Cəfərilik də var, yəni cərililik var. Bu Təbəri cərililiyi 5-ci bənd. Şiəlikdə



Yüklə 136,55 Kb.
Pdf görüntüsü
tarix19.10.2018
ölçüsü136,55 Kb.
#75134

background image
504 

 

Cəfərilik də var, yəni cərililik var. Bu Təbəri cərililiyi 5-ci bənd. Şiəlikdə 



hüquq məktəbi o səviyyədə deyil. Nə cür oldu? İndi Azərbaycanda 

deyək XII - XIII əsrdə şiəlik var. Şiələr hüquq məktəbinin məsələsini həll 

etmək üçün kitabı yoxdur. Götürür Şafeliyin hüquq məktəbini həll eliyir. 

Şafelilik də sünnü məktəbidir. Axı bu dövlət aparatında hüququnan 

ölkəni idarə eliyir. Yəni şəriyyət hüququynan idarə etmək üçün, 

Sünnülüyün sistemi var, şiəliyin sistemi yoxdur. Şiəlik ideologiya kimi 

güclüdür. Dövlət sisteminə daxil olan hüququ akt kimi, hüquqi sistemi 

zəifdir, işləmir. XVI əsrə qədər Azərbaycanda şiələr hüquq məsələsini 

həll eliyəndə, sünnülüyün şafelilik qolu ilə həll elədilər. Siz təsəvvür 

eliyirsiniz?!, ki, idelogiya ələvilikdir, şiəlikdir, amma hüquq məktəbi

məhkəmə sistemi sünnülüynən gedir. Amma Hənəfilikdə elə şey yoxdur. 

Türkiyə dövlətində isə ideologiya, sünnülükdür məktəb, hüquq 

sünnülükdür, eyni. Məsələ bunun üstündədir və sonradan Şah Abbasın 

dövründə başladılar müşteyid çıxdı. Bahəddin, Şeyx Bahəddin böyük 

müşteyit. Yığdı keçmiş şiə məktəblərini, başladı hüquq qoymağa, hüquq. 

Şəriət qaydaları qoymağa. Bu şəriət qaydalarında artıq yeni, demək 

məktəb, şəriət isə dövləti idarə etmək qanunudur da. Bu yeni bir 

sistemdir, yeni bir sistemdir. Bunnan da yürümədilər. Səfəvilər məsələni 

tamam başqa cürə elədilər. Bəylərbəyliyi, nə bilim nə, heç çoxusu qulaq 

asmırdılar, dedilər bu sənin qurduğun idarə eliyə bilməz. Bilirsiniz, 

məsəl üçün deyək ki, yel dəyirmanı var, bu yel dəyirmanından vergi 

alacaqsan. Şəriətdə yoxdur. Deyir ə getginən tutgunan boğ al da, 

neyliyirsən elə. Amma sünnülük neyləyir? Şəriətin kökündə yel 

dəyirmanı yoxdur, Ərəbistanda olmayıb. Baxıb görür ki, ancaq buna 

oxşar, məsəl üçün deyək xurmanı döymək yeri var, ordan vergi alıllar. 

Filan yerdən vergi alınır, uyğunlaşdırırlar. Bu yel dəyirmanı nə qədər 

gəlir gətirir, hansına uyğundur?, olmasa tapırdılar. Xurmadan çəkilən 

filan şirəynən bunun gəliri eynidir. Onda yazırdılar, yel dəyirmanından 

da, xurmadan çəkilən şirədən alınan vergi qədər vergi alınmalıdır. 

Hüququ var, budur məsələnin kökü, dövlət budur. İdarəçilik budur. 

Yoxsa darğanı göndər, getginən nə, gör nə təhər verir versin. 5 manat, 3 

manat, alsın gətirsin. Sistem odur. Biz bilmirik onu. Buna görə onu 



Yüklə 136,55 Kb.

Dostları ilə paylaş:




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə