Baki universitetiNİn xəBƏRLƏRİ №4 Humanitar elml



Yüklə 59,67 Kb.
Pdf görüntüsü
tarix21.06.2018
ölçüsü59,67 Kb.
#50157


 

117 


BAKI UNİVERSİTETİNİN XƏBƏRLƏRİ 

№4    

 

Humanitar elml

ər seriyası 

 

 

2013 

 

 

 

 

UOT 94(479.24)  

 

AZƏRBAYCAN-BÖYÜK BRİTANİYA ƏMƏKDAŞLIĞINDA MƏDƏNİ 

ƏLAQƏLƏRİN İSTİQAMƏTLƏRİ 

(1994-2004-cü ill

ər) 

 

E.A.QASIMOV  

Az

ərbaycan Dillər Universiteti 

90qasimov@mail.ru 

 

Müst

əqillikdən sonra Azərbaycan  Respublikası  Böyük  Britaniya  ilə  birbaşa  mədəni 

sah

ədə əlaqələr qurmuşdur. Mədəni əməkdaşlığın əsas formaları və əlaqələrin həyata keçiril-

m

əsində  iştirak  edən orqanlar  müəyyənləşdirilmişdir. Mədəni  əlaqələrin  formalaşmasında 

Az

ərbaycan  Respublikası  Gənclər,  İdman  və  Turizm Nazirliyi, Azərbaycan  Respublikasının 

Lon

dondakı səfirliyi, Azərbaycan icması və b. orqanlar yaxından iştirak etmişdir. Əlaqələrin 

əsas formaları isə incəsənət kollektivlərinin qarşılıqlı səfərləri, mədəniyyət günlərinin keçiril-

m

əsi və s. olmuşdur. 

 

Açar sözl

ər: incəsənət, Böyük Britaniya, müqavilə, xarici siyasət, mədəniyyət 

 

Az

ərbaycan dövlət müstəqilliyini elan etdikdən sonra beynəlxalq fəaliy-



y

ət sahəsində tamamilə yeni şərait yaratdı. Azərbaycan Respublikası Qərbi Av-

ropa dövl

ətləri ilə mədəni əlaqələr sahəsində əməkdaşlığının qurulması istiqa-

m

ətində  müəyyən tədbirlər həyata  keçirdi.  Əməkdaşlıqda  dünyanın  mədəni 



m

ərkəzlərindən biri olan Böyük Britaniya  mühüm yer tuturdu.  

Böyük Britaniya 1991-

ci il dekabrın 31-də Azərbaycan Respublikasının 

dövl

ət müstəqilliyini  tanıdı,  1992-ci  il  martın  11-də  diplomatik münasibətlər 



yaradan bu Q

ərbi Avropa dövləti, 1993-cü  ilin sentyabr ayında Azərbaycanda 

s

əfirliyini açdı [1]. 



Az

ərbaycan  Respublikasının  Prezidenti  Heydər  Əliyevin  1994-cü ildə 

Böyük Britaniyaya r

əsmi səfərindən sonra Azərbaycan Respublikası ilə Böyük 

Britaniya arasında elmi-texniki, mədəniyyət, təhsil sahələrində əməkdaşlıq baş-

landı.  


Heyd

ər Əliyev 1994-cü il fevralın 23-də Azərbaycan Respublikası höku-

m

əti ilə  Böyük Britaniya və  Şimali  İrlandiya  Birləşmiş  Krallığı  hökumətləri 



ara

sında elm, təhsil və mədəniyyət sahələrində əməkdaşlıq haqqında 16 maddə-

d

ən ibarət sazişi imzaladı [2].  




 

118 


M

ədəni  əlaqələrin  formalaşmasında  Azərbaycan  Respublikasının  Lon-

don

dakı səfirliyi də yaxından iştirak etmişdir. Azərbaycanın Böyük Britaniya-



dakı  səfirliyinin və  Azərbaycan  icmasının  birgə  səyi nəticəsində  Londonda 

«Az


ərbaycan» qəzetinin ilk nömrəsi 1994-cü ilin may ayında çapdan çıxdı [7]. 

Bu Az


ərbaycan həqiqətlərinin çatdırılmasında böyük töhfə verdi.  

Böyük Britaniya il

ə mədəni əlaqələrin genişlənməsində Azərbaycan Res-

pub


likası Gənclər, İdman və Turizm Nazirliyi də iştirak etmişdir. Azərbaycan 

Res


publikası Gənclər, İdman və Turizm Nazirliyinin fəaliyyətinin əsas istiqa-

m

ətlərindən biri də gənclər  arasında və idman sahələrində beynəlxalq əlaqələ-



rin qurul

ması idi. Bu, Azərbaycan həqiqətlərinin dünya ictimaiyyətinə çatdırıl-

ma

sına,  Azərbaycan gənclərinin Qərb ölkələrinin plüralizm və  demokratiya 



t

əcrübəsi ilə müntəzəm tanış edilməsinə Azərbaycan idmançılarının, mütəxəs-

sisl

ərinin, idman xadimlərinin beynəlxalq yarışlarda və digər tədbirlərdə iştira-



kına  şərait yaradılmasına,  əməkdaşlıq  əlaqələrinin  genişləndirilməsinə  xeyli 

köm


ək edir. 

Az

ərbaycan Respublikasının Gənclər və İdman naziri Ə.Qarayev 1998-ci 



il 16-17 aprel tarixd

ə «Keçmiş Sovet İttifaqında demokratik quruculuğun inki-

şafı» mövzusunda London konfliktlər və dövlət quruculuğu informasiya şəbə-

k

əsinin (LİNKS) keçirdiyi tədbirdə iştirak etdi [3]. O, konfransda «Azərbaycan 



demokratiyanın inkişafı yolları» mövzusunda məruzə ilə çıxış etdi. Məruzənin 

giriş hissəsi, Azərbaycan dövlətçiliyinin tarixinə və bu günkü vəziyyətinə həsr 

olunmuşdu.  Nazirin  çıxışında  həmçinin  geniş  surətdə  Ermənistanın  Azərbay-

cana t


əcavüzü əks etdirildi. Bunun nəticəsi olaraq insani, maddi və mənəvi və 

s. itkil


ər göstərildi. 

Böyük Britaniyada keçiril

ən müxtəlif tədbirlərdə gənclərin və idmançıla-

rın  iştirakına  ayrıca  diqqət  yetirilmişdir.  Belə  ki, 1999-cu  ilin  may  ayında 

Avropa  Şurasının  “Astion  D”  proqramı  çərçivəsində, Azərbaycan Gənclər 

T

əşkilatları Milli  Şurası  və  Böyük Britaniyanın  Xristian  Gənclər Təşkilatının 



birg

ə  “Avropaya Körpü” layihəsində  Böyük  Britaniyanın  Uels  əyalətində 

g

ənclər işinə dair 5 azərbaycanlı gənc təcrübə mübadiləsi keçdi [6]. 



2001-ci ild

ə Böyük Britaniya idmançıları Azərbaycanda keçirilən Novruz 

bayramına, Qurtuluş gününə, general Həzi Aslanovun xatirəsinə, konstitusiya 

günün


ə, Beynəlxalq Bakı Federasiyasının prezidenti Ə.Çokdrinin şərəfinə həsr 

olunmuş turnirlərdə iştirak etdilər [4]. 

İki  ölkə  arasında  turizm  sahəsində  əlaqələri inkişaf  etdirmək məqsədilə 

Az

ərbaycanın Londondakı səfiri R.İbrahimov 2004-cü il oktyabr ayının 14-də 



Böyük  Britaniyanın  Turizm  üzrə  Təşkilatının  (BTT)  xarici  əməliyyatlarının 

müdiri Roçer Conson il

ə görüşdü. Görüş zamanı səfir 2004-cü il noyabr ayının 

8-11-d


ə Londonda keçirilən Dünya Turizm Sərgisində Azərbaycan Respublika-

sının  iştirakını  təsdiqlədi. Sərgi  zamanı  BTT-nın  sədri və  Azərbaycan nüma-

y

əndələri arasında görüşün təşkil edilməsini xahiş etdi. R.Conson bu məsələni 



BTT-d

ə araşdırıb əlavə məlumatı səfirliyə təqdim edəcəyini əmin etdi [5]. 




 

119 


Daha sonra Az

ərbaycan və  Britaniya  arasında  turizm  inkişafına  diqqət 

yetirilm

əsini  vurğuladı  və  BTT-nın  bu  məsələlərdə  təcrübəsini nəzərə  alaraq, 

t

əşkilat tərəfindən kömək və məsləhət verilməsini xahiş etdi. R.Conson Azər-



baycan v

ə Britaniya turizm əlaqələrinin genişləndirilməsini dəstəklədi. Birbaşa 

uçuşlarını,  turizmin  xüsusi  sahələrinin  inkişaf  edilməsini zərurətini bildirdi və 

xarici m


ətbuatda Azərbaycanın daha çox işıqlandırılmasını təklif etdi. R.Conson 

beyn


əlxalq müxbirlərin Azərbaycana səyahət etməsini məqsədəuyğun saydı. 

M

ədəni  əlaqələrin  əsas formalarından biri də  incəsənət kollektivlərinin 



qarşılıqlı  qastrol  səfərləri, mədəniyyət günlərinin keçirilməsi  və  xeyriyyə 

t

əşkilatlarının fəaliyyəti olmuşdur. 



1999-cu il 11-19 oktyabr tarixd

ə Azərbaycanda Böyük Britaniya həftəsi 

keçirildi. Britaniya Şurasının Bakıdakı nümayəndəliyi ilə keçirilən görüşlərdə 

h

əmin həftəlik çərçivəsində idman tədbirlərinin də keçirilməsi planlaşdırıldı. 7-



11 yaşlı uşaqlarla məşğul olan, futbol, otüstü xokkey və tennis üzrə məşqçilər 

üçün n


əzərdə  tutulan seminarda 25 nəfər məşqçi-müəllim  iştirak  etdi.  Semi-

narda istifad

ə  olunan və  İngiltərədən gətirilmiş  digər idman ləvazimatları 

m

əşqçilərə hədiyyə edildi. Seminarı İngiltərədən gəlmiş məşqçilər Qari Nil və 



Karol Hauman keçirdil

ər. 


B

öyük Britaniyanın “Samaritan`s Purse” xeyriyyə təşkilatının təşəbbüsü 

il

ə  Azərbaycanda məskunlaşan  qaçqın,  köçkün  və  kimsəsiz ailələrdən olan 



uşaqların  sevincinə  şərik olmaq məqsədilə  2000-ci  ilin  iyun  ayında  müvafiq 

proqram 


əsasında İngiltərənin tanınmış futbol klublarının veteranları Sumqayıt, 

Bakı,  Sabirabad  və  Göyçay  rayonlarında  futbol  məşqləri,  oyunları  keçirdilər. 

Bu proqramın əsas məqsədi adı çəkilən uşaqlara “Yeni il” hədiyyələrin gətiril-

m

əsi idi. Sentyabr, oktyabr aylarında həmin təşkilat vasitəsilə İngiltərənin ATN 



teleşirkətinin nümayəndələri Azərbaycanda  oldu.  Sumqayıt,  Sabirabad,  Saatlı 

v

ə Bakı şəhərində məskunlaşmış qaçqın, köçkün və kimsəsiz uşaqlar və Azər-



baycan haqqında veriliş hazırlayıb İngiltərə televiziyası vasitəsi ilə yayıldı. 

2000-ci ild

ə Böyük Britaniyanın «Bullies Ballerinas» müasir caz rəqs an-

samblı üç gün bakılıların qonağı oldu. Rəşid Behbudov adına Mahnı Teatrında 

bu  ansamblın  çıxışlarını  tamaşaçılar  alqışlarla  qarşıladılar  [10].  1990-cı  ildən 

f

əaliyyətə başlayan ansambl Azərbaycana Böyük Britaniyanın Azərbaycandakı 



s

əfirliyinin təşəbbüsü ilə dəvət olunmuşdu. Konsertlər zamanı rəqs ansamblına 

Böyük Britaniyanın «Ernst and Young», «Consafe», «BP» və digər şirkətləri 

sponsorluq etdil

ər. Eyni zamanda ansambl Azərbaycan xoreoqrafiya məktəbi-

nin 40 şagirdi ilə 2 seminar keçirdi. 

Xarici ölk

ələrdə mövcud olan səfirliklərin mədəniyyət və təhsil şöbələri-

nin  funksiyalarını  həyata keçirən  Britaniya  Şurası  Azərbaycanda  uğurlu 

f

əaliyyətini davam etdirdi. Bu layihələrdən  biri  Böyük  Britaniyanın  tanınmış 



«Coldrush» qrupunun 2004-cü ild

ə  Bakıda  keçirilən konserti idi [9].  Heydər 

Əliyev adına sarayda keçirilmiş konsert tamaşaçılar tərəfindən böyük rəğbətlə 

qarşılandı. 




 

120 


2000-ci ild

ə  Azərbaycan  Xalçası  və  Xalq Təbabəti Sənəti Dövlət mu-

zeyinin direktoru R.Tağıyeva Böyük Britaniyada keçirilmiş konfransda, Musiqi 

M

ədəniyyəti Dövlət Muzeyinin direktoru A.Bayramova Edinburqda sim-



poziumda oldu. 

M

ədəniyyət Nazirliyi və Böyük Britaniyanın Azərbaycandakı səfirliyinin 



m

ədəniyyət şöbəsi ilə birgə aparılan danışıqlar nəticəsində iyun ayının 19, 20, 

21-d

ə Londonun «Volkano» teatrı Bakıya qastrola gəldi. Kollektiv Azərbaycan 



Dövl

ət Musiqili Komediya teatrında U.Şekspirin sonetləri əsasında hazırlanmış 

tamaşa ilə çıxış etdi. 

2001-ci  ild

ə  Britaniya  Şurasında  keçirilmiş  mətbuat konfransda  çıxış 

ed

ən şuranın sədri xanım Marqaret Cek bildirdi ki, Azərbaycanın üç incəsənət 



nümay

əndəsi Böyük Britaniyanın incəsənət təşkilatlarının işində iştirak etmək 

üçün dörd h

əftəlik Britaniyaya səfər  edəcəklər. M.Cekin  sözlərinə  görə,  bu 

s

əfəri  Visiting  Arts  təşkil  edir.  Proqramın  əsas  məqsədi  incəsənət  sahəsində 



əlaqələrin genişləndirilməsidir [11].  

2001-ci ild

ə  Bakıda  uğurlu  konsert  verən  tanınmış  britaniyalı  pianoçu 

Deniel Qrinvud yenid

ən növbəti  konsertini 2002-ci ildə  ikisi  Bakıda,  biri  isə 

G

əncədə olmaqla keçirdi. Pianoçunu Aleksey Miltix, Dilarə Mehdiyeva, Soltan 



M

əmmədova və  Vaxtanq  İmanovdan  ibarət Azərbaycan  kvinteti  müşayiət 

edirdi. Bu, Deniel Qrinvudun Az

ərbaycana ikinci səfəri idi. Onun 2001-ci ildə 

Bakıda  verdiyi  konsertlər  böyük  uğurla  keçmişdi.  Britaniya  pianoçusunun 

konsertl


əri Britaniya Şurasının və Azərbaycan Mədəniyyət Nazirliyinin dəstəyi 

il

ə təşkil olunur. O, kamera və orqan musiqisi salonunda, Bakı Musiqi Akade-



mi

yasında və Gəncə Dram Teatrının səhnəsində çıxış etdi [12]. 

M

ədəni əməkdaşlığın qurulması və inkişaf etdirilməsinin tarixi əhəmiy-



y

əti var idi. Bu əlaqələr xalqların bir-birinə yaxınlaşmasına, qarşılıqlı anlaşma-

ya, h

əmin ölkələrin mədəniyyət sahəsində  nailiyyətlərinin təbliğində  mühüm 



rol oynamışdır. Eyni zamanda Azərbaycan haqqında obyektiv informasiyanın, 

z

əngin və  mədəni  tarixi  haqqında  məlumatların  yayılmasında  Ermənistanın 



h

ərbi təcavüzünün nəticələri və  respublikada  yaranmış  vəziyyət barədə 

t

əsəvvür formalaşdırmağa kömək etmişdir. 



 

ƏDƏBİYYAT

 

1.



 

Az

ərbaycan  Respublikasının  müstəqilliyini  tanıyan  və  onunla diplomatik  əlaqələr yaradan 



dövl

ətlərin siyahısı. Azərbaycan Respublikası Xarici İşlər Nazirliyinin cari arxivi. 1993-cü il. 

2.

 

Az



ərbaycan  Respublikası  hökuməti  ilə  Böyük  Britaniya  və  Şimali  İrlandiya  Birləşmiş 

Krallığı  hökuməti  arasında  təhsil, elm və  mədəniyyət sahələrində  əməkdaşlıq  haqqında 

saziş. Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyinin cari arxivi. 1994-cü il. 

3.

 



Az

ərbaycan Respublikası Gənclər, İdman və Turizm naziri cənab Ə.Qarayevin Londona 

s

əfərinin  yekunu  barədə  arayış.  Azərbaycan  Respublikası  Gənclər,  İdman  və  Turizm 



Nazirliyinin cari arxivi. 1998-ci il. 

4.

 



Az

ərbaycan Respublikası Gənclər, İdman və Turizm 2001-ci il üçün hesabatı. Nazirliyinin 

cari arxivi. 2001-ci il. 

5.

 



Az

ərbaycan  Respublikasının  Londondakı  səfiri  R.İbrahimovun  Böyük  Britaniyanın  Tu-

rizm üzr

ə Təşkilatının Xarici Əməliyyatlarının müdiri Roçer Conson ilə  söhbətinin yazısı 




 

121 


(2004-cü il 14 oktyabr). Az

ərbaycan Respublikası Gənclər, İdman və Turizm Nazirliyinin 

cari arxivi. 2004 -cü il.    

6.

 



Böyük Britaniya v

ə Azərbaycan arasında gənclərlə iş və idman sahəsində əlaqələr barədə 

arayış  (1998-2000-ci illər).  Azərbaycan  Respublikası  Gənclər,  İdman  və  Turizm Nazir-

liyinin cari arxivi. 2000-ci il. 

7.

 

Günün x



əbərləri. «Xalq» qəzeti, 1994, 10 iyun. 

8.

 



British Council növb

əti layihəsini təqdim etdi. «Respublika» qəzeti 2004, 10 oktyabr. 

9.

 

Ansamblın konserti başa çatdı. «Respublika» qəzeti, 2000, 5 dekabr. 



10.

 

Britaniya-Az



ərbaycan əlaqələri genişlənir. «Respublika qəzeti», 2001, 14 oktyabr. 

11.


 

Britaniyalı pianoçu Daniel Qrinvud Bakıya gələcək. «Azərbaycan» qəzeti, 2002, 30 oktyabr. 

 

СОТРУДНИЧЕСТВО МЕЖДУ АЗЕРБАЙДЖАНОМ И 

ВЕЛИКОБРИТАНИЕЙ В КУЛЬТУРНЫХ ОТНОШЕНИЯХ   

(1994-2004 

гг.) 

 

Э.A.КАСУМОВ  

 

РEЗЮМЕ 

 

После  обретения  независимости  Азербайджанская  Республика  установила  отно-



шения в культурной сфере с Великобританией. Были определены основные формы и ор-

ганы  для  реализации  отношений.  Министерство  Молодежи,  Спорт  и  Туризма  Азер-

байджанской  Республики,  посольство  Азербайджанской  Республики  в  Лондоне,  сооб-

щества Азербайджана и другие организации приняли активное  участие в формировании 

культурных связей. Основными формированиями отношений были двухсторонние визи-

ты творческих коллективов, дни культуры и другие. 



 

Kлючeвыe  cлoвa:  искусство,  Вeликoбритания,  соглашeниe,  внeшняя  пoлитика, 

культура 



 

COOPERATION BETWEEN AZERBAIJAN AND  

GREAT BRITAIN IN CULTURAL RELATIONS 

(1994-2004 years) 

 

E.A.GASIMOV 

 

SUMMARY 

 

Having gained independence, the Republic of Azerbaijan established relations with the 



United Kingdom in the sphere of cultural cooperation. There were many identified forms and 

bodies for the implementation of  these  relations.  Ministry of Youth, Sport and Tourism  of 

Azerbaijan Republic, Embassy of Azerbaijan Republic in London, Azerbaijan community and 

other organizations  take  active  parts  in the formation of cultural relations. These  relations 



manifest in the form of mutual visits of groups, days of culture etc. 

 

Key words: applied, Great Britain, agreement, foreign policy, culture 

      

Yüklə 59,67 Kb.

Dostları ilə paylaş:




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə