Burdur e itim Fakültesi Dergisi
Yüklə 108,97 Kb. Pdf görüntüsü
|
| Gürkan Ergen Ele tirel-Bilinçli Sevgi E itimi
Burdur E itim Fakültesi Dergisi
144 Ele tirel-Bilinçli Sevgi E itimi ∗∗∗∗
Dr. Gürkan Ergen** ÖZET
Ele tirel-Bilinçli Sevgi E itimi tasarısının bir kaç yeni ve farklı yakla ımı hakkında bir fikir verebilmek maksadını ta ır. Sevgi’nin E itim de zorunlu ve zaruri olan yerini alabilmesi için, sevgiyi yeni bir izahla E itim’in temeline yerle tiren bu tasarı, önce ele tirel-bilinçli Sevgi kavramını geli tirme yoluyla Sevgi’nin ne olabilece ini yeniden tartı maya sunmaktadır. nsanın, Sevgisiz var olamayaca ı anlayı ını temel alan bu E itim tasarısı; insanı, varlı ının, dolayısıyla algısının, dolayısıyla da Sevginin boyutları hakkında bilinçlendir. Ayrıca bu tasarı ba ta E itim olmak üzere, tüm insani etkinlik ve çabaların, ele tirel-bilinçli sevgi içerisinde ve bu sevgi için olması gerekti ini savunmaktadır. Neticede E itimi me ru kılan tek ey Sevgi’dir.
This article aims at providing information on some new and different approaches of critical-conscious love (affection) education. This article is based on a doctoral dissertation. This design places love in the basis of education. Primarily there is a discussion and the development of the concept of love in the article. Then, it proceeds with a discussion on what is love and how to develop love in education. This educational design argues that without love humanbeings cannot exist. Human beings, should be conscious about the existence and perception of the dimensions of love. Moreover, this design is not only in education bu also for all humanitarian activities should be conducated within the scope of critical-conscious love. As a result, the argument ends with the discussion of only legitimating factor in education is love.
Giri
Konunun önemini arz edebilmek için öyle bir giri faydalı olacaktır. Tüm dünya ülkelerini (geli mi lik kelimesini imdilik fazla sorgulamadan) az geli mi ve geli mi ülkeler eklinde iki gruba ayırabiliriz; üçüncü dünya ülkeleri ve batı dünyası eklinde ayrıldı ı gibi. Üçüncü dünya ülkelerine baktı ımızda sorunların temel kayna ının, ço unlukla çok bariz olan (önceki yüzyıllardaki sömürgecili in sonucu olan yoksulluklarının dı ında ki sorunlar) ya diktatörlüklerin hakim olu una, ya da törelere dayalı anlayı larına, kısacası demokratikle ememelerine dayanan sorunlardır. Bu
∗
Ele tirel-Bilinçli Sevgi E itimi Gürkan Ergen Burdur E itim Fakültesi Dergisi
145 durumun E itim sistemlerine nasıl yansıdı ı malum; dikte etmeye, ezbercili e, tekrara dayanan ve bilgi üretmekten uzak, hür iradeden, sorgulanamadan yoksun bir E itim sistemi.Geli mi ülkeler diye nitelendirilen batı dünyasına baktı ımızda özellikle çok ciddi toplumsal sorunların oldu unu görüyoruz. Demokraside, Bilim ve teknolojide dünyaya öncülük eden bu ülkelerin sorunlarının kayna ı da bence en az di erlerinin ki kadar bariz. Bu ülkelerin E itim sistemlerine baktı ımızda; hiç bir tabu tanımadan sorgulamaya, üretkenli e, Bilim ve teknolojiye dayalı, özgürlükçü anlayı ın hakim oldu u sistemleri görüyoruz.
O halde sorun ne? Sorun öyle izah edilebilir; Temelde özgürlükçülü e ve re it insan anlayı ına dayanan batı e itim sistemi, “herkes kendi de er yargılarını, sorgulama, ele tirme yoluyla bulacaktır” prensibini temel aldı ı için, kendisini hiç bir de er ve de er yargısı aktarmakla sorumlu bulmaz. Bu durum, herkesin (hatta çocuklarda dahil), kendi ``ben´´ merkezinden, sınırlı algı ve bilgisiyle, kendine göre de er yargıları geli tirmesine vesile olmaktadır. Ve neticede de bu de er yargıları hiç bir ortak zemin bulamayacak kadar farklılıklar göstermeye ba lar. Fakat çok geli mi hukuk anlayı ve sistemlerinin, insanın hakkını oldu unca koruma altına almasıyla, herkesin hak etti ini buldu u do rultusunda edilen tecrübelere dayalı birikimlerin do urdu u kurallar bütünlü üne, ço unlu unun büyük ölçüde uyması sonucunda herkesin i levini aksatmadan yerine getirebilmesi için çe itli nezaket kurallarının geli mesi, az geli mi ülkelerde görülen kaosu büyük ölçüde önlemektedir.
nsanlara sadece ele tirel yakla ımı, sorgulamayı ö retmenin yetmedi i ortadadır. nsanlar bunları ö renirken, hangi de er yargısıyla, yani hangi merkezden sorgulamaları gerekti ini de ö renmelidir. Bu ifade ideolojik olabilece i izlenimini verse de, öyle de ildir. deoloji en basit izahıyla, belli bir gurubun, kitlenin, sistemin, ülkenin hatta ülke gruplarının kendilerine mahsus anlayı larını, de erlerini, hedeflerini ifade eder ve zamana, ekole, ça a göre büyük farklılıklar gösterir.
Ancak öyle bir de er yargısı var ki; o ideolojiler üstüdür ve sadece o merkezden, idrak edilebilen istisnasız her ey sorgulanabilir . Ve de o merkezden ele tirel yakla ıldı ında, sorgulandı ında do rudan ve gerçekten, bizzat insana ve insan onuruna hizmet etmek mümkün olur. Evet i te o merkez Sevgidir. stisnasız her insanın ihtiyaç duydu u ve kayıtsız artsız her insanın hak etti i güven, saygı, efkat, dayanı ma, huzur içerisinde bir hayat, sadece ve ancak Sevgi ile mümkündür. Amacı insanın bu asli ihtiyacına cevap vermek olmayan bütün düzen ve sistemler geçici ve yok olmaya mahkumdur ve sadece belli bir dönem hakim olan ideoloji olmaktan öte gidemezler.
Belli bir döneme de il de, tüm insanlı a hizmet edebilme ufkunu ke feden her sistem, sistemler, ideolojiler, kültürler ve ça lar üstü olup; istisnasız her insanın ihtiyacı olan ve insan onurunu ifade etmede en yakın olan o benzersiz de ere, yani Sevgiye hizmeti hedefler.
te E itim Sisteminin de bu asıl de ere hizmet etmedeki öneminin ne olabilece i ve belki de nasıl olabilece i bu makalenin konusu olacaktır. Gürkan Ergen Ele tirel-Bilinçli Sevgi E itimi
Burdur E itim Fakültesi Dergisi
146 1 Sevginin (Bilimsel) hayatta ki yeri, önemi
Konu Sevgi olunca ne kadar hayati olursa olsun, özellikle de bilimselli in ciddiyetini kaybedebilece i kaygısı genellikle hakimdir (Engelen 2003, 88). Durum böyle olunca, insanların bu hayati ihtiyacını fark edebilenlerin, onu gerçek derinli i ile samimi ve yo un bir ekilde nasıl ifade ve tecrübe edebileceklerini ve de nasıl geli tirebileceklerini bilmedikleri ve ö renemedikleri bir realitedir. Ve hatta onu bir ömür boyu fark edemeyenler bile var.
nsanın varlı ına anlam verip, varlı ın merkezinde olan Sevgi, ba ta pedagojik, siyasi ve bilimsel çabalar olmak üzere, her türlü çaba, etkinlik ve hedefin merkezinde kesinlikle olmak zorundadır. E itim, siyaset, bilim vs. bu husustaki sorumluluklarını gözden kaçırdıkları takdirde, geçici ihtiyaçlara cevap verme çabasında bo ulup, asıl potansiyellerini ve tüm ciddiyetlerini kaybetme tehlikesiyle kar ı kar ıya kalmaları kaçınılmazdır. Dolayısıyla hepsi, Sevgi adına sorumluluklarını ciddiye alıp, onu, temel ilkeleri ve ana hedefleri olarak açıklamak zorundadır. Çünkü ancak bu sayede her davranı ın ve etkinli in insan onuruna gerçekten hizmet edebilecek hali onu amaç bilip, onurunu zedelemeyecek halini alabilir. Nihayetinde bu, insanın belli amaçlar için kullanılmasını, yani onun araç haline getirilip, geçici çıkarlara alet edilmesini önler. Tabiki, her davranı ın, hatta iddetin bile kendisiyle açıklandı ı bir Sevgi kavramı ve anlayı ıyla bu hedefe ula mak mümkün de ildir. Bu yüzden önce Sevginin gerçekten ne olabilece i hususunda, kendisine sadece yeni ivme kazandıracak bir izaha ihtiyaç vardı. Özellikle izah diyorum, çünkü Sevgi insanlık var oldukça geli erek devam edecek bir süreçtir. Dolayısıyla nihai ekilde tanımlanamaz. Sevgiyi bu ekilde tanımlamaya kalkan, onun manasını, derinli ini sadece algılayıp kavrayabildiklerine indirgemi ve böylece Sevgiyi sınırlandırmı olur.
Sevginin ne olabilece ini mümkün oldu unca kapsamlı anlayabilmek ve bilimsel bir zemine dayalı bir izahta bulunabilmek maksadıyla, tezimde sevgiyi konu eden, tüm felsefi akımların, dinlerin ve bilim dallarının, özellikle sevgiyi nasıl ele aldıklarını ayrıntılı bir ekilde analiz ettim. Sonuç olarak bu izahın sadece yeni bir kavram aracılı ıyla mümkün olabilece ini anladım. Bu maksatla ele tirel-bilinçli sevgi kavramını kullanmayı uygun buldum. Daha öncede vurguladı ım gibi ele tirel-bilinçli Sevgi kavramıyla yaptı ım izahla, bu kavram adı altında minimum ne anla ılması gerekti ini ifade ediyorum ve bu izahın her an telafi edilmeye, geli tirilmeye açık oldu unu önemle vurgulamak istiyorum.
Ele tirel-bilinçli Sevgi en basit anlamıyla; nsanın zihinsel bütün güçlerinin bilinç, duygu, akıl ve irade bütünlü ü olarak, insanın tüm varlı ını belirleyip kararlılık içerisinde daimi bir saygı, ele tiri gücü, iyi niyet, ba ı layıcılık, özgecilik, hassasiyet, ilgi, güvenilirlik, sadakat, fedakârlık, dayanı ma ile ifade bulan ve bütün bu hasletleri insanlı ın hizmetinde Ele tirel-Bilinçli Sevgi E itimi Gürkan Ergen Burdur E itim Fakültesi Dergisi
147 (insaniyet namına) ele tirel-bilinçli bir yakla ımla daimi bir bilgi arayı ı ve uygulama yoluyla devamlı geli tirme kararlılı ını ifade ediyor.
Bu tanımlamadan da anla ıldı ı üzere yaptı ım analizlerin sonucu, sevginin ço u zaman zannedildi i gibi sadece duygusal ve buna dayalı olarak ta izafi bir hal olmadı ını açıkça ortaya koyuyor. Ele tirel-bilinçli Sevgi kararlılık gerektiren bir tutum olarak, kör bir duygusallı ın ötesinde, bir irade i idir. Sadece böyle bir Sevgi anlayı ı (seçece imiz mesle imiz dahil olmak üzere) her tür etkinlikte, kâr maksadını veya heyecan ve maceracılı ı de il de, bu yolla insanlı a ne gibi bir hizmet sa layabilirim anlayı ını motivasyonun merkezine koyar. Yani bir etkinli i kendimizi tatmin etme maksadına indirgenmeden, faydalı olabilme hedefi ile yapabilmemizi sa lar. 3 E itimi me ru kılan Sevgi: E itim ve Sevgi ili kisi
Evet. nsanın e itimi ve ö retimi ile sorumlu bilim dalı olarak pedagoji, insan ruhunun ve toplumun gerilim dolu olan kar ılıklı etkile imi hakkında çalı maya zorunludur. Ancak bu kar ılıklı etkile im öyle kolay izah edilir bir olay de ildir. Buna ra men hâlihazır e itim teorileri ve e itim politikaları bu tür indirgemelerle doludur. E itim ve ö retim adı altında, insanı asıl belirleyici ve insanda en etkili olan ruh sa lı ını, insani artları gözetmeksizin, kendilerini özellikle performans, kalite, yetenek gibi sözde kontrol edilebilip ekillendirilebilir yeteneklere adıyorlar. Halbuki bütün bunların ruh sa lı ının olmadı ı, insani artların gerçekle medi i bir toplumsal ortamda sa lanması kesinlikle mümkün de ildir (Arnold 2002, 9). nsani artların sa lanması ve ruh sa lı ının korunup geli mesi ise sadece ve sadece Sevgi, huzur, güven dolu bir ortamda mümkündür. Dolayısıyla da E itim Bilimlerinin, aslında e siz benzersiz olan bu hayati konuyu neredeyse hiç ele almamı olması çok a ırtıcıdır. Halbuki sadece ve sadece insanlar için hayati olan bu ihtiyaç E itimi me ru kılar.
Özellikle de gitgide küçülen günümüz dünyasında, barı , güven, huzur, dayanı ma, karde lik içerisindeki bir dünya ve ele tirel-bilinçli bir sevgi için E itimin ve ö retimin önemi kendisini çok daha bariz bir ekilde göstermektedir.
Önceleri sadece ulusal çerçevede önemli oldu u zannedilen E itimin, bugün evrensel boyutta ki önemi çok açıktır. E itimin bölgesel ve evrensel boyuttaki yerini, rolünü ve önemini alabilmesi, ancak ve ancak bütün insanlı ın asli ihtiyacını, yani Sevgiyi asıl merkezine almasıyla mümkün olacaktır. Aksi halde E itim de hakim güçlerin, sistemlerin ma ası olmaktan ileri gidemez.
E itim, Sevgiyi merkezine alınca, insanları varlıklarının, dolayısıyla da Sevgi ve algılarının boyutları hakkında da e itip bilinçlendirmelidir. Kaldı ki böyle bir e itim, küreselle en dünyanın da barı , huzur, güven, dayanı ma, karde lik içerisinde bir dünya halini alabilmesi için ayrıca büyük önem ta ır. Gürkan Ergen Ele tirel-Bilinçli Sevgi E itimi
Burdur E itim Fakültesi Dergisi
148 4 Ele tirel-bilinçli Sevgi E itimi: E itimde köklü bir de i iklik
Ele tirel-bilinçli Sevgi E itimi yolunda atılması gereken adımlar: lk adımda bügünkü E itim teorisi sorgulanmalıdır. Özellikle batı ülkelerinde e itim teorisinin temeli hala Wilhelm von Humboldt`a dayanır. Humboldt`a göre E itim; insanın kendisini gerçekle tirmesine araçtır. Ve e itim yoluyla insanın iç dünyası, zenginle ip bir denge bulur (Humboldt 1957, 56). Humboldt un teorisinin en sakıncalı yanı ise, bütün dünyayı hatta insanı bile, insanın kendisini gerçekle tirmesine araç bilmesidir. Bu e itim anlayı ı insanın, varlı ının sosyal boyutunu adeta görmezden gelir. Dolayısıyla da dünyada insaniyetin geli ip, hakim olmasına hiç bir katkısı yoktur.
Ele tirel-bilinçli sevgi E itimi ise, batıda comenius la ba layıp, Ballauff, Kerstiens, Schaller gibi filozof ve e itimcilerin gelene inde ki e itim teorisini temel alır. Bu teoriye göre e itim; tüm dünyayı, yani bütün insanların durumunu daimi iyile tirmede bir araç bilinir. E itimin asıl hedefi dünyada barı ı, insanlı ı, dayanı mayı hakim kılmaktır. Ele tirel-bilinçli Sevginin geli ip hakim olması durumunda, birey kendisini gerçekle tirmi olaca ı için, bu teori bireyin geli mesini zaten kapsar ve içerir. kinci adımda, e itimde yine bu güne kadar hakim olan, ö renciye bilgi aktarmak, beynine yerle tirmek, i lemek, ö retmek anlayı ının yeniden sorgulanmasıdır.
Ele tirel-bilinçli sevgi E itimi ö retmek; bilgi aktarmak, i lemek anlayı ından uzakla ıp, E itimi ö renciyi dü ünmeye davet edip, dü ünme sürecine dahil etmek ve ö rencinin yeni dü ünce ve anlam ba lamları ke fedip, onları geli tirmesine vesile olmak eklinde tanımlar.
imdiye kadar hakim olan anlayı a ırlıklı olarak insanın hafızalama gücünü antreman etmeyi ifade ederken, dü ünmek insanın ipuçları yoluyla bütün zihinsel güçlerini aktif kullanarak bilgi üretme sürecini, yani tüm zihinsel güçlerini geli tirmesini ifade eder.
bulmasıdır. nsanın kendisini ifade etmede ileti iminin dili, tarzı, içeri i en önemli araçlardandır. Dolayısıyla da gerek e itim, gerekse di er bütün tecrübeler yoluyla kazanılan zenginlikler ancak ve ancak ifade bulmalarıyla asıl de erlerine, derinliklerine ula ırlar (Buber, 1965).
Sevginin, insanı varlı ından, dolayısıyla algısından, dolayısıyla da Sevgisinin boyutlarından haberdar edip bilinçlendirmek, sevgi içerisinde, sevgi hakkında ve sevgi için dü ünme sürecini ke fettirip, insanın bu boyutlarını bu dü ünme sürecine ve anlam ba lamına davet ve dahil etmek yoluyla mümkün oldu unca geli tirmektir. Ele tirel-Bilinçli Sevgi E itimi Gürkan Ergen Burdur E itim Fakültesi Dergisi
149 5 leti imin önemi ve boyutları: Onaylayıcı tutum, ilgisiz tutum ve reddedici tutum
nsanın bütün boyutlarıyla, bütün yönleriyle anlam ve derinlik kazanabilmesi için kesinlikle ileti ime ihtiyacı vardır. leti im ise en geli mi ve en verimli halini, sadece ve sadece insanın kendi benli inin dı ında ba ka varlıkları algılayabilip, ileti im kurabilmesiyle alır. Ve insan ancak kar ısında ileti im kurabilece i ba ka bir insan oldu unda, bütün insani yönlerini ortaya koyup, gerçekten her yönüyle insan olabilme fırsatı bulur. Kısacası insan ileti imsiz, ili kisiz kesinlikle geli emez (Ergen 2006, 193- 196).
eyin, kendisinin onun tarafından en azından ciddiye alınması talebi vardır. Ve insan bu yolla zorunlu olarak girdi i ve zarureten kefil oldu u sorumlulukların farkına varıp, bu sorumlulukları ciddiyetle üstlenmesi gerekir. Aksi halde ileti im bozulur ve zararlı, ke meke bir hal alır ve kimse kimseyi anlayamaz olur.
nsan aslında tüm varlı ıyla, algıladı ı her eyle ili ki halindedir. Bu ili kisi u üç boyuttan ibarettir:
Birinci boyutu; algıladı ı varlı ı onaylayıcı tutumdur ki, bu tutum içerisinde olan ki i algıladı ına de er verir, onun geli mesini, en güzel hali almasını bilinçli bir ekilde hedefler, yani sevgi ile yakla ır.
kinci boyutu; algıladı ı varlıga kar ı lakayit, umursamaz bir tutumdur. Bu tutum içerisinde olan algıladı ının hangi halde oldu una, geli ip geli memesine kar ı ilgisiz ve sorumsuz davrandı ı için, bu bir görmemezlikten, bilmemezlikten gelme yakla ımıdır ki, nihayetinde asıl haliyle yine nötr de ildir olumsuzdur. Çünkü algıladı ının iyi, kötü, faydalı, zararlı, insan onurunu yüceltecek veya insan onurunu zedeleyecek olup olmadı ını dikkate almayıp; bilinçli, istikrarlı bir tutum içerisine girmedi i için algıladı ını bilinçsizce te vik etmi olacaktır ki, bu da çok tehlikeli bir tutumdur.
Üçüncü boyutu ise; algıladı ı varlı ı reddedici bir tutumdur. Bu tutum içerisinde olan algıladı ının varlı ına kar ıdır. Ondan rahatsızlık duyar ve onun yok olması, hayatından çıkması için elinden gelen her eyi yapar. Bu ise insanın algıladı ına kar ı nefret, dü manlık içerisinde bir yakla ım olarak tanımlanabilir.
Ele tirel-bilinçli Sevgi, insanın bu ileti imi ve ili kisini ayrıntıyla i ler, inceler ve insanı bunlar hakkında bilinçlendirir. Ve de bütün ili kilerinin Sevgi dolu bir tutum halini alması için gerekli sorumluluklarını üstlenir.
Görüldü ü gibi insan, ba ta ba ka insanlar, yani sosyal çevre olmak üzere do al çevreye, havaya, suya, sıcaklı a yani ekolojik dengeye ba ımlıdır. nsan; bilinç, Sevgi, inanç, güven, dü ünce, algı ve anlamadan yoksun olsa kendisini insan olarak idrak edemez. Sosyal çevre ve ekolojik
Gürkan Ergen Ele tirel-Bilinçli Sevgi E itimi
Burdur E itim Fakültesi Dergisi
150 denge olmaksızın da tüm boyutlarıyla geli mi bir insan olamaz (Ergen 2006, 172-189).
Tüm varlı ı onaylayıcı, destekleyici bir tutum oldu u için ve insan onurunun hiç olmazsa hak etti ine yakın layıkıyla takdir edilebilmesi için Sevgi kaçınılmazdır. Bu itibarla insan varlı ının, sevgi içerisinde oldu unu, yani sevdi ini ve sevildi ini fark etmelidir. Bu sayede tüm varlı ı kapsayan sevginin önemli bir bütünleyici parçası olup, e siz, benzersiz ve yeri doldurulamaz oldu unu, yani o parça olmadan Sevginin sürecinin zarar görece ini anlama fırsatı bulur. imdiki izahın bu hedefe ula mayı kolayla tıraca ını dü ünüyorum:
Burada boyut eklinde izah edilen her eyin, birbirlerini bütünleyip, tamamlayan ve birbirleriyle yo un örgüleri olan birbirlerinden ba ımsız halde bütün anlamlarını yitiren unsurlar oldu unu vurgulamakta fayda vardır. Psikolojik Sevgi: Sevginin insanları bütünle tirecek potansiyele sahip olan, bireysel boyutu. Dayanma yani çıkı noktası: Ferd, yani ahsiyet olarak ``ben´´; Sevginin bu boyutu, di er boyutların da temelini olu turur ve bu boyuttan di er bütün boyutlar geli ir. Her insanın do u tan bu bireysel sevgiye ihtiyacı vardır.
Bu sevgi, insanın hem kendisini hem de en azından do rudan tecrübe etti i ve algıladı ı canlı ve nesneleri e siz benzersiz olarak idrak edebilmesine temel olu turur. Sonrada onu hak etti ince onurlandırmasına vesile olur
bu boyutu, birebir tecrübe edip, algıladıklarından öte; do rudan tecrübe edip göremediklerini, tanımadıklarını da kapsar. Örne in, Vatan Sevgisi, millet sevgisi, tecrübe etti i ülkeyi, kültürü sevmek gibi. Anla ıldı ı üzere Sevginin bu boyutu biraz daha soyuttur. Ve insanın bu toplumsal boyutta kendisini idrak edip, sorumluluklarını algılamasına ve üstlenmesine vesile olur. nsan kendisini toplumun vazgeçilmez, yeri doldurulmaz bir üyesi olarak fark etmesine yardımcı olur. Ve Kültürleri bütünle tirici hali aldı ında insanın kendisini bir dünya insanı olarak ke fetmesini ve yine bu boyuttaki sorumluluklarını algılamasını sa lar. Evrensel veya kozmik Sevgi: Sevginin dünyayı a kın (transandantal) potansiyele sahip olan evrensel veya kozmik boyutu. Dayanma yani çıkı noktası: Canlı ve varlık olarak ``ben´´; Bu Sevginin en soyut boyutudur ve tüm varlı ı kapsar. Felsefi prensiplerin, dini prensiplerin özümsenmesiyle inanç ve hayat tarzı halini alır. Bu sevgi belli de er yargıları eklinde ifade bulur. Ve tüm davranı ve etkinliklerin temel motivasyonu yani motoru olur. Sevgi ve insanlık adına tüm bilgi, duygu ve sorumluluklarla donanmı halde bu boyuta ula mı Sevgi, bilgelik diye de nitelendirilebilecektir. Sevginin en olgun, en derin ve geli mi halini ifade
Ele tirel-Bilinçli Sevgi E itimi Gürkan Ergen Burdur E itim Fakültesi Dergisi
151 eder. Ve Sevgi tüm varlı ı saracak derinli in yanı sıra her eyi a an, transandantal boyut kazanır.
Sevginin bu boyuta ula ması, ele tirel-bilinçli Sevgi, dolayısıyla da ele tirel-bilinçli Sevgi E itimi ile mümkün olabilir.
Bu izah insanın varlı ının ferdi, toplumsal ve evrensel boyutlarını fark etmesine yardımcı oluyor. nsanın özellikle de varlı ının evrensel boyutunu ke fetmesi, kendisini bir bütünün bir parçası olarak idrak etmesine ve varlı ının önemini daha da iyi kavramasına yardımcı olur.
nsanın yerel ve bölgesel hayatının somut yakın ili ki ve örgülerini kavrayıp buna göre hayatını etkin ekillendirmesine temel olan bu izah, insanın aynı anda evrensel ve küresel hayatının daha soyut olmasına, uzak ili kilerini ve örgülerini kavrayıp, varlı ını, hayatını ona göre ekillendirmesine de temel olur.
Kendisini Sevginin bu boyutları içerisinde ke fedemeyen insan, algıladı ı varlıkla ele tirel-bilinçli sevgi içerisinde ve ele tirel-bilinçli sevgi için üretken bir ileti im içerisine giremez. Böyle bir ili kiye giremeyen insan ise tüketici bir ili ki içerisine girer ve hatta insanı bile kendi tatmini için bir tüketim aracı olarak algılar. Bu tutum insanın kendisi dahil olmak üzere hiç bir eyi layıkıyla anlayamamasına, tanımlayamamasına dolayısıyla da böylece her eyi manipüle etmesine vesile olur.
Ancak Ele tirel-bilinçli Sevgi sayesinde en küçük eyler dahi büyük anlam, önem ve de er kazanır. Böyle bir Sevgi için de il de, ba ka maksatla kullanıldı ında, akıl, dü ünme gücü, ö renme, bilgi ve bilim gibi hayati önem ta ıyan yetenek ve kaynaklar dahi bütün önemini, ciddiyetini yitirirler. Üstelik en tehlikeli güçler halini alırlar.
E itim ve Ö retimin insanın sevgi, akıl, dü ünme gücü, ö renme, bilgi gibi engin güçlerinin önce ne olabilecekleri, sonra da ne için ve nasıl en verimli kullanabilecekleri sorularına cevap bulma yoluna girmeden yapaca ı her giri im (hatta en ba ta insan olmak üzere), her eyi çe itli çıkarlar u runa alet etmekten öte gidemeyecektir (Ergen 2006, 172-189). Sonuç olarak farklı bir yorum:
Sevgi daha çok aldı ımız gıda, yedi imiz yemek gibi algılanmaktadır. Yani: Yemeye herkesin ihtiyacı vardır. Ancak ne zaman yiyece ini ve ne yemek istedi ini herkes kendi belirler. Nitekim sa lık tehdidi söz konusu olmadıkça, buna müdahale etmek insan hakkına müdahaledir ve suçtur. Sevgide böyle algılanınca bu hususta ki sorumluluk belirginsizle ir; “Öyle ya ne bileyim kimin ne zaman, ne kadar Sevgiye ihtiyacı oldu unu! ...” derken dünyada bir çok açlıktan ölenlerin unutuldu u gibi, sevgisizlikten ruhları ölenler de, ta ki kendilerinden bir zarar gelene kadar unutulurlar.
Fakat Sevgi teneffüs etti imiz hava, oksijen gibidir. Ona her an herkesin ihtiyacı vardır. Dolayısıyla hiç kimsenin, nasıl ki ba kasının nefesini kesmeye hakkı yoksa, di er insanları Sevgiden mahrum bırakma hakkı yoktur. Birisinin sonucu biyolojik ölüm iken di erinin sonucu ruhsal ölümdür ki; öyle bir insan bir daha kendine dahi fayda veremez. Dolayısıyla hakka tecavüz insanı sevgiden mahrum bırakmakla ba lar.
Gürkan Ergen Ele tirel-Bilinçli Sevgi E itimi
Burdur E itim Fakültesi Dergisi
152 KAYNAKÇA Arnold, R. (2002) Humanistische Pädagogik. Emotionale Bildung nach Erich Fromm. Frankfurt/M. Ballauff, Th. (1970) Systematische Pädagogik. Eine Grudlegung. 3. umgearbeitete Aufl. Heidelberg. Buber, M. (1965) Das dialogische Prinzip. 8. Aufl. Heidelberg. Engelen, E.-M. (2003) Erkenntnis und Liebe. Zur fundierenden Rolle des Gefühls bei den Leistungen der Vernunft. Göttingen. Ergen, G. (2006) Pädagogik der kritisch-reflektierten Liebe. Erziehung und Bildung in Liebe, über die Liebe, für die Liebe und Menschlichkeit. Dissertation zur Heidelberg, elektr. Ausgabe. Yayınlanmı Doktora Tezi;
www.ub.uni-heidelberg.de/archiv/5995 .
Goleman, D. (1995) Emotionale Intelligenz. Münschen. Humboldt, W. v. (1957) Theorie der Bildung des Menschen. In: Weinstock, Hrsg.: Wilhelm von Humboldt. Frankfurt. Kerstiens, L. (1991) Erziehungsziel: humanes Leben. Die Erkenntniss des Humanen – eine Orientierung für Erzieher und Lehrer. Bad Heilbrunn/Obb.
Überwindung des pädagogischen Humanismus bei Buber, Levinas, Ballauff und Schaller Hohengehren.
Hohengehren. Schaller, K. (1987) Pädagogik der Kommunikation. Sankt Augustin. Wulf, Chr. (2001) Einführung in die Anthropologie der Erziehung. Weinheim/Basel. Yüklə 108,97 Kb. Dostları ilə paylaş:
|