Dünya əDƏBİyyati klassiKLƏRİ
Yüklə 6,79 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- ‘Şərq-Qərb” Bakı-2010
- SEÇİLMİŞ ƏSƏRLƏRİ ÜÇ CİLDDƏ III CİLD
- Viktor Hüqo. Seçilmiş ə s ə rl ə ri, üç cildd ə , III cild
- Birinci kitab DÖRD DİVAR ARASINDA MÜHARİBƏ Birinci fəsil SENT-ANTUAN CİVARINDAKI XARİBDA
- Romanın rəzaləti dünyanın qanunudur, {lat.)
| DÜNYA ƏDƏBİYYATI KLASSİKLƏRİ Azerbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyevin
sərəncamı ilə nəşr olunur. ‘Şərq-Qərb” Bakı-2010 downloaded from KitabYurdu.org V i c t o r HÜGO
NOTRE-DAME DE PARİS downloaded from KitabYurdu.org Vi kt o r HÜQO
1802-1885 SEÇİLMİŞ ƏSƏRLƏRİ ÜÇ CİLDDƏ III CİLD
PARIS NOTR - DAM KILS
Ə SI
“Şərq-Qərb Bakı-2010 downloaded from KitabYurdu.org ISBN 978-9952-448-69-6 T ə rcüm ə
ə d ə nl ə r: R ə daktor: B ə ydulla Musay ə v Mikayıl Rə fili
İlham Ç ə rk əzoğlu
Korrektor:
ə taf
ə t S
ə m ə dova
B ə dii t
ə rtibat v
ə
dizaynın müə llifi:
T ə rlan Qorçu Kompüter düzümü: A ydınoğlu
H ə s ə n Yaqubov Bu kitab “Viktor Hüqo. Sə fill ə r. B əşinci hissə” (Bakı, “Öndə r", 2005) v ə “Viktor Hüqo. Parts Notr-Dam kils əsi" (Bakı, “Şə rq-Q ə rb", 2007) n əşrlə ri əsasında çapa hazırlanmışdır Viktor Hüqo. Seçilmiş ə s ə rl ə ri, üç cildd ə , III cild (“Sə fill ər”, V hissə; “Paris Notr -Dam kils əsi”). Bakı: “Şə rq-Q ərb”, 2010, 816 sə h. M ətn: Bakı Slavyan Universiteti, “Kitab aləmi” NPM, 2010 B ə dii t ə rtibat, s ə hif
ə l ə nm ə: ‘Tutu” nəşriyyatı, 2010 © “Şə rq-Q
ə rb" ASC, 2010 downloaded from KitabYurdu.org
Səfillər
downloaded from KitabYurdu.org
downloaded from KitabYurdu.org Birinci kitab DÖRD DİVAR ARASINDA MÜHARİBƏ Birinci fəsil SENT-ANTUAN CİVARINDAKI XARİBDA, TAMPL CİVARINDAKI STSİLLA BARRİKADASI İctimai xəstəliklər tədqiqatçısının qeyd edə biləcəyi iki ən çox yaddaqalan barrikada bu kitabda təsvir olunan hadisələrin baş verdiyi dövrə aid deyil. Qorxunc dövrün, bir növ, simvolu olan bu barrikadalar 1848-ci ilin faciəli iyun üsyanında, sanki, yer altından çıxmışdı, bu üsyan tarixin şahid olduğu bütün küçə vuruşmalarının ən böyüyü idi. Bəzən elə olur ki, qara camaat - bu böyük qiyamçı - hətta yüksək prinsiplər əleyhinə, azadlıq, bərabərlik, qardaşlıq əleyhinə, seçki hüququ əleyhinə, ali xalq hakimiyyəti əleyhinə çıxır, məyusluq, kədər, boşa çıxmış ümidlər, təşviş, məhrumiyyət, üfunət, cəhalət, nadanlıq girdabından qalxaraq üsyan edir; elə də olur ki, avam camaat xalqa müharibə elan edir. Sərsərilər ictimai hüquqa hücum edir; oxlokratiya demosun üzərinə qalxır. Bu günlər müsibətli günlərdi; bu cür ağılsızlığın özündə də həmişə bir qədər ədalət olur; belə bir duel adamın öz-özünü öldür- məsinə bənzəyir; “sərsərilər”, “qara camaat”, “oxlokratiya”, “avam camaat” kimi təhqiredici sözlər, əfsus ki, əzab çəkənlərin deyil, hökmranlıq edənlərin, bədbəxt edilmiş məzlumların deyil, imtiyazlıların müqəssir olduğunu sübut edir. downloaded from KitabYurdu.org
DÜNYA ƏDƏBİYYATI KLASSİKLƏRİ
Mənə gəlincə, mən bu sözləri ürək ağrısı ilə və hörmətlə söyləyi- rəm, çünki fəlsəfə bu sözlərə uyğun olan hadisələrin dərinliyinə varsa, orada çox vaxt əhəmiyyətsiz şeylərlə bərabər, böyük şeylər də görər. Afinada oxlokratiya vardı, gezlər Hollandiyanı yaratdı; plebeylər dəfələrlə Romanı xilas etmişlər, qara camaat İsanın ardınca getmişdir. Hansı mütəfəkkir cəmiyyətin səfalət içində yaşayan təbəqələrinin əzəməti haqqında bəzən düşünməmişdir?! Bu qara camaat, bütün yoxsullar, sərsərilər, səfillər içərisindən həwarilər, din yolunda əzab çəkən müqəddəs adamlar çıxmışdır; Müqəddəs İyeronim bu sirli “Fex urbis, lex orbis
kəlamını söylə- yəndə, yəqin ki, bu qara camaatı, bütün bu yoxsulları, sərsəriləri, səfilləri düşünmüşdür. Əzab çəkən, qanı tökülən bu qara camaatın həyəcanı, onun öz həyatı üçün zəruri olan prinsiplər əleyhinə mənasız qiyamı, onun qanunsuz hərəkəti - dövləti yıxmaq təşəbbüsüdür, buna görə də bu qiyam yatırılmalıdır. Vicdanlı adam bu işə girişir, qara camaatı istə- diyi üçün onunla mübarizəyə başlayır. O, qara camaata qarşı dursa da, ona böyük rəğbət göstərir! Onu dəf etsə də, ona böyük hörmət bəsləyir! Burada da biz nadir hallardan biri ilə üz-üzə gəlirik: biz haqlı hərəkət etdiyimiz halda təşviş duyuruq və sanki, işi sona yetir- məyə qərarımız çatmır; biz inad edirik, çünki bu, zəruridir, lakin təmin olunmuş vicdanımız kədərlənir; biz öz vəzifəmizi yerinə yeti- ririk, lakin qəlbimiz sızıldayır. Bir şeyi qabaqcadan qeyd etməliyik: 1848-ci ilin iyun hadisəsi müstəsna bir hadisə idi, bu hadisə tarix fəlsəfəsinin təsnifinə çox az uyğun gəlir. O yerdə ki bu eşidilməmiş, görünməmiş qiyamdan söhbət gedir, onda yuxarıda dediyimiz bütün sözləri geri götürmə- liyik, çünki bu qiyamda öz hüququnu tələb edən əməyin müqəddəs qəzəbi özünü göstərirdi. Qiyamı yatırtmaq lazım gəldi, bunu vəzifə tələb edirdi, çünki qiyam respublikanı təhlükə altına alırdı. 1848-ci ilin iyun qiyamı əslində nə idi? Bu, xalqın öz-özünə qarşı üsyanı idi. 0
şey ki əsas məzmuna aiddir, ondan bəhs etmək mətləbdən uzaqlaşmaq deyil; buna görə də qoy bizə icazə verilsin, oxucuların diqqətini az da olsa, öz mahiyyəti etibarilə yeganə olan iki barrika- daya cəlb edək, biz indicə bu barrikadaların adını çəkmişdik, həm də onlar bu silahlı üsyan üçün çox səciyyəvidir. 1
Romanın rəzaləti dünyanın qanunudur, {lat.) 8 downloaded from KitabYurdu.org Yüklə 6,79 Mb. Dostları ilə paylaş:
|