Domino Etkisi : Domino Etkisi



Yüklə 1,08 Mb.
tarix11.09.2018
ölçüsü1,08 Mb.
#68066



Domino Etkisi :

  • Domino Etkisi :

  • Her kaza beş tane temel nedenin arka arkaya dizilmesi sonucu meydana gelir. Şartlardan biri gerçekleşmedikçe bir sonraki gerçekleşmez ve dizi tamamlanmadıkça kaza meydana gelmez.



İnsanın tabiat karşısındaki bünyevi ve sosyal yapısından meydana gelen zayıflığı kazanın ilk sebebidir.

  • İnsanın tabiat karşısındaki bünyevi ve sosyal yapısından meydana gelen zayıflığı kazanın ilk sebebidir.



Çevreden gelen zorlamalarla veya aileden geçen vasıflardan kazanılan;

  • Çevreden gelen zorlamalarla veya aileden geçen vasıflardan kazanılan;

    • dikkatsizlik,
    • unutkanlık,
    • sinirlilik,
    • acelecilik,
    • inatçılık,
    • aldırmazlık,
    • tembellik,
    • kolayca heyecana kapılma,
    • tedbirsizlik,
    • gurur ve utanma,
    • işten atılma korkusu,
    • aşırı güven,
    • aşırı cesaret..... vb. birer insani kusurdur.


Çalışanın kendisine zimmet ile verilen kişisel koruyucu malzemeyi kullanmaması güvensiz bir davranıştır.

  • Çalışanın kendisine zimmet ile verilen kişisel koruyucu malzemeyi kullanmaması güvensiz bir davranıştır.

  • İşverenin kişisel koruyucu kullanılması gereken bir ortamda çalışana kişisel koruyucu malzeme vermemesi güvensiz bir şart (koşul) tır.

  • Çalışan yanlış bir davranış yapmasa veya işyerinde güvensiz bir durum olmasa, çalışanın dikkatsiz oluşu bir kazanın oluşması için yeterli olamaz.



Yukarıda belirtilen üç faktörün arka arkaya dizilmesi de kazaya sebep olmayabilir. Önceden planlanmayan ve bilinmeyen zarar vermesi muhtemel bir olayın da meydana gelmesi gereklidir. Şu halde yaralanma ya da zararın meydana gelmesi için, kaza olayı da mevcut olmalıdır.

  • Yukarıda belirtilen üç faktörün arka arkaya dizilmesi de kazaya sebep olmayabilir. Önceden planlanmayan ve bilinmeyen zarar vermesi muhtemel bir olayın da meydana gelmesi gereklidir. Şu halde yaralanma ya da zararın meydana gelmesi için, kaza olayı da mevcut olmalıdır.



Yasal kaza olması için bu son halkanın da oluşması, yani oluşan olay sonucunda bir yaralanma veya olay olması şarttır.

  • Yasal kaza olması için bu son halkanın da oluşması, yani oluşan olay sonucunda bir yaralanma veya olay olması şarttır.

  • Yaralanmanın şiddeti üç bölüm

  • altında toplanır. -Geçici yaralanma, -Kalıcı (Daimi) yaralanma, -Ölüm.



İş kazalarının önlenmesinde kaza zincirinin ancak üçüncü halkası olan GÜVENSİZ HAREKETLER VE ŞARTLAR üzerinde etkili olunabilir.

  • İş kazalarının önlenmesinde kaza zincirinin ancak üçüncü halkası olan GÜVENSİZ HAREKETLER VE ŞARTLAR üzerinde etkili olunabilir.



Bir atölyede asma katın parmaklığı yanında bırakılan bir anahtar, oradan geçen bir işçinin ayağıyla çarpması sonucu o anda alt katta çalışmakta olan bir işçinin üzerine düşerek yaralanmasına sebep olmuştur.

  • Bir atölyede asma katın parmaklığı yanında bırakılan bir anahtar, oradan geçen bir işçinin ayağıyla çarpması sonucu o anda alt katta çalışmakta olan bir işçinin üzerine düşerek yaralanmasına sebep olmuştur.



Yaralanan işçinin anahtardan daha zayıf bünyesel yapıya sahip olmasıdır.

  • Yaralanan işçinin anahtardan daha zayıf bünyesel yapıya sahip olmasıdır.



İki işçinin dikkatsizliğidir. Birinin anahtarı kenara yakın şekilde bırakması, diğer bir işçinin de buna çarpmasıdır. Olay benliklerinde bulunan dikkatsizlik kusuru nedeniyle olmuştur.

  • İki işçinin dikkatsizliğidir. Birinin anahtarı kenara yakın şekilde bırakması, diğer bir işçinin de buna çarpmasıdır. Olay benliklerinde bulunan dikkatsizlik kusuru nedeniyle olmuştur.



Güvensiz hareketler: -İşçinin anahtarı düşecek yerde bırakmış olması, -Diğer işçinin çarpması, -Yaralanan işçinin baret giymemiş olmasıdır.

  • Güvensiz hareketler: -İşçinin anahtarı düşecek yerde bırakmış olması, -Diğer işçinin çarpması, -Yaralanan işçinin baret giymemiş olmasıdır.

  • Güvensiz Şartlar: -Asma kat parmaklığının altında “etek” bulunmaması, -Alt kattaki işçiye baret verilmemiş olmasıdır.



Anahtarın üst kattan düşmesidir.

  • Anahtarın üst kattan düşmesidir.



Anahtarın altta bulunan bir kimseye isabet etmesi ile olabilir. Görüldüğü gibi her kazada bu 5 temel faktör kesinlikle bulunmakta ve sırası ile ilki bir sonrakinin oluşunu hazırlamaktadır.

  • Anahtarın altta bulunan bir kimseye isabet etmesi ile olabilir. Görüldüğü gibi her kazada bu 5 temel faktör kesinlikle bulunmakta ve sırası ile ilki bir sonrakinin oluşunu hazırlamaktadır.



Heinrich iş güvenliği çalışmalarının 10 temel ilkeye göre yapılmasının çalışmaların etkili olması açısından önemli olduğunu belirtmiştir.

  • Heinrich iş güvenliği çalışmalarının 10 temel ilkeye göre yapılmasının çalışmaların etkili olması açısından önemli olduğunu belirtmiştir.

  • 1.İLKE:

  • İş kazalarının önlenmesinde kaza zincirinin 3. halkası olan güvensiz hareketler ve şartlar üzerinde etkili olunabilir.

  • Çalışmalar bu halka üzerinde yoğunlaştırılmalıdır. Güvensiz hareketler önlenmeli, güvensiz şartlar ortadan kaldırılmalıdır.



İş kazalarının nedenlerinin %88’i işçilerin güvensiz hareketleri

  • İş kazalarının nedenlerinin %88’i işçilerin güvensiz hareketleri

  • %10’u güvensiz koşullar

  • %2’si nedeni bilinmeyenlerdir.

  • Bu durum iş güvenliği çalışmalarının işçilerin güvensiz hareketlerini azaltmak üzerinde yoğunlaştırılması gerektiğini ortaya koymaktadır.



- İşi Bilinçsiz Yapmak, - Dalgınlık ve Dikkatsizlik - Makina Koruyucularını Çıkarmak - Tehlikeli Hızla Çalışmak - Görevi Dışında İş Yapmak - İş Disipline Uymamak - İşe Uygun Makina Kullanmamak - Yetkisiz ve İzinsiz Olarak Tehlikeli Bölgede Bulunmak - Kişisel Koruyucuları Kullanmamak - Tehlikeli Hızda Araç Kullanmak

  • - İşi Bilinçsiz Yapmak, - Dalgınlık ve Dikkatsizlik - Makina Koruyucularını Çıkarmak - Tehlikeli Hızla Çalışmak - Görevi Dışında İş Yapmak - İş Disipline Uymamak - İşe Uygun Makina Kullanmamak - Yetkisiz ve İzinsiz Olarak Tehlikeli Bölgede Bulunmak - Kişisel Koruyucuları Kullanmamak - Tehlikeli Hızda Araç Kullanmak



Güvensiz Çalışma Yöntemi - Güvensiz ve Sağlıksız Çevre Koşulları - Topraklanmamış Elektrik Makinaları - İşe Uygun Olmayan El Aletleri - Kontrol ve Testleri Yapılmamış Basınçlı Kaplar - Tehlikeli Yükseklikte İstifleme - Kapatılmamış Boşluklar - İşyeri Düzensizliği - Koruyucusuz Makina, Tezgahlar - Parlayıcı Patlayıcı Maddeler

  • Güvensiz Çalışma Yöntemi - Güvensiz ve Sağlıksız Çevre Koşulları - Topraklanmamış Elektrik Makinaları - İşe Uygun Olmayan El Aletleri - Kontrol ve Testleri Yapılmamış Basınçlı Kaplar - Tehlikeli Yükseklikte İstifleme - Kapatılmamış Boşluklar - İşyeri Düzensizliği - Koruyucusuz Makina, Tezgahlar - Parlayıcı Patlayıcı Maddeler

  • Sonuç olarak kazaların %2’si önlenemez, %50’i kolaylıkla önlenebilir. %48’i ise daha ciddi önlemler alınarak önlenebilir.



Kaza sonunda meydana gelebilecek zararın büyüklüğü önceden tahmin edilemez.

  • Kaza sonunda meydana gelebilecek zararın büyüklüğü önceden tahmin edilemez.

  • Bu tamamen tesadüfe bağlıdır.

  • Aynı tür kazadan birinde hiç yaralanma olmadığı halde ikincisinde ağır bir yaralanma veya ölümler olabilir.



Bir işyerinde meydana gelen 330 kazadan, biri ölümle veya daimi iş göremezlikle, 29’u bir günden fazla istirahatı gerektiren kazalar ve 300 tanesi de zarar vermeyen kazalardır.

  • Bir işyerinde meydana gelen 330 kazadan, biri ölümle veya daimi iş göremezlikle, 29’u bir günden fazla istirahatı gerektiren kazalar ve 300 tanesi de zarar vermeyen kazalardır.

  • Bu ilke zararsız kazaların üzerinde durulması gerektiğini ortaya koyar.

  • Çünkü bunlardan sonra daha ağır bir kaza olması kaçınılmazdır.

  • Örneğin, her 10 zararsız kazadan sonra bir yaralanma , 329 kazadan sonra bir ölüm olabilir.



İnsanın güvensiz hareketleri başlıca dört nedene dayanır.

  • İnsanın güvensiz hareketleri başlıca dört nedene dayanır.

  • 1- insanın doğasında olan uygunsuz tavırlar (dikkatsizlik, kendine aşırı güven gibi kişisel özürler)

  • 2- bilgi ve tecrübe eksikliği

  • 3- fiziksel uygunsuzluk

  • 4- uygun olmayan fiziki ortam koşulları (aşırı sıcak-soğuk, karanlık veya aşırı ışık gibi)



Kazalardan korunmak için aşağıda yazılı dört esas çalışma şekli uygulanır.

  • Kazalardan korunmak için aşağıda yazılı dört esas çalışma şekli uygulanır.

  • A) mühendislik çalışmaları

  • B) ikna ve teşvik (eğitim, inandırma ve özendirme)

  • C) ergonomiden yararlanma

  • D)disiplin önlemleri

  • Bu ilkede belirtilen dört çalışma şekli aynı zamanda bu konudaki önlem ve öncelik sırasını belirler.

  • Örneğin, koruyucu tertibatı yapılmamış bir makinede ikna ve teşvik bir anlam taşımaz. Bu iki çalışma tarzı ile netice alınamıyorsa o zaman ergonomik çalışma yapılmalı. Bunlar yapıldıktan sonra da disiplin önlemleri uygulanmalıdır.



Kazalardan korunma önlemleri ile üretimin arttırılması önlemleri birbirine paraleldir.

  • Kazalardan korunma önlemleri ile üretimin arttırılması önlemleri birbirine paraleldir.

  • Bir işyerinde üretimi arttırmak kaliteyi yükseltmek, maliyeti düşürmek için yapılacak çalışmaların, iş güvenliği çalışmaları ile birlikte yapılabileceğini gösterir.



İş güvenliği ile ilgili çalışmalar üst yönetim tarafından benimsenir ve yürütülürse etkili ve faydalı olur.

  • İş güvenliği ile ilgili çalışmalar üst yönetim tarafından benimsenir ve yürütülürse etkili ve faydalı olur.

  • 9.İLKE:

  • Formen, ustabaşı gibi ilk yönetici elemanların kazaların önlenmesinde önemli rol oynadıkları belirlenmiştir.

  • İşçilerin ilk muhatabı olan bu elemanların iş güvenliğine verdikleri önem işçi üzerinde büyük etki yapmaktadır.



İş güvenliğinin sağlanmasında konunun insancıl yanı sıra ekonomik etkenlerde vardır.

  • İş güvenliğinin sağlanmasında konunun insancıl yanı sıra ekonomik etkenlerde vardır.

  • İş kazaları neden oldukları acıların yanı sıra, makine, malzeme ve ürün kayıplarına neden olmakta verimliliği düşürmektedir.

  • İş kazaları sonucu işyerlerinde dolaylı ve doğrudan maliyetler ortaya çıkmaktadır.



MESLEK HASTALIKLARI

  • MESLEK HASTALIKLARI

  • “Hayret ve tereddüt ediyorum. Acaba, ilaç ve sinameki kokan muayenehane ve eczanelerde oturan bu azametli ve şık görüntülü doktorların burnuna işyerlerindeki pis kokulu şeyleri mi soksam, yoksa onları bu çukurları görmeye mi davet etsem?”

  • “Hekim, Hipokrat devrinden beri hastalarına sorduğu klasik sorularına , şu soruyu da eklemelidir : “Ne iş yapıyorsun ?” Böylece bir çok insanın hastalığına doğru bir biçimde tanı konabilir ve acıları hızlı bir biçimde giderilebilir.

  • Bernardino Ramazzini (1633-1714) De Morbis Artificum Diatriba



Meslek hastalığının tanımı yapılmadan önce meslek kelimesini tanımlamamız gerekiyor.

  • Meslek hastalığının tanımı yapılmadan önce meslek kelimesini tanımlamamız gerekiyor.

  • Meslek, sürekli olarak yapılması öngörülen, öğrenilmesi için belli bir eğitim ve/veya iş tecrübesi gerektiren, insanın hayatını kazanmak için yaptığı, ona manevi doyum da sağlayan ve genel kabul görmüş ahlak kuralları ile çelişmeyen bir faaliyettir.



5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu üçüncü bölümündeki 14. maddeye göre; meslek hastalığı,

  • 5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu üçüncü bölümündeki 14. maddeye göre; meslek hastalığı,

  • sigortalının çalıştığı veya yaptığı işin niteliğinden dolayı

  • tekrarlanan bir sebeple veya işin yürütüm şartları yüzünden uğradığı

  • geçici veya sürekli hastalık, bedensel veya ruhsal özürlülük halleridir.



Daha geniş bir tanımla; meslek hastalıkları, işyerinde ortaya çıkan asit, toz gibi kimyasal etkenler; radyasyon, aşırı gürültü ve titreşimler gibi fiziksel etmenler; mantar, virüs ve bakteriler gibi biyolojik etmenler; düzensiz iş saatleri, yakın kontrol ve sıkı disiplin gibi psiko sosyal etmenlerden kaynaklanmaktadır.

  • Daha geniş bir tanımla; meslek hastalıkları, işyerinde ortaya çıkan asit, toz gibi kimyasal etkenler; radyasyon, aşırı gürültü ve titreşimler gibi fiziksel etmenler; mantar, virüs ve bakteriler gibi biyolojik etmenler; düzensiz iş saatleri, yakın kontrol ve sıkı disiplin gibi psiko sosyal etmenlerden kaynaklanmaktadır.

  • Bu durum, meslek hastalıklarının sosyal güvenlik sistemlerince iş kazaları gibi sosyal bir risk olarak kabul edilmesinin başlıca nedenidir. Meslek hastalığı, işçinin işverenin emir ve talimatı altında çalışmakta iken işin niteliğine göre yinelenen bir nedenle ya da işin yürüme koşulları nedeniyle maruz kaldığı bedeni ya da ruhi arıza, biçiminde tanımlanmaktadır



Meslek hastalığı kelime kökeninde de anlaşıldığı gibi işçinin yaptığı işten kaynaklanan bir hastalıktır.

  • Meslek hastalığı kelime kökeninde de anlaşıldığı gibi işçinin yaptığı işten kaynaklanan bir hastalıktır.

  • Bir hastalığın meslek hastalığı olarak kabul edilebilmesi için hastalık ile işçinin yaptığı iş arasında uygun bir illiyet bağının bulunması şarttır.

  • Meslek hastalığı, işçinin yaptığı işten kaynaklanan bir anlık değil tekrarlayan bir hastalıktır.



Kömür madenlerinde çalışan sigortalıların tutuldukları, “Pnömokonyoz” ve “Antrekozis”, mermer ocakları veya kot taşlama işyerlerinde çalışanların tutuldukları “Silikoz”,

  • Kömür madenlerinde çalışan sigortalıların tutuldukları, “Pnömokonyoz” ve “Antrekozis”, mermer ocakları veya kot taşlama işyerlerinde çalışanların tutuldukları “Silikoz”,

  • tütün işletmelerinde çalışan sigortalıların yakalandıkları “Tabakoz” gibi hastalıklar,

  • işin niteliğine göre tekrarlanan bir sebeple meydana gelen meslek hastalıklarından olduğu gibi, sıtma savaş işlerinde çalışan sigortalıların, bataklıkların kurutulması işinde çalıştıkları sırada yakalandıkları “Sıtma” hastalığı veya hayvanlarla ilgili işte çalışanların yakalandıkları “Şarbon” hastalığında, işin yürütüm şartları yüzünden meydana gelen meslek hastalıklarından sayılmaktadır.



hastalık etkeninin devamlı olması,

  • hastalık etkeninin devamlı olması,

  • hastalığın ilerleyici oluşu ve

  • başlangıç tarihinin kesin olarak saptanamamasıdır.

  • İş kazası mesleki nitelikte bulunmayan olayları da kapsamasına karşılık, meslek hastalığı tamamen yürütülen işle ilgili olayları kapsamaktadır.

  • İş kazası ani bir hareket sonucu gerçekleşirken, meslek hastalığı zamanla oluşmaktadır.



Hastalıkla çalışmanın veya çalışma ortamının arasında zorunlu nedensellik bağı olması,

  • Hastalıkla çalışmanın veya çalışma ortamının arasında zorunlu nedensellik bağı olması,

  • Kişinin SGK’lı olması,

  • Hastalığın;

  • − Meslek hastalığı listesinde yer alması,

  • − Kişinin ilgili hastalık maruziyet değerinin üstünde maruziyeti olması,

  • − Hastalığın yükümlülük süresi içinde çıkması,

  • − Meslek hastalığının yetkili hastanelerde hekim raporuyla

  • belirlenmesi,

  • •Kurum Sağlık Kurulu tarafından onaylanması,

  • − Aynı şartlar altında deneysel olarak meydana getirilebilen

  • hastalıklar olması



İş-Meslek Hastalığı İlişkisinin Kurulması;

  • İş-Meslek Hastalığı İlişkisinin Kurulması;

  • − Meslek Hastalığı tanısında ilk adım klinik değerlendirmelerdir.

  • − Klinik değerlendirme,

  • − Çalışma Öyküsünün alınması,

  • − Fizik muayene ve Laboratuar değerlendirmeleri,

  • − İşyeri Ortam Ölçümleri

  • Doktor tarafından sorulması gereken soru: Ne İş Yapıyorsun?

  • Çalışanın Çalışma Öyküsü, Meslek Hastalığı Tanısında Çok Önemlidir!



Bütün İşlerin Tanımlanması: Hastanın bugüne kadar çalıştığı bütün işlerin öğrenilmesi gerekir. Çalıştığı işyerlerinde yaptığı asıl işler ve maruziyet miktarı öğrenilmelidir. Çalıştığı işyerlerinde ne tür koruyucu önlemler alındığı ve hangi kimyasallarla çalışıldığı araştırılmalıdır.

  • Bütün İşlerin Tanımlanması: Hastanın bugüne kadar çalıştığı bütün işlerin öğrenilmesi gerekir. Çalıştığı işyerlerinde yaptığı asıl işler ve maruziyet miktarı öğrenilmelidir. Çalıştığı işyerlerinde ne tür koruyucu önlemler alındığı ve hangi kimyasallarla çalışıldığı araştırılmalıdır.

  • Belirtilerin Zamanla İlişkisi: Çalışmanın yapıldığı dönemlere ve çalışma temposuna bağlı olarak hastalık belirtilerindeki artış ve azalış takip edilmelidir. Hastanın şikâyetlerinin mesai saatlerine göre farklılık gösterip göstermediği takip edilmelidir.



Benzer Belirtilerin Başka İşçilerde Gözlemlenmesi: Hastada görülen belirtilerin, kendisiyle aynı ortamda çalışan işçilerde de görülmesi hastalık-meslek ilişkisinin kurulması açısından önemlidir.

  • Benzer Belirtilerin Başka İşçilerde Gözlemlenmesi: Hastada görülen belirtilerin, kendisiyle aynı ortamda çalışan işçilerde de görülmesi hastalık-meslek ilişkisinin kurulması açısından önemlidir.

  • İş dışı etkenlerin varlığı: Kişinin çalıştığı iş dışında yaptığı diğer faaliyetleri meslek hastalığı üzerinde etkili olabilir. Bazı hobiler ve alkol sigara alışkanlıklarının da çalışma ortamındaki maruziyetlerin kişi üzerindeki etkisinin daha fazla ortaya çıkmasına sebep olabilir



1-Meslek Hastalığı Ön Tanı Süreci

  • 1-Meslek Hastalığı Ön Tanı Süreci

  • Meslek hastalığına yakalanıldığına dair işyeri hekimi veya sağlık hizmeti sunucuları ön tanı koyabilir.

  • 2-Ön Tanı Sonrası Meslek Hastalığının Bildirimi

  • Ön kanı koyulduğu takdirde 6331 sayılı İş sağlığı ve güvenliği kanuna göre işveren, bu durumu Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından yetkilendirilen sağlık hizmeti sunucularına sevk etmekle yükümlüdür. (3 işgünü içerisinde)



3-Meslek Hastalığı Kesin Tanı Süreci

  • 3-Meslek Hastalığı Kesin Tanı Süreci

  • 5510 sayılı kanuna göre sigortalının meslek hastalığına yakalandığı;

  • ●Meslek hastalıkları hastaneleri

  • ● Eğitim ve araştırma Hastaneleri

  • ●Devlet üniversite Hastaneleri tarafından düzenlenecek sağlık kurulu raporuyla belgelendirilmektedir.

  • 4-Kesin Tanı Sonrası Meslek Hastalığının Bildirimi

  • Yetkilendirilen sağlık hizmeti sunucuları meslek hastalığı tanısı koydukları vakaları en geç on gün içinde Sosyal Güvenlik Kurumuna bildirir.



Hangi hastalıkların meslek hastalığı sayılacağı Meslek Hastalıkları listesine göre tespit ve tayin edilir.

  • Hangi hastalıkların meslek hastalığı sayılacağı Meslek Hastalıkları listesine göre tespit ve tayin edilir.

  • Bir hastalığın meslek hastalığı sayılabilmesi için yükümlülük süresi içinde meydana gelmesi gerekir.

  • • Bazı durumlarda ise hastalığın meslek hastalığı olduğunun tespiti için kişinin o işte belirli bir süre hastalık yapıcı etkenlere maruz kalması gerekir (maruziyet süresi)



Sigorta mevzuatının bir hastalığı meslek hastalığı olarak kabul etmesi için gerekli olan asgari etkilenme süresini ifade eder.

  • Sigorta mevzuatının bir hastalığı meslek hastalığı olarak kabul etmesi için gerekli olan asgari etkilenme süresini ifade eder.

  • Örneğin,  Pnömokonyozun meslek hastalığı sayılabilmesi için, sigortalının, havasında pnömokonyoz yapacak yoğunluk ve nitelikte toz bulunan yeraltı veya yerüstü işyerlerinde toplam olarak en az üç yıl çalışmış olması şarttır.



Sigortalının meslek hastalığına sebep olan işinden fiilen ayrıldığı tarih ile meslek hastalığının meydana çıktığı tarih arasında geçen en uzun süreyi ifade eder.

  • Sigortalının meslek hastalığına sebep olan işinden fiilen ayrıldığı tarih ile meslek hastalığının meydana çıktığı tarih arasında geçen en uzun süreyi ifade eder.

  • Örneğin silikoza bağlı hastalıklarda yükümlülük süresi 10 yıl,

  • Gürültü sonucu işitme kaybı 6 ay

  • Kükürtdioksite bağlı hastalıklarda akut vakalarda 15 gün, kronik hastalıklarda ise 3 ay



Yönetmelikte tespit edilmiş olan hastalıklar dışında herhangi bir hastalığın meslek hastalığı sayılıpsayılmayacağına, Yüksek Sağlık Kurulu karar verir.

  • Yönetmelikte tespit edilmiş olan hastalıklar dışında herhangi bir hastalığın meslek hastalığı sayılıpsayılmayacağına, Yüksek Sağlık Kurulu karar verir.

  • Ayrıca Yüksek Sağlık Kurulu yükümlülük süresini uzatabilir ve maruziyet süresini de kısaltabilir



A Grubu: Kimyasal maddelerle olan meslek hastalıkları (Sık olarak karşılaşılan örnekleri arasında kurşun, civa gibi ağır metallerle meydana gelen zehirlenmeler)

  • A Grubu: Kimyasal maddelerle olan meslek hastalıkları (Sık olarak karşılaşılan örnekleri arasında kurşun, civa gibi ağır metallerle meydana gelen zehirlenmeler)

  • B Grubu: Meslekî cilt hastalıkları,

  • C Grubu: Pnömokonyozlar (Akciğerlerde toz birikmesi sonucu oluşan meslek hastalıklarının genel adı) ve diğer meslekî solunum sistemi hastalıkları,

  • D Grubu: Mesleki bulaşıcı hastalıklar,



E Grubu: Fizik etkenlerle olan meslek hastalıkları,

  • E Grubu: Fizik etkenlerle olan meslek hastalıkları,

  • Sık örnekleri olarak gürültüye bağlı işitme kaybı, sıcak ve soğuk ortamda çalışanlarda görülen meslek hastalıkları, iyonizan ve non-iyonizan radyasyonun etkilerine bağlı hastalıklar, yüksek ve düşük basıncın neden olduğu sağlık sorunları, titreşim etkisi ve tekrarlayan (repetitive) işlemler nedeniyle meydana gelen hastalıklar vs. sayılabilir.



1. Kimyasal kaynaklı meslek hastalıkları

  • 1. Kimyasal kaynaklı meslek hastalıkları

  • • I-Ağır metaller

  • • II-Aromatik ve alifatik bileşikler

  • • III-Gazlar

  • 2. Fiziksel kaynaklı meslek hastalıkları

  • • I-Gürültü ve sarsıntı

  • • II-Tozlar

  • • III-Sıcak ve soğuk ortamda çalışma

  • • IV-Düşük ve yüksek basınçta çalışma

  • • V-Radyasyon (iyonize olan ve olmayan)



3. Biyolojik kaynaklı meslek hastalıkları

  • 3. Biyolojik kaynaklı meslek hastalıkları

  • I-Bakteriler

  • • II-Virusler

  • 4. Psiko-sosyal kaynaklı meslek hastalıkları

  • I-Depresyon

  • II-Manik-depressif Sendrom



Dünya Sağlık Örgütü (WHO) tahminlerine göre dünyada her yıl 11.000.000 yeni meslek hastalığı vakası meydana gelmekte ve bunların 700.000’i hayatını kaybetmektedir .

  • Dünya Sağlık Örgütü (WHO) tahminlerine göre dünyada her yıl 11.000.000 yeni meslek hastalığı vakası meydana gelmekte ve bunların 700.000’i hayatını kaybetmektedir .

  • Amerika Birleşik Devletleri’nde yılda 860.000 meslek hastalığı ve 60.300 meslek hastalığı nedenli ölüm olduğu tahmin edilmektedir.

  • İngiltere’de yapılan ulusal ölçekli bir çalışmayla yüz bin işçiden 4’ünde mesleki astım, 15’inde mesleki deri hastalığı saptanmıştır. Aynı çalışma İngiltere’de kanser nedenli ölümlerin yüzde 4’ünün meslek hastalıkları nedenli olduğunu göstermektedir.





Dünyadaki durum ile Türkiye’dekini karşılaştırdığımızda ilginç bir tablo ortaya çıkmaktadır. Dünyada kaydedilen iş kazası ve meslek hastalıkları oranı 2/3 iş kazası, 1/3ü meslek hastalığıyken, Türkiye’de her 133 iş kazasına karşın bir meslek hastalığı kaydedilmektedir.

  • Dünyadaki durum ile Türkiye’dekini karşılaştırdığımızda ilginç bir tablo ortaya çıkmaktadır. Dünyada kaydedilen iş kazası ve meslek hastalıkları oranı 2/3 iş kazası, 1/3ü meslek hastalığıyken, Türkiye’de her 133 iş kazasına karşın bir meslek hastalığı kaydedilmektedir.

  • Yani Türkiye meslek hastalıkları bakımından dünyanın en iyi durumda olan ülkesi gibi görülmektedir.

  • Ülkeler arasında değişmekle birlikte, yılda her bin işçi için 4-12 yeni meslek hastalığı olgusu beklenmelidir.



Türkiye’de Mayıs 2014 rakamlarına göre 18.536.285 aktif sigortalı bulunmaktadır.

  • Türkiye’de Mayıs 2014 rakamlarına göre 18.536.285 aktif sigortalı bulunmaktadır.

  • Bu rakamlara göre Türkiye’de ne kadar meslek hastalığı vakası beklenmelidir?



2013 yılında 351 meslek hastalığı tespit edilebildi.

  • 2013 yılında 351 meslek hastalığı tespit edilebildi.

  • Meslek hastalıklarına yakalananların 343’ü erkek, 8’i kadın.

  • İstatistiklere göre, 2013 yılında hiç kimse meslek hastalığından hayatını kaybetmemiş gözükmektedir. (2012 yılında 1 kişi meslek hastalığına bağlı olarak yaşamını kaybetmişti)

  • Tespit edilen meslek hastalıklarının 75’i solunum sistemi rahatsızlıkları (Kömür işçisi pnömokonyozu, diğer silisyum içeren tozlara bağlı Pnömokonyoz)



Meslek hastalıklarının erken tespiti, yeni meslek hastalıklarının ortaya çıkmasını engelleyeceği gibi, hastanın yaşamını tehdit edici ortamdan yalıtımını ve kişinin daha fazla zarar görmeden tedavisinin de sağlanmasına olanak sağlayacaktır.

  • Meslek hastalıklarının erken tespiti, yeni meslek hastalıklarının ortaya çıkmasını engelleyeceği gibi, hastanın yaşamını tehdit edici ortamdan yalıtımını ve kişinin daha fazla zarar görmeden tedavisinin de sağlanmasına olanak sağlayacaktır.

  • Bu durum, tedavi maliyetlerinin düşürülmesi, hastalığın gelişimine neden olan işyeri koşullarından sorumlu kişilerin eğitilmesi ve bunlara yönelik yasal yaptırımların getirilmesi için de gereklidir



Madde 59 - Meslek hastalıklarının meydana gelmesine sebep olan işlerde çalışanların maruz bulundukları tehlike ve zararlara karşı, bu Tüzüğün diğer maddelerinde belirtilen hususlarla birlikte, alınacak genel koruyucu tedbirler, aşağıda gösterilmiştir. 1) Meslek hastalığı meydana getirebilen veya meslek hastalıkları listesinde kayıtlı maddelerle çalışılan işyerlerinde; bu maddelerin özellikleri, zararları ve korunma çareleri hakkında, çalışanlar eğitilecektir.

  • Madde 59 - Meslek hastalıklarının meydana gelmesine sebep olan işlerde çalışanların maruz bulundukları tehlike ve zararlara karşı, bu Tüzüğün diğer maddelerinde belirtilen hususlarla birlikte, alınacak genel koruyucu tedbirler, aşağıda gösterilmiştir. 1) Meslek hastalığı meydana getirebilen veya meslek hastalıkları listesinde kayıtlı maddelerle çalışılan işyerlerinde; bu maddelerin özellikleri, zararları ve korunma çareleri hakkında, çalışanlar eğitilecektir.



2) İşyerlerinde, bu maddelerle hastalanma ve zehirlenmelere ait ilk belirtiler ile alınacak tedbirleri gösteren özel afişler uygun yerlere asılacaktır.

  • 2) İşyerlerinde, bu maddelerle hastalanma ve zehirlenmelere ait ilk belirtiler ile alınacak tedbirleri gösteren özel afişler uygun yerlere asılacaktır.

  • 3) İşyerlerinde kullanılan zehirli ve zararlı maddeler, teknik imkan varsa aynı işi gören daha az zehirli ve zararlı maddelerle değiştirilecektir.

  • 4) Zehirli toz, duman, gaz, buhar, sis veya sıvılarla çalışmalar, teknik imkanlara göre kapalı sistemde yapılacak, bu gibi işyerlerinde, etkili ve yeterli havalandırma sağlanacak, atıklar, zararsız hale getirilmeden atmosfere ve dış çevreye verilmeyecektir.



5) Çok zehirli maddelerin kullanıldığı işyerlerinde bu maddeler ve bu maddelerin bulunduğu bölümler, diğer yerlerden tecrit edilmek suretiyle bunların etkileri azaltılacaktır.

  • 5) Çok zehirli maddelerin kullanıldığı işyerlerinde bu maddeler ve bu maddelerin bulunduğu bölümler, diğer yerlerden tecrit edilmek suretiyle bunların etkileri azaltılacaktır.

  • 6) Zehirli toz, duman ve buharlı işyerlerinde, işyeri havası nemli; taban, duvar ve tezgahlar yaş bulundurulmak suretiyle zararlı maddelerin yapılması önlenecek, gerektiğinde bu çalışmalar, genel ve lokal havalandırma ile birlikte yapılacaktır.



7) Meslek hastalığı yapan zehirli ve zararlı maddelerle çalışılan işyerlerinde, işçilere uygun kişisel korunma araçları verilecek ve bunların kullanılmaları öğretilecek ve gerektiğinde sağlanacaktır.

  • 7) Meslek hastalığı yapan zehirli ve zararlı maddelerle çalışılan işyerlerinde, işçilere uygun kişisel korunma araçları verilecek ve bunların kullanılmaları öğretilecek ve gerektiğinde sağlanacaktır.

  • 8) Meslek hastalıklarından korunmak için, işe giriş ve işe yerleştirme muayeneleri düzenli yapılacak, kullanılan maddelere karşı hassas olanlar bu işlerde çalıştırılmayacak, işe uygun kişilerin yerleştirilmesine önem verilecektir.

  • Ayrıca, işe yerleştirilen işçilerin, tehlike ve zararın özelliğine göre, belirli sürelerde sağlık muayeneleri ve gerektiğinde laboratuvar araştırmaları yapılacaktır.



İşe giriş ve gerekli ise "Ağır ve Tehlikeli İşler Raporu" için gerekli muayeneler yapılmadan işçi çalıştırılmamalıdır.

  • İşe giriş ve gerekli ise "Ağır ve Tehlikeli İşler Raporu" için gerekli muayeneler yapılmadan işçi çalıştırılmamalıdır.

  • • İşçilerin yapılacak iş ve ortam risklerinden korunmak için eğitimini sağlamalıdır.

  • • İşçilere düzenli kişisel koruyucu donanımların temini ve kullanılmasının sağlanmasından sorumludur.

  • • İşyerinde ortam risklerinin değerlendirilerek, gerekli tedbirlerin alınmasından sorumludur.

  • • İşyeri ortamında gerekli hijyen koşulları sağlanmalıdır



İşyeri ortamında temiz hava sirkülâsyonu sağlanmalıdır

  • İşyeri ortamında temiz hava sirkülâsyonu sağlanmalıdır

  • • İşlem sırasında ortaya çıkan zararlılar uygun yollarla uzaklaştırılmalıdır

  • • Periyodik muayeneler zamanında yaptırılmalıdır

  • • İşyeri Hekimi, Sigorta Müfettişi, İSGÜM ve Meslek Hastalıkları Hastaneleri görevlilerinin uyarı ve tavsiyeleri yerine getirilmelidir.

  • • İstirahat ve işyeri değişikliği kararları derhal uygulanmalıdır.



Sağlık hizmetleri sunumunda koruyucu hekimliğin öncelikli olmaması,

  • Sağlık hizmetleri sunumunda koruyucu hekimliğin öncelikli olmaması,

  • Sağlık profesyonellerinin eğitim politikalarında ve programlarında meslek

  • hastalıklarının öncelikli alan olmaması,

  • Hekimlerin bilgi ve duyarlığında yetersizlik,

  • Meslek hastalığı tanı sürecinde yaşanan güçlükler,

  • Meslek hastalığı tanısının işyeri ortam ölçümleri ve iş anamnezi ile desteklenmesinde yetersizlik,

  • Meslek hastalığı tanı rehberlerinin olmaması,



Meslek hastalığı kayıt sistemindeki yetersizlikler,

  • Meslek hastalığı kayıt sistemindeki yetersizlikler,

  • Meslek hastalığı tanı standardizasyonunun mevcut olmaması,

  • Birinci ve ikinci basamakta çalışan hekimlerin meslek hastalığı prosedürü konusunda bilgisinin yeterli olmaması,

  • Çalışanın meslek hastalığı hakkında yeterli ve doğru bilgiye sahip olmaması,

  • Çalışanın, meslek hastalığı tanısı sonucu hak ve pozisyon kaybına uğrama korkusu,



Çalışanın, sakat ya da malul olarak ilan edilme korkusu,

  • Çalışanın, sakat ya da malul olarak ilan edilme korkusu,

  • Çalışanın sigorta tazminatları hakkındaki bilgi eksikliği,

  • Çalışanın, karşısında güven verecek sabit bir hekim ya da sendika desteğinin bulunmaması,

  • Çalışanın, işverenle ilişkisinin bozulması ve işini kaybetme korkusu.





Yüklə 1,08 Mb.

Dostları ilə paylaş:




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə