Go’daklik davri 0-1 yosh ; Inson o’zing mavjudligi jihatidan 3 yo’nalishda talqin etiladi.Bu bolalik tizimi,ijtimoiy borliq va shaxs sifatida.Bola tashqi muhitga moslashishga ma’lum darajada tayyor bo’lgan nerv sistemasi bilan tug’uladi. Go’daklik davri 0-1 yosh ; Inson o’zing mavjudligi jihatidan 3 yo’nalishda talqin etiladi.Bu bolalik tizimi,ijtimoiy borliq va shaxs sifatida.Bola tashqi muhitga moslashishga ma’lum darajada tayyor bo’lgan nerv sistemasi bilan tug’uladi.Go’dak bola 2 oylik vaqtidan boshlab o’z onasining yuzini va ovozini yaxshi biladi.2-3 oylikdan boshlab esa onasining tabassum va kulgisiga tabassum va turli harakatlar bilan javob qaytaradi.
3-4 oyligidan boshlab esa bolalar yaqinlariga o’z harakatlari bilan ko’rish eshitish yoki gapirishni hohlayatganligini ko’rsatadilar.8 oylikdan boshlab esa bola begona muhit va begona qo’lga tushsa o’z havotirini yig;isi bilan namoyon etadi bu havotir esa 14-18 oylikga borib asta sekinlik bilan kamaya boshlaydi.2-3 oylik bolalarda yuzaga keladigan ushlay olish harakatlarining shakllantirish ularda pretmetlarning shakl va kattaligini idrok qilishlarini rivojlanishiga olib keladi.Bir yoshga yaqin bolada atrof muhitni bilishga qizqishga va rivojlangan bilish faolligi ko’zga tashlanadi. 3-4 oyligidan boshlab esa bolalar yaqinlariga o’z harakatlari bilan ko’rish eshitish yoki gapirishni hohlayatganligini ko’rsatadilar.8 oylikdan boshlab esa bola begona muhit va begona qo’lga tushsa o’z havotirini yig;isi bilan namoyon etadi bu havotir esa 14-18 oylikga borib asta sekinlik bilan kamaya boshlaydi.2-3 oylik bolalarda yuzaga keladigan ushlay olish harakatlarining shakllantirish ularda pretmetlarning shakl va kattaligini idrok qilishlarini rivojlanishiga olib keladi.Bir yoshga yaqin bolada atrof muhitni bilishga qizqishga va rivojlangan bilish faolligi ko’zga tashlanadi.
D.B.Elkonin fikricha,bir yoshgacha bola psixikasi o’sishining o’ziga xos hususiyatlari quyidagilardan iborat 1)kattalar nutqini tushunish hamda daslabki so’zlarni mustaqil talaffuz qilish; 2)predmedlar bilan hilma hil harakatlarni uyg’unlashtirib,ish harakatni bajarish;3)yurishga urininshning ro’y berishi; D.B.Elkonin fikricha,bir yoshgacha bola psixikasi o’sishining o’ziga xos hususiyatlari quyidagilardan iborat 1)kattalar nutqini tushunish hamda daslabki so’zlarni mustaqil talaffuz qilish; 2)predmedlar bilan hilma hil harakatlarni uyg’unlashtirib,ish harakatni bajarish;3)yurishga urininshning ro’y berishi;
Go’dak o’z onasi va boshqa yaqinlari bilan emosional munosabatga kirishadi.Go’dak yoshidagi bola ham jismonan ham psixik,ham ijtimoiy jihattan juda tez rivojlanadi. Juda qisqa vaqt ichida atrofdagi hodisalarga juda kam riyaksiyasi bo’lgan boladan faol ko’ra oladigan harakatlana oladigan ,eshita oladigan kattalarni yaqin kelishiga quvonadigan bolaga aylanadi. Go’dak o’z onasi va boshqa yaqinlari bilan emosional munosabatga kirishadi.Go’dak yoshidagi bola ham jismonan ham psixik,ham ijtimoiy jihattan juda tez rivojlanadi. Juda qisqa vaqt ichida atrofdagi hodisalarga juda kam riyaksiyasi bo’lgan boladan faol ko’ra oladigan harakatlana oladigan ,eshita oladigan kattalarni yaqin kelishiga quvonadigan bolaga aylanadi.Go’daklik davrida bolaning hayoti to’liq kattalar bilan qilinadigan emosional munosabat bilan bog’liq bo’lib bola kayfiyatining yaxshi bo’lishiga to’ridan –to’gri ta’sir ko’rsatadi.
4-5 oylikdan boshlab bola o’z yaqinlarini begonalardan ajrata boshlaydi.Kattalar bilan emosional munosabat shu yoshdagi bolalarning asosiy yetakchi faoliyati bo’lib uning psixik taraqiyotining asosi bo’lib hisoblanadi. 4-5 oylikdan boshlab bola o’z yaqinlarini begonalardan ajrata boshlaydi.Kattalar bilan emosional munosabat shu yoshdagi bolalarning asosiy yetakchi faoliyati bo’lib uning psixik taraqiyotining asosi bo’lib hisoblanadi.Kattalarning doimiy ravishda bola bilan birga bo’lishi uning o’ziga nisbattan diqqatning qaratilishiga o’rganib qolishi,o’yinchoqlarga nisbattan qiziqishning pasayishiga olib kelishi mumkin
Kattalar yordami bilan bajariladigan barcha hati harakatlar bolaning kelgusi psixik rivoji uchun asos bo’ladi. Kattalar yordami bilan bajariladigan barcha hati harakatlar bolaning kelgusi psixik rivoji uchun asos bo’ladi.Kattalarning bolaga qilgan emosional munosabati asosida ularning gaplariga bolaning diqqat qilishi javob qaytarishga harakat qilish bazi so’zlarni yodida saqlab qolish emosiya bildirish diqqat hotira nutiq va boshqa bilish jarayonlarining rivojlanishiga zamin bo’ladi.2 oylik vaqtdan boshlab bolada oddiy ranglarni ajratish 3-4 oylikgidan boshlab esa predmetlarning shaklini ajratish layoqati yuzaga kela boshlaydi.
Dostları ilə paylaş: |
