilar.
|
1.2. Kursbo’yichao’tiladiganbarchamavzularbilantanishtiradi, ular-ninguzviyligi haqidakisqachama’lumotberib,sharhlaydi.
|
Tinglaydilar.
|
1.3. Kursyakunidaqo’yiladiganreytingbaholashmezonlaribilantanishtiradi.(1-ilova)
|
Yoziboladilar.
|
1.4. Kursnio’zlashtirishdafoydala-nishuchunzarurbo’lganadabiyotlarro’yxatibilantanishtiradi.(2-ilova)
|
Yoziboladilar.
|
1.5. Birinchimavzu “Dinshunoslik”fanimaksadlarivadinningibti-doiyformalari”mavzusibilanta-nishtiradi.Aqliyxujumtexnikasi-danfoydalangan (3-ilova) holdatala-balarga quyidagi savollarbilanmu-rojaat qiladi:
1. Dinningjamiyatdagito’ldiruvchi-likvabog’lovchilikfukstiyalarigata’rifbering.
2. Dinningmaqsadvavazifalarini-malardaniborat.
Doskagatalabalartomonidanaytil-ganfikrlaryozibboriladivao’qi-tuvchitomonidanumumlashtiriladi.
|
Formavatushun-chalarni sanabberadi, muhimjihatlariniyoziboladilar.Erkino’zfikrlarininamoyonetadilar.
|
2-bosqich.Asosiybo’lim
(60 daqiqa)
|
2.1. Dinshunoslikfaniningmaqsadivavazifalarinitushuntiradi. Uningasosiyjihatlariniyoritibberadi. Mashg’ulotdatalabalarnifaollash-tirishuchunulargajonlantirishuchun savollarberadi. (5-ilova)
|
Tinglaydilar. Harbirtushunchavaiboralarnimuho-kama qiladilar. Barchaaxborot-larnitizimlash-tiradilar.
|
2.2. Dinningjamiyatdagifunkstiya-lari savoliningmohiyatinivizualmateriallaryordamidaochibberadi. Funkstiyalarniturlargabo’lib, harbirigaalohidata’rifberadi. (4-ilova).
|
Tinglaydilar.Barchaolinganaxborotlarniyoziboladilarva savollarberadilar.
|
2.3. DinshunoslikniboshqafanlarBilano’zarobog’liqliginitushun-tiradivaizohlabberadi. Bumashg’ulotdadialog,jamoaviyishlashusulidanfoydalanadiva savolninihoyasidaumumlashtiradi.
|
Tinglaydilar. Yoziboladilar. Savollarberadivaularnimuhokamaqiladilar.
|
|
2.4. Dinningibtidoiyformalarigata’rifberadivaharbiriniizoh-laydi. Totemizm,fetishizm,ani-mizm,shamanizmgamisollarkelti-radi. Mashg’ulotnihoyasida savol-larniumumlashtiradi.
|
Tinglaydilar.Bahs-munozarayuritadi.Konspekt qiladi.Olinganaxborotlarnitizimlashtiradi.
|
3-bosqich.Yakuniybosqich
(10 daqiqa)
|
3.1. Mavzubo’yichayakunlovchixulosachiqaradi.
|
Tinglaydilar.
|
3.2. Faoltalabalarbaholashmezon-lariorqalirag’batlantiriladi.
|
O’ziniqiziqtirgan savollarniberadi.
|
3.3.Mavzubo’yichamustaqilo’rganishuchuntopshiriqlarberadi (6-ilova).
|
O’UMga qarang.
|
3.4.Keyingima’ruzadarsidao’tila-diganmavzuningrejasibilantanish-tiradi, “Insert” texnikasidanfoy-dalangan holdatayyorlanibkelishni so’raydi. (7-ilova).
|
Yoziboladilar. O’UMga qarang.
|
1(1.1)-Ilova
Kursbo’yichatalabalarnio’zlashtirish, baholashmezonlari
Nazoratshakllari
|
Reytingballari
|
TinglovchiningAmaliymashg’ulotdagifaolishtirokivadarsga qatnashishi.
|
Ball
|
Mustakilishbo’yichatopshiriqlarnibajarish
|
Ball
|
Yakuniytest
|
Ball
|
Jami
|
Ball
|
Foiz
|
Bali
|
Bahosi
|
86%-100%
|
ball
|
A’lo
|
71%-85%
|
ball
|
Yaxshi
|
55%-70%
|
ball
|
Qoniqarli
|
0%-55%
|
ball
|
Qoniqarsiz
|
Harbiramaliymashg’ulotdadanballgachaolishlarimumkin.
Reytingbuyichabaholar:
_____ball - «a’lo»
_____ball - «yaxshi»
_____ball - «qoniqarli»
_____ball - «qoniqarsiz».
2(1.1)-Ilova
Mavzunio’rganiщdafoydalaniladiganadabiyotlarro’yxati
1. KarimovI.A. Yuksakma’naviyat - engilmaskuch. -T.: Ma’naviyat, 2008.
2. KarimovI.A. Jahonmoliyaviy-iqtisodiyinqirozi, O’zbekistonsharoitidaunibartarafetishningyo’llarivachoralari. -T.: O’zbekiston, 2009.
3. O’zbekistonkonstitustiyasi-bizuchundemokratiktaraqqiyotyo’lidavafuqarolikjamiyatinibarpoetishdamustahkampoydevordir. (Toshkent- O’zbekiston -2009y )
-
Mamlakatimiznimodernizastiya qilishvakuchlifuqarolikjamiyatibarpoetish – ustuvormaqsadimizdir. O’zbekistonRespublikasiOliyMajlisi QonunchilikpalatasivaSenatining qo’shmamajlisito’g’risidato’g’risidaAxborot. 2010 yil 28 yanvar.
5. Asosiyvazifamiz – Vatanimiztaraqqiyotivaxalqimizfarovonliginiyanadayuksaltirishdir. PrezidentIslomKarimovning 2009 yildamamlakatimizniijtimoiy-iqtisodiyrivojlantirishyakunlariva 2010 yilgamo’ljallanganiqtisodiydasturningengmuhimustuvoryo’nalishlarigabag’ishlanganVazirlarMahkamasimajlisidagima’ruzasi. Xalq so’zi, 2010 yil 30 yanvar.
6. KarimovI.A. “Barkamolavlod” yilidavlatdasturiToshkent- O’zbekiston -2010y.
7. KarimovI.A. Bizningboshmaqsadimiz - jamiyatnidemokratlashtirishvayangilash, mamlakatnimodernizastiyalashvaisloh etishdir. -T., «Uzbekiston», 2005.
8. Milliyistiqlolg’oyasi: asosiytushunchalar,tamoyillarvaatamalar. -T., Yangiasravlodi, 2002.
9. Mo’minovA.K. Dinshunoslikasoslarinio’qitishvao’rganishningyagonakonstepstiyasi. -T., 1999.
11. Islom.Enstiklopediya. -T.: Uzbekistonmilliyenstiklopediyasi, 2004.
12. ObidovR.,AbdullaevS., AzimovA. Xidoyatvazalolat. -T., 2004.
3(1.1)-Ilova
Aqliyxujumtkxnikasining qoidalari
- hech qandayo’zarotanqidvabaholashbo’lmasligikerak;
- taklif qilinayotgan g’oyagabahoberishdan saqlan, agarujudayuqorivabajarilishextimolibo’lmasa ham-hammasigaruxsatberiladi;
- barchakeltirilgan g’oyalar qimmatlivatengkuchli - ularnitanqid qilmaslikkerak;
- javobberayotgannito’xtatmaslikkerak;
- kamchilikko’rsatishdan saqlan;
- maqsadmiqdor hisoblanadi;
- qanchako’pfikrbildirishsashunchayaxshi, yangiva qimmatli g’oyani; tug’ilishigaehtimolshunchalikko’pbo’ladi;
- fikrlartakrorlansae’tiborbermaslikkerak;
- ochiq tanqidiyfikrlarniaytishgaruxsatber;
- paydobo’lgan g’oyaniagaru seningnazaringbo’yicha qabul qilingan sxemagajavobbermasa hamtashlabyubormaslikkerak;
- ushbumuammmonifaqatmavjudusulbilanechishmumkindebo’ylash.
|
4(1.1)-Ilova
1-slayd
Dinlarungae’tiqod qiluvchilarning soni, miqyosi, o’ziningma’lummillatyokixalqqaxosligiyoxudmillattanlamasligigako’raturliguruhlargabo’linadi
Urug’ – qabiladinlari – totemistik, animistiktasavvurlargaasoslangan, o’zurug’idanchiqqan sehrgar, shomonyoki qabilaboshliqlariga sig’inuvchidinlar. Ularmillatdinlarivajahondinlariichiga singibketganbo’lib, xozirdaAvstraliya, JanubiyAmerikavaAfrikadagiba’zi qabilalarda saqlanib qolgan.
Millatdinlari – ma’lummillatgaxosbo’lib, boshqamillatvakillario’ziga qabul qilmaydigandinlar. Ulargayahudiylik (yaxudiymillatigaxos), hinduiylik (xindlargaxos), konfustiychilik (xitoymillatigaxos), sintoizm (yaponlargaxos) kiradi.
Jahondinlari – dunyodaengko’ptarqalgan, kishilarningmillativairqidan qa’tiynazarungae’tiqod qilishlarimumkinbo’lgandinlar. UngaBuddaviylik, XristianlikvaIslomdinikiradi.
2-slayd
Fetishizm
Totemizm
Magiya
Dinningibtidoiy
shakllari
Animizm
Shamanizm
3-slayd
Dinningijtimoiyvazifalari
1. To’ldiruvchilik, tasalliberuvchilik - kompensatorlik
2. Birlashtiruvchilik - integratorlik
3. Tartibga solib, nazorat qiluvchilik - regulyatorlik
4. Aloqabog’lashlik
5. Legitimlovchilik - qonunlashtiruvchilik
6. Falsafiy - nazariya
4-slayd
DINLARTA’LIMOTIGAKO’RA
Politeistik – ko’pxudolik (hindiuiylik, konfustiychilik)
Monoteistik – yakkaxudolik (yahudiylik, islom)
5(1.1)-Ilova
Talabalarnifaollashtirishuchunberiladigan
jonlantiruvchi savollar.
1.Dinshunoslikfaniningboshqafanlarbilanbog’liqliginitushuntiring.
2.Dinningibtidoiyformalaridananimizmgata’rifbering.
3.Dinshunoslikfaniningmaqsadinimadaniborat.
4.Fetishizmvashamanizmgamisolkeltiring.
|
6(1.1)-Ilova
1-o’quvtopshiriq.
1.Internet saydlargakiribmavzugadoirxujjatlarniko’ribchiqish.
2. Berilganadabiyotlarro’yxatibo’yichamustaqilishlash.
3.Islomenstiklopediyasiningatamalilug’atinio’rganish.
4.Birinchimavzugaoidreferatrejasinitayyorlash.
|
2-o’quvtopshiriq.
Qo’yidagijadvalnito’ldiring.
Dinshunoslikfaniningmaqsadivavazifalari
|
Dinningjamiyatdagifunkstiyalari
|
Dinningibtidoiyformalari
|
|
|
|
|
|
|
7(1.1)-Ilova
«Insert» texnikasining qoidalari:
1. Tekstnio’qibchiqing.
2. Olinganma’lumotnitizimlashtiring.
3. Harbirqatorgaqalamyordamidabelgilarqo’ying.
V – ma’lumotlarmavzugaoidbilimlarimgato’g’rikeladi.
+ – yangima’lumotdir.
- – olganbilimlarimgato’g’rikelmaydi.
? – menio’ylantirib qo’ydi, bumasalayuzasidan qo’shimchama’lumotlarkerak.
1.2. Seminarmashg’ulotniolibborishtexnologiyasi
Talabalar soni:
|
Vaqti 2 soat.
|
Mashg’ulotshakli
|
Mavzubo’yicha “Qanday?” organayzeridanfoydalanilgan holdabilimlarnichuqurlashtirishvamustahkamlashga qaratilganamaliymashg’ulot.
|
Mashg’ulotrejasi
|
1.Dinshunoslikfaninio’qitishdanko’zdatutilganasosiymaqsad.
2.Din –ijtimoiy hodisa sifatida.
3.Diniyongasoslariningshakllanishi.
4.Animizm, totemizm, fetishizmvashamanizm.
|
Mashg’ulotningmaqsadi: Mavzubo’yichabilimlarnichuquro’zlashtirishnita’minlash hamdabilimvako’nikmalar hosil qilish.
|
Pedagogikvazifalar:
|
O’kuvfaoliyatinatijalari:
|
Dinshunoslikfaninio’qi-tishdanko’zdatutilganasosiymaqsadlar haqidabilimlarnichuqurlashtirishgaimkonyaratadi.
|
Kursningmaqsadivavazifalarimohiyatiniyoritibberaoladi.
|
Din–ijtimoiy hodisa sifa-tidaekanligihaqidama’lu-motberadi.
|
Dinningjamiyatdagio’rni haqidagapiraoladi.
|
Diniyongasoslarinishakl-lanishiniyoritibberadi.
|
Diniyongasoslarinishakllanishibo’yichama’lumotlarnitizimlashtiradi.
|
Animizm, totemizm, fetishizmvashamanizmkabidinningibtidoiyformalarigaalohi-da-alohidaizoh beradi.
|
Animizm, totemizm, fetishizmvashamanizmkabidinningibtidoiyformalarigatavsifberaoladi.
|
O’qitishusullarivatexnikavatexnika
|
Topshiriqlar, “Qanday?”, amaliyishlashusuli, suhbat.
|
O’qitishvositalari
|
Tarqatmamateriallar, slaydlar,kog’oz, marker, doska.
|
O’qitishshakllari
|
Individual, guruhlardavajamoadaishlash.
|
O’qitishsharoiti
|
Texnikvositalarbilanta’minlanganauditoriya.
|
Monitoringvabaholash
|
Og’zakinazorat, savol-javob, o’z-o’zininazorat qilish, reytingtizimiasosidabaholash.
|
Seminarmashg’ulottexnologikxaritasi
Ishbosqichlari
|
O’quvfaoliyatiningmazmuni
|
Tinglovchifaoliyatiningmazmuni
|
1-bosqich.Mavzugakirish
(10 daqiqa)
|
1.1. O’quvmashg’ulotimavzusi, maq-sadivao’quvfaoliyatinatijala-riniaytadi. Ta’limjarayoniin-terfaolusullarorqaliamalgaoshirilishinie’lon qiladi.
|
Mavzunominiyoziboladilar.
|
1.2. Talabalarningmashg’ulotdagifaoliyatinibaholashko’rsatkichlarivamezonlaribilantanishtiradi (1-ilova)
|
Yoziboladilar.
|
1.3. Mavzubo’yichatayyorlangantop-shiriqlarnitarqatadi.
|
Topshiriqlarbilantanishadilar.
|
1.4. Savollarberib suhbattarzidatalabalarbilimlarinijonlanti-radi.
|
Yoziboladilar
|
2-Bosqich.Asosiy
(60daqiqa)
|
2.1.Talabalarni 3 taguruhgaaj-ratadi. Guruhlarga savolbilanmu-rojaat qiladi. Savol: “Dinshunos-lik” faniningasosiymaqsadivavazifalari haqidanimalarnibi-lasiz?” Guruhlardaishlashnitash-kiletib, yordamberadi. Jadvalnito’ldirishnitaklifetadi, taqdi-motgatayyorlaydi. (2-Ilova)
|
3 takichikguruhlargaajraladilar. Guruhlardaishlaydilar, jadvalnito’ldirib, taqdimotnitayyorlaydilar.
|
2.2. “Qanday?” organayzeridanfoy-dalangan holda “Dinning qandayjamiyatdagifunkstiyalarinibila-siz?” deb savolbilanmurojaat qiladi. (4- Ilova)
|
Jamoabo’lib “Qanday?” organayzerinito’ldiradilar
|
2.3. 3 va 4 mavzu savollaribo’yichabahs-munozarao’tkazadi. Mavzubo’-yichamuammonixal qilishgaoidfikrlarnitizimlashtirish, yagonayokiaksincha qarama-qarshipozistiya-nishakllantirishgaimkonberadi. Talabalarnifaollashtirishmaq-sadidaulargajonlantiruvchi sa-vollarbilanmurojaat qiladi. (3-Ilova). Savollarniumumlashtirib, yakuniyxulosachiqarishgaimkonyaratadi.
|
Mavzu savollariva g’oyasibilantanishadi, Bahs-munozarayuritib, fikralmashadi, taklif qiladi, muhokama qiladi, baholaydivaengoptimalfikrnitanlaydi.
|
3-Bosqich. Yakuniy
(10 daqiqa)
|
3.1. Mavzubo’yichayakunlovchixulo-salar qiladi.
|
Savollarberadi.
|
3.2. Faoltalabalarnibaholashmezoniorqalirag’batlantiradi.
|
Yoziboladilar. O’UMga qaraydilar
|
3.3. Mavzubo’yichabilimlarnichuqurlashtirishga qaratilgantest savollariniberadi. (5- ilova).
|
O’UMga qaraydilar.
|
1(1.2)-Ilova
Talabalarnibaholashmezonlariko’rsatkichlari
Guruh
|
Baho
|
Baholashko’rsatkichlarivamezonlari
|
O’tilganmavzunito’liq biladi
|
Faollik
|
Misollarkeltiraoldi
|
Jami
|
|
Ball
|
1,0
|
0,5
|
1,5
|
3
|
1
|
|
|
|
|
|
2
|
|
|
|
|
|
3
|
|
|
|
|
|
2,2 – 3 ball – a’lo
1,2 – 2 ball – yaxshi
0,5 – 1,1 ball – qoniqarli
2(1.2)-Ilova
1-o’quvtopshiriq
Jadvalnito’ldiring
Dinshunoslikfaniningmaqadivavazifalari
|
Dinningjamiyatdagifunkstiyalari
|
Dinningibtidoiyformalari
|
|
|
|
|
|
|
3(1.2)-Ilova
Jonlantiruvchi savollar
1.Dinshunoslikfaniningboshqafanlarbilanbog’liqliginitushuntiring.
2.Dinningibtidoiyformalaridananimizmgata’rifbering.
3.Dinshunoslikfaniningmaqsadinimadaniborat.
4.Fetishizmvashamanizmgamisolkeltiring.
|
4(1.2)-Ilova
“Qanday?” ierarxikdiagrammasi
Diagrammanituzishqoidalaribilantanishiladi. Yakka (juftlikda)
diagrammatuziladi.
Muammo haqidabutunligichaumumiytaassurotolishimkoniniberuvchimanti-qiybir qator savollar, tizi-mli, ijodiy, taxliliymusho-xada qilishko’nikmalarinirivojlantiradi.
Juftliklargabirlashadi, o’zdiagrammalarinitaqqoslaydi
va qo’shimchalarkiritadi.
Natijalartaqdimoti.
«Qanday» organayzerinito’ldiring
Dinning qandayjamiyatdagifunkstiyalarinibilasiz?”
Qanday?
Qanday
Qanday?
Qanday?
Qanday? Qanday?
Qanday?
Qanday? Qanday?
Qanday?
5(1.2)-Ilova
1 – mavzubo’yichatest savollarigajavobbering
1. Dinningfunkstiyalari
A) axloqiy,tarbiyaviy, mafkuraviy
B) to’ldiruvchilik, birlashtiruvchilik, o’zaroaloqadorlik, tartibga soluvchilik.
V) tinchlik, do’stlik, tenglik, tabiatnimuxofaza qilish.
G) gnoseologik, antropologik, teologik, psixologik.
2. Dinning qandayildizlaribor?
A) genetik, tarixiy, psixologiy
B) gnoseologik, sostial, psixologik
V) Sostial, biologik, iloxiy
G) afsonaviy, falsaviy, psixologik
3. Totemizmnima?
A) tarixiydinshakllaridanbiri
B) Ibtidoiyjamoadaturlixayvonlarniurug’gaasos solgandeb hisoblab, ilohiylashtirishva sig’inish.
V) tushko’rishvaboshqairim-sirimlargaishonish.
G) jonsiznarsalarniilohiylashtirishva sig’inish.
4. Din – bu...
A) Madaniytaraqqiyotning qonuniyatlibosqichi
B) ruhoniylarkiritganxayoliydunyoqarash
V) kishilargaOlloh in’ometganxaqiqat
G) ijtimoiytaraqqiyot.
5.Dinningunsurlarini sanabbering
A) Tasavvur, diniy-psixologiya, diniytashkilotlar
B) diniytasavvur, diniyaxloq, diniymafkura
V) diniyong, diniyhis-tuyg’u, diniyibodat
G) xudoga, payg’ambarlargavafarishtalargaishonish.
Dostları ilə paylaş: |