Azərbaycan respublikasi prezidenti yaninda
Yüklə 221,43 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- 2504.01-«Geodeziya» ixtisası üzrə doktoranturaya qəbul imtahanının
- GİRİŞ 1.Geodeziyanın tarixi inkişaf yolu, predmenti və əsas elmi vəzifələri
- 2. Yerin formasi və onun xarici qravitasiya sahəsi
- 4. Dəqiq astronomiya-geodezik və qravimetrik ölçmələr. Dayaq geodeziya və qravimetriya şəbəkələri
- 5. Geodeziya şəbəkələrində astronomik təyinetmələrin proqramı
- 6. Kosmik geodeziyanın metodları
- 7. Nivelir şəbəkələrinin qurulması
- 8. Tətbiqi geodeziya üsulları
- 9. Ərazinin böyük miqyaslı topoqrafik planalması üçün geodeziya əsaslarının yaradılması
- 10. Geodeziya ölçmələrinin riyazi hesablanması metodları
- 11. Topoqrafiya-geodeziya işlərinin planlaşdırılması, təşkili və iqtisadiyyatı haqqında əsas məlumatlar
- 2504.01 - “Geodeziya”ixtisası üzrə doktoranturaya qəbul imtahanının sualları
| 1
BAKI DÖVLƏT UNİVERSİTETİ Coğrafiya fakültəsinin dekanı _______________dos. Ş.İ.Məmmədova Fakültə Tədris-Metodik Şurasının sədri _______________dos. H.B.Soltanova 2504.01-«Geodeziya» ixtisası üzrə doktoranturaya qəbul imtahanının PROQRAMI Bakı Dövlət Universiteti Coğrafiya fakültəsinin Elmi Şurası tövsiyyə etmişdir (protokol №04, 13.12.2017-ci il). BAKI - 2017 2
2504.01- «Geodeziya» ixtisası üzrə doktoranturaya qəbul imtahanı proqramının əsasını aşağıdakı ali məktəb fənləri təşkil edir: Geodeziya, Geodeziya ölçmələrinin riyazi hesablanması nəzəriyyəsi, Ali geodeziya, Radiogeodeziya və elektrooptik ölçmələr, Qravimetriya, Tətbiqi geodeziya, Geodezik astronomiya, Kosmik geodeziya, Geodeziya istehsalatının iqtisadiyyatı.
1.Geodeziyanın tarixi inkişaf yolu, predmenti və əsas elmi vəzifələri Geodeziya metodlarinin Yerin bir planet kimi öyrənilməsində, kosmik fəzanın mənimsənilməsində, günəş sisteminin öyrənilməsində və təsərrüfat əhəmiyyətli məsələlərin həllində rolu. Rus və Azərbaycan alimlərinin geodeziya elminin və təcrübəsinin inkişafinda rolu. 2. Yerin formasi və onun xarici qravitasiya sahəsi Yerin forması haqqında əsas anlayışlar və onun öyrənilmə metodları. Qravitasiya sahəsinin öyrənilmə metodları. Molodenski nəzəriyyəsi haqqinda anlayış. Normal yer modeli, ümumi yer ellipsoidi. Ağırlıq qüvvəsi istiqamətinin meyl etməsi. Nivelir yüksəklikləri sistemləri. Yüksəklik anomaliyası. Ağırlıq qüvvəsi anomaliyası. Astronomik və astronomik- qravimetrik nivelirləmə. Fundamental geodezik sabitlər, onların təyin edilmə və dəqiqləşdirilmə metodları. Yerin forması və xarici qravitasiya sahəsi haqqında müasir məlumatlar. Astronomogeodezik, qravimetrik, peyk müşahidələri, uzunbazisli radiointerferometriya və isıq lokasiyası metodlarından xarici qravitasiya sahəsi və onun zamandan asılı dəyişmələrinin öyrənilməsində istifadə imkanları və tətbiqi yolları. Yer qabığının lokal hərəkətlərinin öyrənilməsində geodezya metodları. Ağırlıq qüvvəsi dəyişmələrinin öyrənilməsi.
3
Koordinat sistemləri. Referens-ellipsoidin ölçülərinin təyini. Geodeziya koordinat sisteminin cəhətləndirilməsi. Başlanğıc geodezik məlumatlar. Geodeziyada reduksiya probleminin mahiyyəti. Bucaq və xətti ölçmələrin hesablanmasında ağırlıq qüvvəsinin meyletməsi və yüksəklik anomaliyasının nəzərə alınması. Reduksiya probleminin həllində astronomik müşahidə məlumatlarının və qravimetrik planalmaların rolu. Ellipsoid səthində geodezik məsələlərin həlli. Geodeziyada tətbiq olunan
yer ellipsoidindən müstəviyə keçid proyeksiyalari. Geodezik proyeksiyalara qoyulan tələblər. 4. Dəqiq astronomiya-geodezik və qravimetrik ölçmələr. Dayaq geodeziya və qravimetriya şəbəkələri Dayaq geodeziya şəbəkələrinin yaradılmasının əsas metodları və onların dəqiqliyinin qiymətləndirilməsi. Dövlət geodeziya şəbəkəsinin qurulmasının proqram və sxemi, onun elmi-texniki əsaslandırılması. Geodeziya şəbəkələrinin dəqiqliyinin qiymətləndirilməsi metodları.
Astronomik enlik, astronomik uzunluq və astronomik azimutun təyin edilməsi metodları. Laplas azimutları, onların təyinatları və dəqiqliyi. Astronomik təyinetmələrdə səhvlərin mənbəyi və onların təsirinin zəiflədilməsi metodları. Geodezik astronomiyada tətbiq olunan vaxt və koordinat sistemləri. Qütbün hərəkətinin öyrənilməsi və müşahidələri xidməti. Astronomik müsahidələrin yerin orta qütbünə gətirilməsi məsələləri. Quruda və dənizdə ağırlıq qüvvəsinin mütləq və nisbi təyin edilməsi metodları və onların nəticələri haqqinda anlayışlar. Dayaq qravimetriya şəbəkəsinin qurulmasının sxemi və proqramı, ölçmə nəticələrinin dəqiqliyi. Geofizika məsələlərinin həllində geodeziya və qravimetrik məlumatların rolu. Dayaq Geodeziya şəbəkələrində müasir bucaqölçmə metodları. Bucaq ölçmələri nəticələrinin dəqiqliyi və səhv mənbələri. Azimutal təyinetmələrə və
4 bucaqölçmə nəticələrinə yandan refraksiyanın təsirinin zəiflədilməsi yolları və metodları. Geodeziya şəbəkələrində xətti ölçmə metodları. Uzunluq etalonları, müasir işıq və radioməsafəölçənlər, onların təsnifatı. Ölçmələr metodikası. Radio və işıq məsafəölçənlərində səhv mənbələri. Onların təsirinin azaldılması. Geodeziya ölçmələri zamanı işığın interferensiyasından istifadə. Su hövzələrində geodeziya işləri, onların təyinatı, texniki vasitələri və metodları. 6. Kosmik geodeziyanın metodları Geodezik məqsədlərlə istifadə olunan Yerin Süni Peykləri (YSP). YSP orbiti nəzəriyyəsinin elementləri. Peyk geodeziyasında vaxt və koordinat sistemləri. Yerin süni peyklərinin fotoqrafik müşahidə üsulları. Peyk məsafəölçmə sistemləri. YSP-lərin radiotexniki müşahidə metodları. Peyk radioyüksəklik ölçmələri.
Yüksəkdəqiqlikli nivelirləmənin əsas elmi vəzifələri. Nivelir şəbəkəsinin qurulmasının proqram və sxemi. Yüksəkdəqiqlikli nivelirləmə gedişlərinin qravimetrik təminatı. Nivelirləmə üsulları və alətləri. Nivelirləmədə xəta mənbələri və onların təsirinə qarşı mübarizə üsulları. Dağlıq, şəhər və sənaye obyektləri rayonunda yüksək dəqiqlikli nivelirləmə işlərinin xüsusiyyətləri. Nivelirləmənin dəqiqliyinin qiymətləndirilməsi üsulları. Triqonometrik nivelirləmə yüksəklik geodeziya şəbəkəsinin yaradılması üsulu kimi. Triqonometrik nivelirləmədə səhv mənbələri. Yer planetinin refreksiyası və onun təsirinin zəiflədilməsi üsulları. 8. Tətbiqi geodeziya üsulları Mühəndisi geodeziya işlərinin xüsusiyyətləri və onların əsas növləri. Ərazidə tikilinin yerinin seçilməsinə qoyulan tələblər. Xətti və sahəvi tikinti üçün mühəndisi geodezik axtarışlar. Tikili ərazilərin geodezik planalma metodları. Yeraltı kommunikasiyaların planalınması. Bölgü işləri nəzəriyyəsi. Tikinti konstruksiyasının və texnoloji avadanlıqların quraşdırılması və layihə vəziyyətinə gətirilməsi. İcraedilmə planalmaları.
5 Sürüşmə, bünövrənin çökməsi və mühəndis qurğuların deformasiyası üzrə geodezik müşahidələr. Mühəndis-tikinti işlərində fotoqrammetrik metodlar. Mühəndis-geodezik dayaq şəbəkəsi. Xüsusi trianqulyasiya. Şəbəkələrin tipik sxemləri. Şəbəkələrin layihələrinin dəqiqliyinin qiymətləndirilməsi. Tarazlaşdırma xüsusiyyətləri. Tikinti toru, onların yaradılması, tarazlaşdırılması və dəqiqliyinin qiymətləndirilməsi metodları. Dəqiq mikrotrianqulyasiya. Yüksəklik şəbəkələri. Nəşriyyat, hidrotexniki, mülkü və sənaye qurğularının tikintisində geodeziya işləri. Yüksək dəqiqlikli qurğuların tikintisi və istismarı zamanı yerinə yetirilən yüksəklik mühəndis-geodeziya işləri.
Su hövzəsinin topoqrafik planalmasının məqsəd və üsulları. Məhəllin böyük miqyaslı topoqrafik planalmasının təyinatı, xəritə və planların dəqiqliyi. Böyük miqyaslı topoqrafik planalmanın plan və yüksəklik planalma əsaslarının yaradılmasının alət və üsulları. Relyefin kəsmə yüksəkliyi və xəritənin miqyasının seçilməsi. Böyük miqyaslı topoqrafik planalmanın müasir metodları. Yerüstü planalmanın avtomatlaşdırılmasının üsul və cihazları. Relyefin rəqəm modeli. Məlumatlar bankı. 10. Geodeziya ölçmələrinin riyazi hesablanması metodları Ölçmə səhvləri nəzəriyyəsinin əsas anlayış və postulatları. Ölçmələrin sistematik və təsadüfi səhvləri. Bərabər və qeyri-bərabər dəqiqlikli ölçmələr. Ölçmə çəkisi anlayışı. Ölçülmüş kəmiyyətlər funksiyası haqqında anlayış və onun dəqiqliyinin qiymətləndirilməsi. Bir-birindən asılı və asılı olmayan ölçmələr. Dispersion və korrelyasion təhlil üsulları haqqında anlayışlar. Ölçmələrin işlənməsi və təhlilinin ehtimalı- statistik üsulları. Təsadüfi funksiyalar nəzəriyyəsi haqqında anlayış və onun ölçmələrin hesablanmasına tətbiqi. Ən kiçik kvadratlar metodu. Həndəsi şərtlərlə əlaqəli olan ölçmələrin tarazlaşdırılması. Tarazlaşdırmanın parametrik üsulu. Asılı ölçmələr üçün ən kiçik
6 kvadratlar metodu. Tarazlaşdırılmış kəmiyyətlər funksiyalarının dəqiqliyinin qiymətləndirilməsi metodları. Böyük ölçülü xətti cəbri tənliklər sisteminin həlli metodları. Plan geodeziya şəbəkələrinin tarazlaşdırılması metodları. Astronomik geodeziya şəbəkəsinin tarazlaşdırılması metodları. Nivelir şəbəkələrinin tarazlaşdırılması.
Topoqrafiya-geodeziya müəssisələrinin istehsalat-təşkilat strukturu. Topoqrafiya-geodeziya işlərinin idarə edilməsi və planlaşdırılmasının xüsusiyyətləri və metodları. Topoqrafiya–geodeziya işlərinin planlaşdırılmasında riyazi proqramlaşdırılmanın rolu. Əməyin elmi təşkili məsələləri. Topoqrafiya- geodeziya işlərinin yerinə yetirilməsi zamanı təhlükəsizlik texnikası, əməyin mühafizəsi və iqtisadi məsələlər.
1.
Абалакин В.К., Краснорылов И.И., Плахов Ю.В. Геодезическая астрономия и астрометрия. Справочное пособие -М.: Картгеоцентр – Геодеиздат, 1996 , 435 с. 2.
Варанов В.Н., Бойко Е.Г., Краснорылов И.И. и др. Космическая геодезия м.: 1996, 144с 3.
Картгеоцентр – Геодеиздат, 2002 , 144 с. 4.
Болъшаков В.Д., Деймлих Ф., Василъев В. П., Голубев А.Н. Радиогеофизические и электрооптические измерения – М., Недра, 1985. 5.
производством – М., Недра, 1986. 6.
Qocamanov M.H., Bağmanov Z.A. Geodeziya ölçmələrinin riyazi hesablanması. Ali məktəblər üçün dərslik. - Bakı: - BDU nəşriyyatı, 2000, 176 s. 7.
Bakı: - BDU nəşriyyatı, 2014, 276 s. 8.
9.
Левчук Г.П,, Новак В.Б., Конусов В.К. Прикладная геодезия – М.: Недра, 1981. 7 10. Маркузе Ю.М., Бойко Е. Ф., Голубев В.В. Геодезия.Справочное пособие-М.: Роскартографя, 1994,432 с. 11.
Огородова Л.В. Высшая геодезия. Теоретичеслфя геодезия. Учебник для вузов- М.: Геодезкартиздат,2006, 386 с. 12.
Огородова Л.В., Тимбирев Б.П., Юзефовия А.П. Гравиметрия – М.: Недра, 1978,323с 13.
Пеллинен Л.П. Высшая геодезия. М.: Недра,1978, 264с 14.
2504.01 - “Geodeziya”ixtisası üzrə doktoranturaya qəbul imtahanının sualları 1. Geodeziyanın tarixi inkişaf yolu, predmeti və əsas elmi vəzifələri 2. Geodeziya metodlarının Yerin bir planet kimi öyrənilməsində rolu 3. Rus və Azərbaycan alimlərinin geodeziya elminin və təcrübəsinin inkişafinda rolu 4. Yerin forması haqqında əsas anlayışlar və onun öyrənilmə metodları 5. Qravitasiya sahəsinin öyrənilmə metodları 6. Molodenski nəzəriyyəsi haqqında anlayış 7. Normal yer modeli, ümumi yer ellipsoidi 8. Ağırlıq qüvvəsi istiqamətinin meyl etməsi 9. Yüksəklik sistemləri 10. Yüksəklik anomaliyası 11. Astronomik və astronomik-qravimetrik nivelirləmə 12. Fundamental geodezik sabitlər, onların təyin edilmə və dəqiqləşdirilmə metodları 13. Yerin forması və xarici qravitasiya sahəsi haqqında müasir məlumatlar 14. Astronomogeodezik, qravimetrik, peyk müşahidələri uzunbazisli radiointerferometriya və işıq lokasiyası metodlari 15. Yer qabığınin lokal hərəkətlərinin öyrənilməsində geodeziya metodları 16. Koordinat sistemləri. Referens-ellipsoidin ölçülərinin təyini 17.Geodeziya koordinat sisteminin cəhətləndirilməsi. Başlanğıc geodezik məlumatlar. 18. Geodeziyada reduksiya probleminin mahiyyəti 19. Bucaq və xətti ölçmələrin hesablanmasında ağırlıq qüvvəsinin meyletməsi və yüksəklik anomaliyasının nəzərə alınması 20. Reduksiya probleminin həllində astronomik təyinetmələrin və qravimetrik planalmaların rolu 21. Ellipsoid səthində geodezik məsələlərin həlli 22. İstinad geodeziya və qravimetriya şəbəkələri 23. Geodeziyada tetbiq olunan yer ellipsoidindən müstəviyə keçid proyeksiyaları. 24. İstinad geodeziya şəbəkələrinin yaradılmasının əsas metodları 25. Dövlət geodeziya şəbəkəsinin qurulmasının proqram və sxemi, onun elmi- texniki əsaslandırılması. 26. Geodeziya şəbəkələrinin dəqiqliyinin qiymətləndirilməsi 8 27. Astronomik enlik, astronomik uzunluq və astronomik azimutun təyin edilməsi metodları 28. Laplas azimutları, onların təyini və dəqiqliyi 29. Geodezik astronomiyada tətbiq olunan vaxt və koordinat sistemləri 30. Qütbün hərəkətinin öyrənilməsi və müşahidələri xidməti 31. Quruda və dənizdə ağırlıq qüvvəsinin mütləq və nisbi təyin edilməsi metodları 32. Geodeziya və geofizika məsələlərin həllində məlumatlarin rolu 33. Dövlət Geodeziya şəbəkələrində müasir bucaq ölçmə metodları 34. Bucaq ölçmələri nəticələrinin dəqiqliyi və səhv mənbələri 35. Azimutal təyin etmələrə və bucaqölçmə nəticələrinə horizantal refraksiyanın təsirinin zəiflədilməsi yolları 36. Geodeziya şəbəkələrində xətti ölçmə metodları 37. Müasir işıq və radioməsafəölçənlər 38. Radio və işıq məsafəölçənlərində səhv mənbələri 39. Su hövzələrində geodeziya işləri, onların təyinatı, texniki vasitələri və metodları 40. Geodezik məqsədlərlə istifadə olunan Yerin Süni Peykləri (YSP). YSP orbiti nəzəriyyəsinin elementləri 41. Peyk geodeziyasında vaxt və koordinat sistemləri 42. Peyk məsafəölçmə sistemləri 43. YSP- lərin radiotexniki müşahidə metodları 44. Peyk radioyüksəklik ölçmələri 45. Yüksəkdəqiqlikli nivelirləmənin əsas elmi vəzifələri 46. Nivelir şəbəkəsinin qurulmasının proqram və sxemi 47. Yüksəkdəqiqlikli nivelir gedişlərinin qravimetrik təminatı 48. Nivelirləmə üsulları və alətləri 49. Nivelirləmədə səhv mənbələri və onların təsirinə qarşı mübarizə üsulları 50. Dağlıq, şəhər və sənaye obyektləri rayonunda yüksək dəqiqlikli nivelirləmə işlərinin xüsusiyyətləri 51. Nivelirləmənin dəqiqliyinin qiymətləndirilməsi üsulları 52. Triqonometrik nivelirləmə yüksəklik geodeziya şəbəkəsinin yaradılması üsulu kimi 53. Triqonometrik nivelirləmədə səhv mənbələri 54. Yer planetinin refraksiyası və onun təsirinin zəiflədilməsi üsulları 55. Mühəndisi geodeziya işlərinin xüsusiyyətləri və onların əsas növləri 56. Ərazidə tikilinin yerinin seçilməsinə qoyulan tələblər 57. Xətti və sahəvi tikinti üçün mühəndisi geodezik axtarışlar 58. Tikili ərazilərin geodezik planalma metodları 59. Yeraltı kommunikasiyaların planalınması 60. Bölmə işlərinin nəzəriyyəsi 61. Tikinti konstruksiyasının və texnoloji avadanlıqların quraşdırılması və layihə vəziyyətinə gətirilməsi 62. İcraedilmə planalmaları 63. Sürüşmə, bünövrənin çökməsi və mühəndis qurğuların deformasiyası üzrə geodezik müşahidələr 64. Mühəndis-tikinti işlərində fotoqrammetrik metodlar. 9 65. Mühəndisi geodeziya istinad şəbəkəsi. Xüsusi trianqulyasiya. Şəbəkələrin tipik sxemləri 66. Şəbəkə layihələrinin dəqiqliyinin qiymətləndirilməsi 67. Tikinti toru, onların yaradılması, tarazlaşdırılması və dəqiqliyinin qiymətləndirilməsi metodları 68. Nəqliyyat hidrotexniki, mülkü və sənaye obyektlərinin tikintisində geodeziya işləri
69. Yüksək dəqiqlikli qurğuların tikintisi və istismarı zamanı yerinə yetirilən yüksəklik mühəndis-geodeziya işləri 70. Böyük miqyaslı topoqrafik planalmalar üçün geodeziya əsaslarının yaradılması 71. Su hövzəsinin topoqrafik planalmasının məqsəd və üsulları. 72. Məhəllin böyük miqyaslı topoqrafik planının təyinatı 73. Plan və yüksəklik planalma əsaslarının yaradılmasının alət və üsulları 74. Relyef kəsiminin və xəritənin miqyasının seçilməsi 75. Böyük miqyaslı topoqrafik planalmanın müasir metodları 76.Yerüstü planalmanın avtomatlaşdırılmasının üsul və cihazları 77. Relyefin rəqəm modeli 78. Məlumatlar bankı 79. Ölçmələr səhvləri nəzəriyyəsinin əsas anlayış və postulatları 80. Ölçmələrin sistematik və təsadüfi səhvləri 81. Bərabər və qeyri-bərabər dəqiqlikli ölçmələr 82. Ölçmə çəkisi anlayışı 83. Ölçülmüş kəmiyyətlər funksiyası haqqında anlayış və onun dəqiqliyinin qiymətləndirilməsi 84. Bir-birindən asılı və asılı olmayan ölçmələr 85. Dispersion və korrelyasion təhlil üsulları 86. Ölçmələrin kameral işlənməsi və təhlilinin ehtimalstatistik üsulları 87. Təsadüfi funksiyalar nəzəriyyəsi haqqında anlayış və onun ölçmələrin hesablanmasına tətbiqi 88. Ən kiçik kvadratlar metodu 89. Həndəsi şərtlərlə əlaqəli olan ölçmələrin tarazlaşdırılması 90. Tarazlaşdırmanın parametrik üsulu 91.Tarazlaşdırılmış kəmiyyətlər funksiyalarının dəqiqliyinin qiymətləndirilməsi 92. Plan geodeziya şəbəkələrinin tarazlaşdırılması metodları 93. Nivelir şəbəkələrinin tarazlaşdırılması 94. Topoqrafiya-geodeziya müəssisələrinin istehsalat-təşkilat strukturu 95. Topoqrafiya-geodeziya işlərinin idarə edilməsi və planlaşdırılma xüsusiyyətləri və metodları 96. Topoqrafiya –geodeziya işlərinin planlaşdırılmasında riyazi proqramlaşdırlmanın rolu 97. Əməyin elmi təşkili məsələləri 98. Topoqrafiya-geodeziya işlərinin yerinə yetirilməsi zamanı təhlükəsizlik texnikası 99. Əməyin mühafizəsi 100. Topoqrafiya-geodeziya işlərinin yerinə yetrilməsi zamanı iqtisadi məsələlər
Yüklə 221,43 Kb. Dostları ilə paylaş:
|