Эириш-Хейирбяй

---

AZƏRBAYCAN MİLLİ ELMLƏR AKADEMİYASI

 

A.A.BAKIXANOV adına TARİX İNSTİTUTU  

 

 

  

XEYİRBƏY  QASIMOV 

 

 

 

 

 

 

 

 

ORTA ƏSRLƏRDƏ  

AZƏRBAYCAN MƏDƏNİYYƏTİ 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Bakı – 2008 

---

Azərbaycan MEA A.Bakıxanov adına Tarix İnstitutu 

Elmi Şurasının qərarı ilə çap olunur 

 

 

Elmi redaktoru:  

AMEA-nın müxbir üzvü, 

tarix elmləri doktoru, professor 

O.Ə.Əfəndiyev  

 

 

Rəyçilər:  

AMEA-nın müxbir üzvü, t.e.d., professor  

Y.M.Mahmudov 

tarix elmləri doktoru, professor  

Ş.F.Fərzəliyev      

tarix elmləri namizədi 

T.H.Nəcəfli  

 

 

 

Qasımov Xeyirbəy Sabir oğlu. Orta əsrlərdə Azərbaycan mədəniyyəti. Bakı, 

2008, 448 s. 

 

Əsərdə orta əsrlərdə  Azərbayjan  mədəniyyətinin  təkamülünün  başlıja 

mərhələləri  və  əsas  jəhətləri  müəyyənləşdirilir, milli mədəniyyət tarixinin 

mühüm  və aktual problemləri  araşdırılır. Orta əsrlərin  Azərbaycan 

mədəniyyət  faktları  dövrün ijtimai-iqtisadi, siyasi, dini-ideoloci prosesləri 

kontekstində tədqiq olunur. 

 

 

 

 

 

 

 

 

Q 

0000000 

Qrifli nəşr 

00000000000 

 

© Qasımov X.S., 2008 

---

 

 

3 

MÜNDƏRICAT 

GİRİŞ………………………………………………….…………….. 

5 

I  FƏSİL. 

Başlıca mənbələrin və elmi ədəbiyyatın icmalı, 

Azərbaycanın islamaqədərki mədəni təkamül 

prosesinə ümumi bir 

baxış………………………..…....  

13 

§1. Başlıca mənbələr…….…………………………… 

13 

§2. Problemin tarixşünaslıqda, elmi ədəbiyyatda tədqiqi 

səviyyəsi….……………….…………..………. 

43 

§3. Azərbaycan mədəniyyətinin islamaqədərki təkamül 

prosesinə ümumi bir baxış.………………… 

73 

II FƏSİL. 

Azərbaycan mədəniyyəti VII-XII 

əsrlərdə………...  

90 

§1. Azərbaycan dövrün ictimai-siyasi münasibətlər 

sistemində…………………………………...……… 

90 

§2. Azərbaycan mədəniyyətinin başlıca inkişaf 

istiqamətləri…………………………………...……

… 

102 

III FƏSİL. 

XIII-XIV əsrlərdə Azərbaycanın mədəni 

həyatı…..  

147 

§1. Dövrün ictimai-iqtisadi və siyasi mühitinə dair…..  

147 

§2. XIII–XIV əsrlərdə Azərbaycanın mədəni həyatı…  

156 

IV FƏSİL. 

Azərbaycan mədəniyyəti XV 

əsrdə……………..…. 

198 

§1. Dövrün ictimai-siyasi, iqtisadi mühitinə ümumi 

baxış………………….……………………..………  

198 

§2. Azərbaycan mədəniyyəti XV əsrdə…………..……    

207 

V FƏSİL. 

Azərbaycan mədəniyyətinin təkamülündə 

yüksəliş və kamillik mərhələsi (XVI 

əsr)……………………  

236 

§1. Dövrün ictimai-iqtisadi, siyasi, dini-ideoloji 

mühitinə ümumi 

nəzər…………………………………... 

236 

§2. Azərbaycan ədəbiyyatı………………..……..……. 

247 

§3. Azərbaycan ədəbi dili………………….….………. 

262 

§4. Dinin rolu, mövqeyi və maarif……………..…..…. 

26

6

 

§5. Memarlıq………………….……………..………… 

274 

§6. Təsviri incəsənət və xəttatlıq…………..………….. 

283 

§7. Dekorativ və tətbiqi incəsənət növləri…………..... 

290 

§8. Folklor və musiqi……………………..…………… 

293 

§9. Fəlsəfə və elm…………………………….………… 

296 

VI FƏSİL. 

XVII-XVIII əsrlərdə Azərbaycan 

mədəniyyəti……  

309 

---

 

 

4 

§1. Azərbaycan mədəniyyəti XVII əsrdə…………….. 

309 

 Dövrün ictimai-iqtisadi, siyasi mühitinə ümumi 

baxış……………………………..……….………… 

309 

 Azərbaycan ədəbiyyatı…………….……………… 

314 

 Azərbaycan ədəbi dili……………..………...……..

 

318 

 Maarif……………..……………..………………… 

321 

 Memarlıq………….……………..………………… 

324 

 Təsviri incəsənət və xəttatlıq……………..……….. 

327 

 Dekorativ və tətbiqi sənət sahələri…………..……. 

329 

 Folklor və musiqi…………………..……………… 

332 

 Elm…………………………..………...…………… 

334 

§ 2. Azərbaycanın mədəni həyatı XVIII yüzillikdə…... 

337 

Nəticə……………………………………………..……..…………… 

383 

İstifadə olunmuş mənbələr və 

ədəbiyyat………………………...…… 

392 

Rezüme…………………………….....……………………………… 

 

Summary…………………..………....……………………………… 

 

 

---