Abağa böyük əmi-böyükləri çağirmağa sayqı sözü abamaq

Yığma Sözlük-II Filip ıldırım Tebriz-Turuz-2013

Yığma Sözlük

-II-

1400 Başlıq

Filip Ildırım

Turuz-Tebriz-2013

abağa böyük əmi-böyükləri çağirmağa sayqı sözü

abamaq rədd etmək-almamaq

abanmaq çəkinmək-pərhiz etmək

abdıramaq qorxub çəkilmək-qorxu dalaşa düşmək

abı böyük qardaş

abışqa yoldaş(ər-arvad)

abluqa mühasirə-quşatma

acığlıq sərtlik-düşmanlıq

acırqanmaq rəhm etmək-ınsaf etmək

acışmaq yanib göynəmək

acun dünya

açıraşmaq ayrılmaq-dağılmaq

açmalıq sabın-(kirdən-pasdan açan nərsə)

adqamaq ad qoymaq

Afiyət olsun sinər olsun

ağırman vüqarlı

ağmaq ıstək-meyl

axsunlamaq axin etmək

axtıq nəbirə-torun

aqqalı meyilli-gedəri-axan(ürək səndən ötrü aqqalı)

aqresiv saldırqan

alağ ot

alaqışmaq bir-biri üzərinə qalxışmaq

alamıq avara

alanc birinci kərə evlənən qadın

alartmaq qızaqdan,hirsdən gözlərin bərətib tərləmək

albastı xoxan

aldağ kələk

aldağçı kələkçi

aliq vurqun-məcnun

alıqmaq alt-üst olmaq-dağılmaq

alımqamaq xeyir dua vermək

alınqa alov

anağa süd ana-nənəlik-taya

anğ huş-ağıl-anlayış

anğaşa əndişə

anıq yəqin-mühəqqəq-gəeçək

anqdanmaq danlanmaq

anqızmaq əhatə etmək

anqızmaq əhatə etmək

anqlağ ıdrak-fərasət

apa böyük bacı

arbamaq ovsunlamaq

arbamaq nəsihət(öyüd) vermək

arğa axar su çay

arğdal huysuz-əxlaqsiz-pis

arğdalliq əxlaqsizliq-pislik

arğdamaq kələk gəlmək

arğiş kərvan

arilmaq toxdamaq-kəsəldən qalxmaq

arqamaq kələk gəlmək

armaq xəsdə-gücsüz

armanalı təmənnalı-müştaq-ıstəli

armıq-əba

arna cədvəl

artanmaq aşmaq

asığlanmaq faydalanmaq

aşınmaq köhnəlmək

atağlamaq nəzr-vəd etmək

atarlamaq yadlamaq

avşalamaq-tarımaq səpələmək

avul köçəri ellərin otraq yeri-yurd

avuşqa sayqı olaraq arvadın ərinə deyilir

ayalğu ahəng-nəğmə

ayırtqa təmiz

ayırtqa təmız

aylaqmaq heyran qalmaq-təəccüb etmək

aymaz qafil

aymazlıq qəflət

azırğanmaq təhqir etmək

azmaşmaq yolun itirmək

azna dar keçit

azrınmaq əzizləmək

azuqlamaq yemək vermək-yedizmək

azuqlı varlı-dövlətli

bağinmaq dostlaşmaq

baxışlıq dolanma yeri

balğamaq eşmək-qazmaq

balğun məcnun

balşıldamaq boş boğazlıq etmək

baruğlanmaq şəffaflamaq

basağa qəbir-məzar

basırğanmaq qara basmaq-ağır yuxu görmək

baslayış ayağ atda əzmək

başqalaşdırmaq dəyişdirmək

başmənlik özbaşnalıq

baylamaq bədləmək

bayrı əməkli

beləş o qədər-eybələ

bəkləş ümid

bətləmək bağlamaq

bilikət xəbər

bilqürmə reklam-əlamət-nişan

bilqürmək reklam etmək

bir vamda bir qaydada(Günlərimiz bir vamda keçmədı,yaxşısı da oldu,pisi də.)

birdik davamli-dayima

birərtə yeqanə

birikdirmək bir-biri üstə yığmaq

bitili ayıbsz-kamil

boğurtlaq hulqum-həncərə

boğzamaq hökütmə ilə çəkə-çəkə ağlamaq

bolcar qərargah-dərnək

boşuqmaq qussələnmək

boşurqanmaq müztərıb etmək

boza çaxır-şarab

böyüksünmək təkəbbür etmək

bucaqmaq yana çəkilmək-inziva etmək

bucul aşıq

bulcarlamaq yığışmaq

bulğar fasid

bulqarmaq dərmanlamaq-çarə tapmaq

bulta kəlam

burçaq lülə

burnaşmaq birbirini qabaqlamaq-birbirindən önə dalaşmaq

burşunmaq pərişan olmaq

butallamaq dəlı olmaq-divana olmaq

butk mədə

butraq pərişan-dağqın

büsbütün hamı

cıda mızraq-neyzə

cınqırdaq zəng

çağa körpə

çağan əqərəb

çağlama səs-nida

çağrı bildiri-dəvət

çalav ahəng

çalğan qeyrətlı-məğrur

çalqaymaq arxa üstə çevirmək

çalmıq qarma qarışıq-düzənsiz

çalpırmaq gəvəzələmək

çanqırıq zəng

çapınmaq talaşlanmaq

çapqalamaq heyran qalmaq-müztərib olmaq

çapqulaşmaq vuruşmaq-döyüşmək

çapraşmaq əyri çıxışmaq-birbirində oturmamaq

çavalatmaq məsləhət vermək

çavmaq məşhur olmaq

çavurtmaq mühasirə etmək-quşatmaq

çayqamaq arıtmaq-təmizləmək

çayqamaq təmizləmək

çaymaz xəsis

çəkə şəqiqə

çəkirmə çətir

çəkişmə şərt

çəksiz hədsiz

çəlimli boylu buxunlu

çərəz quru yemək

çərük girdab

çıdarmaq səbr etmək

çığnaq bucaq-quşə

çığnəyış ayaq atda əzmə

çığramaq yuxusu qarışmaq-qaçmaq

çıxmazlanmaq acizlənmək

çıl xal-ləkə

çılım hoqqa

çılqava kələkbaz

çıltəmək rəsm etmək

çınəmək təsəvvür etmək

çıpqal pəhləvan

çıprıq köhnə

çıray üz-bənız

çirgə halqa(halqa gurub övu ortaya almaq)

çirikləmək qoşun çəkmək

çırqanmaq bayram etmək

çırmalamaq sarmaq

çıvılamaq ağzına gələni danışmaq-saçmalamaq

çıvılamaq səfehləmək

çiviləmək mixlamaq

çıvıt rəng

çömlək bardaq

çubuqlanmaq döymək

çüq boya-rəng

davulqa böyük xala

effektiv etgili-verimli

Eqo Mən

Eqoist Mənçil. özünün çıxarlarını öndə tutan

Eqoizm mənçillik

empoze etmək aşılamaq-dayatmaq

endib dərksiz-anlamaz

erikmək ertə qalxmaq

ertəki nağıl-keçmiş söz

ertənq səhər gün çıxan

əkləşmək oturub dinc durmaq

əlgərmək ələ gətirmək

əmgən südəmər

ənəkə süd ana

əprik köhnə -yaşlı

ərən azad kişi

ərgəşmək ardı -sıra getmək

ərişmək nayil olmaq-yetişmək

ərizmək dəyəri olmaq(Bu bəfasiz dövlətü-varlar üçün,birbirini incidib,ağart qilmaq ərzıməz.)

ərkə işvə-qır

ərkinmək meyl etmək-ıxtıyar etmək-istənmək

ərköyül nazlı(ərköyül böyütmək nazlı-əzdirməklə böyütmək)

ərməğan hidyə-sovğat

ərməngə yurd-mənzil

ərt dar yol-keçıt

əsnəmək yuxusu gəlmək

əsrəmək qorumaq-himayət etmək

əsrük sərxoş

əşrəmək qorumaq-himayət etmək

əyrincək təmbəl

fabrika ürətimevi

feodalite dərəbəylik

fırtına boran

flamingo qızıl qaz

function işləv

gözü qalmaq nərsəyə bənzəmək arzusunda olmaq. qısqanmaq. tutsunmaq.

hamaxlaşmaq curlanmaq

harmaq yorulmaq

harvul kömək

hav bəli

heyran ( tutqun

hıçqırmaq gəyirmək

hıncqırmaq ıçın çəkə-çəkə ağlamaq

hövlanmaq ıslanmaq

hudaç səndəl

hüniləmək hazirlamaq

hürpərmək diskinmək

ibərmək öhdələnilmək

ıçqınmaq təəcüb etmək

içquluq ıçdən olan-məhrəm

içlik məxfi-qapali-anlaşilmayan

ifildəmək yüngülcə titrəmək-sarsilmaq

iğdin qoxumuş-iylənmiş-pozuq

ılbartmaq qaynar su tökmək

ilçi bir illik işləyən işçi,ayçi bir aylıq işləyən işçi,günçı-bir gün işləyən işçi

ıldam hərəkət

ilək halqa

ilələşdirmək yaxinlaşdirmaq-anlaşdirmaq

iləmək emal etmək

ilənmək qarqişlamaq-lənətləmək

ilənmək şikayətlənmək

ılxı at sürüsü

ılınğac acizlənən adam haqqinda

ilinmək çıxmaz qalmaq-acizləmək

ilitmək məhəbbət etmək

ılqar axın-saldırı-cummaq

ılqın sərab

illəmək bir yaşinda olmaq(o quzu daha illəmədi)

ılmaq nəzərdə tutmaq-təvəccüh etmək

ilmək məhəbbət-ıltifat

imgələmək xiyallanmaq-təxəyyüllənmək

ımızqanmaq mürğlənmək-yuxlamaq-uzanmaq

ımızqanmış yuxlamış

imləmək ışarələmək-nişanlamaq

imrənmək:

ıncqırmaq için çəkə-çəkə ağlamaq-hıncqırmaq

inçu xitmətçi

index göstərgə-dizin

ingəmək əyilmək

inqirənmək gizlicə ağlamaq

intellectual bilgili-aydın

international uluslararası

ıraqlamaq qırağa çəkilmək

ıralamaq ayırmaq-bəlırtmək

ıralaşmaq ara açmaq-uzaqlaşmaq

ıratmaq sürgünmək-təbidləmək

irikmək erkən qalxmaq-tələsmək

irkilmək/irkmək birləşmək-toplanmaq

ırqalanmaq tərpənmək-sallanmaq-ilgilənmək

irqatmaq təhrik etmək

ırqılmaq tərpənmək

ırlamaq tərənnüm etmək-mahnı söyləmək

isələnmək yiyələnmək

ısırqanmaq utanib qızarmaq

ısıtqan istiliyə tutulan

ıslamaq qulaq asmaq(Böyüklərdən söz ıslamadin)

ıslamaq qulaq asmaq(böyüklərdən söz ıslamadın)

ıslıq sıcaqlıq

ıssı sıcaq

işənmək güvənib inanmaq

ışılamaq parıldamaq

ışqın ışıqlı-xoş-qutlu

ışnar ışıq verən nəsnə

ivəngmək tələsmək

ivərmək döndərmək

ivriq aftafa

kağışmaq qusmaq-qeytərmək

kağıtğan dik başlı-boyun əyməyən

kavağ boşluq-içi boş

kayğan saf-sadə

kayıtmas adil

keyfiyyət xüsusiyyət.necəlik

kəkrə xoşa gəlməz durum(Əcəb kəkrəyə düşdük)

kəmiyyət neçəlik.

kəndik ambar

kəpəlmək savaşmaq

kəpəz qəfəs

kolan qayış-təsmə

küymək bəkləmək-güdmək-gözləmək(küyən işi bu gün gör)

qabal mühasirə-quşatma

qabırdanmaq istətişmək-tələb etmək

qaçıqmaq üz çevirmək

qafanq qəhvalti-sübhanə

qaqa ağabəy-böyük qardaş

qaqşalmaq quruyub çatlamaq

qalxanlamaq sipərləmək

qalış təhqir

qam həkim

qamaq həkim-filsuf

qamal əhətə etmək-mühasirə

qamalamaq mühasirə etmək-quşatmaq

qamırqa ovlaq

qamısı hamısı-büsbütünü

qamqan aftafa

qamlamaq həkimlik etmək

qamtu üzür

qamtulamaq üzür diləmək

qandığan böyük-yekə

qanıq qatil

qanqal yoğun ip-ərkən

qanqırıq zəng

qapazlamaq avuclamaq-tutalamaq

qapraq təmbəl

qapuc çəntə-kısə

qarabamaq yuxuda ağır basmaq

qarabastı xoxan-cin

qaraçərık adi əsgər

qaraq baxış-nəzər

qaraqmaq diqqətlə baxmaq

qarçımaq qaşımaq

qarçınaq simic-xəsis

qarçınmaq simiclənmək

qarıqmaq qara çox baxmaqdan gözün qamaşması

qarlaş yoxsul-fəqir

qarmaşmaq aralaşmaq

qaşqamaq qurumaq-yanmaq-alovlanmaq

qaşmar güldürücü-məsxərə

qataq sipər

qataqlamaq qadağalamaq-önün almaq

qatanqur kobud-bıçımsız

qatlaq həyasiz-utanmaz

qatnamaq gedib-gəlmək

qatnaşıq gediş-gəliş

qatramaq tələsmək-əcələ etmək

qavçın qonaq

qavramaq idrak etmək-düşünmək

qavran övçu

qavucaq uşaq oyunçağı

qavur kafir-köksüz

qay qarla yağan yağış

qayan nəcür-nə təhər

qayaş el-soy

qaydaq nə təhər

qayız təmbəl

qayqalduruq qalaylanmış nəsnə

qayqanmaq bir yana çəkilmək-qanıqmaq

qayqulu kədərli

qayqurmaq tərvic etmək

qaynavuq samavar

qaypan xəlvət

qaypanmaq təhəssün etmək

qayratmaq ititmək

qaytaq yalançı-ağzı boş

qayuq qəliz

qayzılmaq əl ayağ üstə düşmək

qazaq evsiz-eşiksiz

qazaqçı oğru

qetərmək rədd etmək-dəf etmək

qeyvə rəng-boya

qədəş vacıb

qibtə imrənmək. qısqanmaq

qibtələnmək ciciklənmək. - imrənin vətən yolunda ölümə küysəyin(Könüldən istəmək və onun uğrunda yanmaq.)

qıltıq balıqda incə sümüklər

qımıldaş yoldaş-arxadaş

qımırlanmaq yavaş tərpənmək

qınar qucaq

qınarlamaq qucaqlamaq

qıncır çeri

qındığan kıçık-balaca

qınquraymaq inad etmək

qınlıq işkəncə-əziyyət

qıntur nazik-incə

qıramaq çapmaq-oğurluq etmək

qırça əvam

qırçılmaq təhrik etmək

qırıc kəsgin-iti

qırıqlamaq qırağda durmaq-ıraqlamaq

qırqılıq qeyçı

qırqırıtmaq səsləmək

qırlaqan bəla

qırlaş yoxsul-aciz

qırlı ışvəlı

qırmaça qırım-qırıq

qırmıq fəttan-ürək aparan

qırparmaq üzmək

qırs peşmanlıq-əfsus

qırşmal güldürücü-müzhik

qısac ənbür

qısaq kəlfətin(Qısan nəsnə)

qısqarmaq əcələ etmək-tələsmək

qısqatmaq təhqir etmək-alçatmaq

qısqüləmək qurban vermək

qıstaq sürət-şitab

qişən zəncir-ışgıl

qitman külüng-böyük enli qazma

qıya yön-tərəf

qıyın işkəncə-əziyyət-məşəqqət

qıyıncılıq çapmaq

qıyırqa qayiq

qıyışıq mütəvazi

qıyışıqmaq bükülmək-əyilmək-tavazü etmək

qıyqaş əyrı

qıyqın çox ufaq

qıymac çeri

qıymalıq məzlum

qıymışınmaq yavaş təprənmək

qıypalamaq dalına düşmək-govalamaq təqıb etmək

qıyşıq mütəvazi

qıyşımaq əymək-bükmək

qıytaq yalançı-yava-ağzı boş

qızaqlıq acılıq-sərtlık

qızıqmaq hirslənmək

qızqına kinli-darqin

qızmıq çətinlik-zorluq

qocaş qabıq-cıld-səhaf

qocaşlamaq qabıqlamaq-cildləmək-səhaflamaq

qoçalaq qəhrəman-şücaətli

qoçın xanım-qadın

qoqlam icazə

qoqlama icazə vermək

qolamaq kömək etmək

qolbaq biləzik

qolçər cəsus-xəbərçi

qoldaman arxa

qoldaş arxa-köməkçı

qollamaq qorumaq

qollanmaq bağlanmaq-mənsüb olmaq

qomulduruq at-dəvənin boynuna asılan mıncıq

qon məskən

qoncaq körpə

qonqa qoşunun varıb qonduğu yer

qonqarmaq kökündən qırmaq-qazmaq

qonqaş kəpək

qonqıraq zəng-zənqulə

qonqırdaq çınqıraq-kərənquruq-zəng

qonqur quldur

qonquz quldur

qonuqmaq qonaq olmaq

qonurqamaq getmək-yönəlmək-təvəccüh etmək

qopal bıçımsız

qopatliq quşluq-səhərlik

qopqay qiyamət

qopu tikə

qopurcuq kiçik qutu

qorğan hısar

qorqan qala

qosan qilavuz-öndə gedən

qoşam geyım-paltar

qoşant cehiz

qoşarta ortaq-yoldaş

qoşbəyi baş vəkil-sədri əzəm

qoşxana mənzil-ev

qoşnac falçi-rəmmal

qoşuq şeir

qoşuqçu şair

qoşulqucu ilhaq olucu

qoşulma birləşmək

qotan ağıl

qotanlamaq ağıllanmaq

qotas nişan

qotuqmaq zülm etmək

qotusan zalim-qəddar

qova dolça

qovaq keçit

qovalav girdab

qovanclıq bəşarət-sevinc

qovanmaq rəngi qaçmaq-sararmaq-kövnəlmək

qovatmaq rəngi qaçmaq

qovqucu rədd edən-dəf edən-yola salan

qovluq dördüncü quşaq(nəsl)

qovluq sarıq-əmmamə

qovuqlamaq üstünü örtmək-kətimləmək

qoya qırmızı

qoybağ aşıq məşuq

qoyçı çoban

qoygın körfəz

qoyi qırmızı

qoyturuq qulluqçuluq-qonağa baxmaq

qozalaq kal

qozalan iztirab

qozqalanmaq müztərib olmaq-bir yığıncağın dağılması

qozqalış üsyan-başqaldırma

qozqalmaq həyəcanlanmaq-hərəkətə gəlmək

qucaş cild-qabıq

qucaşlamaq cildləmək-qabıqlamaq

quçın xanım-qadın

qulaqlanmaq oyaq olmaq-qulaq asmaq

qulamaq istəmək-gizli söyləmək

quma kəniz

qumalaq zibil

qumarmaq altina almaq-müsəllət olmaq

qumqan aftafa

qurqa içqi-çaxır

qurqat baykot-təhrim-hay küy-bir mürəkkəb nərsəni quran cüzlər.

qurqatmaq baykot etmək-təhrim etmək-neçə nərsəni birbirinə qatmaq-hər nədən yoxsun edmək

qurtqa kaftar

qurun çağ--zaman

qurya xaraba

quş səkməyən yer qorxlu-uçurum-insan ayağı dəyməyən yer haqqında

quşaq mühasirə

quşanma:

quşanmaq:

quşatmaq mühasirə etmək-əhatə etmək

quşqu şübhə

quşqulanmaq şübhə etmək

quşqusuz şübhəsiz

quşlamaq ov ovlamaq

quşmar tələ-duzaq

qutanmaq fərəhlənmək-xoşbəxt olmaq

qutanmaq-qotanlanmaq ağıllanmaq

qutas nişan

qutmaq duraq-məks

qutmaq məks etmək-qalmaq

quymanmaq bahana etmək-nədən tapmaq

mağara kövül

məhdud qısıtlı

məhrum etmək yoxsun etmək

məhrum yoxsun

mərhəmət etmək acımaq

mərhəmət acıma

mərhəmətli acımalı

mərhəmətsiz acımasız

millənmək dik qalxmaq(Quşlar havaya millənib,denizə doğru uçub getdilər.)M.Rzaquluzadə

mişarlamaq mişarla(ağac-taxta..habelə dəmir kəsmək üçün poldla düzədilmiş alət)kəsmək

mor benövşəyi rəng

motal qoyun-keçi dərisi

mucullanmaq yanib yiğilmaq-büzüşmək

muşqurmaq minik-qoşqun heyvanlari hərəkətə gətirmək üçün çixarilan səs

mühasirə etmək ( quşatmaq

nacaq enliağizli balta

neçik nəcür

nəfəs almaq solunmaq

nəfəs soluq

nərə evlərin üstünə qoyulan tir(Su gəldi pərə dəydi;Ox keçdi mərə dəydi;Sənin kimi cavanlar;Tezliklə yerə dəydi) Bayati

nərildəmək qişqirmaq

nəsl quşaq

niqqildamaq zarildamaq

nirçildamaq dili basaraq"yox' demə anlaminda səs çixartma

nirildamaq bərkdən qişqirmaq

noxtalamaq heyvanin başina(kəndir-qayiş) vurmaq

oğam nazir

oğan nazir

oğluq xəndək-qalanın çevrəsində olan qazıq

oğuş nəvə-torun

ohalamaq "Oha" edərək inək-öküz.. kimi heyvanlari hərəkətə gətirmək)

oxraq əsbab-arac

oxraq əsbab-arac

oxranti yavaş kişnəmə(oxranti səsi)

oxşadilmaq bənzədilmək

oxtan hirsli-qızqın

oxtım məşhur

oqraq istək-qəsd

olcamaq yolub dağıtmaq-qənimətə götürmək

olcar sav-xəbər

omaq tayfa-qəbilə

onaman razi olmayan

onaman razi olmayan-bəyənməyən

onar razi olan

onar razı olan

onaran günahlari bağışlayan-mərhəmətli

onarmaq düzəltmək

onatmaq razılaşdırmaq

onıq gərçək-yəqin

onıqmaq gərçəkləşmək-yəqin etmək

onqalamaq fəth etmək-üstün gəlmək

onqarmaq düzəltmək-tənzim etmək

onqarmaq sağatmaq

onqay əyri-üyrüsü olmayan -düz

onqluq zulm

onqsol sağsol

onurğa bel sümüyü

oramaq duvar/hısar vurmaq

oranlamaq təxmin etmək

ornaşmaq yerləşmək-oturuşmaq

ornatmaq mıxlamaq-sancmaq

ortancil böyüklə kiçik arasinda olan baci qardaş haqqinda

ortanmaq yaxınmaq

orun bədəl

orundlamaq ayırmaq-yer bə yer etmək

osun o tərəf

oşal anıq olmayana (qayib olana)deyərlər

oşlan xan yönündən verilən qonaqlıq-yemək

oşmuna o qədər

otamaq həkimlik etmək

otraq mənzil-yurd

otuxmaq ot yeməyə başlamaq(körpə ot yeyən heyvan haqqinda)

otur xeymə-çadır

ovxalamaq ovuşdurmaq(beli ovxalamaq)

ovsarlamaq başina noxta keçirilmək(Dəvə ovsarləndi)

ovundurmaq sakitləşdirmək

ovurtdaq sifəti koppuş-kök

ovurtlari batiq çox ariq adam haqqinda

ovuşdurmaq bədənin hər hansi bir yerin barmaqlari ilə sixmaq

oylanmaq fikirləşmək-düşünmək

oymaq el [Quldurlardan biri:] Niyə,bir oymağin adamlari deyilikmi?Ə.Haqverdiyev

öddək qorxaq

ögəc üç yaşli ərkək qoyun(toğlu bir illik ,şişək iki illik)

ökcə daban

ökrəmək bağırmaq

öksüz yetim

ölçərmək qıyaslamaq

öləzəik közərmiş

öləzimək közərmək

ölgun düşkün-solğun

ölgunləşmək zayiflaşmaq

ölümsüzlük əbədiyyət(Bizdə,bilən bilir,bu səslər ən çox;Oyadır eşqini ölümsüzlüyün.(M.Muşfiq)

ölüşkəmək solmaq

önçı həkim

öndül mükafat

önəcmək qabaqlamaq

önəgü inadçı

önəgülük inadçılıq

önətmək ağırlamaq

önqçı həkim

örçumək böyümək-ucalmaq

örən əkilməmiş sahə

örkən minik heyvanlarin çulunu sariyib bərkitmək üçün başinda doğanaq olan uzun ip

örpək iri baş yayliği

örsələmək ışdən çıxarmaq-pis davranmaq

örüş geniş otlaq

ötkəm təkəbbürlü

ötmək oxumaq-civildəşmək

övcünmək təşəkkür etmək

övəncmək fəxr etmək-qıvanmaq

övkələmək əli ilə əzişdirmək

övkələnmək ağıllanmaq-öncədən anlamayıb sonradan anlamaq

övücü məddah-yaltaq-çanaq yalayan

övünmək qıvanmaq

öykən ağ ciyər

öykünmək yansılamaq-təqlid etmək

öykünmək yansılamaq-təqlid etmək(qız nənəsinə,oğul dədəsinə öykünər;uyar)

öyumək urəyi bulanmaq

öyüd nəsihət[Asya:] ha öyüd,nəsihət edirəm olmur.Görünür ki,qiz gədəyə bərk bənd olubdur.(Ü.Hacibəyov)

özdək təməl-əsas-kök

özənmək diqqət etmək-təvəccüh

özül təməl-əsas

özüllü əsasli

pazaq olduqca ariq adam

pazı çuğundur

pezəvəng zırpı

pəlləmək əngəl törətmək

pəlmə tutqun-aydin olmayan

pəlmələmək rənglərı çıxaraq bir-birinə qarışmaq

pərçim iki şeyi bir-birinə bağlamaq

pərdiləmək dama pərdi(taxta-tir)düzmək

pəyə tövlə

pıxtalaşdırmaq özlülüyünü artırmaq-qatılaşdırmaq

piləmək odu üfürüb alışdırmaq

pipik xoruzun və...başında olan qırmızı ət parçası

pırıldamaq qanadları ilə pırıltı səsi çixararaq uçmaq

pırpız dik durmüş-vız durmuş

pırtlamaq irəli çıxmaq-qabarmaq

pisikmək qorxmaq-ürkmək

pöhrə zoğ

pörtmək qızarmaq

puçurlanmaq tumurcuqlanmaq

pusmaq güdmək

radikal kökdənçı

riçal doşabda bişirilən üzüm,əncir..meyvələrin mürəbbəsi(üzüm riçali)

rısalamaq sapa-ipə düzmək

saçsınmaq müztərib olmaq

saçsınmaq müztərib olmaq

sağaq çənə

sağın amanliq

sağınc əndişə

sağınc xahiş-istək

sağratlamaq sərhədləmək-sınırlamaq

sağru dərman-əlac(siz verən sağrular yarucmadi)

sağrulmaq xiyala gəlmək

saxlav girov-rəhn

saxlav girov-rəhn

saqa cədvəl

saqa cədvəl

saqınmaq çəkinmək-qorunmaq

saqunmaq göz yaşı axıtmaq-ahı nalə etmək

saqur xəsis-gözü ac kimsə

saqur xəsis-gözü ac kimsə

saqut gecədən qalan artıq yemək

saqut gecədən qalan artıq yemək

saqut gecədən qalan artıq yemək

salğar qayda-üsul

saliq xəbər-bildirmə(Ardınca verdim salıq;Tükəndi səbrim artıq;Ey işıqli dövr,gəl.

salıqıçı bələdçı

salım azacıq(bir salim çay)

salışdırmaq təhrik etmək

salqamaq irşad etmək-doğru yola çəkmək

salqamaq irşad etmək-doğru yola çəkmək

salqın sərin

salqın sərin

salqıncaq beşik

salqıncaq beşik

salma çay şirin çay

salma tələ

salma tələ

salsamaq təşyi etmək

salsamaq təşyi etmək

salt məhz

salt məhz

saltaq cəmiyyət-yığın-qalabalıq

saltaq cəmiyyət-yığın-qalabalıq

samballı ağır-bərk-etgılı

samsaq dərbədər

samsaq dərbədər

samsaq sərsəri-avaragor-dərbədər

sanamaq zənn etmək

sanamaq zənn etmək

sanaşlamaq təxminləmək

sanaşlamaq təxminləmək

sandıraq heyran-sərsəm

sandıraq heyran-sərsəm

sandıraqlamaq sərsəmləmək-heyran olmaq

sandıraqlamaq sərsəmləmək-heyran olmaq

sanq suyun uzundə donan buz tikələr

sanq suyun uzundə donan buz tikələr

sanqamaq zənn etmək

sanqamaq zənn etmək

sanqamaq zənn etmək

sanqamaq zənn etmək

sapanlamaq yava söyləmək-böş boğazlıq etmək

sapanlamaq yava söyləmək-böş boğazlıq etmək

sapdırmaq doğru yoldan çıxarmaq-azdırmaq

sapıtmaq ağlını azdırmaq-çaşdırmaq

sapqın yolundan çıxmış

saplaq bəndəm-yarpağı gülü ..budaqla birləşdirən nazik bərk hissəcik

sarıc ınad

sarmaq bürümək-çulğamaq-qaplamaq

sarp keçilməsi,üstünə cıxılması çox çətın olan -çox dik-sıldırım-yalçım

sarsaqlamaq ağlını itirmək-səfehləmək

sarsıdıcı məhv edici-dağıdıcı

sarsıntı titrəyiş-ağir ruhi əzab

sataşmaq sürtüşmək

satıb-sovmaq dağıtmaq-korlamaq

savayı başqa(Səndən savayı adamim yoxdur)

savumaq nifrət etmək

savumaq nifrət etmək

sayağı sözə qoşularaq,onun ifadə etdiyi şeyə oxşarlığı bildirən-kimi-tək-bənzər

sayalanmaq sağlamaq(yara saylanıb)

sayxaşlamaq sakitləşmək(hava sayxaşdı)

sayıq oyanıq olan(Hər cebhədə ayıq,sayıq;Əsgər kimi durmalıyıq)S.Vurğun

sayıqlamaq yuxuda ikən aydin olmayan sözlər danışmaq(Bütün gecənı sayıqlamaq)

saylaşmaq dayazlaşmaq(göl-deniz-çay..haqqinda)

saypalamaq mehribanliq etmək

saypalamaq mehribanliq etmək

sayrı xəstə(Könlüm bundan sayrıdı;Nə etmişəm yarım məndən ayrıdır.)Qurbani

sayrışmaq şəfəq buraxmaq-parlamaq-titrək(Ana!Bayaq gördüm Mehribani tək;Üzündə sayrışır xalları tək-tək.)S.Vurğun

sayru xəstə

sayru xəstə

saytal yekə-iri-boylu-buxunlu(Saytal adam)

sazlamaq düzəltmək

sevək məhəbbət

sevək məhəbbət

sevərgəmək əzizləmək

sevərgəmək əzizləmək

sevərğal töhvə

seyrəkləmək ağlını azdırmaq-gicləşmək(Nə seyrəkləyirsən ay kişi)

sezdirmək büruzə vermək-anlatmaq-bildirmək

sezilmək başa düşülmək

səhifə yarpaq

səkinmək saldırmaq-cummaq

səkmək bir və ya hər iki ayaq üstündə sıçrayaraq yerimək

səlahiyyət yetgi

səlayiyyətsiz > yetgisiz

səlbə ağacdan meyvəni-heyvanlari qovmaq üçün atılan ağac parçası

səldirləmək yıxılan kimi olub yerişini çaşdırmaq(Sərxoş səldirlədi)

səlt lap-başdan-ayağa(çörək səlt duzdur.)

səmə ağlı çatmayan

səmirmək kökəlmək

səmizmək yağlanmaq

səndələmək dəngəni itirərək,ayaq üstə dura bilməyib yırğalanmaq.

səngirmək inkişafdan qalmaq-hərəkətsiz olmaq

sərək gic(Tacir bilirdi ki,Səlim necə sərəkin biridir.Qizi ona vermək istəmədi.)Nağil

sərki qaxinc-danlaq

səyirmək titrəmək

səyirmək titrəmək

sıbdırmaq soxmaq

sıbqarmaq əmmək

siçramaq atılmaq-tullanmaq

siçramaq atılmaq-tullanmaq

sığatmaq ökürmək-sınqırmaq-boxsamaq. ağlamaq

siğmaq yerləşmək

siğmaq yerləşmək

sığmalıq müdara-mülayımət

sığtamaq göz yaşın sıxmaq

sılamaq mehribanliq göstərmək

sıldırım dik və uca-yalçın(sıldırım dağ)

sıldırım dik və uca-yalçın(sıldırım dağ)

sıləmək lütf etmək-mehribanliq göstərmək

silik təmiz

silqu arı-təmiz

siltəmək hərəkət etmək

simic xəsis

simic xəsis

sınaq imtahan

sınaq imtahan

sınam təcrübə

sınamaq yoxlamaq

sınamaq yoxlamaq

sındı qeyçi

sindirmək kiməsə,nəyəsə əyılməyə tanınmağa məcbur etmək

sindirmək kiməsə,nəyəsə əyılməyə tanınmağa məcbur etmək

sinici həzmi asan olan

sınqıranmaq sızlayıb ağlamaq

sınqırlamaq arxasına düşmək

sınqırlamaq arxasına düşmək

sınqırmaq için-için ağlamaq

sınqmaq bir yerə gırmək

sinmək gözə daha az çarpmaq üçün aşağı oturmaq(Tank Aslanın yerə sindiyi çökək üzərınə sıçradı).Ə.Məmmədxanlı

sinmək gözə daha az çarpmaq üçün aşağı oturmaq(Tank Aslanın yerə sindiyi çökək üzərınə sıçradı).Ə.Məmmədxanlı

sinsimək ıncımək-gileylənmək

sinsimək ıncımək-gileylənmək

sıpqa qəlyan

sıpqarmaq birdəb-birə xort çəkmək

sırça ayna-güzgü

sirimsimək nəmləşmək

sirimsimək nəmləşmək

sırqan mınar-günbəz

sırtlan arxada qalmış

sırtlanmaq arxalanmaq

sırtlanmaq arxalanmaq-dallanmaq

sısqalıq arıqlıq-cılızlıq

sısqalıq arıqlıq-cılızlıq

sıslamaq təpinmək-üstünə qışqırmaq

sıslamaq təpinmək-üstünə qışqırmaq

sital sırtıq-üzlü[Mələk:]bəs deyil?Sital uşağı sital,lap zəhləmi tökdünüz.Çəmənzəmınlı

sital sırtıq-üzlü[Mələk:]bəs deyil?Sital uşağı sital,lap zəhləmi tökdünüz.Çəmənzəmınlı

sıvaşmaq giriftar olmaq-batınmaq

sivişmək aradan çıxmaq-qaçıb yaxasını qurtarmaq.[Şirkət idarəsi)] yanından keçərkən yenə iki itin sivişib həmın dəhlizə girdiyini gördüm.Ə.Məmmədxanlı

sivişmək aradan çıxmaq-qaçıb yaxasını qurtarmaq.[Şirkət idarəsi)] yanından keçərkən yenə iki itin sivişib həmın dəhlizə girdiyini gördüm.Ə.Məmmədxanlı

sivişmək yox olmaq-qaldırılmaq-qacıb yaxasını qurtarmaq

sıyıq yarı duru halda olan

sıyıq yarı duru halda olan

siyirmək soymaq-qabığın çıxartmaq

sıypav məhəbbət

sıyrıq utanmaz-sırtıq

sızanaq dəri üzərində əmələ gələn irinli səpgi

sızanaq dəri üzərində əmələ gələn irinli səpgi

soğratmaq axtarış aparmaq

soxranmaq dodağ altı yavaş-yavaş söylənmək-mırıldanmaq

solğunlaşmaq rəngi solmaq

sona ördək(gözəlliyinə görə aşıq şerində gözəl anlamında(Könül,əbəs yerə üzmə canını;Sonaların əhdə olmaz vəfası.)Q.Zakir

sonalamaq hər şeyə irad tutmağa çalışmaq(Əfruz bacı hər şeyi sonalayan idi.)Mir Cəlal

sonbeşik sonuncu uşaq

soncuqlamaq şıllaq atmaq

sonraraq çox sonra

sovmaq başdan eləmək

sovurmaq havaya atmaq-səpələmək(yelə sovurmaq: heç eləmək)

soymantı-əsa

sozalmaq rəngi qaçmaq

sulaqay ağız suyu-bozaq

suvuq axar

südəcər bir-birinin dalınca doğulan (südəcər uşaqlar)

südəmər körpə-çağa

sülənmək daima yemək ardınca düşmək(Də görüm gecə sümsük it kimi harada sülənirdin?)A.Şaiq

sümsü qüşları aldadıb tutmaq üçün onların səsini yansılayan ovçu nəsnə.

süpürləmək bırdən üstünə atılıb əlləri ilə bərk-bərk yapışmaq(Ay..hanı o günlər,on beş nükər ilə kəndın üstünə bulud kimi çöküb,bunu burda süpürləyır idim,onu orda.)N.Nəzirov

sürək heyvan sürüsü(Öküz alırsan sürəkdən al,qoyun alırsan maldardan.(Ata.Sözü)

süsləmək yaraşıq vermək-bəzəmək(şairləri qanadında bəsləyən;İnsanların həyatını süsləyən;İncə ruhlu mələklərə and olsun.)M.Müşfiq)

sütül hələ yetışməmış(Arpanı sütül,buğdanı ötür.)Ata.Sözü

süyüm qamət-insan bədəninin quruluşu

şadarlanmaq xəlbirdən(şadaradan)keçirilmək

şaxımaq güclü təsir etmək(Qarabağın isti günü şaxıdıqca az qala ağızlardan dili də qurudurdu.(Ə.Vəliyev)

şaqqalanmaq parçalanmaq

şaqqalı iri-gövdəli(Məmmədyarov kök,şaqqalı,qapqara saqqalı,bığı olan bir adamdi.(S.Rəhman

şaqraq ürəkaçan-nəşəli(gözəldir baharın ilıq nəfəsi;Gözəldı bülbülün şaqraq nəğməsi.)A.Saiq

şapalaq sillə

şapalaq sillə

şappadan birdən-gözlənilmədən

şappadan birdən-gözlənilmədən

şava dava([Haci Mehdi:]Övrət gətirdim canıma bir od gətirdim.Axşama dək dava, axşama dək şava).Ə.Haqverdiyev

şava dava([Haci Mehdi:]Övrət gətirdim canıma bir od gətirdim.Axşama dək dava, axşama dək şava).Ə.Haqverdiyev

şenlik məskun yer([Arazgili] şenlıyın qırağında,gözəl mənzərəli bir yerdə kiçik otaq tutdular.)A.Şaiq

şenlik məskun yer([Arazgili] şenlıyın qırağında,gözəl mənzərəli bir yerdə kiçik otaq tutdular.)A.Şaiq

şenliksiz adam az olan yer haqqinda

şenliksiz adam az olan yer haqqinda

şeşələmək diklətmək-iti tutmaq ([Vaqif:] Niyə,qulağınız çoxdan şeşədir;Bohtan eşidəndə qızarıb yanar;doğru söz gələndə pambıq tıxanar.) S.Vurğun

şeşələmək diklətmək-iti tutmaq ([Vaqif:] Niyə,qulağınız çoxdan şeşədir;Bohtan eşidəndə qızarıb yanar;doğru söz gələndə pambıq tıxanar.) S.Vurğun

şeşələnmək acıqlanmaq-sərt söz demək[Sədr:]Bu ixtiyarı sənə kim verib?-deyə o,Xəlilin üstünə şeşləndi.) M.Hüseyn

şeşələnmək acıqlanmaq-sərt söz demək[Sədr:]Bu ixtiyarı sənə kim verib?-deyə o,Xəlilin üstünə şeşləndi.) M.Hüseyn

şələləmək yükləmək-bəzən"dalina" sözü ilə [Niyaz:](Ay kişi,sarsaq olma,gəl odun şələlə dalina ,itil cəhənnəmə.)Ə.Haqverdiyev

şələləmək yükləmək-bəzən"dalina" sözü ilə [Niyaz:](Ay kişi,sarsaq olma,gəl odun şələlə dalina ,itil cəhənnəmə.)Ə.Haqverdiyev

şəlpə-şülpə xırım-xırda şeylərə saymazyana verilən ad

şəlpə-şülpə xırım-xırda şeylərə saymazyana verilən ad

şəşbər yoğun-dik bığ (Bir sənin şəşbər bığın yüz Nikolaya dəyər.)S.Rəhimov

şəşbər yoğun-dik bığ (Bir sənin şəşbər bığın yüz Nikolaya dəyər.)S.Rəhimov

şəşbərləmək dikəltmək-qalxızmaq

şəşbərləmək dikəltmək-qalxızmaq

şıdırğı aravermədən çox sürətlə yağan(yağış haqqinda)

şıdırğı aravermədən çox sürətlə yağan(yağış haqqinda)

şığımaq çox böyük sürətlə enərək hədəfə saldırmaq (İki qartal qıy vuraraq şığıyır və qəzəblə didişirdi.) Ə.sadiq

şığımaq çox böyük sürətlə enərək hədəfə saldırmaq (İki qartal qıy vuraraq şığıyır və qəzəblə didişirdi.) Ə.sadiq

şiləmək gülləyə tutmaq-dalbadal vurmaq(abdullah onları gülləyə basdi.Onlarda kəndi şiləməyə başladılar.)Ə.Vəliyev

şıllaq təpik

şıllaq təpik

şin üz rəngi(qara şinli: əsmər,sari şinli sarişin)

şin üz rəngi(qara şinli: əsmər,sari şinli sarişin)

şırmanmaq yaxına gəlmək-boynuna sərilmək(uşaq anasına şırmandı)

şırnaq fəvvarə

şirniklənmək həvəslənmək(Əhməd şirnikləndi,oğlu Əmrahı yuxuda qoyub arx yuxarı getdi.)Nağil

şırp dərhal-birdən(şırp qapı açıldı)

şırran şəlalə

şırvanmaq nəvaziş göstərmək-yalmanmaq(itlərdə-quyruq bulamaq)

şivərək düz-uzun və nazik(şivərək ağac)

şomu ispanaq

şonqar şahin

şoralamaq axıtmaq(suyu şoralamaq)

şortluq əxlaqsızlıq-pozğunluq

şoşaq ağız suyu (dabaq öküz kimi axır şoşağı;Saqqalı uzunu damır aşağı.) H.K.Sanılı

şökə nazik çubuq dəstəsi

şökləmək İt haqqinda (arxa ayaqlar üstündə oturmaq)

şömələ qutu

şömələ qutu

şöngümək çömbələmək (Alabaş quyruğu üstə şöngüyüb hurur.)B.Bayramov

şötdəmək tez-tələsik tikmək(paltarın ətəyini şötdəmək)

şötük dəvənin belinə bağlanan enli ip

şulallanmaq iri tikişlə tikmək

şulallanmaq iri tikişlə tikmək

şulum pinti-səliqəsiz

şükkütmək qondurmaq-oturtmaq(Səlim bəy:Ama indi bir çolaq yabını minirsən,bir quşu şükkütürsən barmağının başına.) Ə.Haqverdiyev

şülək parça topu (İpək şüləyi kimi uzanıb,Muradin sol döşünə yayılmışdı.) Ə.Vəlıyev

şümərək yenicə qalxmış ağac..haqqinda(Zeynalin üzərındə dayandığı bu cığır bitməz-tükənməz şümərək ağaclar arasında qaıb olur.)Ə,Əbülhəsən

şürbə dəstə-sürü(uçurdu havada durna şürbəsi;Gəlirdi qulağa qur-qur nəğməsi.) H.K.Sanili

şüş nazik ağac-çubuq

şüşəki ələsalma-arayaqoyma

şütümək ötüb keçmək(Balaca Sabir şütüyüb,o tərəfə-bu tərəfə qaçırdı.)S,Rəhimov

tablaşmaq dözmək

taqqanaq qupquru(taqqanaq çörək)

tala meşədə ağacsız sahə-açıqlıq

talabınmaq talaşlanmaq-cəhd etmək

talabınmaq talaşlanmaq-cəhd etmək

talaq ambar

talamaq çalib-çapmaq

talğa medal-mükafat

talvar çardağ(Talvarın altında yüyürək yelləyən;Qarı tez dikəldi salam səsinə.)B.Vahabzadə

tamadalıq toylarda və s.məclisi idarə edən adamın işi(Qüdrət toy məclisinin tamadası oldu.)H.Hüseyn

tamu cəhənnəm

tamu cəhənnəm

tana sırğa (Qızıl üzük,zər bilərzik;Qulağında tana gəlır.)Aşıq Əli

tanqman dərksiz-qanmaz

tanlamaq ayırd etmək-tanımaq

tasa qəzəb-hirs

taslamaq özünə artığına güvənmək

tavalıq qayalıq-daşlıq(Tavalıqda xırman sürmək)

tavar iri-yekəpər

tavuşmaq sıçramaq

taytaqlıq axsaqlıq-çolaq

taytımaq axsamaq

teyxa büsbütün-tamamilə

teyləmək iti bir şeylə yaralamaq

təid etmək təsdiqləmək. konfirmasyon. doğrulamaq

təkələşmək duraqlamaq-dincəlmək

təkrümək girdələmək

təqələməq hükm etmək

təqələməq hükm etmək

təlləmək uzun təpə kimi yığmaq(Daşı təlləmək)

təməl özül

təntık tələsik(Günəş çox təntık bir halda tövşüyə-tövşüyə ıçərı girdi.)Ə.Vəlıyev

təpçimək parçani üz-üzə qoyaraq qırağını tikmək-közəmək

təpimək qupquru olmaq(Gülpərinin özüdə susuz idi.Dili -dodağı təpimişdi.)

təpinmək bərk danlamaq-hədə-qorxu gəlmək

təpişdirmək basıb doldurmaq

təpitmək od üzərində və ya gündə azacıq qurutmaq(xəmiri təpitmək)

təpsirməq odlanmaq-yanmaq

təpsirməq odlanmaq-yanmaq

təşər nadinc(təşər uşaq)

təzmək hürküb qaçmaq

tiftiklənmək didilmək-sökülmək(Bu parça çox tez tiftiklənir)

tığlamaq qalqlamaq(samanı tığlamaq)

tıxac tirafik

tıxanmaq nəfəs ala bılməmək

tıxaz dar

tıxaz dar

tıxmaq acgözlüklə yemək

til qıraq(yolun tili)-uzunsov təpənin üstü(təpənin tili)

tilişkə taxtanin iynə kimi iti uclu kiçik parçası

tilləmək qalaqlamaq

tilov atmaq balıq tutmaq üçün qarmağı suya salmaq

tilov qarmaq

timik bir şeyin iti çıxıntısı

timsinmək tələsmək

tınarmaq dimdik ayağda durmaq

tıncıxmaq çətinliklə nəfəs almaq

tiniq axmaq

tirtap düşmək uzanmaq

tisəkləmək çisəmək

tısıldanmaq çox yeməkdən nəfəsi çətinləşərək fışıltı səs çıxarmaq(Qari yaz öküzü kimi o qədər yemişdi ki,tıs-tıs tısıladayırdı.)Nağıl

tısmaq küsmək-incimək

titə bəzi adamların göz bəbəyində olan ağ ləkə

tiyə qılınc-bıçaq kimi kəsici alətlərin iti ağzı

toğay çaybasar meşə

toğqan ağa-əkə

toxalamaq kətmənləmək- kətmən sözü dilimizdə yənı belləmək üçün alət anlamindadir.Çox güman ki Kotan(kottamaq-yeri şumlamaq-qarlamaq)sözü ilə bağlıdir.Kotan sözünün kökü kot/kət/ket-lə bağlıdır.

toxmaqlamaq çox yoğun taxta çəkiçla vurmaq-döymək

toxtaqlıq arxayınlıq-dözüm

toqquşdurmaq bir-birinə vurmaq

tolazlamaq tullamaq

tombul ağ və yumuşaq

tonğalamaq güclənmək

tonğalamaq güclənmək

topa qalaq-yığın

topal bir ayaği,ya bir qolu o birindən qısa olan(O gündən bir qolu topal yaşadi;Topal Gəray deyə,çağırıldı adi.)S.Vurğun

toppuz başı girdə dəyənək-çomaq

toppuzlamaq toppuzla vurmaq

topuqlamaq arxadan qovub çatmaq(camışlar evdən uzaqlaşan kimi uşaq camışları topuqladı.)S.Rəhımov

toramaq sipərləmək-əngəlləmək

toramaq sipərləmək-əngəlləmək

tövşümək çətinliklə soluq(nəfəs)almaq (Gün altında tövşür;Qara Kəl təpə öküz.)H.Hüseynov

tuluqlanmaq şişmək(Rəisin tuluqlanmış qəzəbli gözlərindən qığılcım töküldü.)M.Hüseyn

tumarlamaq sığal-səliqə vermək

tumşuq burun suyu

tuşluq qəhvə altı yemək-sübhanə yemək

tutam bir dəfədə və birdən tutulacaq miqdar(Bir tutam ot)

tutamlamaq ölçmək

tutar taqət(Verdin öz ömrünü şeirə,sənətə;Qaynar gözlərində qalınca tutar.)O.Sarivəlli)

tutarlı əsaslı

tutarsızlıq əsassızlıq

tutaşmaq dalaşmaq-vuruşmaq

tükələmək araşdırmaq

tüləmək yununu-qabığını tökmək(heyvan və quş haqqinda)

tünlük adam çox olan yer

tünük nazik

tütmək tüstüsü çıxmaq

ucdantutma ayırmadan (Kim insanlari ucdantutma pis hesab eləyırsə,onun öz ürəyi təmiz deyil.)M.Hüseyn

ucqar bir yerin ən uzaq hissəsi

uçaq təyyarə

ufacıq azacıq-çoc kiçik

ufalamaq kiçilmək-kişi yaşlandıqca ufalanır

ufalatmaq əzərək parçalara ayırmaq

ufanmaq oğulmaq

ufuldamaq yorğunluq,üzüntü,ağrısızı duyaraq zarımaq-inləmək

uğraşmaq məşğul olmaq-əleyhinə olmaq

uğultu qulağa gələn sürəkli,gurultulu səs

uğunmaq gülməkdən qəşş eləmək(Buğacın qıdığı tutub gülməkdən uğnardı.)M.Rzaquluzadə

uğurlamaq yola salmaq-ötürmək

uklad sistem-üsul-forma

ulcaşlamaq-sıləmək ağırlamaq

umsundurmaq ümidini boşa çıxarmaq-aldatmaq

ura tərəvəzin-meyvənin ən sonunda dəriləni(Gedər bostan urasi;Qalar üzün qarası.)Ata.Sözü

uralamaq düzəltmək-mizanlamaq

urlamaq qoyunları sulamağa çağırmaq

uruq ailə(Uruğum olsun,Urumda olsun.)Ata.Sğzü

urvat hörmət-sayği(Keçəl Həmzə sayılmayan,urvatı olmayan bir adam idi.)Koroğlu

urvatlı hörmətli

us ağıl-dərrakə

us dərrakə-şüur-ağil

usandırıcı bezdirən-bıqdırıcı

usandırmaq bıqdırmaq(Məni candan usandırdı,cəfadan yar usanmazmı?)

usanmaz yorulmaq bilməyən

uslu ağıllı-fərasətli

uslu ağilli-kamalli

uşanmaq acizləmək

uyarmaq xəbərdar etmək-diqqətini cəlb etmək

uyqar mədəni

uyqarliq mədəniyyət-təməddün

uyqulamaq tətbiq etmək-həyata keçirmək

uyruq vətəndaş

uyruqluq vətəndaşliq

uysal itaətkar

uyum harmoniya

uzay kosmos

uzlaşdırmaq uyğunlaşdırmaq

uzman mütəxəssis

üdüləmək boş-boş danışmaq

üfləz şamdan

üfürmək dodaqların büzərək ağızdaki havani şiddətlə bir şeyə yönəltmək

üləşmək ayrılmaq-bölünmək

ülgüc tük qırxmaq üçün iti bıçaq

ülkər sürəyya-yeddi ulduz topasının adi(Öz bəxtınə hər kəs bir ülkər seçır.)S.Vurğun

ünləmək səsləmək-çağırmaq

ünməq çağırmaq-səslənmək

üpərmək çıxmaq-hər nəyin qalxıb çixması(bitki və..)

ürcah olmaq rastlaşmaq(Şahpəri:)Nəvən ürcah olacaqdı ədabazin,yelbeyinin birinə,o da sənin qədrini nə biləcəkdi.B.Bayramov

ürələməq inkişaf etmək

ürpələşmək qaynaşmaq

üründüləməq yaxşisini seçmək

üsqü yarı yanmış odun

üşənməq təmbəllik etmək

üşməq yığışmaq-cummaq(Üçü birinin üstünə üşdülər)

üyüdülmək una çevrilmək(buğda-arpa..haqqinda)

üyüq fitnə-aşüb

vağam vaxti ötmüş-vaxtinda biçilməmiş(Qızılgüllər vağam olub töküləndə budağında;Ölməz şair,sən can verdın böyük günlər sorağından.)N.Rəfıbəylı)

vağamlamaq vaxtında dərılməyıb biçilməyıb qalmaq

vala çox six ələk-tor(Yaşmağı valadan dili talandan;Ağ nazik əllərin xınası gözəl.)Aşıq Həsən

varavurdlamaq çox ölçüb biçmə(Çox varavurddan sonra axırda bu fikrin üstündə dayandı və ən çətin bir məsələnı həll edən tələbə kimi sevindi.)Ə.Vəliyev

varsaqlamaq boş-boş danışmaq

vayxır hüşsuz

vayıldamaq inildəmək-zarımaq

vayqanlı adi pisliyə çıxmış(Heç kəsin adı vayqanlı olmasın.)Ata.Sözü

vaysınmaq heyifsilənmək

vazımaq qaçmaq

vazımaq qaçmaq

vecə gəlmək gərək olmaq-yaramaq

vecsizlik yararsızlıq

verək dayaq-arxa

veyıllənmək heç bir iş görməmək-boş-boş gəzmək

vələ şələ-qucaq(qaranlıq çökəndə Qaraxan Məcidin qəbri üstə bir vələ tikan odlayıb alov elədi.)R.Rəhimov

vələmbə göz qapağı

vəlim çör-çöp(Bir bağ vəlim tapanmır biçarə yandıra.)M.Möcüz

vəngildəmək it haqqinda (vurulmaqdan,yazıq-yazıq ucadan səs çıxarmaq)

vər əkin və ya otlağın biçilməli olan bir sahəsi

vərləmək əkilmiş yeri zolaqlar şəklində sahələrə ayırmaq

vicələnmək bədənində yüngül üşüntü hiss etmək(O,şübhəli nəzərlərlə içəri girənləri süzüb,əllərini ovuşdurub və vicələnirmış kimi;-A bala pəncərəni örtün dedi.)Kirpi

viş nazik bərk ip

vurnuxmaq boş-boşuna o yan-bu yana getmək-əlləşmək

yaba ilə dövğa içmək yararsız işlə uğraşmaq

yaba ot-saman..bu kimi şeyləri toplayıb atmaq(Bostana girən porsuq yabanı qəbul eylər.)Ata.Sözü

yabançılıq yadlıq-özgəlik

yabanılaşmaq cırlaşmaq-vəhşıləşmək

yadırğamaq yaddan çıxarmaq-unutmaq

yadlaşmaq uzaqlaşmaq-qohumluq,yaxınlıq əlaqəsini itirmək

yağı düşmən

yağır gec sağalan dərin yara

yağırlanmaq sürütməkdən yara olmaq

yağırlatmaq yara açmaq

yağısı yarılmaq bərk qorxmaq-bağrı yarılmaq

yağlayıb-ballamaq dilə tutmaq-yalandan tərif etmək

yağmalamaq talamaq-soymaq

yağmalanmaq soyulmaq

yalabımaq ışıldamaq

yalçımaq faydalanmaq-yararlanmaq

yalçın çox dik və çılpaq-sıldırımlı (Yalçın qayalara sinə gərərək;Azğın ərəblərlə durdu üz-üzə.)S.Vurğun

yaldırayıcı ışıq saçan

yaldız bir şeyin üzərinə çəkılən qızıl-gümüş suyu

yaldızlamaq qızıl və ya gümüş ilə parlatmaq

yalxa yalnız-ancaq

yalxı yalnız-ancaq

yalın açıq-çılpaq-boş-heç bir şeysiz (Biz heçdən bir şey yaratmalı,yalın əllərlə zındanları,zəncirləri qırmalıyıq.)M.İbrahimov

yalıncaq çılpaq-üryan

yalınlaşmaq getdikcə nazikləşmə

yalqızlıq yalnızlıq-tək qalma

yalquzaq tək gəzən yırtıcı heyvan

yallamaq rüşvət vermək

yallanmaq rüşvət almaqla varlanmaq

yalmanmaq yaltaqlıq etmək

yamac dağın,təpənin ən yüksək nöqtəsindən aşağıya mayili səth.(Naltıkən dağları yel kimi keçər;Hər zümrüd yamcadan bir çiçək seçər.)S.Vurğun

yanazlıq inadçılıq

yancidar etmək çox uzağa getməsın deyə heyvanin ipini ayaqlarına sarıma

yançılıq iki küsülü tərəfi barışdırma

yanıxmaq çox təəsüf etmək

yaniltmaq çaşdırmaq-aldatmaq

yanımaq hədələmək (Bu tərəf o oğlanı yanıdi,düşmən oldular.) A.Divanbəyoğlu

yanımlıq can yandırma

yanımlıq can yandırma

yanpörtü yanakı

yansılamaq təqlid etmək

yanşaq çox danışan-zəvzək

yanşaq gəvəzə-boş-boğaz

yanşaqlıq etmək zəvzəklık etmək

yanşatmaq söylətmək

yantay yağışdan,gündən qorunmaq üçün dirəklər uzərində duzldilən dam

yantövrü yanakı

yapı bina-tikinti (Gözəl ölkəm!Sən gözəlsən,gözəlsən öz əməlində;Zəncirlərdən azad olan bir dunyanin yapısısan.)S.Vurğun

yapıxmaq yumuşaqlığını,diriliyini itirərək yapışan kimi olmaq

yapırtmaq qulaqlarını boynuna yapışdırmaq(At qulaqlarını yapırdıb üstümə yürüdü.)

yapmalıq saxtalıq

yaraq faydalı

yaraq silah

yaraq silah-məlzəmə

yaraqlandırılmaq silalandırılmaq

yaraqlanma donatış. taxınma. qoşumlanma. düzəniş. düzənmə. qurunuş. qurunma. hazırlanış. hazırlanma. tərtib, tədarük, mücəhhəz, təchizləniş.

yaraqlanmaq silahlanmaq

yararlı faydalı-uyğun

yardım kömək

yarğac çapacaq-dəhrə

yarğan çuxur

yarınmaq yaltaqlıq etmək-özünü bəyənməyə çalışmaq

yarliq fayda

yarmaçalatmaq parçalatmaq(Ağacı yarmaçalatdim ki,tez qurusun.)

yarnaq dağda,qayada,ağacda,yerdə yarıq yer(Yarnağa su doldu)

yarpaq səhıfə

yasaq qadağan

yasaqlamaq qadağan etmək

yasalamaq əllə hamarlamaq-yastılamaq

yaslama ölü yerinə gətirən yemək

yaslanmaq söykənmək-sərilmək(Yaslanıb samanın üstünə cansız;Yatır qaqqıltısız ahsız,amansız.)S.Vurğun

yassar bacarıqsız(Sakit!Qorxaq yassarlar;Silahı qorumayan yassardir.)R.Rza

yassarlamaq işə yaramaz hala gəlmək

yastana dağda-təpədə-qayalarda yastı duz yer

yaşıdlıq bir yaşda olma

yaşırmaq gizlətmək(səni qamışlıqda yaşıran fələk;Əqlini başından çaşıran

yaşlanmaq islanmaq

yaşmanmaq kişilərdən gizlənmək məqsədi ilə yaşmaqla(örtü)üzünü örtmək

yata hər yerinə yayaraq hopduraraq(Əkini yata sulamaq)

yatalqa düşərgə(Sənin evin olub qaçaqlar yatalqası)N.Vəzirov

yatlanmaq çəkinmək-pərhiz etmək

yavalamaq pisləmək

yavan yağsız-təkcə çörəkdən ibarət olan

yavanlıq çörəklə yeyilən hər şey

yavınc tabe olan

yavuq yaxın(Qarı gəlır bizə yavuq;Əl-ayağı tutub soyuq.)Koroğlu

yavuqlaşmaq yaxınlaşmaq

yavuqlu nişanlı-adaxli

yayxanmaq uzanmaq-yayılıb oturmaq

yayxınmaq qırağa çəkilmək

yayıq göz qabağında olmayan-uzaqda olan

yayıq tənbəl-ərincək

yaylım mal-qaranın gecə otarılması-bir neçə silahdan eyni zamanda açılan atəş

yaylımlamaq yaylım atəşı açmaq-malı gecə otlamasına çıxarmaq

yedək heyvanı çəkib arxasınca aparmaq üçün boynuna bağlanan ip(inəyi yedəyindən tutub çəkmək.)

yedəkdə qalmaq hamidan geridə qalmaq

yedəyi əldən qoymamaq bərk saxlamaq-əldən buraxmamaq

yedəyinə almaq ipindən tutub dalınca çəkmək

yekəxana başqasını bəyənməyən-lovğa

yekəxanalıq lovğalıq-özünü başqalarından yüksək tutma

yekəpər çox yekə-çox iri

yekunlaşdırmaq son vermək-tamamlamaq

yelapardi çox nazik,yüngül şey haqqinda(Bu çit lap yelapardi çitdir.)

yelbeyin-başıboş-gic

yelbə kimi çox iti-çox yeyin

yelbə çox iti yeriyən balaca quş(Dağa yelbə nə lazim;Girər qəlbə nə lazim;ağacda bar olmasa ona səlbə nə lazim.)Bayati

yelbiz qadin saçı

yelbizləmək saçından yapışmaq

yelək qolsuz gödək paltar

yelən haşıyə-kənar-qıraq(Xalça yeləni)

yeliçi iti qoşan

yellənti yüngül yel

yellənti yüngül yel

yelməq qoşmaq-tələsmək

yelməşıq yapışqan

yelpənək xiyar

yelpənək xiyar

yelsuyu yerdən çıxan isti suların el arasında adı

yelsuyu yerdən çıxan isti suların el arasında adı

yeltənmək çalışmaq-can atmaq(Əlindən ...iş gəlməyən bu adam...dərs verməyə yeltəndisə ondan da bir şey çıxmadı.) S.Rəhim

yeltənmək çalışmaq-can atmaq(Əlindən ...iş gəlməyən bu adam...dərs verməyə yeltəndisə ondan da bir şey çıxmadı.) S.Rəhim

yeltməq təhrik etmək

yemşək axsaq

yemşək axsaq

yemşəmək axsamaq

yemşəmək axsamaq

yencəmək əzmək-sıxışdırmaq

yencəmək əzmək-sıxışdırmaq

yencilmək əzilmək-basılmaq

yencilmək əzilmək-basılmaq

yerində yellər əsmək məhv olmaq

yerpənək xiyar

yerpənək xiyar

yetigər dübbi-əkbər

yetik xəbərdar

yetik xəbərdar

yetiklik xəbərdar olma

yetiklik xəbərdar olma

yeyə törpü-suvand

yeyə törpü-suvand

yeyələmək yeyə ilə yonmaq

yeyələmək yeyə ilə yonmaq

yeyrək daha yaxşı-daha gözəl (Bağiban,gər meyl qılmam sərvinə,məzur tut; Sərvdən yeyrək gəlir ol qaməti-mövzun mana.)Füzuli

yeyrək daha yaxşı-daha gözəl (Bağiban,gər meyl qılmam sərvinə,məzur tut; Sərvdən yeyrək gəlir ol qaməti-mövzun mana.)Füzuli

yeznə bacının ərı-kürəkən

yeznə bacının ərı-kürəkən

yığı göz yaşı

yığlagur ağlayıcı

yıpranmaq əldən düşmək-düşkün hala gəlmək

yırğalamaq tərpətmək-silkələmək

yırtışmaq dalaşmaq

yiv bir şeyin digərinə girib birləşməsi üçün açılan oyuq.(çərçəvə yivi)

yoğurmaq qati bir maddani əzib qarışdırmaqla yayğın hala salmaq.(palçıq yoğurmaq)

yoxuş çətinlik-getdikcə yuxarı qalxan yer.(Hər yoxuşun enişi olar.)Ata.Sözü

yolağa çəpərdə-hörügdə basıq və ya uçuq yer

yolaq çəpərdə-hörügdə basıq və ya uçuq yer

yolpa pırtlaşıq saçlı-tör-töküntülü

yoluxdurmaq başqasına keçırmək(Mikrob və s.)

yoluxmaq hal-əhval bilmək üçün birinin yanına gəlmək

yomraşmaq rahatlaşmaq

yomsuz uğursuz

yorğalamaq yorğa(at yerişin bir növü) yerişlə yerimək.

yortavlamaq yorta(at yerişin bir növü) yerişlə yerimək.

yortavul hərki-kərkilik-qarışıq durum

yosma incə-işvəli(İpəklər içində xumarlandıqca;Yosma gözəllərə dastanlar deyin.)S.Vurğun

yosmalıq incəlik

yosmaraq alçaq-kiçik

yovşanlığa çıxmaq haddi aşmaq

yovşutmaq dilə tutaraq özünə yaxınlaşdırmaq

yovuşmaq heç kəslə qaynayıb-qarışmayan adam haqqinda(Yovuşmazın biridir.)

yozdurmaq yayındırmaq-azdırmaq

yozmaq özü istədiyi kimi izah etmək

yöndəm qayda-nizam-səliqə

yöndəmli qaydali-görünüşcə yaxşı

yöndəmsiz qaba-kobud-biçimsiz

yönəldilmək istiqamətləndirilmək

yönləmək üz tutub getmək-bir tərəfə istiqamət alıb getmək

yönləşmək düzəlışmək-razılaşmaq

yönlü yararlı-gərəkli-sözəbaxan(Ürəyində bir iftixarla danışırdı:-Ağıllıövlad,yönlü bala adamın qalxması üçün ən sehirli qanad deyilmi?)S.Rəhimov

yönsüz yararsız-gərəksiz-vecsiz

yönü bəri olmaq sağlamağa başlamaq

yörə yan-ətraf

yör-yöndəm sir-sifət-qiyafət

yuxalmaq yumuşalmaq-incələmək

yuxaltmaq incələmək

yumbalanmaq başı üstə dombalaq aşmaq

yumbalatmaq diyirlətmək

yumurtadan yum qırxmaq hər bir şeydən qazanc güdmək

yuyulmamış qaşıq kimi özünü ortaya atmaq yersiz bir iş/söhbətə qarışmaq

yüküşmək ağırlama üçün dız çökmək

yüyən atin başına keçirilən ləvazimat

yüyəni ələ keçmək asılı olmaq

yüyənini çəkmək qarşısını almaq(saxlamaq)

yüyənsiz danışmaq fikirləşmədən danışmaq

zağa heyvan yuvası-mağara(Qurd da,quş da qoy çəkilsin öz ünvanına;Bir zağa da,bir saralmış yarpaq da yurddu.M.Araz

zağalamaq cila vermək

zağar öv iti

zağar yoğun-yekəqarin

zağara dəri papağın aşağı və yuxarı qırağı

zampıldamaq gəvəzəlik etmək-çənə çalmaq

zarıncı çox xəstəlik çəkib zəifləmiş adam

zehn anlaq

zəvzək çox danışan

zəvzəmək çox danışmaq

zibərməq gəbərmək

zıbırlanmaq şərtləşmək

zığıldamaq inildəmək

zıqqanmaq gücənmək

zıqqı acgöz

zıqqıldamaq zarımaq

zılğa quşun yeni yumurtadan çıxmış tüksüz balası

zılxa bütün

zılıq gözdən-ağızdan-burundan axan selik

zilləmək kirpiklərini qırpmadan diqqətlə bir nöqtəyə baxmaq

zımırtlaq bataqlıq yer

zınba deşik açmaq aləti

zıran oyunda sonuncu

zırınpa zır-zır ağlama

zırpı yekəpər

zırrama gic-sarsaq

zivilməq caymaq-əl ayağa düşmək

zivirt çox iti

ziyildəmək üşümək-tir-tir əsmək

zol birbaş

zolaş kök-şəcərə

zollamaq ilişdirmək

zollanmaq ilişdirilmək-döyülmək

zomlamaq bənd vurmaq

zopa dəyənək

zopalamaq dəyənək ilə döymək

zorba zülm edən-çox iri

zorbalıq zülm-irilik

zumar qiş ehtiyatı