Əsı Müasır Azə



Yüklə 80,05 Kb.
tarix25.06.2018
ölçüsü80,05 Kb.
#51461


Türk Dünyası İncelemeleri Dergisi/Journal of Turkish World Studies 

17/1 Yaz-Summer 2017 

 

 

 



 

20 Yanvar Faci



əsı Müasır Azərbaycan Poeziyasında 

 

The Tragedy of January 20 in Contemporary Azerbaijani Poetry 



 

Prof.Dr. Tofiq 



ƏBDÜLHƏSƏNLİ

 



 

 

 



Özet  

Эта статья посвящена проблеме патриотизма, ярко выраженного в 

Азербайджанской поэзии в период Независимости. Автор выдвигает на первый 

план героическую тему, посвященную невинным жертвам 20 Января, и тему 

патриотизма, выраженную в произведениях современных поэтов.  

Anahtar kelimeler: 

20 Января, Азербайджанской поэзии, трагедия, патриотизм, 

автор


 

 

 



Abstract 

İn this article, patriotic and national revival themes have been analyzed, distingushed 

itself in the Azerbaijan’ poetry of independece period.  Author has highlighted an 

appreciation of January 20’s tragedy by the poems of famous Azerbaijan writers 

about martyrs. 

Keywords: 

January 20, Azerbaijan poetry, tragedy, patriotic,  author 

 

 



Az

ərbaycanın yaxın tarixində  ən dəhşətli və  unudulmaz səhifələrdən birini təşkil edən 

İyirmi Yanvar faci

əsi ədəbiyyatın digər janrlarında olduğu kimi poeziyada da geniş ifadəsini 

tapmışdır. Qeyd ed

ək ki, bu bir tərəfdən poeziyanın çevik ifadə imkanlarına malik olmasından 

ir

əli gəlirsə, qarşı tərəfdən millətin müstəmləkəçiliyə, zülmə və haqsızlığa qarşı barışmaz 



münasib

ətindən qaynaqlanır. Məhz buna görədir ki, “...baş  verən qanlı  hadisələr dərhal 

ədəbiyyatımızda əksini tapdı. Mövzuya çevik və operativ münasibət söz, sənət adamlarımızın 

hadis


ələrin içərisində olduğunu, ümumxalq mübarizəsinin həyəcan və ümidləri ilə yaşadığını 

bir daha t

əsdiq etdi. Məhz jurnalist və  publisistlərimiz,  şair və  yazıçılarımız  ölkənin 

informasiya blokadasına alındığı  o  ç

ətin günlərdə, fövqəladə  vəziyyət rejimində, sözün 

imkanlarından f

ədakarcasına istifadə  etməklə  Yanvar faciəsi ilə  bağlı  dəhşətli həqiqətləri 

bütün xalqa v

ə beynəlxalq aləmə çatdıra bildilər” 

[Mehr


əliyev 2000: 42-43]

Az



ərbaycanın xalq şairi Bəxtiyar Vahabzadə  İyirmi Yanvar faciəsinə  tarixi-siyasi 

rakursdan yanaşaraq yazır: “Mü

əyyən mənada  İyirmi Yanvar bizə  qarşı  törədilən mənəvi 

t

əcavüzün məntiqi nəticəsi idi. ...Faciəni yada salmaq, hüznə batmaq, kədərə batmaq deyil, 



milli qeyr

ət, cəsarət və  rəşadət sahiblərini, günahsız qurbanları  –  şəhidləri hörmət və 

m

əhəbbətlə  xatırlamaqla yanaşı, bunlardan nəticə  çıxarmağı  gələcəkdə  belə  faciələrin 



qarşısının alınması yollarını v

ə vasitələrini aramalı və tapmalıyıq. 

                                                 

 



UNEC-in “Az

ərbaycan dili” kaledrasının müdiri, filologiya elmləri doktoru 




Tofiq 

Əbdülhəsənli 

 

22 


İyirmi Yanvar faci

əsini düşündükcə yoxdan var oluruq. 

Bir yandan sarsılsaq da, o biri yandan q

əlbimizi sonsuz qürur hissi bürüyür. Sarsılırıq ki, 

bizim oğullarımızın q

əbahəti, günahı nə idi ki, havayı qurban getdilər. İftixar hissi keçiririk ki, 

ş

əhidlərimiz sabaha, gələcəyə  olan  ümidimizə  çıraq tutdular. Bizim inam qalamızda  əbədi 



m

əşəl yandırdılar. 

Bizim q

ədim ənənəmizdə şəhidlik ölümün  ən yüksək mərtəbəsi hesab edilir” 



[Vahab-

zad


ə 1990:25].

 

İyirmi  Yanvar faci



əsinin Azərbaycan xalqının ruhunda, düşüncəsində, milli-mənəvi 

yaddaşında yaratmış olduğu ictimai k

ədər xalq şairi Qabilin “Mərsiyə”sində bütün dolğunluğu 

il

ə  ifadə  olunmaqdadır. Ənənəvi klassik şeir tərzində  yazılmış  “Mərsiyə”də  tarixi Kərbəla 



müsib

əti ilə Bakıda yaşanılan faciə müqayisəli şəkildə təqdim olunur. 

Onu da xatırladaq ki, Qabilin “M

ərsiyə”  şeiri yaranandan dərhal sonra geniş  xalq 

kütl

ələri tərəfindən diqqət və maraqla qarşılanmış, dillər əzbərinə çevril”mişdir. Əsərin xalq 



arasında yayılmasının v

ə diqqətlə qarşılanmasının bir çox səbəbləri vardır. Hər şeydən əvvəl, 

şeirin yarandığı  dövrd

ə  heç  bir  əsərdə  millətin faciəsi belə  çevik və  aşkar  şəkildə 

ədəbiyyata gətirilməmişdir. Hələ  sovet imperiyasının yaşaması, senzuranın mövcudluğu bu 

tipli 


əsərlərin  üzə  çıxarılmasını  müəyyən qədər  əngəlləyirdi. Digər tərəfdən, bu əsərdə 

mill


ətin qarşılaşmış  olduğu faciəyə  ictimai məzmun verilmiş, onun fəlsəfi yönləri diqqət 

m

ərkəzinə çəkilmişdir. Həmçinin əsərin klassik bir janrda qələmə alınması ona olan diqqət 



v

ə marağın daha da artmasını şərtləndirmişdir. 

Akademik B

əkir Nəbiyev “Çətin yollarda” adlı ədəbitənqidi məqalələr toplusunda Qabilin 

“M

ərsiyə” şeirinin yazıldığı dövrü belə dəyərləndirir: “1990-cı ilin Yanvar qırğınından sonrakı 



ilk günl

ərdən birində səhər tezdən Qabil Akademiyaya gəldi. Salamkəlamdan sonra cibindən 

dörd bükülmüş üç v

ərəq kağızı çıxarıb yaşıl mürəkkəbi təzəcə qurumuş şeirini oxudu. Mən 

sarsılmışdım. Bu, indic

ə  bir bəndini qeyd etdiyim ‘Mərsiyə’  idi.  Şəhidlərimizin günahsız 

qanlarının Bakı küç

ələrində hələ qurumadığı, qətl yerlərini dövrələmiş ilk qərənfillərin hələ 

solmadığı bir vaxtda bu d

əhşətli faciə şeirimizə hadisələrin həqiqətən də qaynar izilə, xalqın 

bu m

ərd oğlunun yanıqlı  naləsi ilə  gətirilmişdi. Cəlladın  ‘əlində  şəmşir’  hələ  hökmfərman 



olduğu bir vaxtda bu şeiri yazmaq ‘Sirl

ər xəzinəsi’ndə  diri ikən  əyninə  kəfən geyib şah 

divanına getmiş Nizami qocasını yada salırdı. Şeiri bir d

ə oxuduq. Mən onun əlyazmasını alıb 

çapxanamıza endim, çoxaldıcı cihazda şeird

ən nüsxələr çıxartdırıb bir neçəsini Qabilə verdim, 

qalanını is

ə Elmlər Akademiyasının Rəyasət Heyətinin üzvlərinə, Elmi-Tədqiqat institutlarının 

direktorlarına payladım. Az sonra ‘M

ərsiyə’ başqa xətlərlə də çoxaldılmış və mətbuatda nəşr 

olunmasından xeyli 

əvvəl geniş  yayılmış, adamların böyük rəğbətini qazanmış,  əldən-ələ, 

dild

ən-dilə  dolaşmışdı.  Şəhidlərin həlak olduğu yerlərdə  çiçəklər düzüb növbə  çəkən 



h

əmvətənlərimiz bu “Mərsiyə” ilə kövrəlir, onun misraları ilə birbirini intiqama səsləyirdilər” 

[N

əbiyev 2000: 59]

Qeyd ed



ək ki, Qabilin “Mərsiyə” adlanan şeirinin diqqəti çəkən cəhətlərindən biri isə 

onun xalqın yaşadığı probleml

ərlə sıx bağlılığındadır. Başqa sözlə, əvvəllər ədəbiyyatımızda 

bu janrda yazılmış 

əsərlər daha çox dini mövzularda qələmə  alındığı  halda, Qabil xalqın 

yaşadığı v

ə qarşılaşdığı problemləri ədəbiyyata gətirməyə çalışmışdır: 

Tutulub vahim

ədən nitq bu gün, dil bu səhər, 

B

əzəyib Abşeronu qanlı qərənfil bu səhər. 



Bakı f

əryad eləyir, gözdən axır sel bu səhər, 




20 Yanvar Faci

əsı Müasır Azərbaycan Poeziyasında 

 

23 


G

əmilər nalə çəkir, ərşə çıxır zil bu səhər. 

Gec

əni atəş ilə qırmızı qan eylədilər, 



Xalqımı, mill

ətimi gülləbaran eylədilər 

[Qabil 1994: 29]

 



Akademik B

əkir Nəbiyev Qabilin bəhs olunan “Mərsiyə”si ilə  bağlı  mülahizələrini 

aşağıdakı ş

əkildə davam etdirir: “Bu şeirin təkcə adı yox, özü də çağdaş poeziyamızda nəşr 

olunmuş ilk m

ərsiyə idi. Ədəbiyyatımızın çox zəngin janrlarından olan mərsiyəmizin tarixində 

b

əlkə  də  ilk  dəfə  idi ki, cəlladımızın  öz padşahımız (yəni prezident Qorbaçov) olması  dilə 



g

ətirilir, günahsız həmvətənlərimizin kütləvi qırğınını  təşkil edib bu faciəni imperiyada 

yaşayan başqa mill

ətlərə  ‘nümunə’  göstərənlərə  ümumxalq nifrəti elan olunurdu. 

Az

ərbaycan xalqının sinəsinə  çəkilmiş  çalınçarpaz dağların göynərtisini  ürək yanğısı  ilə 



s

ənətkarlıqla  əks etdirmək baxımından Qabilin əsəri mərsiyə  ədəbiyyatının  ən görkəmli 

nümay

əndələri olan Qumrinin, Dəxilin, lap bu yaxınlarda ‘Sabah’ nəşriyyatında mükəmməl bir 



kitabı  buraxılmış  Racinin klassik m

ərsiyələri ilə  səsləşir və  xüsusən də  dilinin aydınlığı 

etibaril

ə onlardan heç də geri qalmır” [

Qabil 1994: 60]

B



əxtiyar Vahabzadənin  “Azərbaycan  əsgəri”,  “Azərbaycan”,  “Hələ  günahkarıq”,  “Şəhid 

anası”  v

ə  digər  şeirləri  də  vətənpərvərlik ruhunda qələmə  alınmış, milli özünəqayıdış 

amalına söyk

ənən poetik örnəklərdən hesab olunmaqdadır.  Şair marş  janrında yazdığı 

“Az


ərbaycan əsgəri” adlı şeirində “Şəhid ruhu baxır bizə göylərimizdən”, – deyə yurdumuzun 

keşiyind


ə  dayanan  əsgərlərə  müraciət edərək bir an da olsun imtiqam hissindən vaz 

keçm


əməyə çağırır. “Azərbaycan” adlı şeirində şair vətənin azadlığı uğrunda qurban getmiş 

ş

əhidlərimizin xatirəsini bir daha yad edərək onların heç  bir zaman unudulmayacağı 



q

ənaətini ifadə edir. Şairin fikrincə, torpağımızın şəhidlərin qanı ilə suvarılması dövlətin və 

mill

ətin yaşamasının, var olmasının gerçək simvoludur: 



Ş

əhidlərin qanı ilə yoğrulubdur torpağımız, 

Q

əlbimizdə dalğalanır öz üçrəngli bayrağımız. [



Qabil 1994: 26].

 

 



B

əxtiyar Vahabzadənin 1992-ci ildə  qələmə  aldığı  “Hələ  günahkarıq”  adlı şeirində 

Ş

əhidlər xiyabanında hazır məzarların olmasına bir şairvətəndaş  olaraq  özünün heyrətini 



gizl

ədə bilmir: 

B

əlkə dəfn olunan heç meyid deyil, 



Zaman diri-diri d

əfn edir bizi. 

Hazır m

əzarlarda biz şəhid deyil, 



B

əlkə dəfn edirik mənliyimizi 

[Qabil 1994: 29]

 



Qoşma janrında yazılmış şeirin sonunda şair Az

ərbaycanın azadlığı  uğrunda  şəhid 

olanların qanının, qisasının alınmamasından dolayı özünün narahatlığını ifad

ə etmişdir. 

Az

ərbaycanın xalq şairi Nəbi Xəzrinin şeirlərində də İyirmi Yanvar faciəsi özünəməxsus 



ş

əkildə  dəyərləndirilmişdir. Bu baxımdan müəllifin  “Qanlı  yanvar”  adlı  şeiri istər mövzu-

münd

əricə, istərsə  də  formasənətkarlıq aspekti ilə  maraq doğurmaqdadır.  Əsərdə 



Az

ərbaycan xalqının qarşılaşdığı bu dəhşətli hadisə önündə yaşadığı ağrı və acıları öz poetik 

ifad

əsini tapmışdır. Müharibə mövzusunda yazılmış bəzi araşdırmalarda “Qanlı yanvar” şeirinin 




Tofiq 

Əbdülhəsənli 

 

24 


“ş

əhid sinfoniyası  kimi”  qiymətləndirilməsi  əsərin bədii siqlətinin təcəssümü  kimi 

m

ənalanmaqdadır. 



Nec

ə ağır olur gecə matəmi... 

Kim deyir dünyada 

 

  



ş

əhidlər susur?! 

Ş

əhidlər dillənir 



şahidl

ər kimi. 

[X

əzri 1991: 106]

 



Az

ərbaycanın xalq şairi Məmməd Arazın şeirlərində də vətənpərvərlik motivləri qabarıq 

ifad

əsini tapmışdır. Şairin İyirmi Yanvar şəhidlərinə ithaf etdiyi “Yadımdan çıxmaz gecə” adlı 



şeiri bu baxımdan diqq

əti cəlb etməkdədir: 

Yadımdadır o axşam, 

Yadımdadır o gec

ə. 

Qanlı yanvar gec



əsi. 

O başımız, 

               ür

əyimiz 


S

əsimiz, harayımız 

Oda tutulan gec

ə. 


Qanlı yanvar gec

əsi. 


[Araz 2003: 122]

 



Az

ərbaycan poeziyasının istedadlı nümayəndələrindən olan Fikrət Sadığın “Təsəlli”, “Bir 

il keçdi”, “Qoymadılar”, “Yen

ədəmi?”, “Şəhidlər xiyabanında”, “20 Yanvar səkkiz ildən sonra” 

v

ə  digər  şeirləri  şəhidlik mövzusunda yazılmışdır. Müəllifin adı  çəkilən  şeirlərində  ana 



yurdun azadlığı, istiqlaliyy

əti uğrunda aparılan mübarizələrdə  həyatından keçən 

q

əhrəmanların unudulmayacağı qənaəti poetik təcəssümünü tapmışdır.  



Fikr

ət Sadığın “20 Yanvar səkkiz ildən sonra” adlı şeirində 1990cı ildə baş verən faciəli 

hadis

ələrə yeni prizmadan yanaşılmışdır. Aradan keçən səkkiz illik zaman kəsiyindən dönüb 



keçmiş

ə boylanan şairin təxəyyülündə baş verən hadisələr yenidən canlanır. 

Xalq şairi Fikr

ət Qocanın orijinal səpkidə qələmə aldığı “Görün o şəhidlər nə deyir sizə” 

adlı  şeiri son ill

ərdə  şəhidlik mövzusunda yazılmış bədii  örnəklərdən biridir. Yalnız 

mövzumünd

əricə  baxımından deyil, həmçinin bədii-estetik aspektləri ilə maraq doğuran bu 

yazı ş

əhidlik mövzusunda qələmə alınmış başqa örnəklərdən bir də onunla fərqlənməkdədir 



ki, burada mü

əllif yaşanılan faciənin böyüklüyünü  təqdim etməklə  yanaşı, həmçinin onun 

unudulmasından duyduğu narahatlığını  ifad

ə  etməyə  çalışmışdır.  İyirmi Yanvar faciəsinin 

tarixin ibr

ətli bir səhifəsi kimi gənc nəslin tərbiyəsində  oynaya biləcəyi rola diqqəti 

yön

əldən şairin fikrincə, tarixini, keçmişini, acı günlərini unudan xalqlar özləri üçün xoşbəxt 



g

ələcək yaratmaqda daim problemlərlə üzləşməyə məhkumdurlar  

Qanımız qarışıb qardaş qanına, 

Bu torpaq 

əmanət verilib bizə. 

Siz g


əlin Şəhidlər Xiyabanına, 

Görün o ş

əhidlər nə deyir sizə. 

[Qoca 2000: 53]

 



20 Yanvar Faci

əsı Müasır Azərbaycan Poeziyasında 

 

25 


Az

ərbaycan xalqının qarşılaşdığı İyirmi Yanvar hadisələrini vaxtında, məqamında dəyər-

l

əndirən sənətkarlardan  şair-publisist Məmməd Aslanın  “Ağla, qərənfil, ağla”  adlı  şeiri 



faci

ənin ictimai-siyasi mahiyyətini bütün çılpaqlığı ilə üzə çıxaran poetik nümunələrdən biri 

kimi geniş  oxucu auditoriyasının r

əğbətini qazanmışdır. Şeirin ağı ruhunda qələmə alınması 

da diqq

ətəlayiqdir: 



Göyl

ər yaman qarışıq, 

Ağla, q

ərənfil, ağla! 



Sis g

əlir qan-qarışıq, 

Ağla, q

ərənfil, ağla! 



[Aslan 1990: 196]

 



 “Ağla, q

ərənfil, ağla”  şeirində  Məmməd Aslan xalqın qarşılaşdığı  faciələrə  diqqəti 

ç

əkməklə  kifayətlənməmiş, bu və  bu kimi faciələrin millətin qan yaddaşında dərin izlər 



buraxdığını  xatırlatmışdır.  Şairin q

ənaətincə,  millət  öz faciələrindən ibrət dərsi almalı, 

g

ələcəyini, xoşbəxtliyini təmin etmək  üçün bu hadisələri unutmamalı, gənc nəslin 



v

ətənpərvərlik ruhunda tərbiyəsində  tarixin yaşanılan məqamlarına söykənməlidir.  “Ağla, 

q

ərənfil, ağla”  şeirində  “qaranlıq”,  “zülmət”,  “gecə”,  “zülm”,  “şər”  və  sair kimi simvollarla 



faci

ənin ictimai mahiyyətinin açılmasına çalışılmışdır. 

İstedadlı şair M

əmməd İsmayılın “Bu qan yerdə qalan deyil” adlı şeirində İyirmi Yanvar 

faci

əsi orijinal ifadə  şəkli ilə  təqdim olunmaqdadır. Qeyd edək ki, müəllifin 1998ci ildə 



Ankarada n

əşr edilən eyniadlı  kitabına daxil edilmiş  bu  şeir iki hissədən ibarətdir.  Şeirin 

birinci hiss

əsində şair faciənin ağırlığını, çəkilməzliyini əks etdirməyə çalışmışdır: 

Torpağın bağrı da od tutub yanır, 

Var ed


ə bilmədik biz o yoxları. 

Bakının üstünd

ə ruhlar dolanır, 

Nakam ş


əhidlərin nakam ruhları. 

[İsmail 1998:196]

 

“Qan axır şerimin misralarından”,  dey



ən  şairin gözlərinə  qarşılaşdığı  hər  şey qan 

r

əngində  görünməkdədir. Müəllifin qənaətincə, azadlıq uğrunda mübarizə  aparan xalqın 



qanla qarşılaşması t

əbiidir. Əsas məsələ odur ki, xalq öz intiqamını almalı, tökülən qanların 

yerd

ə qalmasına imkan verməməlidir. 



Sabir Rüst

əmxanlının “Zireh”, “Qorxum qalmadı”, “İyirmi yarvar xatirəsi” kimi şeirləri də  

ş

əhidlərin ruhuna ihtaf olunmuşdur. Xüsusilə, şairin “Qorxum qalmadı” adlı şeiri milli-mənəvi 



yaddaşın oyanışına marağın oyadılması baxımından diqq

əti cəlb edir: 

Bu torpağa çoxdan b

əri, 


Ş

əhid məzarları əkilməyib. 

B

ərəkəti qaçıb zəmilərin 



Havasında ilham azalıb, 

Çaylarında su... 

Adam bu torpağın 

Qısırlığından qorxur 

[Rüst

əmxanlı 2004: 27]

 




Tofiq 

Əbdülhəsənli 

 

26 


Z

əlimxan Yaqubun “Qalmaz”,  “Şəhid ruhu”,  “Şəhidlərin ili”  kimi  şeirləri  şəhidlik 

mövzusunda q

ələmə  alınmışdır.  Şairin  “Qalmaz”  adlı  şeirində  1990cı  ilin yanvarında 

Az

ərbaycan xalqına qarşı  işlənmiş  olan cinayətlər sadalanır və  bu cinayətlərə  görə 



düşm

ənlərimizin cəzasız qalmayacağı vurğulanır. Şeirdə publisistik pafosun qabarıqlığı əsərin 

b

ədiiliyini zəiflətsə  də, bütövlükdə  onun uğurlu poetik  örnəklərdən biri olduğu etiraf 



edilm

əlidir. 


B

əhs olunan poetik örnəklərlə  yanaşı, Mirvarid Dilbazinin “Şəhidlər qəbiristanında”, 

M

ədinə Gülgünün “Bu şəhid balanın ölən çağı deyildi”, Tofiq Mütəllibovun “Dözüm dərsi”, Əli 



V

əkilin  “Şəhid bayatıları”, Hikmət Ziyanın  “Kimdir  şəhidlər”,  “Laylay”, Zəlimxan Yaqubun 

“Ş

əhid qanı”, Məmməd Namazın  “Körpə  şəhidlərə  layla”,  Ələkbər Salahzadənin  “Qərənfil 



nağılı”, Ramiz M

əmmədzadənin  “O gecə”, Zivər Ağayevanın  “Ağlama, ay ana”,  Çingiz 

Əlioğlunun  “And”, Musa Ələkbərlinin  “Şəhidlər xiyabanı”, Kəmalə  Ağayevanın  “Şəhidlər 

xiyabanında düşünc

ələr”,  “Yağma yağış”,  “Oxu, qaboy”,  “Ağlama, şəhid anası”,  “Şəhid 

bayatıları” v

ə bu kimi, digər şeirlər də şəhidlik mövzusunda qələmə alınmışdır. 

Az

ərbaycan  şeirində  şəhidlik mövzusunun işlənilməsi tarixi qədimlərə  gedib  çıxsa da, 



İyirmi Yanvar hadis

ələri bu mövzunun yenidən aktuallıq qazanmasında  əhəmiyyətli rol 

oynamışdır. İyirmi Yanvar hadis

ələrinə ədəbiyyatın, xüsusilə poeziyanın aktiv münasibəti bir 

d

ə  onunla bağlıdır ki, bütövlükdə  cəmiyyət bu prosesin içərisində  olmuşdur. Baş  verən 



hadis

ələrin rus sovet imperiyasının çöküşü ilə  müşayiət olunması, istiqlaliyyət uğrunda 

mübariz

ənin tərkib hissəsinə çevrilməsi və nəhayət, faciənin sosial-siyasi çəkisinin artaraq 



ümumb

əşəri əhəmiyyət kəsb etməsi onun canlı poetik əksinə geniş imkanlar yaratmışdır.

 

 

 



KAYNAKÇA  

 

  MEHRƏLİYEV Elçin [2000]. 



Müharib

ə

 v

ə

 

ə

d

ə

biyyat

, Bakı: Az



ərnəşr. 

  VAHABZADƏ Bəxtiyar [1990]. 

Ş

ə

hidl


ə

r

, Bakı: Elm. 



  NƏBİYEV Bəkir [2000]. 

Ç

ə

tin yollarda

, Bakı: Elm. 

  QABİL [1994]. 

Güll


ə

baran eyl



ə

dil


ə

r

. Bakı: G



ənclik. 

  XƏZRİ Nəbi [1991]. 

Q

ə

m d


ə

ft

ə

ri

. Bakı: Az



ərnəşr. 

  ARAZ Məmməd [2003]. 

V

ə

t

ə

n deyin

, Bakı: Adiloğlu. 



  QOCA Fikrət [2000]. 

Adi h


ə

qiq


ə

tl

ə

r

, Bakı: Az



ərnəşr. 

  ASLAN Məmməd [1990]. 

Bilm

ə

c

ə

di bildiyimiz bu dünya

, Bakı: Yazıçı. 

  İSMAİL Mehmet [1998]. 

Bu kann yerde kalan değil

, Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı. 

  RÜSTƏMXANLI Sabir [2004]. 

Seçilmiş 

ə

s

ə

rl

ə

ri

, Bakı: Ş



ərq-Qərb. 

 

Yüklə 80,05 Kb.

Dostları ilə paylaş:




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə