Amino asit dizileri ve biyolojik işlevleri birbirine benzeyen iki önemli protein grubu: Amino asit dizileri ve biyolojik işlevleri birbirine benzeyen iki önemli protein grubu

Amino asit dizileri ve biyolojik işlevleri birbirine benzeyen iki önemli protein grubu:

• Amino asit dizileri ve biyolojik işlevleri birbirine benzeyen iki önemli protein grubu:

• -keratinler -keratinler

• Saç, tırnak ve derinin ana bileşeni Daha çok -tabaka içerirler. Kuş

• Ara filament proteinler denilen geniş bir ve sürüngenlerin tüy ve kabukla-

• ailenin üyesidirler. rında bulunurlar.

İpliksi proteinlerin amino asit bileşimini gösteren tabloda gördüğümüz gibi, fibroin valin ve tirozin gibi -tabakaya uymayacak amino asitler de içerir. Bu amino asitler nedeniyle de -tabakaları arasında yer yer tıkız bir şekilde katlanmış bölgeler yer alır. Böyle bir yapı fibroine oldukça esnek bir yapı kazandırır.

• İpliksi proteinlerin amino asit bileşimini gösteren tabloda gördüğümüz gibi, fibroin valin ve tirozin gibi -tabakaya uymayacak amino asitler de içerir. Bu amino asitler nedeniyle de -tabakaları arasında yer yer tıkız bir şekilde katlanmış bölgeler yer alır. Böyle bir yapı fibroine oldukça esnek bir yapı kazandırır.

Temel yapısal birim, her biri ~ 1000 amino asit kalıntısı uzunluğundaki üç polipeptit zincirininin birbirine sarılmasıyla oluşan üçlü sarmal yapıdaki TROPOKOLLAJEN molekülüdür.

• Temel yapısal birim, her biri ~ 1000 amino asit kalıntısı uzunluğundaki üç polipeptit zincirininin birbirine sarılmasıyla oluşan üçlü sarmal yapıdaki TROPOKOLLAJEN molekülüdür.

• Tropokollajendeki her bir zincir sola dönümlü olup, her bir dönümde yaklaşık 3.3 amino asit yer alır.

Böyle bir yapıda her 3 kalıntıda bir GLİSİN amino asidi bulunur. Çünkü sadece bu amino asidin yan zinciri bu yapı içerisinde yer alacak kadar küçüktür.

• Böyle bir yapıda her 3 kalıntıda bir GLİSİN amino asidi bulunur. Çünkü sadece bu amino asidin yan zinciri bu yapı içerisinde yer alacak kadar küçüktür.

• Üçlü sarmal kıvrıma uygun, bu oluşumu kolaylaştıran bir başka özellik de her bir zincirde yer alan PROLİN ve HİDROKSİPROLİN kalıntılarıdır.

Gly-X-Y

• Gly-X-Y

• X= genelde PROLİN

• Y= PROLİN veya HİDROKSİPROLİN

• (X ve Y’de yer yer başka amino asitler de bulunabilir. Ancak yukarıdaki yapılanma özgün yapının oluşumundan sorumludur.

Üçlü sarmalı oluşturan ana bağ tipi omurgadaki amit protonları ile karbonil oksijenleri arasındaki H bağlarıdır. Ancak hidroksiprolindeki OH grupları ek bağların kurulmasına katkıda bulunarak bu yapıyı daha da sağlamlaştırır.

• Üçlü sarmalı oluşturan ana bağ tipi omurgadaki amit protonları ile karbonil oksijenleri arasındaki H bağlarıdır. Ancak hidroksiprolindeki OH grupları ek bağların kurulmasına katkıda bulunarak bu yapıyı daha da sağlamlaştırır.

Lizindeki OH grupları polisakkaritlerin tutunma noktalarını oluşturur.

• Lizindeki OH grupları polisakkaritlerin tutunma noktalarını oluşturur.

Tropokollajeni oluşturan zincirlerin ribozomda sentezlenen ilk halleri çok farklıdır.

• Tropokollajeni oluşturan zincirlerin ribozomda sentezlenen ilk halleri çok farklıdır.

• 1.adım ribozomlarda translasyondur.

• 2.adımda polipeptit hidroksillenir.

• 3.adımda şekerler bağlanır.

• 4.adımda prokollajen oluşturulur. Prokollajen 1500 kalıntıdan ibarettir. Üç prokollajen molekülü orta kısımlarından üçlü sarmal oluştururken N- ve C-uçları kıvrılıp katlanarak küresel yapı kazanır.

• 5.adımda prokollajen üçlüleri hücredışı alana salınır.

• 6.adımda N- ve C-uçlar spesifik proteazlar tarafından kesilip atılır.

• 7.adımda lizin kalıntıları arasında çapraz bağlantılar kurularak molekülün yapısı tamamlanmış olur.

Her ikisi de hem grubu içerir, yani bileşik proteindir. Oksijeni bağlayan bu grup, protein kısmına (globin) kovalent olmayan etkileşimlerle bağlı durumdadır.

• Her ikisi de hem grubu içerir, yani bileşik proteindir. Oksijeni bağlayan bu grup, protein kısmına (globin) kovalent olmayan etkileşimlerle bağlı durumdadır.

Kas dokusunda bulunur. Oksijen bağlayarak depo eder. Yoğun kas aktivitesi sırasında gerekli olan oksijeni mitokondrilere aktarır. En çok iskelet ve kalp kasında bulunur.

• Kas dokusunda bulunur. Oksijen bağlayarak depo eder. Yoğun kas aktivitesi sırasında gerekli olan oksijeni mitokondrilere aktarır. En çok iskelet ve kalp kasında bulunur.

Oksihemoglobin (HbO2)

• Oksihemoglobin (HbO2)

• Karbaminohemoglobin

• Karboksihemoglobin (HbCO)

• Methemoglobin

• Sulfhemoglobin

• Azotmonoksit hemoglobin

• Siyanhemoglobin