Azərbaycan Respublikası Mərkəzi Bankının



Yüklə 118,77 Kb.
Pdf görüntüsü
tarix05.04.2018
ölçüsü118,77 Kb.
#36015


Azərbaycan Respublikası 

Mərkəzi Bankının 

İdarə Heyətinin “09”dekabr 

2013-cü il tarixli qərarı ilə 

təsdiq edilmişdir. 

Protokol № 24 

D/reyestr № 282 

 

 

 

 

 

 

 

Banklarda və bank olmayan kredit təşkilatlarında 

maliyyə xidmətləri istehlakçılarının müraciətlərinə baxılmasına dair 

 

Metodoloji Rəhbərlik 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

BAKI – 2013 



2

 

 



1.

 

Ümumi müddəalar 

 

1.1.

 

Azərbaycan Respublikasının Mərkəzi Bankı (bundan sonra - Mərkəzi Bank) 

maliyyə  xidmətləri  istehlakçılarının  (bundan  sonra  -  istehlakçılar)  hüquqlarının 

səmərəli  müdafiə  mexanizmlərinin  formalaşdırılması,  mübahisələrin  operativ  və 

effektiv  həll  edilməsi  işinin  gücləndirilməsi  məqsədilə  banklara  və  bank  olmayan 

kredit  təşkilatlarına  (bundan  sonra  -  kredit  təşkilatları)  bu  Metodoloji  Rəhbərlikdə 

(bundan sonra – Rəhbərlik) nəzərdə tutulan tədbilərin görülməsini tövsiyə edir. 

1.2.

 

Rəhbərliyin  icrası  istehlakçılardan  daxil  olan  şikayət,  ərizə  və  təkliflərin 

(bundan  sonra  -  müraciətlər)  araşdırılıb  cavablandırılması  mexanizminin  inkişaf 

etdirilməsinə,  beləliklə  də  istehlakçı  və  kredit  təşkilatı  arasında  gələcəkdə  yarana 

biləcək hüquqi mübahisələrin qarşısının alınmasına, kredit təşkilatlarına ictimai inamı 

gücləndirməyə və nüfuz risklərinin azaldılmasına imkan verəcəkdir. 



  

2.

 

Anlayışlar 

2.1.

 

 İstehlakçı  –  bu  Rəhbərliyin  məqsədləri  üçün  maliyyə  xidmətlərindən 

istifadə etmiş, istifadə edən və ya istifadə etmək niyyətini bildirən fiziki və ya hüquqi 

şəxs.    



2.2.

 

Şikayət  –  kredit  təşkilatına  pozulmuş  hüququn  bərpası  tələbi  barədə 

istehlakçı tərəfindən edilmiş müraciət. 



2.3.

 

Ərizə    istehlakçılara  məxsus  hüquqların  həyata  keçirilməsi  ilə  bağlı 

tələbləri nəzərdə tutan müraciət forması. 



2.4.

 

Təklif    təşkilatın  fəaliyyətinin  yaxşılaşdırılmasını,  texniki,  hüquq, 

yaradıcılıq və başqa sahələrlə bağlı məsələlərin həllini nəzərdə tutan müraciət. 



 

3.

 

Kredit təşkilatlarının vəzifələri 

3.1.

 

Kredit  təşkilatları  istehlakçıların  müraciətlərinə  (şikayət,  ərizə  və 

təkliflərinə)  bu  Rəhbərlikdə  müəyyən  edilmiş  qaydada  və  müddətdə  baxmalı  və 

cavablandırmalıdır.  



3.2.

 

Kredit  təşkilatları  istehlakçıların  müraciətlərinə  baxarkən  etik-davranış 

qaydalarını rəhbər tutmalıdır.  



3

 

 



3.3.

 

Kredit  təşkilatları  istehlakçıların  yazılı  və  şifahi  şəkildə  ərizə  ilə  müraciət 

etmək  və  bu  kimi  hüquqların  həyata  keçirilməsi  üçün  zəruri  şərait  yaradılmasını,  o 

cümlədən  bu  Rəhbərlikdə  müəyyən  edilmiş  lazımi  tədbirlərin  həyata  keçirilməsini 

təmin etməlidir. 

 

4.



 

İstehlakçıların hüquqlarının müdafiəsi üzrə xüsusi struktur bölmə 

4.1.

 

İstehlakçılarla  münasibətlərin  tənzimlənməsi,  hüquqlarının  müdafiəsi  və 

onların  müraciətlərinə  baxılması  və  cavablandırılması  məqsədilə  kredit  təşkilatında 

xüsusi struktur bölmə yaradılmalıdır.  

4.2.

 

İstehlakçıların  müraciətlərinin  araşdırılması  məqsədilə  xüsusi  struktur 



bölmənin  digər  aidiyyəti  struktur  bölmələrlə  operativ  məlumat  mübadiləsinin  təşkili 

ilə  bağlı  kredit  təşkilatı  daxilində  müvafiq  iş  rejimi  və  səlahiyyət  bölgüsü 

aparılmalıdır. 

4.3.

 

Struktur  bölmənin  fəaliyyətinin  təmin  olunması  üçün  yetərli  səviyyədə 



texnoloji  və  insan  resursları  (banklar  üzrə  ən  azı  2-3  nəfər,  BOKT-lərdə  yetərli 

sayda) təmin edilməlidir. Struktur bölmənin əməkdaşları bu sahədə hərtərəfli biliyə və 

təcrübəyə malik olmalı, onlar üçün mütəmadi təlim və seminarlar təşkil edilməlidir.  

4.4.

 

Struktur bölmənin rəhbəri istehlakçıların müraciətlərinin araşdırılması üçün 

yetərli səlahiyyətlərə malik olmalıdır.  

4.5.

 

Struktur  bölmənin  fəaliyyətinə nəzarət  Müşahidə  Şurasının  üzvü  (BOKT-



lərdə  Müşahidə  Şurası  olmadığı  təqdirdə  icra  orqanın  rəhbəri)  -  Məsul  şəxs 

tərəfindən  həyata  keçirilir.  Struktur  bölmənin  rəhbəri  tərəfindən  Məsul  şəxsə  birbaşa 

hesabatlıq  sistemi  təmin  edilməlidir.  Məsul  şəxs  müraciətlərə  baxılması  prosesinin 

təmin  edilməsi,  bu  Rəhbərliyin  icrası  üzrə  birbaşa  cavabdeh  olmalıdır.  Məsul  şəxsin 

imza səlahiyyəti olmalıdır.  

4.6.

 

Struktur  bölmənin  fəaliyyəti  ildə  ən  azı  bir  dəfə  daxili  audit  bölməsi 

tərəfindən  yoxlanılmalı,  yoxlamanın  nəticələri  barədə  hesabat  Audit  Komitəsi  və 

Müşahidə Şurasında müzakirə edilməlidir



4.7.

 

Struktur bölmənin  funksiyaları aşağıdakıları əhatə edir: 




4

 

 



4.7.1.

 

İstehlakçılardan daxil olan yazılı və şifahi müraciətləri toplayır, baxır və 



bu  Rəhbərlikdə  göstərilmiş  qaydada  və  müddətlər  çərçivəsində 

cavablandırır.  

4.7.2.

 

Əlavə  araşdırma  tələb  edən  müraciətlərin  araşdırılması  və 



cavablandırılması  üzrə  fəaliyyət  rejimini müəyyənləşdirir  və işini təmin 

edir; 


4.7.3.

 

İstehlakçıların  məlumatlandırılması  məqsədilə  onların  hüquq  və 



öhdəlikləri,  o  cümlədən  kredit  təşkilatlarında  müraciətlərə  baxılması 

prosesi barədə sənədləri hazırlayır, həmin sənədləri istehlakçılara təqdim 

edir; 

4.7.4.


 

Müraciətlərin  xarakterindən  asılı  olaraq,  istehlakçılarla  şifahi  danışıqlar 

aparır və görüşlər təşkil edir, məsləhət və izahatlar verir; 

4.7.5.


 

Müraciətlərin  araşdırılması  məqsədilə  aidiyyəti  struktur  bölmələrlə 

operativ  məlumat  mübadiləsi  aparır,  sorğular  verir,  aidiyyəti  sənədləri 

tələb edir, onlardan yazılı və şifahi arayışlar və məlumatlar alır; 

4.7.6.

 

İstehlakçılarla  əlaqədə  olan  əməkdaşlara,  o  cümlədən  “Çağrı  mərkəzi” 



(telefon  məlumat  mərkəzi)  əməkdaşlarına  və  digər  əməkdaşlara 

istehlakçıların  müraciətlərinin  toplanması  və  struktur  bölməyə 

ötürülməsi, istehlakçılarla davranış və digər mövzularda təlimlər keçirir;  

4.7.7.


 

İstehlakçılardan  daxil  olan  müraciətlərin  reyestrdə  qeydiyatını  aparır, 

reyestrdə  olan  məlumatları  daxil  olma  dövrünə  və  xarakterinə  uyğun 

icmallaşdırır və internet səhifədə yaradılmış xüsusi bölmədə yerləşdirir.  

4.7.8.

 

Fəaliyyətinə  və



 

istehlakçı  müraciətlərinin  əsas  səbəblərinə  dair 

statistikanın  aparılmasını  və  ümumiləşdirilməsini  təmin  edir, 

fəaliyyətinin  nəticələri  barədə  İdarə  Heyətinə  və  Müşahidə  Şurasına 

hesabatlar təqdim edir.   

4.7.9.


 

İstehlakçıların  hüquqlarının,  qanuni  mənafelərinin  və  etik  davranış 

qaydalarının pozulması hallarının aşkarlanması üçün araşdırma aparır və 

çatışmazlıqların  aradan  qaldırılması  istiqamətində  İdarə  Heyətinə  və 

Müşahidə Şurasına müvafiq təkliflər hazırlayır. 



5

 

 



4.7.10.

 

İstehlakçıların  maliyyə  savadlılığının  artırılması  məqsədilə  onların 



məlumatlandırılması istiqamətində tədbirlər həyata keçirir. 

4.7.11.


 

Müraciətlərin  baxılması  zamanı  mövcud  qanunvericiliyin  və  Mərkəzi 

Bankın normativ xarakterli aktlarının tələblərinin pozulması halları aşkar 

edildiyi təqdirdə, bu hallar barədə dərhal Məsul şəxsə məlumat verir.  

4.7.12.

 

Müraciətlərin  sayı  və  xüsusiyyətləri  barədə  məlumatları  Audit 



Komitəsinə təqdim olunmaq üçün daxili audit departamentinə ötürür. 

4.7.13.


 

İstehlakçıların  müraciətləri  ilə  əlaqədar  Mərkəzi  Bankın  sorğularının 

araşdırılması və cavablandırılması işini təşkil edir. 

4.7.14.


 

Struktur  bölmənin  əlaqə  məlumatlarını  bölmə  yaradıldıqdan  və  ya 

həmin  məlumatlarda  dəyişiklik  olduqdan  sonrakı  2  iş  günü  ərzində 

Mərkəzi  Bankın  internet  səhifəsində  yerləşdirmək  üçün  Mərkəzi  Banka 

təqdim  edir.    Əlaqə  məlumatlarına  bölmənin  telefon  nömrəsi,  elektron 

poçt ünvanı, poçt ünvanı və struktur bölmənin rəhbərinin adı, soyadı və 

atasının adı aiddir.   

 

5.



 

Müraciətlərə baxılması üzrə qaydalar 

5.1.

 

İstehlakçılarla  mübahisələrin  tənzimlənməsi  məqsədilə  müraciətlərin 



baxılması  və  cavablandırılması  üzrə  daxili  qaydalar  hazırlanmalı  və  təsdiq 

edilməlidir.  Qaydalar  istehlakçıların  müraciətlərinə  baxılması  və  cavablandırılması 

qaydalarını özündə əks etdirməli və ən azı aşağıdakı məsələləri əhatə etməlidir. 

5.1.1.

 

İstehlakçıların  müraciətlərinin  qəbul  edilməsi  üçün  mümkün 



kommunikasiya vasitələri barədə məlumatlar; 

5.1.2.


 

Müraciətlərin  araşdırılması  və  cavablandırılması,  o  cümlədən  əlavə 

araşdırma  tələb  edən  müraciətlərin  araşdırılması  və  cavablandırılması 

üzrə prosedur; 

5.1.3.

 

Müraciətlərin  araşdırılması  zamanı  istehlakçıdan  tələb  olunan  mümkün 



məlumatların siyahısı (adı, soyadı, ünvanı, əlaqə məlumatları, müraciətin 

məzmunu və s.);  

5.1.4.

 

Müraciətlərin 



reyestrinin 

aparılması  və  reyestrlə  bağlı  icmal 

məlumatların istehlakçılara açıqlanması;  



6

 

 



5.1.5.

 

İstehlakçılar  müraciətlərilə  bağlı  kredit  təşkilatının  cavabı  ilə 



razılaşmadıqda  onlara  növbəti  daxili  mərhələlər,    o  cümlədən  Mərkəzi 

Bank  (müvafiq  struktur  bölmənin  əlaqə  məlumatları  göstərilməli)  və/və 

ya məhkəmə barədə məlumatların təqdim edilməsi;  

5.1.6.


 

Müraciətlərə dair hesabatlıq sistemi; 

5.1.7.

 

Səlahiyyət bölgüsü və məsuliyyət məsələləri. 



5.2.

 

  Qaydalar Müşahidə Şurası tərəfindən təsdiq edilməlidir. 



5.3.

 

  Qaydalar  müraciətlərə  baxan  xüsusi  struktur  bölmənin  əməkdaşları,  eyni 

zamanda prosesdə iştirak edən digər əməkdaşlar üçün açıq olmalıdır.    

5.4.

 

  Qaydalar  istehlakçılar  tərəfindən  tələb  olunduğu  təqdirdə  onlara  təqdim 

edilməlidir. Qaydaların sadə dildə yazılmış müraciətlərə baxılması prosesini 

əhatə  edən  qısa  icmalı  hazırlanmalıdır  və  istehlakçılar  tərəfindən  tələb 

olunduğu təqdirdə onlara təqdim olunmalıdır.

 

 



5.5.

 

  Qaydalar  və  onun  qısa  icmalı  kredit  təşkilatının  internet  ünvanında 

müraciətlər  üçün  yaradılmış  xüsusi  bölmədə  aydın  oxuna  bilən  formada 

yerləşdirilməlidir. 



 

6.

 

Müraciətlərə baxılması işinin təşkili 

6.1.

 

İstehlakçıların  müraciətlərinin  qəbulu  üçün  maksimal  çıxış  imkanları 

yaradılmalı,  müraciət  vasitələri  məhdudlaşdırılmamalıdır.  Müraciətlər  aşağıdakı 

formalarda qəbul edilməlidir. 

6.1.1.

 

Şifahi müraciət – (1) kredit təşkilatına birbaşa yaxınlaşmaqla (iş vaxtları 



göstərilməli)  və  ya  (2)  telefon  (şikayətlərə  baxılması  üçün  yaradılmış 

struktur bölmənin əlaqə nömrələri göstərilməli) vasitəsilə müraciət

6.1.2.

 

Yazılı  müracət – yazılı müraciətin (1) birbaşa kredit təşkilatına təqdim 



etməklə  (2)  poçt  ünvanına  (ünvan  göstərilməli)  göndərməklə  (3)  faks 

vasitəsilə  (faks  nömrəsi  göstərilməli)  (4)  elektron  poçt  ünvanına  (ünvan 

göstərilməli)  göndərməklə  (5)  internet  səhifəsində  qeyd  etməklə 

müraciət.  



6.2.

 

İstehlakçılara  müraciət  etmək  üçün  mümkün  müraciət  vasitələri  ən  azı 

aşağıdakı formalardan istifadə edilməklə açıqlanmalıdır.  



7

 

 



6.2.1.

 

Məlumat,  reklam  və  ya  yaddaş  vərəqələrində:  “Suallarınız  və  ya 

şikayətləriniz  var?  Zəhmət  olmasa  zəng  edin  (telefon  nömrəsi 

göstərilməli),  elektron  poçt  (elektron  poçt  ünvanı  göstərilməli)  göndərin 

və  ya  müraciət  (poçt  ünvanı)  edin”  formatında  məlumatlar 

açıqlanmalıdır. Bu zaman şikayətlərə baxılması üçün yaradılmış strukur 

bölmənin əlaqə məlumatları göstərilməlidir. 

6.2.2.


 

İnternet  ünvanında:  müraciətlərin  edilməsi  üçün  mümkün  müraciət 

kanalları,  müraciətlərə  baxılması  üzrə  qaydalar  o  cümlədən,  şikayətlərə 

baxılması üçün yaradılmış strukur bölmənin əlaqə məlumatları aydın və 

oxunaqlı şəkildə qeyd olunmalıdır.  

6.2.3.

 

“Çağrı  Mərkəzləri”  vasitəsilə:  müraciətlərə baxılması üçün yaradılmış 



strukur  bölmənin  əlaqə  məlumatları  avtomatlaşdırılmış  formada  “Çağrı 

Mərkəzləri” (və ya qaynar xətt) vasitəsilə istehlakçılara bildirilməlidir. 

6.2.4.

 

Müştərilərlə  bağlanmış  müqavilələrdə:  şikayətlərə  baxılması  üçün 



yaradılmış strukur bölmənin əlaqə məlumatları qeyd olunmalıdır. 

6.3.

 

İstehlakçıların  müraciətlərinin  qəbul  edilməsi,  eyni  zamanda  istehlakçıları 

məlumatlandırılması  üçün  kredit  təşkilatının  internet  səhifəsində  ayrıca  “müraciət” 

bölməsi yaradılmalıdır. Bu bölmədə müraciətlərin xüsusi standart formalarda qəbulu 

üçün  imkan  yaradılmalı,  istehlakçılara  müraciətlərin  baxılması  mərhələləri  ilə  bağlı 

aydın və asan oxunaqlı şəkildə ən azı aşağıdakılar açıqlanmalıdır: 

6.3.1.


 

Müraciət etmək üçün mümkün vasitələr; 

6.3.2.

 

Müraciətlərə baxılması prosesi; 



6.3.3.

 

Müraciətlərin cavablandırılması müddətləri; 



6.3.4.

 

İstehlakçılar  müraciətləri  ilə  bağlı  kredit  təşkilatının  cavabı  ilə 



razılaşmadıqda  növbəti  mərhələlər  barədə  məlumatlar,    o  cümlədən 

Mərkəzi Bankın əlaqə məlumatları; 

6.3.5.

 

Müraciətlərin  baxılması  və  cavablandırılması  üzrə  daxili  qaydalar  və 



onun qısa icmalı; 

6.3.6.


 

Qeydə alınmış müraciətlərlə bağlı icmal məlumatlar. 

 

 



8

 

 



7.

 

Müraciətlərə baxılması müddətləri 

7.1.

 

Kredit  təşkilatları  tərəfindən  istehlakçıların  müraciətləri  qısa  müddətdə,  ən 

geci  10  iş  günü  ərzində  cavablandırılmalıdır.  İstehlakçıların  müraciətlərinə  cavablar 

imza  səlahiyyəti  olan  İdarə  Heyətinin  üzvü  (BOKT-lərdə  icra  orqanın  rəhbəri) 

tərəfindən  imzalanmalıdır.  Hərəkətlərindən  şikayət  edilən  şəxs  müraciətləri 

cavablandırmamalıdır. 



7.2.

 

İstehlakçıların  müraciətləri  əlavə  araşdırma  tələb  edirsə  müraciətlərin 

cavablandırılması 20 iş gününədək uzadıla bilər. Bu zaman, istehlakçıya araşdırmanın 

gecikmə səbəbləri, atılacaq növbəti addımlar və cavabın hazır olacağı son tarix aydın 

şəkildə izah olunmalıdır.  

 

Araşdırma zamanı əlavə sənədlərin təqdim olunması tələb olunursa bununla 



bağlı  istehlakçıya  məlumat  verilməli,  sənədlərin  təqdim  olunması  üçün  son  tarixlər 

göstərilməlidir.  



7.3.

 

İstehlakçıların  müraciətləri  ilə  bağlı  Mərkəzi  Bankın  sorğuları  5  iş  günü 

ərzində  araşdırılmalı  və  Mərkəzi  Banka  cavab  göndərilməlidir.  Mərkəzi  Bank 

müraciətlərin daha  qısa  müddətdə  cavablandırılmasını tələb edə  bilər.  Mərkəzi  Bank 

tərəfindən  istehlakçıların  məlumatlandırılması  tələb  olunarsa  müraciətlərə  baxılması 

və  cavablandırılması  bu  Rəhbərliyin 7.1  və  7.2-ci  bəndlərində göstərilmiş  müddətlər 

ərzində həyata keçirilməlidir.  

7.4.

 

İstehlakçılar  müraciətləri  ilə  bağlı  kredit  təşkilatının  cavabı  ilə 

razılaşmadıqda və şikayətin yenidən araşdırılması məqsədilə kredit təşkilatına təkrar 

müraciət  etdikdə  müraciətin  yenidən  baxılması  və  araşdırılması  Məsul  şəxsin  xüsusi 

nəzarəti  altında  həyata  keçirilməli  və  müraciət  bu  Rəhbərliyin  7.1  və  7.2-ci 

bəndlərində göstərilmiş müddətlər ərzində Məsul şəxs tərəfindən cavablandırılmalıdır.  



7.5.

 

İstehlakçılar  müraciətləri  ilə  bağlı  kredit  təşkilatının  cavabı  ilə 

razılaşmadıqda  onların  hüquqları  (yenidən  müraciət  və  s.),  o  cümlədən  Mərkəzi 

Banka  (əlaqə  məlumatları  bildirilməli),  məhkəməyə  müraciət  edə  biləcəkləri  barədə 

məlumatlandırılmalıdır.  

7.6.

 

Kredit  təşkilatı  tərəfindən  istehlakçıya  dəymiş  zərərin  əvəz  edilməsi 

məqsədilə  təklif  olunmuş 

kompensasiya  məbləği,  müddəti,  hesablanması 

metodologiyası və istehlakçı tərəfindən kompensasiya ödənişinin qəbul və ya imtina 



9

 

 



edilməsi  üçün  atılacaq  addımlar  dəqiq  və  aydın  şəkildə  yazılı  olaraq  istehlakçıya 

bildirilməlidir. Təklif olunmuş kompensasiya ödənişinin qəbulu və ya imtina ilə bağlı 

istehlakçı  tərəfindən  qərarın  qəbul  edilməsi  üçün  kredit  təşkilatı  daxilində  müddət 

müəyyən  olunmalı  (10  iş  günündən  az  olmamalıdır)  və  bu  barədə  istehlakçıya 

məlumat verilmədir.  

7.7.

 

Kredit  təşkilatı  tərəfindən  müraciətlərin  cavablandırılmasından  və  ya 

istehlakçılar tərəfindən tələb olunan kompensasiya məbləğinin ödənilməsindən imtina 

edildikdə və ya tələb olunandan az kompensasiya təklif edildikdə bunların səbəbləri, o 

cümlədən  istehlakçıların  hüquqları,  sonrakı  mərhələlər  və  ya  prosedurlar  dəqiq  və 

aydın şəkildə yazılı olaraq istehlakçılara bildirilməlidir. 

 

 

8.



 

Müraciətlərin qeydiyyatı 

8.1.

 

Daxil  olmuş  bütün  müraciətlər  (daxil  olma  vasitələrindən  asılı  olmayaraq) 

struktur  bölmə  tərəfindən  qeydiyyata  alınmalı  və  qeydə  alınmış  hər  bir  müraciətə 

xüsusi qeydiyat nömrəsi veriməlidir.  



8.2.

 

Qeydə  alınmış  müraciətlərin  struktur  bölmə  tərəfindən  bir  iş  günü  ərzində 



“Müraciətlərin  reyestrinin  aparılması  üçün  xüsusi  standart  forma”ya  (Əlavə  1) 

uyğun  reyestri  aparılmalıdır.  Xüsusi  standart  forma  istehlakçılarn  müraciətlərinin 

əsasları  və  xarakterinin  daha  anlaşıqlı  olmasına,  effektiv  təsnifləşdirilməsinə  və 

tənzimlənməsinə  xidmət  edir.  Reyestri  aparılmış  müraciətlər  qeydiyyat  bazasında  ən 

azı 5 il müddətinə saxlanılmalıdır. 

8.3.

 

Reyestrdə olan məlumatlar daxil olduğu dövrə (hər il yarımillik əsasda) və 

müraciətlərin  xarakterinə  (cavablandırılmış,  hazırda  baxılan  və  ya  imtina  edilmiş 

müraciətlərin  sayı  və  onların  məhsul  və  xidmətlər,  o  cümlədən  müraciətin  spesifik 

məzmunu üzrə bölgüsü) uyğun icmallaşdırılmalı, yarımillik əsasda kredit təşkilatının 

internet  səhifəsində  yaradılmış  “müraciət”  bölməsində  yerləşdirilməli  və  ən  azı  3  il 

müddətində  həmin  bölmədə  saxlanılmalıdır.  İcmal  məlumatlar  istehlakçının  sorğusu 

əsasında onlara açıqlanmalıdır. 

 

 



10

 

 



9.

 

Müraciətlərə dair hesabatlıq sistemi 

9.1.

 

 Qeydə  alınmış  müraciətlər  struktur  bölmə  tərəfindən  təhlil  edilməli, 

müraciətlərin 

səbəbləri 

dəqiq 

araşdırılmalı,  nəticələri  barədə  hesabatlar 



hazırlanmalıdır.  

9.2.

 

Hesabatlar ən azı aşağıdakı məlumatları əhatə etməlidir. 

9.2.1.

 

istehlakçılar barəsində məlumatlar;  



9.2.2.

 

müraciətlərin sayı, xarakteri və səbəbləri; 



9.2.3.

 

müraciətlərin məhsullar və xidmətlər üzrə bölgüsü; 



9.2.4.

 

cavablandırılmış, hazırda baxılan və ya imtina edilmiş müraciətlərin sayı; 



9.2.5.

 

kompensasiya ödənilmiş müraciətlərin sayı və kompensasiya məbləğləri; 



9.2.6.

 

bu  Rəhbərliyin  9.2.1-9.2.5-ci  bəndləri  üzrə  məlumatların  ötən  dövrlərlə 



(aylıq, rüblük və illik əsasda və s.) müqayisəli təhlili; 

9.2.7.


 

çatışmazlıqların  aradan  qaldırılması  istiqamətində  təkliflər  (təkliflər 

məhsulların 

satışı  prosesinin,  məhsul  növlərinin,  istehlakçılarla 

kommunikasiya  vasitələrinin,  reklam  məlumatlarının  və  bu  kimi  proses, 

məhsul  və  məlumatların  dəyişdirilməsi  və  digər  məsələləri  əhatə 

etməlidir). 

9.3.

 

Struktur  bölmə  tərəfindən  hazırlanmış  hesabatlar  aylıq  əsasda  Məsul  şəxsə 

təqdim  olunmalı,  rübdə  bir  dəfədən  az  olmamaqla  isə  Müşahidə  Şurası  tərəfindən 

müzakirə edilməli və müvafiq qərar qəbul edilməlidir.  

 

 

 



 

 

 



Mərkəzi Bankın sədri  

   

 

 

 

    E. Rüstəmov 

 

 



 

 

 




11

 

 



“Banklarda və bank olmayan kredit təşkilatlarında 

maliyyə xidmətləri istehlakçılarının müraciətlərinə 

 baxılmasına dair Metodoloji Rəhbərliyə” 

 

Əlavə № 1 

 

Müraciətlərin reyestrinin aparılması üçün xüsusi standart forma 

 

Kredit  təşkilatları  tərəfindən  qəbul  edilmiş  hər  bir  müraciət  ən  azı  aşağıdakı 



kateqoriyalara uyğun olaraq qeydə alınmalıdır:  

 

1.



 

Müraciətin qəbulu üzrə ümumi məlumatlar 

2.

 

Müraciətçi barədə məlumatlar 

3.

 

Məhsul və xidmət barədə məlumatlar 

4.

 

Müraciətin tipi və məzmunu barədə məlumatlar 

5.

 

Nəticə barədə məlumatlar 

 

1.



 

Müraciətin qəbulu üzrə ümumi məlumatlar: 

 



Müraciətin növü (şikayət, ərizə, təklif , sorğu) 

 



Qəbul olunma tarixi 

 



Müraciətin qeydiyyat nömrəsi 

 



Təqdimetmə vasitələri (poçt, telefon, e-poçt, faks, internet-sayt, şəxsi görüş) 

 



Əvvəlki müraciətlər (əgər varsa) zamanı əldə edilmiş məlumat  

 



Həyata keçirilən fəaliyyətlərin izlənməsi 

 



İşin bitmə tarixi 

 

2.



 

Müraciətçi barədə məlumatlar 

 



Müraciətçinin  adı  (adı,  soyadı,  atasının  adı-fiziki  şəxslər  üçün,  adı-hüquqi 

şəxslər üçün) 

 

Müraciətçinin əlaqə məlumatları (ünvan, telefon nömrəsi, e-poçt və s.) 



 

Tip (fiziki və hüquqi şəxs)  



 

Yerləşmə* 

 

Yaş* 




12

 

 



 

Cins* 



*Bu  məlumatlar  hər  hansı  bir  sosial  qrupun  kifayət  qədər  təmsil  olunub-

olunmamasını  müəyyən  etmək  üçün  qeydə  alınmalı  və  əhalinin  ümumi 

təbəqələşməsinə  nəzərən  müqayisə  edilməlidir.  Belə  olan  halda,  kredit  təşkilatı 

şikayət  haqqında  məlumatlılığı  artırmaq  məqsədilə  bu  qruplara  hədəflənən  dəstək 

siyasəti ilə həyata keçirə bilər.  

 

3.

 

Məhsul və xidmətlər barədə məlumatlar  

 



Bank hesabı 

 



Bank depoziti 

 



Təcili pul köçürmə  

 



Valyuta dəyişmə 

 



Onlayn bankçılıq 

 



Kredit kartlar 

 



Debet kartlar 

 



İstehlak krediti 

 



Avtomobil krediti 

 



İpoteka krediti 

 



Biznes krediti 

 



İnvestisiya məhsulları 

 



Digər maliyyə məhsulları 

 

4.



 

Müraciətin tipi və məzmunu barədə məlumatlar 

Müraciətin tipi: 

 



Reklam və kommunikasiya 

 



Satış prosesi  

 



Depozit məhsulları 

 



Kredit məhsulları 

 



Sövdələşmələr və əməliyyatlar 

Müraciətin spesifik məzmunu: 

 



Məhsul və xidmətlər barədə yalnış reklam 

 



Müştərilərə natamam və ya yalnış məlumat verilməsi 


13

 

 



 

Müştəri xidmətinin keyfiyyəti 



 

Depozitin hesablanması 



 

Depozitin qaytarılması 



 

Kreditin hesablanması 



 

Kreditə güzəşt edilməsi 



 

Cərimələr 



 

Girov predmeti ilə bağlı 



 

Kreditin verilməməsi ilə bağlı 



 

Kredit müqaviləsi üzrə yaranan digər mübahisələr 



 

Plastik kartlarda oğurluq halları 



 

Plastik kartdan ödənişlə bağlı və digər problemlər 



 

Pul köçürməsi ilə bağlı  



 

Ödəniş xidmətləri ilə bağlı  



 

ATM ilə bağlı 



 

Saxlanc xidməti ilə bağlı 



 

Xidmətlərin təmin edilməsindən imtina ilə bağlı 



 

Komisyon haqqları  



 

Digər məzmunlu 



 

5.

 

Nəticə: 

Nəticələrin  statistikasında  kredit  təşkilatı  tərəfindən  həyata  keçirilən  tədbirlər  və 

müraciətə baxılmasının nəticəsi barədə məlumatlar öz əksinin tapmalıdır. 

Atılan addımlar: 

 



Baxılmamışdır 

 



Məsələ ilə bağlı müvafiq məlumatların toplanması  

 



Müraciətçi ilə və məsələ ilə əlaqəli şəxslərlə görüşlərin və müzakirələrin təşkili 

 



Müraciətin təmin edilməsi məqsədilə müvafiq struktur bölmələrə məlumatların 

göndərilməsi  

 

Məlumatın Mərkəzi Banka ötürülməsi 



 

Məlumatın digər səlahiyyətli orqanlara ötürülməsi (hüquq/mühafizə və s.) 



 

 



14

 

 



Son nəticə 

 



İzahatın verilməsi 

 



Müraciət təmin edilib (kompensasiya tələb olunmayıb) 

 



Müraciət təmin edilib (kompensasiya tələb olunub, lakin ödənilməyib) 

 



Müraciət təmin edilib (kompensasiya ödənilib) 

 



Müraciətdən imtina 

 



Kredit  təşkilatının  səlahiyyətlərindən  kənar  məsələ  kimi  digər  təşkilata 

yönəldilməsi 

 

Əgər  kredit  təşkilatı  daha  əvvəl  baxılmış  şikayəti  cavablandırırsa,  əvvəlki  son 

nəticə  ilə  cari  son  nəticə  müqayisə  olunmalıdır.  Bu  zaman  müqayisənin  qeydə 

alınmasının mümkün variantları aşağıdakılardır: 

 

Nəticədə heç bir dəyişikliyin olmaması 



 

Nəticədə cüzi dəyişikliyin olması 



 

Nəticədə əhəmiyyətli dəyişikliyin olması 



 

Müraciətin geri götürülməsi 



 

Yüklə 118,77 Kb.

Dostları ilə paylaş:




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə