36-§. Buyuk ipak yo'li mil avv. IL asr milodiy XVI asrda mavjud bo'lgan yo'l

36-§. BUYUK IPAK YO'LI

Buyuk Ipak yo'li - mil. avv. Il asr - milodiy XVI asrda mavjud bo'lgan yo'l.

"Buyuk meridianal yo'1" - Buyuk Ipak yo'lining dastlabki nomi. F. Rixtgofen - "Buyuk meridianal yo'l"ga "Ipak yo'li” nomini ber- gan nemis olimi.

Sariq dengiz - uning sohillaridan Buyuk Ipak yo'li boshlangan.

U Di-Xitoy imperatori. Chjan Syan - u yurgan yo'l asosida "Buyuk Ipak yo'li” vujud- ga kelgan.

"Samoviy" - Farg'onaning nasldor oti.

Xunn - Xitoyning shimoliy tumanlarini talon-taroj qilgan qabila.
36-§. BUYUK IPAK YO'LI

Mil. avv. Il asr - Buyuk Ipak yo'li vujudga keldi.

Mil. avv. Il va millodiy XVI asrlar - Buyuk Ipak yo'li mavjud bo'lgan davr. 1877-yil - F. Rixtgofen tomonidan "Buyuk meridianal yo'l"ga "Ipak yo'li" degan nom berildi.
36-§. BUYUK IPAK YO'LI

Vujudga kelishi va tarmoqlari

Mil. avv. II asr - milodiy XVI asrda Buyuk Ipak yo'li:

- "Buyuk meridianal yo'l"; - "Ipak yo'li" nomini 1877-yilda nemis geografi F. Rixtgofen

bergan;

- 12 ming kilometrga cho'zilgan;

- Sariq dengiz sohilidan boshlangan;

- Sharqiy Turkiston, O'rta Osiyo, Eron, Mesopotamiya orqali

O'rtayer dengizi sohillarigacha borgan; - bu yo'lda Sian, Dunxuan, Yorkent, Samarqand, Buxoro, Ter-

miz, Marv shaharlari joylashgan. Xitoyga olib borilgan:

- So'g'diyonadan - jun gazlama, gilam, zeb-ziynat buyum- lari va qimmatbaho toshlar,

-Baqtriyadan - tuyalar;

- Farg'onadan - zotli otlar; - Badaxshondan - la'l;

- O'rta Osiyo viloyatlaridan - uzum, yong'oq, anor.

O'rta Osiyoga keltirilgan:

- Hindistondan-ip-gazlama va paxta chigiti ortilgan karvonlar; - Xitoydan - guruch va ipak matolar.

Buyuk ipak yo'li Chjan Syan tavsifida

Xitoy imperatori U-Di elchi Chjan Syanni ko'chmanchi xunn

qabilalariga qarshi ittifoqchi topish uchun yubordi.

Xunnlar Xitoyning shimoliy tumanlarini talon-taroj qilardi. Chjan Syan xunnlar qo'liga asir tushadi (o'n yilcha), keyin qo- chib Farg'ona vodiysiga keladi. Oloy vodiysidan o'tib vataniga qaytadi. Xitoyga Farg'ona otlaridan biri va beda urug'idan olib kelgan. Otni "samoviy" deb atagan.

U-Di o'z saroyi yaqinida beda ektiradi, keyinchalik Xitoyning butun shimoli bo'ylab ekiladi.

Chjan Syan yurgan yo'l - "Buyuk Ipak yoʻli" nomini olgan.