Etnologiya uzb

---

 
1 
 
O`ZBEKISTON RESPUBLIKASI XALQ TA`LIM VAZIRLIGI 
 
AJINIEZ NOMIDAGI NUKUS DAVLAT PEDAGOGIK INSTITUTI 
 
TARIX  FAKUL`TETI 
 
TARIX  KAFEDRASI 
 
 
 
 
 
 
 
ETNOLOGIYa 
fanidan 
 
 
 
 
 
5140600 – Tarix bakalavr ta`lim yo`nalishlarining 3-kurslari uchun   
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
2012 yil 
 
 

---

 
2 
 
1 MAVZU  
Etnologiyaning mohiyati va asosiy tushunchalari, tarixi va 
istiqbol ywnalishlari 
2 soat
 
1.1.
 
Ma`ruzani olib borish texnologiyasi 
Mashg`ulot shakli 
Kirish-mavzu bo’yicha ma`ruza
 
Ma`ruza rejasi 
1.Fanning mohiyati va kwpqirrali ijtimoiy gumanitar fan sifatida uning 
tadqiqot ob`ekti.  
2. Etnologiyaning turli yondosh fanlar bilan aloqalari. 
3. Etnologiyani davrlashtirish. Xalqona etnografik tushunchalar va 
ularning ibtidoiy jamiyatda tutgan wrni. 
4. Qadimgi va wrta asrlarga oid etnografik materiallar. Buyuk geografik 
kashfiyotlar jarayonida etnografik materiallarni yig`ilishi. 
O’quv mashg`ulotining maqsadi 
Mavzuning  maqsati-  talabalarning  bilim  va  kunlikmalarii  uqutuvchi 
boschiligida vajarish bulib xisoblanadi. 
-har bir savol buyicha yangi bilimlarni mukommal urganish: 
-mavjud  ma`lumotlarni,  jumladan  tarixiy  malumatlarni  urganish, 
aniqlosh; 
-axborot manbalari va urinlaridan urinli foydalana olish; 
-elektron uquvliklar, adebietlar va ma`lumotlar banki bilan ishlashish; 
-internetdan foydalanish va kerakli mavzular buyicha yangiliklar topish; 
-berilgan  topshiriqning  ratsional eshimini tobish; 
-topshiriqni urinlash uchun erkin pikirlash, maxorat bilan yandashuv, 
tarixiy adebietlar bilan  ishlashni urganish; 
Tayanch tushuncha va iboralar 
Mustaqil fan sifatida Etnologiyaning paydo bwlish tarixi va ijtimoiy 
fanlar tizimida tutgan wrni. Etnologiyaning turli yondosh fanlar bilan 
aloqalari. Etnoekologiya, etnosotsiologiya, etnopsixologiya, 
etnofol`kloristika, etnoarxeologiya, etnozoologiya sohalari haqida. 
Fandagi asosiy uslub va metodlar. Etnologiyani davrlashtirish. XIX-
asrning ikkinchi yarmida Etnologiyaning mustaqil fan sifatida namayon 
bwlishi. Etnologiyaning mustaqil fan sifatida paydo bwlish jarayonidagi 
ijtimoiy va ilmiy muhit. 
Pedagogik vazifalar: 
O’quv faoliyati natijalari: 
kursning maqsadi va vazifalari bilan 
tanishtirish; 
kursning maqsadi va vazifalarini  aytib bera oladilar; 
Etnografiya,etnogenez va etnik 
tarixining tadqiqot predmeti haqida 
tushuntiriladi; 
Etnografiya,etnogenez va etnik tarixining tadqiqot predmeti haqida 
aytib bera oladilar; 
XIX-XX asrdagi etnografiya predmeti 
haqida ma`lumot beriladi; 
XIX-XX asrdagi etnografiya predmeti haqida ma`lumot bera oladilar; 
Etnografiya manbalari va metodlari 
bilan tanishtiriladi. 
Etnografiya manbalari va metodlari aytib bera oladilar. 
O’qitish usullari  
 
Ma`ruza, namoyish, blits-so’rov, aqliy xujum, klaster 
O’qitish vositalari 
Ma`ruza matni, komp`yuter texnologiyasi, slaydlar 
O’qitish shakllari  
Frontal, kollektiv ish 
O’qitish sharoiti  
Texnik vositalar bilan ta`minlangan, o’qitish usullarini qo’llash 
mumkin bo’lgan o’quv xona 
Monitoring va baholash 
Kuzatish, og`zaki nazorat, yozma nazorat, o’quv topshiriq 

---

 
3 
 
Ma`ruzaning texnologik xaritasi 
                                  Faoliyatning mazmuni 
Ish jarayoni 
bosqichlari 
vaqti 
o’qituvchi 
talaba 
1 bosqich. 
Kirish 
(15 daqiqa) 
1.1. O’quv fanining nomini aytadi, predmetning dastlabki 
umumiy tasavvurini beradi. Uslubiy va tashkiliy tomonlari, 
talabalar bilimlarini baxolash mezonlarini va fan strukturasini 
tanishtiradi. (1-ilova) 
1.2. Mazkur fanning o’rganiladigan mavzulari bo’yicha 
nazariy va amaliy mashg`ulotlar, ularning uzviyligi xaqida 
qisqacha ma`lumot beradi. Asosiy adabiyotlarning ro’yxati 
bilan tanishtiradi.  (2-ilova) 
O’quv dasturini talabalarga tanishtiradi. 
1.3.  Ma`ruza darsining maqsadi va o’quv faoliyati natijalarini 
aytadi. Talabalarni aqliy xujumga tortish uchun jonlantiruvchi 
savollar beradi. (3-ilova).   
Tinglaydi va 
yozadi 
 
 
Mavzu nomini 
yozib oladilar 
 
 
Savollarga javob 
beradi 
2 bosqich. 
Asosiy 
jarayon 
(55 daqiqa) 
2.1.  Ma`ruza  rejasining  barcha  savollari  bo’yicha  vizual 
materialni namoyish qiladi. (4-ilova 4.1, 4.2) 
Mavzuning asosiy joylarini yozib olishlarini so’raydi. 
Faollashtiruvchi savol-javob o’tkazadi.  
1.  Fanning  mohiyati  va  kwpqirrali  ijtimoiy  gumanitar  fan 
sifatida uning tadqiqot ob`ekti.  
2. Etnologiyaning turli yondosh fanlar bilan aloqalari. 
3. 
Etnologiyani 
davrlashtirish. 
Xalqona 
etnografik 
tushunchalar va ularning ibtidoiy jamiyatda tutgan wrni. 
4. Qadimgi va wrta asrlarga oid etnografik materiallar. Buyuk 
geografik  kashfiyotlar  jarayonida  etnografik  materiallarni 
yig`ilishi.Javoblarni to’g`rilaydi va xulosalaydi.  
2.2. Mavzuning tayanch iboralari kerakli tushuncha va iboralar 
qo’shiladi. Javoblarni to’g`rilaydi va xulosalaydi.  
2.3. Mavzu bo’yicha bilimlarni mustahkamlash uchun test yoki 
qushimcha savollar beriladi. (ilova 2.2, 2.3) 
Tinglaydi, 
o’rganadi, 
Yozadi, 
aniqlaydi,  
savollar beradi. 
Asosiy joylarini 
yozadi 
Savollarga javob 
beradi 
Xar bir tayanch 
tushuncha va 
iboralarni 
muxokama 
kiladi. Yozadi. 
Javob beradi 
3 bosqich. 
Yakuniy 
bosqich (10 
daqiqa) 
3.1. Mavzu bo’yicha umumiy xulosa qiladi. 
3.2  Talabalarning bilim va ko’nikmalarini baxolaydi. 
3.3.Navbatdagi  mashg`ulotda  ko’riladigan  masalani  e`lon 
qiladi, va mustaqil tayyorgarlik ko’rishlarini so’raydi (5-ilova) 
3.4. Talabalarga uyga vazifa qilib:   
(1).“Ýòíîëîãèÿ  ôàíèíèíã  ìóàììîëàðè”  mavzusida  esse 
yozib kelish; 
(2). Mustaqil ishlash uchun mavzular taklif etiladi; 
(3).Kelgusi mavzu e`lon kili-nadi va unga tayyorlanib kelishni 
aytadi. 
(4). O’zini-o’zi nazorat qilish uchun savollar beradi (6- ilova). 
(5). Tavsiya etilgan adabiyotlarni o’rganishga beradi (2-ilova).  
tinglaydi 
 
 
 
 
Mustaqil ishlash 
uchun 
topshiriqni yozib 
oladi 
Dokladlar 
mavzusiga 
tayyorlanadi. 

---