Azərbaycan respublikasi iQTİsadi İNKİŞaf naziRLİYİ
Yüklə 4,49 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
İQTİSADİ İNKİŞAF NAZİRLİYİ İQTİSADİ İSLAHATLAR ELMİ-TƏDQİQAT İNSTİTUTU
PASPORTU
BAKI-2011 AZ-1011, Azərbaycan Respublikası, Bakı şəhəri, H.Zərdabi prospekti, 88-a Telefon: 430 01 70, Fax: 430 02 15, Elektron poçt: office@ier.az İnternet səhifəsi: www.ier.az 2
KƏLBƏCƏR-LAÇIN İQTİSADİ RAYONUNUN PASPORTU Adı – Kəlbəcər-Laçın iqtisadi rayonu Ərazisi – 6,4 min km 2 Əhalinin sayı – 231.3 min nəfər (01 yanvar 2011-ci il) Əhalinin sıxlığı – 1 km 2 -ə 36 nəfər (01 yanvar 2011-ci il) Kəlbəcər-Laçın iqtisadi rayonuna daxildir: Kəlbəcər rayonu Laçın rayonu Zəngilan rayonu Qubadlı rayonu
3
MÜNDƏRİCAT GİRİŞ ……………………………………………………………………………………………………………………………………………….4 1.
..................................................................... 5
............................................................... 6
............................................ 8
....................................................................................... 29
4
GİRİŞ İqtisadi İslahatlar Elmi-Tədqiqat İnstitutunda, 2011-ci ilin iş planına uyğun olaraq “Sahibkarlıq və regional inkişaf problemləri” şöbəsində “Kəlbəcər-Laçın iqtisadi rayonunun sosial-iqtisadi inkişafı pasportu” tədqiqat işi yerinə yetirilmişdir. Tədqiqat işinin yerinə yetirilməsi prosesində həm inkişaf etmiş ölkələrin, həm də inkişaf etməkdə olan ölkələrin, xüsusilə Rusiya, Belarus, Ukrayna respublikalarının təcrübələri öyrənilmiş və Azərbaycan şəraiti üçün məqbul hesab olunan struktur müəyyən olunmuşdur. Müəyyən olunmuş struktura uyğun məlumatların toplanlması işi aparılmış, həmin məlumatlar emal olunmuş və stuktura uyğun yerləşdirilmişdir. Tədqiqat işində iqtisadi rayonun ərazisi, inzibati ərazi bölgüsü, coğrafi yerləşməsi, relyef, iqlimi, faydalı qazıntı ehtiyatları, iqtisadi potensialı, o cümlədən iqtisadi rayonun əhalisi, əmək ehtiyatları, məhsul buraxılışı, sənaye, kənd təsəsrrüfatı, tikinti, nəqliyyat, rabitə, təhsil, elm, mədəniyyət, turizm, ticarət və xidmət, ekologiya sahələrinin əsas göstəriciləri müxtəlif cədvəl, diaqram və şəkillərdən istifadə edilməklə verilmişdir. Həmçinin, regionun investisiya istiqamətləri göstərilmiş, müəssisə və təşkilatların siyahısı verilmişdir. Tədqiqat işi iqtisadi rayonun sosial-iqtisadi vəziyyəti haqqında informasiya verməklə bərabər, mövcud potensialdan istifadə səviyyəsini qiymətləndirmək, regionun iqtisadiyyatının ayrı-ayrı sahələrinə xarici və yerli investorları cəlb etmək üçün də mühüm əhəmiyyətə malikdir. 5
İNZİBATİ VƏ İDARƏETMƏ QURULUŞU
Kəlbəcər-Laçın iqtisadi rayonunun ərazisi Ermənistan silahlı qüvvələri tərəfindən işğal olunmuşdur. İqtisadi rayonun əhalisi bu səbəbdən respublikamızın müxtəlif şəhər və rayonlarında yerləşdirilmişdir. Respublikanın digər iqtisadi rayonlarında olduğu kimi, Kəlbəcər-Laçın iqtisadi rayonunda da inzibati və idarəetmə quruluşu yerli icra hakimiyyəti və bələdiyyələrdən ibarətdir. Kəlbəcər-Laçıniqtisadi rayonu Kəlbəcər, Laçın, Zəngilan, Qubadlı rayonlarını əhatə edir. Bunlar da öz növbəsində inzibati ərazi vahidlərinə, şəhər, qəsəbə və kənd yaşayış məntəqələrinə bölünürlər. İqtisadi rayonda 4 inzibati rayon, 4 şəhər, 7 qəsəbə, 150 kənd inzibati ərazi dairəsi və 442 kənd yaşayış məntəqəsi vardır. Respublikamızın rayonlarında, şəhərlərində və şəhər rayonlarında dövlət icra hakimiyyətinin yerli orqanları Azərbaycan Respublikası Prezidenti tərəfindən formalaşdırılır. Rayon, şəhər və şəhər rayonlarının icra başçıları öz ərazilərində yer- ləşən müvafiq kəndlərdə və qəsəbələrdə icra hakimiyyətinin nümayəndəliklərini yaradır, icra nümayəndələrinin təyinatını həyata keçirirlər.
6
2. İQTİSADİ RAYONUN COĞRAFİ MÖVQEYİ Kəlbəcər-Laçın iqtisadi rayonu Kəlbəcər, Laçın, Zəngilan, Qubadlı inzibati rayonlarını əhatə etməklə Respublikamızın cənub-qərbində yerləşir. Kəlbəcər- Laçın iqtisadi rayonunun ümumi sahəsi 6,4 min kv.km olmaqla ölkə ərazisinin 7,5 faizini təşkil edir. Kəlbəcər-Laçın iqtisadi rayonu Ermənistan Respublikasının silahlı qüvvələri tərəfindən işğal olunmuşdur. İqtisadi rayon şimaldan Gəncə- Qazax iqtisadi rayonu ilə, qərbdən Ermənistan ilə, cənubdan İran, şərqdən isə Yuxarı-Qarabağ iqtisadi rayonu ilə əhatə olunmuşdur. Qarabağ vulkanik yaylasını, Qarabağ silsiləsini və Həkəri çayının hövzəsini əhatə edir. Əsasən, dağlıq relyefə malik olub, Arazboyunda Yazı və Gəyan düzlərinin böyük hissəsini tutur. Burada soyuq kontinental iqlim mövcuddur. Fəal temperaturların cəmi 2000-3500 dərəcə selsi arasında tərəddüd edir. Ərazinin çox hissəsində yay qısa və sərin keçir. İyul ayının orta temperaturu 17-21, mütləq maksimumları isə 33-36 dərəcə selsi təşkil edir. Şaxtasız günlərin sayı 180-230 gündür. Ən soyuq ayın (yanvar) aylıq temperaturu 1-4 dərəcə şaxta, mütləq minimumların orta kəmiyyəti isə 15-17 dərəcə şaxta arasında dəyişir. Yağıntı cənubdan şimala və şərqdən qərbə tərəf 450 mm-dən 600 mm-dək artır. Burada davamlı olaraq qar örtüyü formalaşır və 50-60 gün ərzində qalır. Ərazinin mineral su yataqlı,8 yeraltı su yatağı mövcuddur. Onlardan 3,093 min m
3 /gün həcmində ehtiyata malik olan 7 yataq Kəlbəcər rayonunun və 4,300 min m3/gün həcminə malik olan 1yataq Laçın rayonunun ərazisində yerləşir. Bu yataqların hamısı hal-hazırada Ermənistan silahlı qüvvələri tərəfindən işğal olunmuş ərazilərdə yerləşir.
7
3. TƏBİİ EHTİYATLAR
İqtisadi rayon ərazisində qızıl, civə, xromit, mərmər, üzlük tikinti daşları koral, perlit və s. faydalı qazıntı ehtiyatları vardır. Burada İstisu, Minkənd, Tutqunçay kimi mineral bulaqlar, iqlim-balneoloji şərait, dağ meşələri vardır ki, kurort-rekreasiya məqsədləri üçün istifadə edilə bilər.
8
4. SOSİAL-İQTİSADİ İNKİŞAFIN MÜASİR VƏZİYYƏTİ
Ölkə iqtisadiyyatında həyata keçirilmiş iqtisadi islahatlar, regionların sosial- iqtisadi inkişafı istiqamətində aparılan tədbirlər, sahibkarlığın inkişafı sahəsində görülən işlər öz müsbət nəticələrini verməyə başlamışdır. Qeyd edək ki, Kəlbəcər- Laçın rayonunun ərazisi işğal altında olduğundan bu rayonun əhalisi, idarəetmə orqanları və təsərrüfat subyektləri, digər rayon ərazilərində yerləşdirilmişdir və həmin ərazilərdə fəaliyyət göstərirlər.Bununla belə, 2003-2010-cu illərdə Kəlbəcər-Laçın iqtisadi rayonunun ümumi məhsul buraxılışının həcmi 3,9 dəfə, adambaşına düşən ümumi məhsul buraxılışının həcmi isə 3,5 dəfə artmışdır. Lakin bu göstərici ölkə üzrə orta göstəricidən azdır. Qeyd edilən dövrdə ölkə üzrə ümumi məhsul buraxılışında artım 4,5 dəfə, adambaşına düşən ümumi məhsulun həcmində artım isə 4,1 dəfə olmuşdur. 2010-cu ildə iqtisadi rayonun əhalisi ölkə əhalisinin 2,5 faizini təşkil etdiyi halda, məhsul və xidmətlərin ümumi buraxılışında xüsusi çəkisi 0,6 faizə, kənd təsərrüfatı məhsulu istehsalında xüsusi çəkisi 0,6 faizəbərabər olmuşdur. 2010-cu ildə ölkə üzrə adambaşına düşən ümumi məhsulun həcmi 5334,5 manat olduğu halda, iqtisadi rayonda bu göstərici 120,1manata bərabər olmuşdur. Bu da ölkədə neft sektoru ilə əlaqədar sahələrin üstün inkişafı ilə əlaqədardır. Qeyd etmək lazımdır ki, 2003-2010-cu illər ərzində Kəlbəcər rayo- nunda ümumi məhsul buraxılışının həcmi 5,5 dəfə, Qubadlı rayonunda 3,8 dəfə, Laçın rayonunda 2,9 dəfə, Zəngilan rayonunda 5 dəfə artmışdır.
Ölkədə son illərdə iqtisadi artım yüksək olmuşdur. Bu artımın təmin olunması əsasən xam neft və təbii qaz hasilatı, neft və qaz hasilatı ilə əlaqədar sahələrin inkişafı hesabına təmin edilmişdir. Belə ki, bu sahənin ölkənin ümumi daxili məhsulunda payının artması və həmin sahələrin əsasən Bakı şəhərində yerləşməsi iqtisadiyyatda digər rayonların, o cümlədən də,Kəlbəcər-Laçın iqtisadi rayonunun payının aşağı olmasına səbəb olmuşdur.
9
Kəlbəcər-Laçın iqtisadi rayonunun ümumi iqtisadi göstəriciləri (faktiki qiymətlərlə, mln. manat)
Məhsulun ümumi buraxılışı, mln. manat Sənaye məhsulunun həcmi, mln. manat Cəmi kənd təsərrüfatı məhsulu, mln. manat 2003 2007 2008 2009 2010 2003 2007 2008 2009 2010 2003 2007 2008 2009 2010 Ölkə üzrə, cəmi 10490 34573 45213 39578.5 47659.9 4934 21807 29083 22563 27978 1366 2765 3308 3565 3878 Kəlbəcər- Laçın iqtisadi rayonu
6,8 15,3 19,9 20.9 26.4 - 1 0,8 0.2862 0.0905 6,5 14,2 18,9 22.5 25.676 Kəlbəcər rayonu 2,6 6,5 9,2 9.7 14.2 - - - - - 2,5 7,2 9,1 11.192 14.216
Laçın rayonu 4 8,5 10,3 10.6 11.5 - 0,9 0,7 0.1666 0.0226 3,9 6,7 9,4 10.95 11.04 Qubadlı
rayonu 0,08 0,2 0,3 0.2 0.3 - 0,1 0,1 - - 0,08 0,2 0,2 0.255 0.177 Zəngilan rayonu 0,08 0,1 0,1
0.4
0.4
- - - 0.1196 0.0679 0,09 0,1 0,1 0.130 0.243 10
11
2003-cü ildə Kəlbəcər-Laçın iqtisadi rayonunun ölkənin ümumi məhsul buraxılışında payı 0,64%-dən 2010-cu ildə 0,55%-ə düşmüşdür. İqtisadi rayonun ümumi məhsul buraxılışında Kəlbəcər rayonunun payı 2003-cü ildə 38,24%, 2010-cu ildə 53,79%, müvafiq olaraq Laçın rayonunun payı 58,82% və 43,56%,Qubadlı rayonunun payı 1,18% və 1,14%, Zəngilan rayonun payı 1,18% və 1,14% olmuşdur. Kəlbəcər-Laçın iqtisadi rayonunun ümumi məhsul buraxılışında sənayenin payı 2005-ci ildə 7,4%-ə, 2010-cu ildə 0,34%-ə, kənd təsərrüfatının payı isə müvafiq olaraq 76,9%-ə və 97,2%-ə bərabər olmuşdur. Göründüyü kimi, kənd təsərrüfatının payı iqtisadi rayonun iqtisadiyyatında üstünlük təşkil edir. Cədvəl 2 Təsərrüfat subyektlərinin sayı, ilin sonuna
Baxılan 2003-2010-cu illərdə regionda təsərrüfat subyektlərinin sayı artmışdır. Bu dövrdə regionda təsərrüfat fəaliyyəti ilə məşğul olan hüquqi şəxslərin sayı 1,1 dəfəartmışdır. Regionda hüquqi şəxslərin sayında ən yüksək artım Zəngilan rayonunda 1,4 dəfə olmuşdur. Son illərdə regionda iqtisadi fəallığın artması orta aylıq əmək haqqının da artmasına səbəb olmuşdur. Belə ki, 2010-cu ildə regionda orta aylıq nominal əmək haqqı 2003-cü ilə nisbətən 5,6 dəfə artmışdır. Bununla yanaşı, regionda orta aylıq nominal əmək haqqı ölkə üzrə orta səviyyədən 2005-ci ildə 2,04 dəfə, 2010-cu ildə isə 1,47 dəfə az olmuşdur. 2003
2007 2009
2010 hüquqi fiziki hüquqi fiziki hüquqi fiziki hüquqi fiziki Ölkə üzrə cəmi 61136 157986 86117 275006 89939 272597 93416 306933 Kəlbəcər- Laçıniqtisadiray onu
724 - 775 32 815 31 806 34 Kəlbəcərrayonu 147 - 148 13 152 13 159 13 Laçınrayonu 237 - 284 9 314 9 312 13 Zəngilanrayonu 144 - 136 10 134 7 203 2 Qubadlırayonu 196 - 207 - 215 2 132 6 12
5. DEMOQRAFİYA 2011-cı il yanvarın 1-nə olan məlumata görə Kəlbəcər-Laçın iqtisadi rayonunun əhalisi 231.3min nəfər və ya ölkə əhalisinin 2,5 faizini təşkil etmişdir. Regionun ərazisi Ermənistan silahlı qüvvələri tərəfindən işğal olunduğundan respublikamızın müxtəlif şəhər və rayonlarında yerləşdirilmişlər. Regionun əhalisinin 34 faizi şəhərlərdə, 66 faizi isə kəndlərdə məskunlaşmışdır. Şəkil 1. Kəlbəcər-Laçın iqtisadi rayonunda əhalinin sayı (ilin əvvəlinə), min nəfər Şəkil 2. Kəlbəcər-Laçın iqtisadi rayonunda əhalinin kənd və şəhər əhalisi üzrə bölgüsü, min (nəfər) 13
Şəkil 3. Kəlbəcər-Laçın iqtisadi rayonu üzrə doğumun, ölümün və təbii artımın sayı, nəfərlə Cədvəl 3 Kəlbəcər-Laçın iqtisadi rayonunda əhalinin yaş qrupları üzrə sayı, faizlə (2009-cu il əhalinin siyahıyaalınması məlumatlarına əsasən) Cəmi Kişi Qadın nəfər faiz
nəfər faiz
nəfər faiz
Cəmi 224848 100 111899 100 112949 100 o cümlədən:
0-4 18209 8,1
10215 9,1
7994 7,1
5-9 18811
8,4 10347 9,2 8464 7,5 10-14 18830 8,4
10073 9,0
8757 7,8
15-19 22184
9,9 11472
10,3 10712
9,5 20-24 22595 10,0
11140 10,0
11455 10,1
25-29 19991
8,9 9597
8,6 10394
9,2 30-34 17223 7,7
8308 7,4
8915 7,9
35-39 16772
7,5 8135
7,3 8637
7,6 40-44 16538 7,4
7792 7,0
8746 7,7
45-49 15062
6,7 7232
6,5 7830
6,9 50-54 10725 4,8
5158 4,6
5567 4,9
55-59 6825 3,0 3236
2,9 3589
3,2 60-64 4281 1,9
1956 1,7
2325 2,1
65-69 4466 2,0 1894
1,7 2572
2,3 70-74 5774 2,6
2488 2,2
3286 2,9
75-79 3740 1,7 1775
1,6 1965
1,7 80-84 1774 0,8
775 0,7
999 0,9
85-89 641 0,3 218
0,2 423
0,4 90-94 197 0,1
50 0,0
147 0,1
95-99 133 0,1 29
0,0 104
0,1 100- …. 77 0,0
9 0.0
68 0.01
14
6. ƏMƏK BAZARI 2010-cu ildə Kəlbəcər-Laçın iqtisadi rayonu üzrə muzdla işləyənlərin sayı 20,7 min nəfər olmuşdur ki, bu da, 2000-ci illə müqaisədə 10,6% azdır.
2010-cu ildə Kəlbəcər-Laçın iqtisadi rayonu üzrə muzdla işləyənlərin orta aylıq nominal əmək haqqı 225,1 manat olmuşdur ki, bu da, 2000-ci ilin müvafiq göstəricisi ilə müqayisədə 8,7 dəfə çoxdur. Şəkil 5. Kəlbəcər-Laçın iqtisadi rayonu üzrə muzdla işləyənlərin orta aylıq nominal əmək haqqı, manat
15
Şəkil 6. Kəlbəcər-Laçın iqtisadi rayonu üzrə məşğulluq xidməti orqanlarında işsiz stasusu alan şəxslərin sayı, nəfər
alanların sayı, nəfər
yerləri 16
Şəkil 9. Kəlbəcər-Laçın iqtisadi rayonundaadambaşına orta aylıq gəlirlərin tərkibi, faizlə
17
7. SƏNAYE Kəlbəcər-Laçın iqtisadi rayonunda 2005-2006-cı illərdə üç, 2007-2010-cu illərdə dörd müəssisə fəaliyyət göstərmişdir.
Şəkil 11. Sənaye məhsulunda dövlət və qeyri-dövlət sektorunun payı, faizlə 18
8. KƏND TƏSƏRRÜFATI Şəkil 12. Kəlbəcər-Laçın iqtisadi rayonunda kənd təsərrüfatı bitkiləri üzrə əkin sahəsinin bölgüsü (hektar)
Şəkil 13. Kəlbəcər-Laçın iqtisadi rayonunda bütün təsərrüfat kateqoriyaları üzrə bitkiçilik məhsullarının istehsalı, min ton
19
Şəkil 14. Kəlbəcər-Laçın iqtisadi rayonunda heyvandarlığın əsas göstəriciləri(mal-qaranın sayı, baş)
Cədvəl 4 Kəlbəcər-Laçın iqtisadi rayonunda əsas heyvandarlıq məhsullarının istehsalı, ton (təsərrüfatın bütün kateqoriyalarında)
2003 2004 2005
2006 2007
2008 2009
2010 Ət (kəsilmişçəkidə, min ton) 2230
2086 2316
2351 2032
2087 2193
2615 Süd, minton 16262 16731
10615 15127
17074 19634
20979 27081
Yumurta, minədəd 3919
4408 3438
3249 3892
4410 4630
4797 Yun (fizikiçəkidə), ton 369 423
459 469
530 585
609 646
20
9.TİKİNTİ VƏ İNVESTİSİYA Şəkil 15. Əsas kapitala investisiyalar, min manat Şəkil 16. İstifadəyə verilmiş əsas fondlar, min manat 21
Şəkil 17. Tikinti müəssisələrinin sayı, vahidlə
Şəkil 18. Öz gücləri ilə yerinə yetirilmiş podrat işlərinin həcmi, min manat
22
10.BÜDCƏ-MALİYYƏ SEKTORU
Son illərdə iqtisadi rayon üzrə büdcə xərcləri əhəmiyyətli şəkildə artmışdır. Belə ki, iqtisadi rayon üzrə cəmi xərclər 2003-cü ildən 2010-cu ilə qədər 4.4 dəfə armışdır. Şəkil 19. Kəlbəcər-Laçın iqtisadi rayonunda büdcə xərcləri (manat)
Şəkil 20. Kəlbəcər-Laçın iqtisadi rayonunda büdcə gəlirləri (manat)
23
Şəkil 21. Yerli gəlir və xərcləri tənzimləmək üçün mərkəzləşdirilmiş xərclərdən ayrılan vəsait (manat)
İşğal olunmuş iqtisadi rayon üzrə qeydiyyatda olan müəssisələrin sayı az olduğuna və büdcə gəliri mənbələri məhdud olduğuna görə illər üzrə büdcə kəsiri yüksək həddə olmuşdur.
24
11.SOSİAL SFERA 11.1.Səhiyyə Şəkil 22. Kəlbəcər-Laçın iqtisadi rayonunda səhiyyənin əsas göstəriciləri Şəkil 23. Kəlbəcər-Laçın iqtisadi rayonu üzrə səhiyyənin əsas keyfiyyət göstəriciləri, əhalinin hər min nəfərinə 25
11.2.Təhsil Cədvəl 5 Kəlbəcər-Laçın iqtisadi rayonunda təhsilin əsas göstəriciləri 2000 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 Məktəbəqədər müəssisələrinsayı 3 2 2 2 2 2 2 2 2 Məktəbəqədərmüəssisə lərdə uşaqlarınsayı, nəfər 165 115 115 115 115 115 115 115 115 Gündüzümumitəhsilm üəssisələrininsayı (dövlət) 360
347 343
340 326
324 317
314 312
Günduzümumitəhsil müəssisələrindəşagirdl ərin sayı, nəfər(dövlət) 34917 34847 38454 37423 35881 35152 32617 31784 31 294
26
Şəkil 26. Məktəbəqədər müəssisələrlə (100 yerə düşən uşaq hesabı ilə) təminat Şəkil 27. II və III növbədə oxuyanların xüsusi çəkisi, faizlə 27
11.3. Mədəniyyət Şəkil 28. Kəlbəcər-Laçın iqtisadi rayonunda mədəniyyətin əsas göstəriciləri Şəkil 29. Kəlbəcər-Laçın iqtisadi rayonunda kütləvi kitabxanalarda kitab fondu, orta hesabla hər 1000 sakinə, nüsxə Şəkil 30. Kəlbəcər-Laçın iqtisadi rayonunda əhalinin hər min nəfərinə muzeyə gələnlərin sayı, vahid 28
Cədvəl 14 2010-cu ildə Kəlbəcər-Laçın iqtisadi rayonu üzrə mədəniyyətin göstəriciləri Parkları n sayı onlardan Mədəniyyət və Turizm Nazirliyinə tabe olanlar Ölkə əhəmiyyətli yerli əhəmiyyətli
arxeoloji bağ-park, monumental və xatirə abidələri
memarlıq
arxeoloji bağ-park, monumental və xatirə abidələri dekorativ, tətbiqi
sənət abidələri 2 2 27 - 97 9 7 16 29
11.4.Sosial təminat 2009-cu ildə Kəlbəcər-Laçın iqtisadi rayonu üzrə 7067 nəfərə sosial müavinət təyin olunmuşdur.
2010-cu ilin əvvəlinə Kəlbəcər-Laçın iqtisadi rayonu üzrə 26227 nəfər pensiyaçıya orta aylıq 107.29 manat təqaüd təyin olunmuşdur. Bu pensiyaçılardan 8.3 %-i işləyir. Şəkil 32. 2010-cu il və 2011-ci ilin əvvəlinə Kəlbəcər-Laçın iqtisadi rayonunda pensiyaçıların sayı, nəfər Qeyd edək ki, bir nəfərə düşən orta aylıq ünvanlı sosial yardımın məbləği 20,18 manat olmaqla 4564 ailə üzvünə verilmişdir.
30
11.5.Cinayətkarlıq və hüquqpozmalar Şəkil 33. Kəlbəcər-Laçın iqtisadi rayonu üzrə qeydə alınmış cinayət hadisələri 31
TƏDQİQAT QRUPU Məsul icraçı: Nurəddin Eynullayev İcraçılar: Mətanət Rəsulova Elnur Ələkbərov Fuad Məmmədov Pərvin Hüseynova Gülnar Nuhiyeva Yüklə 4,49 Mb. Dostları ilə paylaş:
|