№18 (961) 4-10 may 2017-ci il
Yüklə 489,25 Kb. Pdf görüntüsü
|
| 1 Həftəlik iqtisadi, ictimai-siyasi, müstəqil qəzet Qiyməti razılaşma yolu ilə
Qəzet 1999-cu ildən çıxır № 18 (961) 4-10 may 2017-ci il Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyev mayın 1-də Bakının Səbail rayonunun Bibiheybət qəsəbəsində inşa olunmuş SOCAR-ın Bakı Ali Neft Məktəbinin yeni kampu- sunun açılışında iştirak edib. Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev yeni kampusda görülən işləri əks etdirən stendlərlə ta- nış olmuşdur. Dövlət Neft Şirkətinin prezi- denti Rövnəq Abdullayev və Bakı Ali Neft Məktəbinin rekto- ru Elmar Qasımov dövlətimizin başçısına görülən işlərlə bağlı məlumat verdilər. Bildirildi ki, 7 hektar ərazisi olan kampusun tikintisinə 2012-ci ildə başlanı- lıb və tədris üçün tam hazır və- ziyyətə gətirilib. Dövlətimizin başçısı əsas korpusda yaradılan şəraitlə tanış olmuşdur. Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev Bakı Ali Neft Məktəbinin tələbə-müəllim heyəti ilə görüş- müş, çıxış etmişdir. O, demişdir: -Bu gün ölkəmizin həyatında çox əlamətdar bir gündür. Bakı Ali Neft Məktəbinin şəhərciyinin açılışını qeyd edirik. Bu şəhərcik ən yüksək standartlara cavab ve- rir. Bakı Ali Neft Məktəbi artıq 6 ildir ki, fəaliyyət göstərir. Bu fəa- liyyət çox uğurludur. Bu illər ər- zində bu məktəb Azərbaycanın təhsil məkanında artıq öz layiqli yerini tuta bilibdir. Bu gün mək- təb yeni şəhərciyə, yeni binaya köçür. Burada oxumaq, biliklərə yiyələnmək üçün bütün şərait yaradılıb, ən müasir texnologiya- lar tətbiq olunur. Bütün binalar çox gözəl, zövqlə tikilib, burada ən müasir laboratoriyalar fəaliy- yət göstərir və bu gün mənə təq- dimat da edildi. Burada təhsilin səviyyəsi ən yüksək standartlara cavab verəcək. Şadam ki, artıq bu məktəbdə müəllim kimi işləyən bizim gənc mütəxəssislərimiz də öz dövlətinə, Vətəninə sədaqət nümayiş etdirirlər. Prezident İlham Əliyev qeyd etmişdir ki, bu məktəbin yara- dılması və artıq belə gözəl şəhər- ciyə köçməsi Azərbaycan qara qı- zılının insan kapitalına sərmayə kimi qoyulduğunu göstərir. Son illər ərzində ölkəmizdə yaradıl- mış yeni təhsil müəssisələri bu gün məhz bunun hesabına fəa- liyyət göstərir. İnvestisiya, maddi imkanımız olmasa idi, istəyimiz olsa belə bütün bu işləri görmək çətin olardı. Biz neftdən əldə olu- nan gəlirlərdən çox səmərəli şə- kildə istifadə etdik. Dövlət başçısı neft sektorunun bu gün ölkəmizin həyatında çox mühüm rol oynamasından da- nışmış, icra edilən layihələrin artıq çoxdan ölkə hüdudların- dan çıxıb, beynəlxalq məna da- şıdığını söyləmişdir. 2 4-10 may 2017-ci il Azərbaycan Respublikası Preziden- tinin sərəncamına əsasən, aprelin 25-i ölkəmizdə Sahibkarlar Günü kimi qeyd edilir. Bununla bağlı ap- relin 26-da Bakı Biznes Mərkəzində İqtisadiyyat Nazirliyinin və Azər- baycan Respublikası Sahibkarlar (İşəgötürənlər) Təşkilatları Milli Konfederasiyasının dəstəyi, Azər- baycanda İxracın və İnvestisiyaların Təşviqi Fondunun (AZPROMO) təşkilatçılığı ilə Sahibkarlar Gününə həsr olunan konfrans keçirilib. Təd- birdə aidiyyəti dövlət qurumları- nın, beynəlxalq təşkilatların, xarici ölkələrin Azərbaycandakı ticarət palatalarının nümayəndələri, həm- çinin iqtisadiyyatın müxtəlif sahələ- rində fəaliyyət göstərən sahibkarlar iştirak ediblər. Azərbaycan Respublikası Sahib- karlar (İşəgötürənlər) Təşkilatları Milli Konfederasiyasının prezi- denti Məmməd Musayev çıxış edərək, ölkədə sahibkarlığın daha da inkişaf etdirilməsi istiqamətin- də atılan addımların sistemli və ardıcıl xarakter daşıdığını, Azər- baycan Respublikasının Preziden- ti cənab İlham Əliyevin imzaladı- ğı fərman və sərəncamların, qəbul edilən qərarların sahibkarlığın inkişafına verilən böyük diqqət və qayğının göstəricisi olduğunu vur- ğulayıb. O, qeyd edib ki, hazırda Prezident İlham Əliyevin rəhbərli- yi altında Azərbaycanın hərtərəfli inkişafında yeni mərhələ yaşanır. Dövlət başçısının həyata keçirdiyi iqtisadi siyasətin əsas xarakterik xüsusiyyətləri onun sosialyönüm- lü olmasının, habelə bütün prob- lemlərin həllində iqtisadi aspektin mövcudluğunun ön plana çəkilmə- sidir. Dövlət proqramlarının, fər- man və sərəncamların icrası ölkədə gedən iqtisadi inkişafın sürətləndi- rilməsini uğurla təmin edir, tərəqqi prosesində özəl sektorun payını və rolunu davamlı şəkildə artırır. Azərbaycan biznes mühitinin əlve- rişliliyi, sahibkarların rahat işləmə- si üçün ən çox islahatlar aparan ölkələrdən biridir. Post-neft iqti- sadiyyatının qurulması, idxaldan asılılığın azaldılması, ölkənin ixrac potensialının yüksəldilməsi üçün rəqabətqabiliyyətli mal və məhsul- ların istehsal olunması məqsədilə hökumət sahibkarlar üçün böyük imkanlar yaradıb. Qeyd edilib ki, dövlət başçısının “Ölkəmizin gələ- cək inkişafı sahibkarlığın inkişafın- dan asılıdır” strateji xəttinə uyğun olaraq həyata keçirilən kompleks və ardıcıl tədbirlər, səmərəli döv- lət dəstəyi sistemi, vergi güzəştlə- rinin tətbiqi, subsidiyaların veril- məsi, layihələrin güzəştli şərtlərlə kreditləşdirilməsi, dövlətlə birgə maliyyələşdirmə və risklərin bö- lüşdürülməsi səmərəli nəticəsini verib. ÜDM-də özəl bölmənin payı 80 faizi, məşğulluqda 75 faizi ötüb. Son zamanlar dövlət başçısının im- zaladığı fərman və sərəncamlarla sahibkarlıq sahəsində aparılan yoxlamaların 2 il müddətinə da- yandırılması, lisenziyalaşdırma sisteminin təkmilləşdirilməsi, sa- tınalmalarda yerli sahibkarlara üstünlük verilməsi, gömrük və vergi sahəsində görülən işlər, ix- racın və investisiyaların təşviqi mexanizmlərinin tətbiqi sahibkar- lığın inkişafına göstərilən diqqə- tin davamı olmaqla özəl bölmənin inkişafında xüsusi əhəmiyyət da- şıyır. Milli Məclisin İqtisadi siyasət, sə- naye və sahibkarlıq komitəsinin sədri, akademik Ziyad Səmədzadə dövlət başçısının rəhbərliyi ilə son dövrdə ölkəmizdə sahibkarlıq fəa- liyyətinin inkişafı, biznes mühitinin daha da yaxşılaşdırılması, eləcə də bu sahədə aparılan islahatlar və qə- bul edilən qanunvericilik aktlarının önəmini vurğulayıb. Nazirlər Kabinetinin şöbə müdiri Şahin Sadıqov Azərbaycan Respub- likasının Prezidenti cənab İlham Əliyevin iqtisadi islahatlar paketi çərçivəsində sahibkarlığın inkişafı ilə bağlı qəbul etdiyi qərarların iq- tisadiyyatın davamlı inkişafının tə- min olunması baxımından strateji xarakter daşıdığı və sahibkarlığın inkişafı üçün yeni dövrün başlan- ğıcı olduğunu vurğulayıb, iqtisadi inkişafda, büdcə daxilolmalarında sahibkarlığın rolundan danışıb. Azərbaycan Həmkarlar İttifaqla- rı Konfederasiyasının sədri Səttar Mehbalıyev qeyd edib ki, Azər- baycan Respublikası Prezidenti nin 21 aprel 2016-cı il tarixli sərəncamı ilə hər il aprelin 25-nin Sahibkarlar Günü kimi qeyd edilməsi sahib- karlara göstərilən diqqətin təza- hürü olmaqla yanaşı, cəmiyyətdə sahibkarların rolunun daha geniş- lənməsinə xidmət edir. Konfransda çıxış edən sahibkar- lar, Azərbaycandakı Amerika Ti- carət Palatasının, ATİB-in, Azər- baycan-Fransa Ticarət və Sənaye Palatasının nümayəndələri Azər- baycan Respublikası Prezidentinin sahibkarlara daim dəstək göstər- diyini, sahibkarlıq sahəsində hə- yata keçirilən islahatları və qəbul edilmiş hüquqi aktları böyük ra- zılıqla qarşıladıqlarını bildirib, sa- hibkarlığın inkişafına göstərilən diq qət və qayğıya, həyata keçiri lən çoxsaylı dəstək tədbirlərinə görə dövlət başçısına dərin minnətdar- lıqlarını ifadə ediblər. Konfrans çərçivəsində 16 sahib- karlıq subyektinə ümumi dəyəri 86,52 milyon manat olan investisi- ya layihələri üzrə investisiya təş- viqi sənədi və 15 sahibkara ixracla bağlı 731,4 min manat həcmində geri ödəmə barədə məktub-sərən- camlar təqdim edilib. Aprelin 28-də Azərbaycan Res- publikasının Prezidenti İlham Əliyev Azərbaycan Dövlət Neft Şirkətinin (SOCAR) karbamid zavodunda tikinti işlərinin ge- dişi ilə tanış olub. SOCAR-ın prezidenti Rövnəq Abdullayev, karbamid zavodu- nun direktoru Xəyal Cəfərov və “Samsung Engineering” şirkəti tərəfdən layihənin rəhbəri Han- su Kim dövlətimizin başçısına görülən işlərlə bağlı məlumat vermişlər. Qeyd edək ki, karbamid za- vodu layihəsi Prezident İlham Əliyevin 2008-ci ilin avqus- tunda imzaladığı Sərəncamla təsdiq edilmiş “2008-2015-ci il- lərdə Azərbaycan Respublika- sında əhalinin ərzaq məhsulları ilə etibarlı təminatına dair Döv- lət Proqramı”na və 2014-cü ilin dekabrında imzaladığı Sərən- camla təsdiq edilmiş “Azərbay- can Respublikasında sənayenin inkişafına dair 2015-2020-ci il- lər üçün Dövlət Proqramı”na əsasən icra edilir. Bu zavodun təməli 2011-ci ilin dekabrında dövlətimizin başçısı tərəfindən qoyulub. Karbamid zavodu- nun tikintisi ilə əlaqədar 2011- ci ildə beynəlxalq açıq tender elan edilib və tenderin nəticələ- rinə əsasən 2012-ci ildə Koreya Respublikasının “Samsung En- gineering Co. Ltd.” şirkəti mü- həndislik, satınalma və tikinti üzrə podratçı seçilib. Layihənin ammonyak və karbamid isteh- salı üzrə lisenziyaları qismində müvafiq olaraq Danimarkanın və Niderlandın şirkətləri çıxış edir. Həmçinin, layihənin idarə edilməsi və müstəqil təftiş xid- mətlərinin həyata keçirilməsi məqsədilə 2015-ci ildə bey- nəlxalq açıq tender vasitəsilə seçilmiş Finlandiya şirkəti ilə müvafiq müqavilə imzalanıb. Dövlətimizin başçısına Sumqa- yıt sənaye zonasının perspek- tiv inkişafı ilə əlaqədar qaz tə- chizatı sisteminin yaradılması haqqında da məlumat verilmiş- dir.
Zavodun tikintisinin bu ilin sonunda yekunlaşması nəzər- də tutulur. Zavodda il ərzində təxminən 650-660 min ton kar- bamid istehsal ediləcək ki, bu da daxili tələbatı tam ödəyəcək. Layihənin icrasında təxminən 3200 nəfər çalışır ki, onların da 3100-ü Azərbaycan vətəndaşı- dır. Zavod işə düşəndən sonra burada 350-400 nəfərin daimi işlə təmin edilməsi planlaşdı- rılır. Layihənin ümumi dəyəri təxminən 750 milyon avro təş- kil edir. Prezident İlham Əliyev “Əmək pensiyaları haqqın- da” Azərbaycan Respublikasının Qanununda də- yişikliklər edilməsi barədə” Azərbaycan Respubli- kasının 2017-ci il 10 mart tarixli 543-VQD nömrəli Qanununun tətbiqi və “Əmək pensiyaları haqqında” Azərbaycan Respublikası Qanununun tətbiq edil- məsi barədə” Azərbaycan Respublikası Prezidenti- nin 2006-cı il 6 mart tarixli 377 nömrəli fərmanında dəyişikliklər edilməsi haqqında fərman imzalayıb. Trend-in məlumatına görə, qanuna dəyişikliklərə əsasən, 63 yaşına çatmış kişilərin və 60 yaşına çatmış qadınların fərdi hesabına sığorta hissəsində qeydə alınmış pensiya kapitalı əmək pensiyasının mini- mum məbləğindən az olmayan pensiya təminatına imkan verdikdə sığorta stajından asılı olmayaraq, bu pensiya təminatına imkan vermədikdə isə azı 25 il sığorta stajı olduqda (2017-ci il yanvarın 1-dək yaşa görə əmək pensiyası təyin edilmiş şəxslər istisna ol- maqla) yaşa görə əmək pensiyası hüququ var. Dəyi- şikliyə əsasən, kişilər və qadınlar üçün pensiya yaşı 65-ə qaldırılır. Lakin bu müddət mərhələli şəkildə tətbiq olunacaq. Kişilər üçün nəzərdə tutulan 63 yaş həddi 2017-ci il yanvarın 1-dən başlayaraq 2021-ci il yanvarın 1-dək, qadınların yaş həddi 2017-ci il yan- varın 1-dən başlayaraq 2027-ci il yanvarın 1-dək hər il 6 ay artırılacaq. Əlilliyə görə əmək pensiyasının təyin edilməsi şərt- lərində edilmiş dəyişikliyə əsasən, əlilliyə görə əmək pensiyası I qrup əlillərə ümumilikdə sığorta stajı 5 ildən az olmamaq şərti ilə, əmək qabiliyyətli yaş dövrünün hər tam ili üçün 4 ay sığorta stajı olduq- da təyin edilir. İkinci və üçüncü qrup əlillərə əlilliyə görə əmək pensiyası fərdi hesabın sığorta hissəsində qeydə alınmış pensiya kapitalı əmək pensiyasının minimum məbləğindən az olmayan pensiya təmina- tına imkan verməsi şərti ilə, bu maddədə göstərilən sığorta stajı olduqda təyin edilir. Ailə başçısını itirməyə görə əmək pensiyasının məb- ləği maddəsində edilən dəyişikliyə əsasən, ailə baş- çısını itirməyə görə əmək pensiyasının sığorta hissə- sinin əmək qabiliyyəti olmayan ailə üzvlərinin hər birinə düşən məbləği bu qanunun 13.3-cü maddəsi- nin birinci hissəsində nəzərdə tutulmuş əlilliyə görə əmək pensiyasının sığorta hissəsinin hesablanması mexanizminə uyğun olaraq hesablanmış məbləğin əmək qabiliyyəti olmayan ailə üzvlərinin sayına bö- lünməsi yolu ilə müəyyənləşdirilir. Əmək qabiliyyəti olmayan ailə üzvlərinin ailə başçısını itirməyə görə əmək pensiyalarının ailəyə düşən ümumi məbləği əmək pensiyasının minimum məbləğindən aşağı ol- duqda, həmin məbləğə çatdırılmaqla ödənilir. Əmək pensiyaçısı vəfat etdikdə, alınmamış əmək pen- siyasının ödənilməsi və dəfn üçün müavinətin veril- məsi maddəsində edilən dəyişikliyə əsasən, əmək pensiyaçısı vəfat etdikdə, onun ailəsinə pensiyaçının vəfatı tarixinə əmək pensiyasının minimum məbləği- nin üç misli məbləğində dəfn üçün müavinət verilir. Əmək pensiyasının minimum məbləği maddəsinə edilən dəyişikliyə əsasən, bu qanunun məqsədləri üçün əmək pensiyasının minimum məbləği 2017-ci il 1 yanvar tarixindən 110 manat məbləğində müəyyən olunur və sonradan həmin məbləğ bu qanunun 29.1- ci maddəsinə uyğun olaraq indeksləşdirilir. Dəyişikliyə əsasən, əlilliyə görə əmək pensiyasının pensiya təyin olunan gündəlik qazanılmış məbləği tam ödənilir. Əlilliyə görə pensiya təyin edilmiş şəxs işləməkdə davam edərsə, onun pensiya təyin olun- duqdan işləməyən əmək pensiyaçısı kateqoriyasına keçdiyi tarixədək olan dövr üzrə toplanan pensiya kapitalına və həmin kateqoriyaya keçdiyi tarixdəki yaşına müvafiq tələb olunan sığorta stajına əsasən bu qanunun 13-cü maddəsinə uyğun olaraq əmək pensi- yasının sığorta hissəsi yenidən hesablanır. Qazanılmış əmək pensiyası hüquqlarının nəzərə alınması maddəsində edilmiş dəyişikliyə əsasən, sığortaolunanların, o cümlədən işləyən əmək pen- siyaçılarının 2006-cı il 1 yanvar tarixindən 2017-ci il 1 yanvar tarixinədək olan dövr üzrə fərdi hesabın sığorta hissəsində toplanan və istifadə olunmamış (əmək pensiyasının sığorta hissəsinin hesablanma- sında nəzərə alınmamış) pensiya kapitalı 70 faiz ar- tırılmaqla, 2017-ci il 1 yanvar tarixinə fərdi hesabın sığorta hissəsində qeydə alınır. 1 may 2017-ci il tarixində Mərkəzi Bankın İdarə Heyətinin növbəti ic- lası keçirilmişdir. Bankdan daxil olmuş məlumata görə, iclasda son makroiqtisadi proseslər geniş müzakirə olun- muşdur. Müzakirələrdə makroiq- tisadi sabitliyin təmin olunmasına yönəlmiş tədbirlərin həyata keçi- rilməsi vəziyyəti və başlıca makro- iqtisadi risklər nəzərdən keçiril- mişdir.
İclasda qeyd olunmuşdur ki, cari ildə tədiyə balansında yaxşılaşma meyilləri müşahidə edilir. Nisbətən əlverişli neft qiymətləri, ixracın, o cümlədən qeyri-neft ixracının art- ması, habelə rüblük idxalın azal- ması tədiyə balansının cari hesa- bına müsbət təsir göstərmişdir. Yaranmış vəziyyətdə 2017-ci ilin sonuna xarici ticarət balansında və cari əməliyyatlar hesabında müsbət saldonun yaranacağı gözlənilir. Cari ilin ötən dövründə qəbul edilmiş makroiqtisadi sabitlik çər çivəsi üzrə tədbirlər planının ardıcıllıqla həyata keçirilməsi, o cümlədən antiinflyasi- ya xarakterli mühafizəkar pul siyasəti makroiqtisadi sabitliyin təmin olun- masında mühüm rol oynamışdır. Tədiyə balansında müsbət meyil- lər və bu şəraitdə valyuta təklifi kanallarının genişlənməsi son ay- larda manatın məzənnəsinin möh- kəmlənmə trendini gücləndirmişdir. Mərkəzi Bankın valyuta bazarında iştirakının əhəmiyyətli məhdud- laşmasına baxmayaraq, manatın məzənnəsində volatillik azalmış və alış-satış məzənnələri arasında spred minimuma enmişdir. Milli valyutanın möhkəmlənməsi trendinin və daxili tələb amilləri- nin təsiri altında inflyasiya gözlən- tiləri səngiməyə başlamışdır. Apa- rılan son sorğulara görə əhalinin bütün gəlir qrupları üzrə inflyasiya gözləntilərinin azalması müşahidə olunmuşdur. Cari ilin son 3 ayın- da aylıq inflyasiya templəri yanvar ayına nəzərən aşağı olmuşdur. Mövcud situasiyanı və yaran- mış yeni makroiqtisadi meyilləri nəzərə alaraq pul proqramının hə- yata keçirilməsində çeviklik artırıl- mışdır. Yaranmış vəziyyət makro- iqtisadi sabitliyə xələl gətirmədən pul təklifini nisbətən artırmağa im- kan vermişdir. Həyata keçirilən sabitləşdirmə tədbirlərinin inflyasiyanın azalma- sına ötürülməsi xüsusiyyətlərini və vaxtını, makroiqtisadi risklər xəritəsində baş verən dəyişikliklə- ri nəzərə alaraq, Mərkəzi Bankın İdarə Heyəti faiz dəhlizinin para- metrlərinin, o cümlədən uçot dərə- cəsinin dəyişməz (15%-də) saxlan- ması barədə qərar qəbul etmişdir. Yüklə 489,25 Kb. Dostları ilə paylaş:
|