№2. 2017 ELMİ - PRAKTİKİ JURNAL.
2014-
cü ildən nəşr olunur.
QEYDİYYAT
№ 3870
Baş redaktor
tex. üzrə f.d.
Qarayev A.N.
-AzİMETİ
Baş redaktorun müavini
tex. üzrə f.d.
Yusifov N.R.
-AzİMETİ
Məsul katib
iqt. üzrə f.d.
Şirinova N.S.
-AzİMETİ
Redaksiya heyəti
t.e.d., prof.
Seyfullayev X.Q.
-AzİMETİ
mem.dok.
Abdullayeva N.C.
-AzMİU
m.d.,prof.
Əbdülrəhimov R.H.
-AzMİU
t.e.d.,prof.
Hacıyev M.Ə.
-AzMİU
m.d.,prof.
Nağıyev N.H.
-AzMİU
tex. üzrə f.d.
Eminov Y.M.
-AzİMETİ
tex. üzrə f.d.
Əmrahov A.T.
-AzİMETİ
tex. üzrə f.d.
Həbibov F.H.
- AzİMETİ
iqt. üzrə f.d.
Nuriyev E.S.
-AzİMETİ
tex. üzrə f.d.
Poluxov İ.X.
- FHN
tex. üzrə f.d.
Rzayev R.A.
- AzİMETİ
Təsisçi :
AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASI
DÖVLƏT ŞƏHƏRSALMA
VƏ
ARXİTEKTURA KOMİTƏSİ
AZƏRBAYCAN
İNŞAAT VƏ MEMARLIQ
ЕLMİ-ТƏDQİQAT İNSTİTUTU
Hüquqi ünvanı :
Az 0014, Bakı ş.
M.Füzuli küç. 65
Əlaqə telefonları:
(012) 596 37 28, 596 37 60
E-mail:
elmikatib@azimeti.az
azimeti_elmikatib@mail.ru
Kompüter dizaynı:
Mehtiyeva N.Q.
M Ü N D Ə R İ C A T
Seyfullayev X.Q. Dəmir - beton elementlərin möhkəmliyə
görə həddi-hallara hesablamalarında həddi-
halların seçilməsi haqqında.................................
2
Zeynalov L.M., Poluxov İ.X., Əsədov E.Z.,
Rzayev R.A., Əsədov S.B., Əmrahov A.T.
Seysmik nöqteyi-nəzərdən çox mərtəbəli
binaların hündürlüyünün (mərtəbələrin sayının)
təyini haqqında....................................................
15
Əsədov E.Z. Qeyri - xətti deformasiya modeli əsasında
birtərəfli stekloplastik artırma ilə gücləndirilmiş
dəmir-beton elementlərin hesablanması..............
21
Sultanov N.A. Karbolifli bantla gücləndirilmiş konstruksiya
elementlərinin
hesablanmasında
mexaniki
xassələrin dəyişməsinin nəzərə alınması.............
27
Qasımova V.Z. İçəri şəhər məscidlərinin qorunma və bərpa
məsələləri................................................................
35
Məmmədov N.Y. Azərbaycan respublikasinin yeni
şəhərlərinin inkişaf məsələləri.............................
42
2
АZƏRBAYCANDA İNŞAAT və MEMARLIQ
№2. 2017
UOT 620.172.242.001.57
DƏMİR-BETON ELEMENTLƏRİN MÖHKƏMLİYƏ GÖRƏ HƏDDİ-HALLARA
HESABLAMALARINDA HƏDDİ-HALLARIN SEÇİLMƏSİ HAQQINDA
t.e.d., prof. X.Q.Seyfullayev Azərbaycan İnşaat və Memarlıq Elmi-Tədqiqat İnstitutu
О ВЫБОРЕ ПРЕДЕЛЬНЫХ СОСТОЯНИЙ ПРИ РАСЧЕТЕ ПРОЧНОСТИ
ЖЕЛЕЗОБЕТОННЫХ ЭЛЕМЕНТОВ ПО ПРЕДЕЛЬНЫМ СОСТОЯНИЯМ
д.т.н., проф. Х.К.Сейфуллаев Азербайджанский НИИ Строительства и Архитектуры
ABOUT THE CHOICE OF LIMIT STATES IN CALCULATION OF THE STRENGTH OF
REINFORCED CONCRETE ELEMENTS ON THE LIMIT STATES
doctor of tech. science Kh.K.Seifullayev Azerbaijan Research Institute of Construction and Architecture
Xülasə: Məqalədə Fransız BAEL-83 və AzDTN 2.16-1 normativ sənədlərində dəmir-beton
elementlərin dartılmada, əyilmədə və sıxılmada möhkəmliyə görə həddi-halların beton və armaturun hal
diaqramları ilə əlaqələndirilməsi nəticəsində təhlili və ədədi misallardakı hesablamalar arasında
uyğunsuzluqlar verilmişdir. Bu uyğunsuzluqlar ilk növbədə həddi-halların materialların hal
diaqramlarından və dəmir-beton elementlərdə müstəvi kəsiklər fərziyyəsindən istifadə olunması və ya
olunmaması ilə bağlıdır.
İki normativ sənəddə AzDTN 2.16-1 və BAEL-83 qəbul olunmuş həddi-halların uzlaşmamasının
tədqiqi əsasında AzDTN 2.16-1 normativ sənədin yenidən işlənməsi nəticəsi əldə olunmuşdur.
Açar sözlər: həddi-hallar, möhkəmlik, hal diaqramları, beton, armatur, normativ sənədlər, müstəvi
kəsiklər fərziyyəsi.
Аннотация: В статье проведен подробный анализ предельных состояний по прочности
железобетонных элементов при растяжении, изгибе и сжатии с учетом диаграмм состояний
бетона и арматуры по французской BAEL-83 и республиканской АзDTN 2.16-1 нормам, найдены
несоответствия в полученных результатах расчетов по этим нормам. Эта нестыковка прежде всего
относится к выбору предельных состояний по прочности, связанных с использованием или
неиспользованием диаграмм состояния бетона и арматуры и закона плоских сечений
железобетонных элементов.
На основании исследования предельных состояний по прочности принятых в двух выше
указанных нормативных АзDTN 2.16-1 и BAEL-83 документах по железобетону о нестыковке их
результатов сделан вывод о необходимости переработки нормы АзDTN 2.16-1 в соответствии с
еврокодами.
Ключевые слова: предельные состояния, прочность, диаграммы состояния, бетон, арматура,
нормативные документы, закон плоских сечений.
Summary: The article gives a detailed analysis of the limiting states on the strength of reinforced
concrete elements under tension, bending and compression based on charts of concrete and reinforcement
by states of the French BAEL-83 and the Republican AzDTN 2.16-1 standards, found discrepancies in the
result of the calculation of these norms. This discrepancy primarily refers to the choice of the limiting
states on the strength associated with the use or non-use of charts of the state of concrete and
reinforcement and the law of plane sections of reinforced concrete elements.
On the basis of the study of the limiting states on the strength taken in the two above-
mentioned normative AzDTN 2.16-1 and BAEL-83 reinforced concrete documents on the
inconsistency of their results, it was concluded that the norm of AzDTN 2.16 -1 should be processed
in accordance with the Eurocodes.
Key words: limit states, strength, state charts, concrete, reinforcement, regulations, the law of
plane sections.
AzDTN 2.16-1 “Beton və dəmir-beton konstruksiyalar. Layihələndirilmə normaları”
Rusiyanın aktuallaşdırılmış normativ sənədi СНиП 52-01-2003 “Бетонные и железобетонные
конструкции. Основные положения” əsasında hazırlanmış və 24.04.2015-ci il tarixdən
Azərbaycan Respublikası ərazisində qüvvəyə mindirilmişdir [1].
Rus alimləri [2] işində aktuallaşdırılmış СНиП 52-01-2003 normativ sənədin Avrokodlarla
uzlaşmadığını və onun yenidən işlənməsini təklif edirlər. Ona görə də, bu işdə AzDTN 2.16-1