Valyuta risklərinin tənzimlənmə alətləri
Valyuta risklərinin tənzimlənməsi “Bank Respublika” ASC-də (Bank) diqqət
mərkəzində saxlanılır. Valyuta risklərinin Bankın məcmu kapitalına mümkün mənfi
təsirlərinin minimallaşdırılması məqsədi ilə müxtəlif alətlərdən istifadə olunur:
-
Valyuta mövqeynin tənzimlənməsi;
-
Valyuta SWAP-u;
-
Forward müqaviləsi;
-
Opsion müqaviləsi.
Valyuta mövqeyinin tənzimlənməsi
Valyuta mövqeyinin tənzimlənməsi açıq valyuta mövqeləri (AVM) üzrə limitlərin
requlyativ tələblər çərçivəsində idarə olunmasından ibarətdir. Bankın valyuta
mövqeyinin müəyyən edilmiş tələblər çərçivəsində olmasına nəzarət Bankın
Xəzinədarlıq və Risklərin İdarə Edilməsi departamentləri tərəfindən həyata keçirilir.
Bankın açıq valyuta mövqeyi barədə məlumat nəzarət qurumuna Maliyyə
departamenti tərəfindən təqdim olunur.
Valyuta SWAP-u
Valyuta SWAP-u bir valyutanın digər valyutaya nəzərən alış/satışı və sonradan
satış/alışını nəzərdə tutan valyuta əqdidir. Valyuta SWAP-u əməliyyatı valyuta
bazarında geniş istifadə olunan alətlərdən biridir. Valyuta SWAP-u əməliyyatı
həmçinin mərkəzi bank və kommersiya bankları arasında da istifadə olunur.
Forward müqaviləsi
Forward müqaviləsi – törəmə maliyyə alətidir. Valyuta riskləri ilə bağlı bağlanan
forward müqavilələri adətən valyuta və faiz dərəcələrini ehtiva edir. Forward
müqaviləsi əvvəlcədən müəyyən edilmiş tarixdə və qiymətlə gələcəkdə hər hansı
aktivi almaq və ya satmaq hüququ verən maliyyə alətidir.
Opsion müqaviləsi
Opsion müqaviləsi – törəmə maliyyə alətidir. Bu müqavilə üzrə opsion sahibi tərəf
gələcəkdə razılaşdırılmış qiymətə baza aktivini (valyuta, qiymətli kağız və s.) almaq
və ya satmaq hüququ (öhdəlik yox) əldə edir. Opsion müqaviləsi tərəflər arasında
birjadan kənar bağlanan müqavilədir.
Opsion müqaviləsi bankları və onların müştərilərini potensial valyuta risklərindən
qorumaq və ya riskləri minimallaşdırmaq məqsədi daşıyır.