INHALT
|
EINLEITUNG
Vorwort
Über „Vernetzt für Nachhaltigkeit“
NACHHALTIGE ENTWICKLUNG
Gemeinsam das gute Leben suchen
Die Erde lesen lernen
Nachhaltige Waldbewirtschaftung in Georgien
Projektorientiertes Lernen im
fremdsprachlichen Deutschunterricht
BILDUNG FÜR NACHHALTIGE ENTWICKLUNG
Von der Umweltbildung zur Bildung für
nachhaltige Entwicklung
„Gutes Leben für alle“
Nachgefragt
Partizipation als Schlüsselelement
Kompetenzorientierter Unterricht
CLIL und Nachhaltigkeit
BNE – KONKRET
„Das Salz in der Suppe“
PROJEKTE
Über die Projekte und die Schulen
Projektberichte
SERVICE
5
7
12
15
19
22
26
32
36
38
40
48
50
66
68
80
MÜNDƏRİCAT
GİRİŞ
Ön söz
“Davamlı və daha yaxşı gələcək üçün birləşək”
proyekti haqqında
DAVAMLI İNKİŞAF
Birlikdə daha yaxşı həyatın axtarışında
Planeti oxumağı öyrənmək
Gürcüstanda davamlı meşə istifadəsi
Alman dili dərsində proyekt
çərşivəsində öyrənmə
DAVAMLI İNKİŞAF ÜÇÜN MAARİFLƏNDİRMƏ
Ekoloji maarifl əndirmədən davamlı inkişaf
üçün maarifl ənməyə doğru
„Hamı üçün yaxşı həyat“
Suallar və cavablar
İştirak açar elementi kimi
Kompetensiya yönümlü dərs
CLİL və davamlılıq
DİM- KONKRET
„Supdakı duz“ effekti
PROYEKTLƏR
Proyektlər və məktəblər haqqında
Proyekt hesabatları
SERVİS
7
Handbuch |
Vernetzt für Nachhaltigkeit
LIEBE LEHRERINNEN UND LEHRER, LIEBE SCHÜLERINNEN
UND SCHÜLER, LIEBE INTERESSIERTE,
vorliegendes Handbuch resümiert Anleitungen, Ideen, Er-
gebnisse und Erfahrungen von „Vernetzt für Nachhaltigkeit“,
einem Sonderprojekt des Goethe-Instituts Georgien, das von
Juni 2015 bis zum Dezember 2015 in den drei Ländern des
Südkaukasus – Armenien, Aserbaidschan und Georgien –
stattgefunden hat. Es wurde durch Mittel der Östlichen Part-
nerschaft zur Förderung von Demokratie und Zivilgesellschaft
durch das Auswärtige Amt der Bundesrepublik fi nanziert
und durch Ihr außergewöhnliches Engagement und Interesse
möglich gemacht. Dafür gebührt in erster Linie Ihnen, den
Lehrerinnen und Lehrern und den Schülerinnen und Schülern,
Dank und Respekt.
Den Weg zu „Vernetzt für Nachhaltigkeit“ und auch die
unmittelbaren Folgen möchte ich an meinen regelmäßigen
Wanderungen in der wunderschönen Umgebung von Tbilissi
illustrieren:
Oft schon bin ich
deprimiert und wütend
gewesen darüber, dass
ich alle paar hundert
Meter an weggeworfe-
nen Plastikwasserfl a-
schen vorbeikomme,
an liegengelassenen
Plastiktüten, an be-
nutzten Präservativen,
an den Müllresten von
Picknicks, die einfach
irgendwo in die Büsche
und Wiesen geworfen
worden sind.
Oft fi nden sich Blumen am Wegesrand - oft auch andere Dinge.
Dann aber zeigte sich gerade an den beliebten Picknickplät-
zen, die sich zunehmend in Müllhalden entwickelten, etwas
Neues. Auf handgeschriebenen, in Plastik eingeschweißten
Zetteln, die an den Bäumen hingen, wurden die Spaziergän-
ger und Picknickgesellschaften aufgefordert, die georgische
Landschaft und ihre Schönheiten mit Müll zu verschonen und
die Natur zu respektieren.
Diese Nachrichten waren in einer Kinderschrift verfasst. Es
war offensichtlich, dass junge Leute diese Mahnungen ausge-
sprochen hatten. Vielleicht eine Gruppe von jungen Aktivis-
ten, vielleicht eine engagierte Schulklasse.
Und mehr noch: Diese jungen Leute hatten zugleich aufge-
räumt an diesen Plätzen. Der schlimmste Dreck war, soweit er
nicht einfach in irgendwelche Schluchten geworfen und nicht
mehr zugänglich war, verschwunden.
EINLEITUNG
ƏZİZ MÜƏLLİMLƏR, MƏKTƏBLİLƏR, BU MÖVZU İLƏ MARA-
QLANAN ŞƏXSLƏR,
bu məlumat kitabçası Gürcüstanın Höte İnstitutunun xüsu-
si lahiyəsi olan “Davamlı və daha yaxşı gələcək üçün bir-
ləşək” proyekti haqqında təlimat, fi kir, təcrübə və nəticələri
ümumiləşdirir. 2015-ci ilin iyun ayından dekabr ayınadək
Cənubi Qafqazın üç ölkəsində - Ermənistan, Azərbaycan və
Gürcüstanda baş tutmuş bu proyekt Şərq Əməkdaşlığı çərçi-
vəsində, demokratiya və sivil cəmiyyətin inkişafı məqsədilə
Almaniya Federativ Respublikası tərəfi ndən maliyyələşdiril-
mişdir və onların qeyri-adi təşəbbüskarlığı və marağı sayə-
sində mümkün olmuşdur. Buna görə də ilk növbədə sizə - əziz
müəllimlər və məktəblilər öz minnətdarlığımızı və təşəkkürü-
müzü bildiririk.
Mən “Davamlı və daha yaxşı gələcək üçün birləşək” proyektinə
doğru olan yolu və onun birbaşa nəticələrini gözəl Tifl is ətrafı-
na olan müntəzəm səyahətlərimdə canlandırmaq istərdim.
Hər bir neçə yüz metrdən mən çəmənlərə və kollara atılmış
plastik su butulkaları, zibil torbaları, istifadə edilmiş prezer-
vativlər, istirahətdən sonra geridə buraxılmış yemək tul-
lantılarının yanından keçirdim və bu məni həm əsəbləşdirir,
həm də çox məyus edirdi.
Lakin daha sonra getdikcə zibil yığınlarına çevrilən sevimli
istirahət sahələrində bir yenilik özünü göstərməyə başladı.
Ağaclardan asılı olan əl ilə yazılmış və plastik laminə edilmiş
qeydlərdə gəzintiyə çıxan və burada istirahətə gəlmiş insan-
lar Gürcüstanın təbiətini, gözəlliklərini zibil ilə korlamamağa,
həmçinin təbiətə hörmətlə yanaşmağa çağrılırdı.
Bu ismarıclar uşaq əl yazısı ilə yazılmışdı. Açıq - aydın
görülürdü ki, bu xəbərdarlıqlar cavan insanlar tərəfi ndən
yazılıb. Ola bilər bir qrup gənc öncüllər və ya təşəbbüskar
məktəblilər tərəfi ndən. Həmçinin bu gənclər həmin ərazilərdə
təmizlik işləri də aparmışdılar. Mövcud olan ən ağır, ən pis
tullantılar hər hansı bir uçuruma və ya çökəkliyə atılmadan və
əlçatmaz olmadan təmizlənmişdi.
Mən belə şeylər gördükdə səyahətimə daha da yüksək
əhval-ruhiyyə ilə davam edirəm. Biz Şərq Əməkdaşlığının
dəstəyinə baş vurmaq üçün Gürcüstanın Höte İnstitutunda
ideyalar toplamağa başlarkən mən tanımadığım, təbiət və
öz ölkəsi üçün bu təmənnasız çalışan gənclərin mövcudluğu
haqqında düşünmüşdüm.
Biz bu proqramın köməyilə məhz onlara kömək etmək istər-
dik. Biz yalnız gözəl sözlərlə deyil, həmçinin onların ətraf
mühit haqqında biliklərinə məktəb vasitəsilə yol taparaq
kömək etmək istədik. Öz şagirdlərinə yalnız hər hansı bir dili
yox, həm də mənəvi dəyərləri öyrətmək istəyən müəllimlər
vasitəsilə. Biz dünyanı öz evlərinin kandarından, özlərindən
başlayaraq gözəlləşdirmək istəyən müəllimlərə və şagirdlərə
müraciət edirik.
GIRIŞ