Gümrü döyüşü hansı dövlətlər arasında baş vermişdir? a Rusiya İran



Yüklə 178,62 Kb.
Pdf görüntüsü
tarix11.07.2018
ölçüsü178,62 Kb.
#55352


1

Gümrü döyüşü hansı dövlətlər arasında baş vermişdir?

a) Rusiya – İran

b) Rusiya – Osmanlı

c) Rusiya – İrəvan xanlığı

d) İran – Osmanlı

e) Rusiya – Naxçıvan xanlığı

2

Birinci İran-Rusiya müharibəsi dövrünə aid olmayan hadisəni göstərin:



1. Quba xanlığının daxili müstəqilliyinin ləğvi

2. Gəncə xanlığının ruslar tərəfindən işğalı

3. Sərdarabad döyüşü

4. Rus generalı Sisianovun öldürülməsi

5. Buxarest sülhünün imzalanması

a) 1,3       b) 2,3      c) 4,5     d) 1,4      e) 3,5

3

Türkmənçay sülh müqaviləsinə aid deyil:



a) İran Şimali Azərbaycana olan iddialarından əl çəkdi.

b) İrəvan və Naxçıvan xanlıqları da Rusiyaya ilhaq edildi.

c) Ermənilərin İran ərazisindən Cənubi Qafqaza köçürülməsinə əlverişli şərait 

yaradıldı.

d) Müqaviləni Əbdülhəsən xan və Paskeviç imzaladılar.

e) İran Rusiyaya 20 milyon manat gümüş məbləğində təzminat verməli idi.

4

Xəzər dənizində hərbi donanma saxlamaq hüququnun yalnız Rusiyaya 



verilməsini nəzərdə tutan müqavilə:

a) Kürəkçay

b) Ədirnə

c) Gülüstan

d) İstanbul

e) Georgiyevsk

5

1805-ci ildə Rusiya ilə Qarabağ xanlığı arasında bağlanmış Kürəkçay 



müqaviləsinin şərtlərinə daxil deyildir:

a) Şuşada rus qarnizonunun saxlanmasına icazə verilirdi.

b) Xan çar xəzinəsinə hər il 8 min çevron bac verməyi öhdəsinə götürürdü.

c) Xan, onun varisləri və xanlığın bütün əhalisi Rusiya təbəəliyinə qəbul 

olunurdu.

d) Xanlıq müstəqil xarici siyasət hüququndan məhrum edilir, lakin xanlığın daxili 

idarəsi xanın ixtiyarında saxlanılırdı.

e) Xanlıq müstəqil xarici siyasət hüququnu saxlamaqla Rusiya təbəəliyinə qəbul 

olunurdu.

6

İkinci Rusiya-İran müharibəsinə aid olmayan döyüş:



a) Cavanbulaq

b) Qəmərli

c) Şəmkir

d) Sərdarabad

e) Gəncə



7

1806-cı ilə aid deyil:

a) Dərbəndin ruslar tərəfindən işğalı

b) Bakının ruslar tərəfindən işğalı

c) İbrahim xanın ruslar tərəfindən öldürülməsi

d) Qarababa döyüşü

e) Şəkidə ruslara qarşı üsyan

8

Aşağıdakı variantlardan hansı düzgündür? 



a) Şah İsmayıl hakimiyyətə gəlməmişdən əvvəl Venesiya ilə diplomatik əlaqələr 

qurmuşdur.

b) Şah İsmayıl hakimiyyətə gəlməmişdən əvvəl Osmanlı ilə diplomatik əlaqələr 

qurmuşdur.

c) Şah İsmayıl hakimiyyətə gəlməmişdən əvvəl Ağqoyunlu ilə diplomatik 

əlaqələr qurmuşdur.

d) Şah İsmayıl hakimiyyətə gəlməmişdən əvvəl Qaraman bəyliyi ilə diplomatik 

əlaqələr qurmuşdur.

e) Şah İsmayıl hakimiyyətə gəlməmişdən əvvəl Teymurilər ilə diplomatik əlaqələr 

qurmuşdur.

9

Uyğunluq pozulmuşdur?



a) 1819-cu ildə - Şəki

b) 1822-ci ildə - Qarabağ

c) 1822-ci ildə - Şamaxı

d) 1826-cı ildə - Lənkəran

e) 1804-cü ildə - Gəncə

10

I Rusiya-İran müharibəsinin taleyini həll etdi?



a) Üçmüəzdin

b) Qəmərli

c) Gümrü yaxınlığındakı döyüş

d) Aslandüz

e) Qarababa

11

Gülüstan müqaviləsinin şərtlərindən deyildir?



a) Xəzər dənizində hərbi donanma saxlamaq hüququ yalnız Rusiyaya verildi.

b) Azərbaycanın şimal xanlıqları Rusiyanın tərkibinə keçdi.

c) Rusiya tacirlərinin İranla ticarətində 5%-lik gömrük tarifi müəyyən olundu.

d) İran ərazisində rus tacirləri daxili gömrük rüsumları ödəməkdən azad edildilər.

e) Şərqi Gürcüstan və Dağıstan Rusiyanın tərkibinə keçdi.



12

Gəncənin Rusiya tərəfindən işğalı nəticəsində:

a) digər Azərbaycan xanlıqlarının da taleyi həll olundu.

b) Azərbaycanın cənub bölgələrinə yol açıldı.

c) Gürcüstanın şərq sərhədlərinin təhlükəsizliyi təmin olundu.

d) rus qoşunlarının Xəzər sahillərinə çıxıb, Həştərxanla əlaqə yaratmaq imkanı 

yarandı.

e) hamısı

13

Aşağıdakı variantlardan hansı səhvdir?



a) Uzun Həsən Sultana qarşı “atatürk koalisiyası”da birləşdirməyə çalışdığı 

dövlətlərdən  biri Qaraman bəyliyidir.

b) Uzun Həsən Sultana qarşı “atatürk koalisiyası”da birləşdirməyə çalışdığı 

dövlətlərdən  biri Venesiya Respublikasıdır.            

c) Uzun Həsən Sultana qarşı “atatürk koalisiyası”da birləşdirməyə çalışdığı 

dövlətlərdən  biri Kipr krallığıdır.

d) Uzun Həsən Sultana qarşı “atatürk koalisiyası”da birləşdirməyə çalışdığı 

dövlətlərdən  biri Rodos feodal dövlətidir.

e) heç biri səhv deyil.

14

Osmanlı dövləti nəyə görə Trabzon məsələsini Ağqoyunlu dövlətinə güzəştə 



getmədi?

a) Trabzonun verilməsi demək Rusiyanın Ağqoyunlu ilə əlaqəyə girib Osmanlıya 

hücumu reallaşa bilərdi.

b) Sara Xatun Osmanlı dövləti ilə təkcə Trabzon məsələsində anlaşa bildi.

c) Osmanlı dövləti Trabzon vasitəsi ilə Avropa ilə ipək ticarətini öz əlində 

cəmləşdirmək idi.

d) Trabzonda zəngin xromit yataqları olduğundan Sultan II Mehmet bu bölgəni 

itirmək istəmirdi.

e) Trabzonun verilməsi demək Osmanlı dövlətinin Qara dənizə çıxışı tamamilə 

məhdudlaşırdı.

15

Uzun Həsən Sultana qarşı “atatürk koalisiyası”da birləşdirməyə çalışdığı 



dövlətlərdən deyildir:

a) Qaraman bəyliyi       

b) Venesiya Respublikası            

c) Kipr krallığı 

d) Rodos feodal dövləti

e) hamısı

16

XV əsrin II yarısında Avropa dövlətləri üçün Osmanlıya qarşı əsas etibarlı 



müttəfiq hesab oluna bilərdi?

a) Teymuri İmperatorluğu

b) Qaraman bəyliyi

c) Qaraqoyunlu dövləti

d) Rusiya 

e) Ağqoyunlu dövləti




17

Şah İsmayıl hakimiyyətə gəlməmişdən əvvəl hansı dövlətlə diplomatik əlaqələr 

qurmuşdur?

a) Venesiya

b) Osmanlı

c) Ağqoyunlu

d) Qaraman bəyliyi

e) Teymurilər

18

Diplomatiya haqqında deyilənlərdən hansı biri yalnışdır?



a) dövlət başçılarının, hökumətlərin və xarici əlaqələr üzrə xüsusi orqanların 

prinsipial fəaliyyətidir.

b) dövlətin xarici siyasətinin məqsəd və vəzifələrini həyata keçirməkdən və 

dövlətin hüquq və maraqlarını xaricdə müdafiə etməkdən ibarətdir.

c) xarici siyasətin danışıqlar vasitəsi ilə həll edilməsidir.

d) beynəlxalq münasibətlərin iştirakçısı olan dövlət və qrupların səlahiyyətli 

nümayəndələri arasında danışıqların aparılması sənəti və təcrübəsi nəzərdə 

tutulur.


e) hamısı düzgündür.

19

Qədim Romada bu elmi "xalqlar hüququ" adlandırmışlar:



a) diplomatiya  

b) beynəlxalq hüquq

c) xarici siyasət

d) dünya siyasəti

e) beynəlxalq münasibətlər

20

1585-ci ildə İspaniya kralı II Filiplə Səfəvi şahı Məhəmməd Xudabəndə arasında 



bağlanan müqaviləyə görə: 

a) Dünya bölüşdürüldü. Avropa İspaniyaya, Asiya Səfəvilərə çatacaqdı.

b) Dünya bölüşdürüldü. Avropa Səfəvilərə, Asiya İspaniyaya çatacaqdı.

c) İspaniya Osmanlı dövlətinə qarşı Səfəvilərə hərbi sursat yardım edəcəkdi.

d) Hörmüz boğazı İspaniyaya verilirdi.

e) İspaniya tacirləri Azərbaycan ərazilərində gömrüksüz ticarət hüququ əldə 

edirdilər.

21

1578-ci ilin avqustun 9-da: 



a) “Mollahəsənli” döyüşü baş verdi.

b) “Məşəl Savaşı” döyüşü baş verdi.

c) “Çıldır” döyüşü baş verdi.

d) I osmanlı-səfəvi müharibəsi baş verdi.

e) II osmanlı-səfəvi müharibəsi baş verdi.



22

Fransız səyyahı Jan Şardən kimi dünyanın ən böyük monarxı adlandırdı?

a) Sultan Sülyman Qanuni

b) Şah I İsmayıl

c) Sultan I Səlim (Səlim Yavuz) 

d) Şah I Təhmasib

e) Şah I Abbas

23

Səfəvilər dövlətində xristiyanlığın təbliğinə razılıq verildi?



a) 1599-cu ildə

b) 1600-cü ildə

c) 1598-ci ildə

d) 1595-ci ildə

e) 1603-cü ildə

24

XVI əsrin sonlarına qədər Avropada hegemon güc idi?



a) Müqəddəs Roma İmperatorluğu

b) İspaniya

c) Fransa

d) İngiltərə

e) Osmanlı

25

Avropa diplomatiyasını Səfəvi dövləti ilə yaxınlaşdırırdı:



a) Monqol təhlükəsi

b) Xaçlıların təhlükəsi

c) Osmanlı təhlükəsi

d) Rusiya təhlükəsi

e) Atilla təhlükəsi

26

XVI əsrdə hansı ingilis şirkəti Səfəvi dövlətindən gömrüksüz ticarət hüququ 



almışdır?

a) Moskva şirkəti

b) Paris şirkəti

c) London şirkəti

d) Ost-Hind şirkəti

e) Vest-Hind şirkəti

27

Səfəvilər dövləti Ağqoyunlu dövlətindən fərqli olaraq:



a) Feodal dövləti idi.

b) Mərkəzləşmiş feodal dövləti idi.

c) Bir nəsil tərəfindən idarə olunmuşdur.

d) Xarici ticarətə əhəmiyyət verirdi.

e) Avropa ölkələri ilə əlaqə yaradırdı.



28

Şah I Abbasın xarici siyasətinin əsas istiqaməti idi:

a) Osmanlılarla münasibətdə yaxınlıq

b) Şeybanilərə münasibətdə yaxınlıq

c) Portuqaliya ilə münasibətdə yaxınlıq

d) Avropadan artileriya mütəxəssisinin gətirilməsi

e) Misir məsələsi

29

Ümumtürk birliyinə zərbə vuran döyüşlərin xronoloji ardıcıllığı:



1. II Şənbi-Qazan döyüşü

2. Dənədənəkan döyüşü

3. Otluqbeli döyüşü

4. Çaldıran döyüşü

5. Malatya döyüşü

a) 2,1,5


b) 4,2,5

c) 5,3,4


d) 1,3,5

e) 2,4,6


30

Qaraqoyunlu, Ağqoyunlu və Səfəvi dövlətlərinin yaradılmasının oxşar cəhətləri:

a) qabiliyyətli müharibələr nəticəsində

b) yadelli işğalçılara qarşı mübarizə şəraitində

c) şiəliyin təbliği nəticəsində

d) sinfi mübarizənin kəskinləşməsi nəticəsində

e) Osmanlı işğalından azad olunması nəticəsində

31

Osmanlıların məğlub olduğu döyüş:



a) Çıldır

b) Qoçhisar

c) Çaldıran

d) Otluqbeli

e) Malatya

32

Səfəvilərlə mübarizə şəraitində süqut etmiş dövlət hansıdır?



a) Osmanlı

b) Hülakülər

c) Atabəylər

d) Ağqoyunlu

e) Qaraqoyunlu

33

Səfəvilər dövləti və Ağqoyunlu dövlətiə aid oxşarlıq deyil?



a) Təbriz şəhərinin paytaxt olması

b) Osmanlılarla mübarizə

c) Mərkəzdirilmiş dövlət olmaları

d) qabiliyyətli müharibələr nəticəsində yaranmaları

e) əsasları Cənubi Azərbaycanda qoyulmuşdur.



34

1512-ci ildə baş vermişdir:

1. Sultan Səlimin hakimiyyətə gəlməsi

2. Ədirnədə fövqəladə divan keçirilməsi

3. Səfəvi diplomatı Əli bəyin İtaliyaya getməsi

4. Çaldıran vuruşması

5. Şah İsmayılın Qarahisar və Malatya şəhərlərini ələ keçirməsi

a) 1,5           b) 2,4        c) 1,3       d) 3,4         e) 2,5

35

XVII əsrin əvvəllərində Azərbaycanda:



a) Moskva ticarət şirkətinin bir neçə şəhərdə nümayəndəlikləri açıldı.

b) Mərkəzi hakimiyyətə qarşı Şamaxıda Əlqas Mirzə qiyam qaldırdı.

c) sənətkarlığın və ticarətin inkişafına mane olan tamğa vergisi ləğv edildi.

d) Cəlalilər hərəkatı geniş yayıldı.

e) Osmanlıların işğal etmədiyi Azərbaycan torpaqları Azərbaycan 

bəylərbəyliyində birləşdirildi.

36

Portuqaliyalıların İran körfəzində hegemonluğuna son qoydu:



a) II Şah Abbas

b) I Şah İsmayıl

c) Sultan Hüseyn

d) I Şah Abbas

e) I Şah Təhmasib

37

Şah I İsmayıl nəyə görə Portuqaliyanın İran körfəzində möhkəmlənməsinə mane 



ola bilmədi?

a) Aralıq dənizi vasitəsi ilə Qərbdən odlu silah almağın mümkünsüzlüyünü 

gördü.

b) Şah İsmayıl buna cəhd etsə də, buna mane ola bilmədi.



c) Osmanlı ilə mübarizədə məğlub oldu və Portuqaliyanın köməyinə ehtiyacı var 

idi.


d) hamısı aiddir.

e) Hörmüz boğazı o dövrdə Səfəvilərin nəzarətindən çıxmışdı.

38

1507-1508-ci illərdə Səfəvilərin əlaqə yaratdığı dövlətlər:



a) İtaliya, Fransa, Osmanlı, Qaraman bəyliyi

b) Roma papası, Venesiya, Neapol krallığı, Kipr, Rodos, Qaraman bəyliyi

c) Roma papası, Venesiya, Neapol krallığı, Kipr, Rodos

d) Şeybanilər, Əfqanlar, Portuqaliya

e) Krım tatarları və Orta Asiya türkləri

39

İngiltərənin “Moskva” şirkəti ilə ipək ticarətinə dair Şirvan bəylərbəyi Abdulla 



xanla A.Cenkinson arasında saziş bağlandı:

a) 1603-cü ildə

b) 1601-ci ildə

c) 1600-cü ildə

d) 1578-ci ildə

e) 1562-ci ildə




40

Lodz əməliyyatı zamanı göstərdiyi sərkərdəlik məharəti və şəxsi igidliyinə görə 

artilleriya generalı rütbəsinə layiq görülmüş azərbaycanlı:

a) general Hüseyn xan Naxçıvanski

b) general Əliağa Şıxlinski

c) general İbrahim ağa Vəkilov

d) general Səməd bəy Mehmandarov

e) polkovnik Qalib Vəkilov

41

Qərb cəbhəsində mühəndis polkunda göstərdiyi igidliyə görə Müqəddəs Georgi 



ordeni ilə təltif olunmuş azərbaycanlı: 

a) general Hüseyn xan Naxçıvanski

b) general Əliağa Şıxlinski

c) general İbrahim ağa Vəkilov

d) general Səməd bəy Mehmandarov

e) polkovnik Qalib Vəkilov

42

Aşağıdakı şəxslərdən hansı “Müqəddəs Georgi ordeni” ilə təltif olunmamışdır?



a) Qalib Vəkilov

b) Əliağa Şıxlinski 

c) Fərrux ağa Qayıbov

d) Tərlan Əliyarovbəyov

e) Teymur Novruzov 

43

1915-1916-cı illərdə “kəndli həyəcanları” baş vermişdir?



a) Lənkəran qəzasında

b) Ərəş qəzasında

c) Quba qəzasında

d) Gəncə qəzasında

e) hamısında

44

Sarıqamış əməliyyatında iştirak edə dövlətlər?



a) Rusiya – İran

b) Osmanlı – İngiltərə

c) Rusiya – Almaniya

d) Osmanlı – Rusiya

e) Rusiya – Avstriya-Macarıstan

45

I Rusiya-İran müharibəsi başa çatdı:



a) Kürəkçay müqaviləsi ilə

b) Türkmənçay müqaviləsi ilə

c) Gülüstan müqaviləsi ilə

d) Tilzit müqaviləsi ilə

e) İstanbul müqaviləsi ilə



46

Rusiya tərəfindən daha tez işğal edilmişdir:

a) Gəncə xanlığı

b) Şəki xanlığı

c) Qazax, Şəmşəddil və Borçalı bölgəsi

d) Car-Balakən camaatlığı

e) Şamaxı xanlığı

47

“Simens qardaşları” şirkəti Azərbaycanda öz yatrımlarını hansı sahəyə 



qoymuşlar?

a) kənd təsərrüfatı 

b) neft sənayesində

c) ipəkçilikdə

d) mis sənayesində

e) toxuculuq sənayesində

48

Qəsri-Şirin sülhünə aiddir:



1. Səfəvi-Osmanlı müharibəsinə son qoyuldu.

2. Ərəb İraqı Səvəfilərə, Zəngir qalasından şərqdəki torpaqlar Osmanlılara 

verildi.

3. Ərəb İraqı Osmanlılara, Zəngir qalasından şərqdəki torpaqlar Səfəvilərə 

verildi.

4. Səfəvilər Van və Qars qalalarına və Ahasixa hücum etməyəcəklərinə dair 

təminat verdilər.

5. Osmanlılar Səfəvilərin daxili işlərinə qarışmayacaqlarına təminat verdilər.

a) 3,4,5

b) 1,2,5


c) 2,3,4

d) 1,3,4


e) 2,4,5

49

XVIII əsrin 20-ci illərində Rusiyanın Cənubi Qafqazda əsas rəqibi:



a) Osmanlılar

b) Fransızlar

c) İngilislər

d) Quba xanlığı

e) Səfəvilər

50

1653-1672-ci illər Səfəvi-Rusiya münaqişəsinin səbəbi nə idi?



a) Rusiyanın strateji siyasəti

b) Rusiyanın Şirvanda gömrüksüz ticarət etmək istəməsi

c) Rusiyanın ipək ticarətinin inhisara almaq istəməsi

d) Səfəvi-Osmanlı yaxınlığı

e) Rusiyanın ingilislərə himayə etməsi

51

Azərbaycan xanlıqları içərisndə ən qüvvətlisi idi.



a) Urmiya

b) Quba


c) Şəki

d) hamısı

e) Qarabağ



52

1727-ci ildə Rusiya ilə Türkiyə arasında sərhəd məsələlərinin nəticəsinə görə 

Rusiyanın nəzarətinə keçmiş ərazilərdən deyildir?

a) Şabran

b) Rustav

c) Beşbarmaq

d) Müşkür

e) Xudat


53

Qubalı Fətəli xan öz sərhədlərini möhkəmləndirmək məqsədilə:

a) Sərhədlərinə öz adamlarını yerləşdirdi.

b) Quba xanlığının ərazisini genişləndirdi.

c) Rusiya ilə ittifaqa girib öz sərhədlərinin təhlükəsizliyini rus əsgərlərinə həvalə 

etdi.


d) Muğandan döyüşkən şahsevən köcərilərinin bir hissəsini xanlığın ərazisinə 

köçürdü.


e) Paytaxtı Xudata köçürdü.

54

Səfəvilərin Ağqoyunlu taxtını ələ keçirməzdən əvvəl əlaqə yaratdığı ilk qərb 



diplomatı:

a) Konstantino Laskari

b) Moriati di Erzerum

c) Marin Sanudon

d) Zuan di Tabian

e) Del Astan

55

Uzun Həsəndən başlayaraq Şah Abbasa qədər heç bir Ağqoyunlu və Səfəvi 



hökümdarlarının Avropaya göndərdiyi məktublarında hərbi planlarının açıqlaya 

bilməməsinin səbəbi:

a) Bu hökümdarların heç birinin buna niyyəti olmamışdır.

b) Uzun və təhlükəli yolda bu məktublardan Osmanlının xəbəri ola bilərdi

c) Qərbi Avropa dövlətlərinin özü Ağqoyunlu və Səfəvilər üçün ciddi təhlükə 

idi.


d) Bu məktublarda ümumi işarələr verilirdi və planlar isə elçi tərəfindən 

çatdırılırdı.

e) hamısı 

56

1508-ci il dekabrın 10-da bağlanmış “Kambre liqası”nın əsas məqsədi:



a) Osmanlıya qarşı bütün Avropa dövlətləri bir araya gəlirdi.

b) Avropa dövlətləri Osmanlı ilə mübarizədə Səfəvilərə yardım göstərəcəkdi.

c) Avropa dövlətləri Osmanlı ilə mübarizədə Səfəviləri döyüş meydanında tək 

qoyacaqdı.

d) Venesiyanın Şimali İtaliyadakı torpaqları bölüşdürmək üçün Almaniya, 

Fransa, İspaniya və İtaliya dövlətləri hərbi əməliyyatlara başlayacaqdılar.

e) heç biri



57

Pyetro Zenoya:

a) Orta əsrlərdə Venesiyanın Dəməşqdəki konsulu idi.

b) Orta əsrlərdə Fransanın İstanbuldakı konsulu idi.

c) Orta əsrlərdə Venesiyanın İstanbulda konsulu idi.

d) Orta əsrlərdə Fransanın Bursadakı konsulu idi.

e) Orta əsrlərdə İspaniyanın Təbrizdəki konsulu idi.

58

Bu döyüşlərdən hansı islam-türk tarixinin ən faciəli hadisələrindən biri deyildir?



a) Mərv

b) Çaldıran

c) Otluqbeli

d) Ankara

e) Dəndənəkan

59

XIV əsrin ortalarında İtaliyanı ələ keçirmək uğrunda müharibələr aparırdı?



a) Almaniya və Fransa

b) Fransa və Osmanlı

c) İspaniya və Almaniya

d) İspaniya-Almaniya bloku və Fransa

e) İspaniya-Almaniya bloku, Fransa və Osmanlı

60

“Əgər Tanrı Böyük Türkə (Sultan Süleymana) qarşı İran şahı Təhmasibin 



şəxsində qüdrətli bir düşmən göndərməsəydi, Avropa və xristianlıq çoxdan məhv 

olardı” – fikri kimə aiddir?

a) Venesiya diplomatı Marino Kavalli

b) Venesiya diplomatı Antonio Erisso

c) Roma papasının elçisi kardinal Paolo

d) Venesiya diplomatı Markantonio Barbaro

e) Fransa kralı V Karl

61

“Kürəkçay” müqaviləsinə görə:



a) Bakı İranın tərkibinə qatıldı.

b) Gürcüstan Rusiyadan asılı salındı.

c) İrəvan və Naxçıvan xanlıqları Rusiyaya birləşdirildi.

d) Gəncə xanlığı ləğv edildi.

e) Qarabağ və Şəki xanlıqları Rusiyaya ilhaq edildi.



62

I Pyotrun Xəzəryanı bölgəyə yürüşü zamanı Peterburqa qayıtmasının səbəbləri:

1. Avropada İsveç tərəfindən Rusiyaya qarşı yeni müharibə təhlükəsi

2. Nadir xanın qəfil hücumu

3. Hacı Davudun dağlarda qoşun toplaması

4. Yerli əhalinin ruslara güclü müqaviməti

5. Osmanlı dövlətinin rusların Xəzəryanı bölgələrə soxulmasına kəskin etirazı

a) 1,3,5


b) 1,2,3

c) 2,4,5


d) 1,3,4

e) 2,4,5


63

Köçürülmə zamanı ermənilər Şimali Azərbaycanın hansı bölgələrində daha çox 

yerləşdirilmişdir?

a) Naxçıvan, İrəvan, Lənkəran

b) Qarabağ, Lənkəran, İrəvan

c) Qarabağ, Gəncə, Bakı

d) İrəvan, Qarabağ, Naxçıvan

e) Şirvan, Naxçıvan, Şəki

64

1667-ci il Rusiya-Səfəvi müqaviləsi nəzərdə tuturdu:



a) Qubanın Səfəvilərə verilməsi

b) Kazaklara qarşı birgə mübarizə aparmağı

c) Səfəvilərin bütün hakimiyyəti dövründə rus tacirlərini gömrüksüz ticarət etmək 

hüququnun verilməsi

d) Dərbənd şəhərinin Səfəvilərə verilməsini

e) Osmanlılara qarşı birgə mübarizəni

65

Uyğunluq pozulmuşdur:



a) Cavad xan – Gəncə xanı

b) Pənahəli xan – Qarabağ xanı

c) Fətəli xan – Quba xanı

d) Heydərqulu xan – Naxçıvan xanı

e) Hacı Çələbi – Zaqatala xanı

66

Xarici siyasətinə Azərbaycanı birləşdirməyi məqsəd qoymuş xanlıqlar.



1. Quba              2. Lənkəran                  3. Qarabağ

4. Urmiya           5. Təbriz                       6. Şəki

a) 2,3,4,5 

b) 1,3,5,6

c) 1,3,4,6

d) 3,4,5,6

e) 2,3,4,6



67

Şamxor(Şəmkir) döyüşü olmuşdur.

a) 1827-ci ildə Rusiya və İran arasında

b) 1826-cı ildə Osmanlı və Rusiya arasında

c) 1827-ci ildə İran və Osmanlı arasında

d) 1826-cı ildə İran və Rusiya arasında

e) 1827-ci ildə Rusiya və Osmanlı arasında

68

Xronoloji ardıcıllığı müəyyən edin:



1. Nadir xanın Osmanlıları Qars yaxınlığındakı döyüşdə ağır məğlubiyyətə 

uğratması

2. Səfəvilər İmperiyasının süquta uğraması

3. Azərbaycanda Əfşarların hakimiyyəti başlaması

4. Nadir xanın Xorasanda əfqanların üsyanını yatırması

a) 1,4,2,3

b) 4,1,2,3

c) 1,2,3,4

d) 4,3,2,1

e) 4,2,1,3

69

1736-cı ildə bağlanmış Ərzurm müqaviləsinə görə:



a) Səfəvilər dövləti süquta uğradı.

b) Azərbaycan torpaqlarında əfşarlar hakimiyyətə gəldilər.

c) Osmanlılar səfəvilərdən 1720-ci ildən tuttuqları əraziləri qaytardılar.

d) bütün Azərbaycan torpaqları Osmanlıların nəzarətinə keçdi.

e) Osmanlılar Krım xanlığını Rusiyaya güzəştə getməli oldular.

70

Səfəvi-Osmanlı müharibəsinin II mərhələsi əhatə edir?



a) 1521-1534

b) 1578-1590

c) 1534-1555

d) 1514-1555 

e) 1616-1618

71

Səfəvi-Osmanlı müharibəsinin I mərhələsi əhatə edir?



a) 1521-1534

b) 1578-1590

c) 1534-1555

d) 1514-1555 

e) 1616-1618

72

Aşağıdakı döyüşlərdən hansında Ağqoyunlular qalib gəlmişdir?



a) Otluqbeli

b) Malatya

c) Almaqulağı

d) Şərur


e) Qoçhisar


73

Xronoloji ardıcıllığı göstərin

1. Amasya sülh müqaviləsi

2. Moxaç döyüşü

3. Sultan Süleymanın Azərbaycana sonuncu hücumu

4. Şirvanşahlar dövlətinin süqutu

5. Səfəvi diplomatı Əli bəyin İtaliyaya getməsi

a) 5,2,4,3,1

b) 5,2,3,4,1

c) 4,3,1,2,5

d) 1,2,3,4,5

e) 5,3,2,1,4

74

I Pyotrun Azərbaycana yürüşünə bəhanə oldu:



a) Əfqanların İsfahanı tutması

b) Şamaxıda öldürülmüş rus tacirlərinin intiqamını almaq

c) Xəzəryanı bölgənin əhalisini İran zülmündən xilas etmək və orada qayda-

qanun yaratmaq

d) Xəzəryanı bölgədə İran tərəfindən tez-tez hücumlara məruz qalan rus 

donanmasını müdafiə etmək

e) Xəzəryanı bölgəyə Osmanlı qoşunlarının daxil olmasına imkan verməmək

75

1785-ci ildə Osmanlı imperiyasından kömək almaq məqsədi ilə öz elçilərini 



İstanbula göndərən xanlıqlar?

a) Quba, Qarabağ, Şəki 

b) Naxçıvan, İrəvan

c) Bakı, Quba, Naxçıvan

d) Şamaxı, Cavad, Urmiya

e) Ərdəbil, Lənkəran, Dərbənd

76

XVIII əsrin ikinci yarısında Rusiya Cənubi Qafqazda güclənməsini istəyirdi:



a) Quba xanlığının

b) Erməni məlikliklərinin

c) Qarabağ xanlığının

d) Osmanlı dövlətinin

e) Kartli-Kaxetiya çarlığının

77

II Yekaterinanın 1793-cü il 19 aprel tarixli fərmanı ilə:



a) Quba xanlığı ləğv edildi.

b) Bakı xanlığı Rusiyanın himayəsinə keçdi.

c) Qarabağ xanlığı Georgyevsk müqaviləsinə qoşuldu.

d) Lənkəran xanlığına ermənilər köçürüldü.

e) Azərbaycanda vahid pul sistemi yaradıldı.



78

1812-ci il mayın 16-da Buxarest sülh müqaviləsinin şərtlərindən deyildir?

a) Bessarabiya Rusiyaya keçdi.

b) Rus hərbi gəmiləri Bosfor və Dardanel boğazlarından keçmək hüququ aldılar.

c) Dunay çayında rus gəmilərinin gediş-gəliş hüququ təsdiq edildi.

d) Moldova və Valaxiya Osmanlıya qaldı.

e) Serbiya özünüidarə hüququ aldı.

79

1829-cu il sentyabrın 2-də bağlanmış Ədirnə sülh müqaviləsinə aid deyil?



a) Anadoludakı bütün qalalar Osmanlının əlində qaldı.

b) Yunanıstan müstəqillik əldə etdi.

c) Dunay mənsəbindəki adalar Rusiyaya keçdi.

d) Valaxiya, Moldova və Serbiyaya daxili muxtariyyət verildi.

e) Rus ticarət gəmilərinin boğazlardan sərbəst keçməsi təmin olundu.

80

İstər Ağqoyunlu istərsə də Səfəvilərin Osmanlı dövləti ilə müharibələr etməsinin 



əsas səbəbi:

a) siyasi səbəblər ucbatından

b) torpaq məsələləri ucbatından

c) iqtisadi səbəblər ucbatından

d) din müharibələri 

e) hamısı

81

Orta əsrlərdə Azərbaycan Səfəvi dövləti ilk dəfə olaraq hansı dövlətlə əlaqələr 



yaratmışdır.

a) İngiltərə ilə, “Moskva” kompaniyasının 6 ekspedisiyası ilə

b) Rusiya ilə, “Moskva” kompaniyasının 6 ekspedisiyası ilə

c) İngiltərə ilə, “Ost-Hind” kompaniyasının 6 ekspedisiyası ilə

d) Rusiya ilə, “Ost-Hind” kompaniyasının 6 ekspedisiyası ilə

e) Venesiya ilə, Osmanlıya qarşı hərbi yardım məqsədi ilə

82

Marino Kavallinin fikrinə görə Osmanlı imperiyasını dağıda bilər?



1. daxili ixtilaflar və didişmələr

2. hökumət üzvləri arasında yayılmış rüşvətxorluq

3. igid İran hökmdarları

a) 1       b) 2           c) 3            d) 1,2              e) 1,2,3

83

Şah I İsmayıl nəyə görə Portuqaliyanın İran körfəzində möhkəmlənməsinə mane 



ola bilmədi?

a) Aralıq dənizi vasitəsi ilə Qərbdən odlu silah almağın mümkünsüzlüyünü 

gördü.

b) Şah İsmayıl buna cəhd etsə də, buna mane ola bilmədi.



c) Osmanlı ilə mübarizədə məğlub oldu və Portuqaliyanın köməyinə ehtiyacı var 

idi.


d) hamısı aiddir.

e) Hörmüz boğazı o dövrdə Səfəvilərin nəzarətindən çıxmışdı.




84

Birinci İran-Rusiya müharibəsi dövrünə aid olmayan hadisəni göstərin:

1. Quba xanlığının daxili müstəqilliyinin ləğvi

2. Gəncə xanlığının ruslar tərəfindən işğalı

3. Sərdarabad döyüşü

4. Rus generalı Sisianovun öldürülməsi

5. Buxarest sülhünün imzalanması

a) 1,3       b) 2,3      c) 4,5     d) 1,4      e) 3,5

85

1805-ci ildə Rusiya ilə Qarabağ xanlığı arasında bağlanmış Kürəkçay 



müqaviləsinin şərtlərinə daxil deyildir:

a) Şuşada rus qarnizonunun saxlanmasına icazə verilirdi.

b) Xan çar xəzinəsinə hər il 8 min çevron bac verməyi öhdəsinə götürürdü.

c) Xan, onun varisləri və xanlığın bütün əhalisi Rusiya təbəəliyinə qəbul 

olunurdu.

d) Xanlıq müstəqil xarici siyasət hüququndan məhrum edilir, lakin xanlığın daxili 

idarəsi xanın ixtiyarında saxlanılırdı.

e) Xanlıq müstəqil xarici siyasət hüququnu saxlamaqla Rusiya təbəəliyinə qəbul 

olunurdu.

86

"Şiraz qonaqlığı" olmuşdur:                                                              a) 1762-ci ildə                                                                                



b) 1763-cü ildə                                                                               c) 1761-ci ildə                                                                                

d) 1760-cı ildə                                                                                e) 1764-cü ildə

87

Diplomatiya anlayışı dövriyyəyə daxil edilmişdir:



a) V.F. Minorskinin Venesiya-Türkiyə əlaqələri tədqiqatından sonra

b) XVI əsrdə papaların Rusiya hökmdarları ilə yazışmalarından sonra

c) XVII əsrdə ingilis kompaniyalarının yaranmasından sonra

d) Q.V.Leybnitsin (1646-1716) diplomatik hüquq külliyyatından (1693) sonra

e) Katerino Zenonun konsulluq fəaliyyətindən sonra

88

Böyük ipək yolu mövcud olmuşdur:



a) e. ə. III əsrdən başlayaraq XVIII əsrə qədər

b) II əsrdən başlayaraq eramızın ХVI əsrinə qədər 

c) e.ə. V əsrdən eramızın XVI əsrinə qədər

d) X əsrdən XVIII əsrə qədər

e)  е.ə. II əsrdən başlayaraq eramızın XVI əsrinə qədər



89

“Tarixi ipək yolunun bərpası üzrə beynəlxalq konfransın keçirilməsi haqqında  

sərəncam:

a) 17 iyul 1998-ci il 

b) 8 sentyabr 1998-ci il 

c) 20 sentyabr 1994- cü il 

d) 1 iyun 2004- cü il 

e) 10 dekabr 1999- cu il 

90

Beynəlxalq karvan  yoluna «İpək yolu» adını qoymuşdur:



a) XIII əsrdə Marko Polo

b)  XVIII əsrdə Jan Şardən

c) 1870-ci ildə tanınmış alman fotoqrafı  Von Rixtofen

d) 1850-ci ildə Avanasi Nikitin

e)  XIV əsrdə Həmdullah Qəzvini

91

Ağqoyunlu və Səfəvi dövlətinin ictimai-iqtisadi tarixinin araşdıran rus 



şərqşünası:

a) İ. P. Petruşevski

b) V.F. Minorski

c) E.Ç. Skrjinskaya

d) V. Semyonov

e) Afanasi Nikitin

92

1933- cü ildə Parisdə nəşr olunmuş Ağqoyunlu-Türkiyə-Venesiya qarşılıqlı 



münasibətləri  adlı kitabın müəllifi:

a) Jan Şardən

b) V.F. Minorski

c) İ. P. Petruşevski

d) Fəxri Dalsar

e) Ambrocco Kontarini

93

Ağqoyunlu və Səfəvi dövlətlərinin Osmanlı imperiyası ilə münasibətləri 



mövzusunda tədqiqat aparan Türkiyə tədqiqatçıları:  a) İbrahim Kafesoğlu, 

İnalcik Xəlil

b) Fəxri Dalsar, Ənvər Konukçu

c) Fəxri Dalsar, İnalcik Xəlil

d) İ.H. Uzunçarşılı, İbrahim Kafesoğlu

e) Mustafa Akdağ, Əbdül Hüseyn Nəvai

94

Ağqoyunlu və Səfəvi saraylarına göndərilmiş Qərb diplomatları:



a) Katerino Zeno, İosaft Barbaro, Ambrocco Kontarini, Vinçenso Alessandri

b) Katerino Zeno, İosaft Barbaro

c) Ambrocco Kontarini, Vinçenso Alessandri

d) İosaft Barbaro, Ambrocco Kontarini

e) Katerino Zeno, İosaft Barbaro, Ambrocco Kontarini, Vinçenso Alessandri, 

Drakone Zeno




95

“Şah I İsmayıl Marin Sanudonun Gündəliklərində” adlı sənədlər toplusunun 

müəllifi

a) Konstantino Laskari

b) Riçard Çini                                                                             c) B.S. Amoretti

d) Artur Eduards

e) Antoni Cenkinson

96

“Üç dəniz arxasına səyahət” əsərinin müəllifi:



a) Afanasi Nikitin

b) Konstantino Laskari

c) İ.H. Danişmənd

d) Əbu Bəkr Tehrani

e) Layonel Plemtri

97

Uzun illər Şərqdə tacir olmuş, İstanbulda və Kiprdə yaşamış Venesiya diplomatı:



a) Drakone Zeno

b) Artur Eduards

c) Xristofor Berrou

d) Konstantino Laskari

e) Lorens Çepmen

98

XVI əsrin 60-70 ci illərində Səfəvi sarayına səyahət etmiş ingilis  “Moskva 



Kompaniyası” nın agentləri:

a) Antoni Cenkinson, Riçard Çini, Artur Eduards, Lorens Çepmen, Layonel 

Plemtri, Ceffri Deket, Xristofor Berrou 

b) Antoni Cenkinson, Riçard Çini, Artur Eduards

c) Ceffri Deket, Xristofor Berrou 

d) Artur Eduards, Lorens Çepmen, Layonel Plemtri, Ceffri Deket, Xristofor 

Berrou 

e) Antoni Cenkinson, Riçard Çini, Artur Eduards, Lorens Çepmen, Layonel 



Plemtri, Ceffri Deket, Xristofor Berrou, S.F. Oreşkova

99

Azərbaycanın Qərb dövlətləri ilə münasibətlərinin ilkin əsasları:



a) ticarət əlaqələri

b) hərbi-siyasi

c) iqtisadi-mədəni

d) diplomatik

e) mədəni-siyasi

100


Azərbaycanın XIII əsrin II yarısına aid ticarət əlaqələrindən bəhs edilir:

a) Marko Polonun məlumatlarında

b) Həmdullah Qəzvinini gündəliklərində

c) Katerino Zenonun yazışmalarında

d) Fəzlullah Rəşidəddinin qeydlərində

e) E. Çələbinin Səyahətnaməsində




101

Marko Polonun səyahətnaməsinə görə Təbriz şəhərində fəaliyyət göstərmiş 

konsulluq

a) İtalya konsulluğu

b) Portuqaliya konsulluğu

c) İngilis konsulluğu

d) Misir konsulluğu

e) Venesiya konsulluğu

102

XV əsrdə Azərbaycanın Avropa ölkələri ilə ticarət əlaqələrinin daha 



genişlənməsinin səbəbi:

a) Avropanın müstəmləkəçilik maraqlarının yaranması

b) Ağqoyunlu dövlətinin qüdrətlənməsi

c) Ticarət yollarında mühüm dəyişikliklərin əmələ gəlməsi

d) Diplomatik danışıqların aparılması

e) Uğurlu hərbi əməliyyatların aparılması

103

XIII-XIV əsrlərdə avropalılar Azərbaycandan aşağıdakı malları alıb aparırdılar: 



a) ipək və yun parçalar, xalça, ağ balıq, gümüş və qızıl tozu, mis, tütün, zəfəran, 

aşı maddələri, bitum, sənətkarlıq məmulatları və xam ipək

b) b) ipək və yun parçalar, xalça, ağ balıq, gümüş və qızıl tozu, mis, tütün, 

zəfəran, aşı maddələri, ədviyyat, sənətkarlıq məmulatları və xam ipək

c) ipək və yun parçalar, xalça, ağ balıq, gümüş və qızıl tozu, mis, tütün, zəfəran, 

aşı maddələri, bitum, ədviyyat, sənətkarlıq məmulatları və xam ipək

d) xalça, ağ balıq, gümüş və qızıl tozu, mis, tütün, zəfəran, aşı maddələri, bitum, 

ədviyyat, sənətkarlıq məmulatları və xam ipək

e) sənətkarlıq məmulatları və xam ipək

104


Qara dəniz vasitəsilə Avropa-Şərq ticarət əlaqələrinin həyata keçirilməsində fəal 

rol oynayırdılar:

a) italyanlar, genuyalılar və  venesiyalılar

b) venesiyalılar

c) genuyalılar və  venesiyalılar

d) ingilislər və venesiyalılar

e) venesiya və portuqaliyalılar

105


Təbrizdə Venesiya respublikasının ilk səfirliyi açılmış və italyan diplomat Marko 

Kornaro Azərbaycana səfir göndərilmişdi:

a) 1340-cı ildə

b) 1387-cil ildə

c) 1319-cu ildə

d) 1468-ci ildə

e) 1502- cil ildə



106

XV əsrin ortalarına yaxın Avropanın ən qüdrətli dəniz dövlətlərindən olmaqla 

özünün ən yüksək tərəqqi dövrünü yaşayırdı:

a) Venesiya

b) İtaliya

c) Portuqaliya

d) Genuya

e) Almanya

107

“İpək dənizi” adlandırılırdı:



a) Xəzər dənizi

b) Aralıq dənizi

c) Qara dəniz

d) Egey dənizi

e) Mərmərə dənizi

108


XIV əsrdə Şərq ticarəti ilə vasitəçilikdə Venesiyanın yeganə rəqibi idi:

a) İtalya

b) Genuya

c) Portuqaliya

d) İngiltərə

e) Osmanlı

109

“Culfa yolu” adlanan küçə var idi və bura Azərbaycandan gələn tacirlər 



düşürdülər:

a) Şah Abbasın hakimiyyəti illərində Venesiyda 

b) Şah İsmayılın hakimiyyəti illərində Genuyada

c) Uzun Həsənin hakimiyyəti illərində Venesiyada

d) Şah Təhmasibin dövründə Təbrizdə

e) Uzun Həsənin hakimiyyəti illərində Trabzonda

110

XV əsrin ortalarından etibarən Azərbaycanın Avropa ölkələri ilə qarşılıqlı 



əlaqələrinin daha çox siyasi xarakter almasının səbəbi:

a) Avropanın qızışdırıcı mövqeyi

b) Osmanlının Ağqoyunlularla ittifaqı

c) Osmanlı imperiyasının öz ərzilərini genişləndirmək siyasəti

d) Beynəlxalq karvan yollarında üstünlüyü ələ keçirmək

e) Satış bazarlarına sahib olmaq

111

XV əsrin II yarısında Azərbaycan-Türkiyə ziddiyyətləri əsasən:



a) hərbi ziddiyyətlər idi

b) ərazi problemi ilə bağlı idi

c) Avropa dövlətləri ilə əlaqələr idi

d) ticarət və siyasi ziddiyyətlər idi

e) ticarət ziddiyyətləri idi



112

Sultan II Mehmed Asiya- Avropa ticarətində üstünlüyü tamamilə ələ almaq üçün:

a) Osmanlı iqtisadiyyatının Şah damarı olan Təbriz-Toqat-Bursa ipək yolunu ələ 

keçirməyə çalışırdı

b) Azərbaycan tacirlərində ikiqat vergi alırdı

c) Təbriz-İstanbul yolunda mövqeyini gücləndirirdi

d) Osmanlı dövlətinin dəniz ticarətində üstünlüyünü təmin etmək üçün Venesiya 

ilə həlledici müharibələr aparırdı

e) Trabzon krallığını süquta uğratdı

113


Sara Xatunun II Mehmedlə diplomatik danışıqlarının nəticəsində:

a) Ağqoyunlulara qarşı hərbi əməliyyatlra dayandırıldı, İki ölkə arasında sülh 

müqaviləsi imzalandı

b) Ağqoyunlulara qarşı hərbi əməliyyatlra dayandırıldı, İki ölkə arasında sülh 

müqaviləsi imzalandı, Sülh müqaviləsinin şərtlərinə görə Ağqoyunlular Osmanlı 

dövlətinə, habelə onun himayəsində olan yerlərə hücum etməməli və Türkiyə 

qoşunlarının Trabzona yürüşü zamanı bitərəf qalmalı idilər

c) İki ölkə arasında sülh müqaviləsi imzalandı, Sülh müqaviləsinin şərtlərinə görə 

Ağqoyunlular Osmanlı dövlətinə, habelə onun himayəsində olan yerlərə hücum 

etməməli və Türkiyə qoşunlarının Trabzona yürüşü zamanı bitərəf qalmalı idilər

d) Ağqoyunlular Türkiyə qoşunlarının Trabzona yürüşü zamanı bitərəf qalmalı 

idilər


e) Ağqoyunlu tacirlərinə tətbiq edilmi. Ağır vergilər aradan qaldırıldı

114


Ağqoyunlu hakimləri ilə Osmanlı sultanları arasındakı ədavətin əsas 

səbəblərindən idi:

a) Ağqoyunluların Ankara döyüşü zamanı İldırım Bəyzidə qarşı Teymurun 

tərəfində vuruşmaları

b) Diyarbəkr bəylərbəyliyinin Osmanlıya tabe edilməməsi

c) Ağqoyunluların Avropa dövlətləri ilə anlaşmaları

d) Məzhəb davası

e) Osmanlı dövlətinin ərazi bütövlüyünün möhkəmləndirilməsi

115

Ağqoyunlu-Türkiyə münasibətlərinin birinci dövründə Ağqoyunlular üçün 



Osmanlılardan başqa ikinci böyük təhlükə idi:

a) Teymurilər

b) Venesiyalılar

c) Qaraqoyunlular

d) Qaraman bəyliyi

e) Trabzon krallığı

116

Azərbaycan dövlətlərinin Qərb ölkələri ilə əlaqələrində xarici siyasi amilin rolu 



artdı:

a) XV əsrin sonlarından başlayaraq

b) XVI əsrin əvvəllərindən başlayaraq

c) XVII əsrin I yarısından başlayaraq

d) XIII əsrin ortalarından başlayaraq

e) XV əsrin ortalarından başlayaraq




117

Azərbaycanın Avropa ölkələri ilə ticarət əlaqələrinə, ümumiyyətlə Avropa-Asiya 

ticarətinə ağır zərbə vurdu:

a) Osmanlı imperiyasının ağır gömrük siyasəti

b) Venesiyanın aldadıcı mövqeyi

c) Portuqaliyalıların İran körfəzini tutması

d) Osmanlıların karvan yolları üzərindəki mövqeyinin güclənməsi

e) Volqa-Xəzər yolunun təhlükəli vəziyyət alması

118

Osmanlı imperiyasına qarşı antitürkiyə bloku yaratmağa çalışan dövlətlərin 



məqsədi:

a) beynəlxalq iqtisadi və siyasi mənafelərin təmin edilməsi

b) siyasi mənafelərin təmin edilməsi

c) xarici təcavüzə qarşı  mübarizə siyasəti, beynəlxalq iqtisadi və siyasi 

mənafelərin təmin edilməsi

d) xarici təcavüzə qarşı  mübarizə siyasəti, beynəlxalq iqtisadi və siyasi 

mənafelərin təmin edilməsi, türk dövlətlərinin zəiflədilməsi

e) beynəlxalq iqtisadi və siyasi mənafelərin təmin edilməsi, türk dövlətlərinin 

zəiflədilməsi

119


Ağqoyunluların Avropa ölkələri ilə əlaqələrinə vasitəçilik edirdilər:

a) Trabzon imperatorları

b) Venesiya tacirləri

c) İtalyanlar

d) Portuqaliyalılar

e) Moskva kompaniyası

120

1465- ci ildə Venesiyaya gələn Ağqoyunlu diplomatı:



a) Həsən Əzən

b) Qazi Əhməd

c) Yəhya Qəzvini

d) İsgəndər bəy Münşi

e) Xoca Məhəmməd

121


Ağqoyunlu  dövləti diplomatik əlqələrə malik idi:

a) Venesiya, Böyük Moskva Knyazlığı, Böyük Orda, Polşa, Avstriya, Macarıstan, 

Çexiya, Almaniya, Paplıq, Burqundiya, Neapol Krallığı, Rodos, Kipr, Qaraman 

bəyliyi


b) Venesiya, Böyük Moskva Knyazlığı, Böyük Orda, Polşa, Avstriya, 

Macarıstan, Çexiya, Almaniya, Paplıq, Burqundiya, Neapol Krallığı, Rodos, 

Kipr, Qaraman bəyliyi, Misir, Hindistan

c) Venesiya, Böyük Moskva Knyazlığı, Böyük Orda, Polşa, Avstriya, Macarıstan

d) Venesiya, Böyük Moskva Knyazlığı,  Polşa, Avstriya, Macarıstan, Çexiya, 

Almaniya, Paplıq, Burqundiya, Neapol Krallığı, Rodos, Kipr, Qaraman bəyliyi, 

Misir, Hindistan

e) Böyük Moskva Knyazlığı,  Polşa, Avstriya, Macarıstan, Çexiya, Almaniya, 

Paplıq, Burqundiya, Neapol Krallığı, Rodos, Kipr, Qaraman bəyliyi, Misir, 

Hindistan




122

I Şah İsmayıl Qərb dövlətləri ilə əlaqə yaratmaq üçün istifadə ediridi:

a) Qaraman, Suriya, Rodos və Kiprdən

b) Qaraman, Suriya və Kiprdən

c) Suriya və Rodosdan

d) Venesiya və Genuyadan

e) İtalya, Venesiya və Genuyadan

123


Səfəvi dövlətinin yaranmasını və Şah İsmayılın hərbi müvəffəqiyyətlərini 

Tanrının xristian dünyası üçün  yaratdığı fütsət kimi qiymətləndirərək, Qərb 

hakimlərini dərhal bu fürsətdən istifadə etməyə çağırdı

a) Diplomat Katerina Zeno

b) Roma papası VIII Klement

c) Roma Papası II Yuli (1503-1513)

d) İspaniya kralı

e) Kral III Filipp

124

Səfəvi-Portuqaliya əlaqələrinin yaranması bağlı idi:



a) Avropadan Hindistana dəniz yolunun kəşf olunması ilə 

b) Portuqaliyanın Hind okeanı hövzəsində möhkəmlənməsi ilə 

c)  Osmanlıya qarşı birgə mübarizə 

d) Avropadan Hindistana dəniz yolunun kəşf olunması və Portuqaliyanın Hind 

okeanı hövzəsində möhkəmlənməsi ilə 

e)  Türkiyə-Venesiya müharibəsinin başlanması

125

XVI əsrin əvvəllərində Osmanlı və Portuqaliya işğalları nəticəsində:



a) Karvan yollarının fəaliyyəti zəiflədi

b) Səfəvi dövləti müharibəyə başladı

c) Venesiyanın ağalığına son qoyuldu

d) Səfəvi dövləti iqtisadi blokadaya düşdü

e) Portuqaliya İran körfəzində daha da gücləndi

126


Çaldıran döyüşünün nəticələrinə daxildir:

1. Cənub-Şərqi Anadolu və Kürdüstan Türkiyənin əlinə keçdi.

2. Şah İsmayılın Diyarbəkr daxil olmaqla Ağqoyunlu dövlətinin tarixi ərazisini 

ələ keçirmək planı iflasa uğradı.

3. Ticarət münasibətlərində Venesiyanın köməkliyi Portuqaliya ilə əvəz edildi

4.  Osmanlı dövlətinin ərazisi 2 dəfə çoxaldı

a) 1,2        b) 1,3      c) 2,4       d) 2,3       e) 1,4



127

Qərb diplomatiyası Osmanlı imperiyasının bütün hərbi gücünü Səfəvi dövlətinə 

qarşı yönəltməklə:

a) Avropada Türkiyə işğallarının qarşısını ala bildi

b) Bölgədə ikinci bir türk dövlətinin güclənməsinin qarşısını aldı

c) İki türk dövlətinin savaşından faydalanaraq iqtisadi gücünü artırdı

d) Hər iki dövlətə silah satışından ciddi qazanc əldə etdi

e) Dəniz ticarətindəki hökmranlığını daha da gücləndirdi

128

Moskva kompaniyasının Səfəvi dövləti ilə münasibətlərində əsas niyyət:



a) İngilis kapitalının Səfəvi dövləti ərazisindən sərfəli satış bazarı və ucuz 

xammal mənbəyi kimi istifadə etmək

b)  ucuz xammal mənbəyi axtarışı

c) Siyasi münasibətləri inkişaf etdirməklə gələcəkdə Osmanlıya qarşı müttəfiqliyi 

təmin etmək

d) Səfəvilərin ticarət məhsullarını Volqa-Xəzər yolu üzrərinədn Avropaya 

çıxışını təmin etmək

e) İngiltərənin bölgədəki nüfuzunu artırmaq

129

Azərbaycanın xarici ticarət əlaqələrində Rusiya bazarlarının rolu daha da artdı:



a) Hind okeanı hövzələri ilə ticarətdən Osmanlı imperiyası və Portuqaliya 

tərəfindən sıxışdırıldıqdan sonra

b) Moskva kompaniyası ilə əməkdaşlıq yarandıqdan sonra

c) Osmanlı-Vensiya müharibəsi zamanı

d) Aralıq dənizi və Hind okeanı hövzələri ilə ticarətdən Osmanlı imperiyası və 

Portuqaliya tərəfindən sıxışdırıldıqdan sonra

e) Osmanlı dövləti ilə ağır müharibələrin başlamasından sonra

130


1555-ci ilin mayın 29-da Səfəvi-Türkiyə arasında:

a) Amasya müqaviləsi imzalandı

b) İstanbul müqaviləsi imzalandı

c) Ticarət müqaviləsi imzalandı

d) Qəsri-Şirin müqaviləsi imzalandı

e) Qarşılıqlı diplomatik yardım haqqında sənəd imzalandı

131

“Böyük Elçilik”  adlanırdı:



a) Osmanlı imperiyasına qarşı vahid hərbi ittifaq məqsədilə Şah Abbasın apardığı 

danışıqlar

b) Osmanlı imperiyasına qarşı vahid hərbi ittifaq məqsədilə Şah I İsmayılın  

apardığı danışıqlar

c) Moskva kompaniyasının göndərdiyi nümayəndələr

d) Səfəvilərin Avropalılarla qarşılıqlı konsul xidməti

e) I Şah Abbasın imzaladığı müqavilələrə müvafiq olaraq yaranmış diplomatik 

vəzifələr




132

II Abbasın Moskvaya göndərdiyi səfirin əsas vəzifəsi:

a) Xəzərdə kazaklara qarşı qəti tədbir görmək

b) Osmanlıya qarşı mübarizədə dəstək qazanmaq

c) Ticarət müqaviləsinin yenilənməsi

d) Səfəvi tacirlərinin gömrük rüsumlarından azad etdirilmə

e) Avropa dövlətləri ilə danışıqların aparılmasında dəstəyin alınması

133


I Pyotrun Xəzəryanı bölgələrinə yürüşündə məqsəd:

a) Azərbaycanda istehsal olunan xammala ehtiyacın duyulması və Türkiyənin 

Qafqazda və Xəzər sahilində möhkəmlənmək cəhdlərinin qarşısının alınması

b) Türkiyənin Qafqazda və Xəzər sahilində möhkəmlənmək cəhdlərinin 

qarşısının alınması

c)  Azərbaycanda istehsal olunan xammala ehtiyacın duyulması

d) Gələcəkdə Türkiyə ərazisinin bir hissəsinin Rusiyaya ilhaq edilməsi

e) Səfəvi dövlətindən vaxtlı vaxtında verginin yığılmasının təmin edilməsi

134

Gülüstan sülh müqaviləsini imzalamış rus generalı:                             a) Sisianov                                                                                      



b) Tormasov                                                                                   c) Yermolov                                                                                    

d) Zubov                                                                                        e) Rtişşev

135

Tituluna "Erivanski" sözü əlavə olunan rus generalı?                          a) Yermolov                                                                                   



b) Zavalişin                                                                                     c) Paskeviç                                                                                     

d) Kotlyarevski                                                                               e) Qudoviç

136

Gülüstan müqaviləsinin şərtlərindən deyildir?



a) Xəzər dənizində hərbi donanma saxlamaq hüququ yalnız Rusiyaya verildi.

b) Azərbaycanın şimal xanlıqları Rusiyanın tərkibinə keçdi.

c) Rusiya tacirlərinin İranla ticarətində 5%-lik gömrük tarifi müəyyən olundu.

d) İran ərazisində rus tacirləri daxili gömrük rüsumları ödəməkdən azad edildilər.

e) Şərqi Gürcüstan və Dağıstan Rusiyanın tərkibinə keçdi.



137

Osmanlı dövləti nəyə görə Trabzon məsələsini Ağqoyunlu dövlətinə güzəştə 

getmədi?

a) Trabzonun verilməsi demək Rusiyanın Ağqoyunlu ilə əlaqəyə girib Osmanlıya 

hücumu reallaşa bilərdi.

b) Sara Xatun Osmanlı dövləti ilə təkcə Trabzon məsələsində anlaşa bildi.

c) Osmanlı dövləti Trabzon vasitəsi ilə Avropa ilə ipək ticarətini öz əlində 

cəmləşdirmək idi.

d) Trabzonda zəngin xromit yataqları olduğundan Sultan II Mehmet bu bölgəni 

itirmək istəmirdi.

e) Trabzonun verilməsi demək Osmanlı dövlətinin Qara dənizə çıxışı tamamilə 

məhdudlaşırdı.

138

Səfəvilər dövləti və Ağqoyunlu dövlətiə aid oxşarlıq deyil?



a) Təbriz şəhərinin paytaxt olması

b) Osmanlılarla mübarizə

c) Mərkəzdirilmiş dövlət olmaları

d) qabiliyyətli müharibələr nəticəsində yaranmaları

e) əsasları Cənubi Azərbaycanda qoyulmuşdur.

139


XVII əsrin əvvəllərində Azərbaycanda:

a) Moskva ticarət şirkətinin bir neçə şəhərdə nümayəndəlikləri açıldı.

b) Mərkəzi hakimiyyətə qarşı Şamaxıda Əlqas Mirzə qiyam qaldırdı.

c) sənətkarlığın və ticarətin inkişafına mane olan tamğa vergisi ləğv edildi.

d) Cəlalilər hərəkatı geniş yayıldı.

e) Osmanlıların işğal etmədiyi Azərbaycan torpaqları Azərbaycan 

bəylərbəyliyində birləşdirildi.

140


1507-1508-ci illərdə Səfəvilərin əlaqə yaratdığı dövlətlər:

a) İtaliya, Fransa, Osmanlı, Qaraman bəyliyi

b) Roma papası, Venesiya, Neapol krallığı, Kipr, Rodos, Qaraman bəyliyi

c) Roma papası, Venesiya, Neapol krallığı, Kipr, Rodos

d) Şeybanilər, Əfqanlar, Portuqaliya

e) Krım tatarları və Orta Asiya türkləri

141

Bu döyüşlərdən hansı islam-türk tarixinin ən faciəli hadisələrindən biri deyildir?



a) Mərv

b) Çaldıran

c) Otluqbeli

d) Ankara

e) Dəndənəkan



142

“Kürəkçay” müqaviləsinə görə:

a) Bakı İranın tərkibinə qatıldı.

b) Gürcüstan Rusiyadan asılı salındı.

c) İrəvan və Naxçıvan xanlıqları Rusiyaya birləşdirildi.

d) Gəncə xanlığı ləğv edildi.

e) Qarabağ və Şəki xanlıqları Rusiyaya ilhaq edildi.

143


1667-ci il Rusiya-Səfəvi müqaviləsi nəzərdə tuturdu:

a) Qubanın Səfəvilərə verilməsi

b) Kazaklara qarşı birgə mübarizə aparmağı

c) Səfəvilərin bütün hakimiyyəti dövründə rus tacirlərini gömrüksüz ticarət etmək 

hüququnun verilməsi

d) Dərbənd şəhərinin Səfəvilərə verilməsini

e) Osmanlılara qarşı birgə mübarizəni

144


II Yekaterinanın 1793-cü il 19 aprel tarixli fərmanı ilə:

a) Quba xanlığı ləğv edildi.

b) Bakı xanlığı Rusiyanın himayəsinə keçdi.

c) Qarabağ xanlığı Georgyevsk müqaviləsinə qoşuldu.

d) Lənkəran xanlığına ermənilər köçürüldü.

e) Azərbaycanda vahid pul sistemi yaradıldı.

145

1829-cu il sentyabrın 2-də bağlanmış Ədirnə sülh müqaviləsinə aid deyil?



a) Anadoludakı bütün qalalar Osmanlının əlində qaldı.

b) Yunanıstan müstəqillik əldə etdi.

c) Dunay mənsəbindəki adalar Rusiyaya keçdi.

d) Valaxiya, Moldova və Serbiyaya daxili muxtariyyət verildi.

e) Rus ticarət gəmilərinin boğazlardan sərbəst keçməsi təmin olundu.

146


Orta əsrlərdə Azərbaycan Səfəvi dövləti ilk dəfə olaraq hansı dövlətlə əlaqələr 

yaratmışdır.

a) İngiltərə ilə, “Moskva” kompaniyasının 6 ekspedisiyası ilə

b) Rusiya ilə, “Moskva” kompaniyasının 6 ekspedisiyası ilə

c) İngiltərə ilə, “Ost-Hind” kompaniyasının 6 ekspedisiyası ilə

d) Rusiya ilə, “Ost-Hind” kompaniyasının 6 ekspedisiyası ilə

e) Venesiya ilə, Osmanlıya qarşı hərbi yardım məqsədi ilə

147


Xronoloji ardıcıllığı müəyyən edin:

1. Nadir xanın Osmanlıları Qars yaxınlığındakı döyüşdə ağır məğlubiyyətə 

uğratması

2. Səfəvilər İmperiyasının süquta uğraması

3. Azərbaycanda Əfşarların hakimiyyəti başlaması

4. Nadir xanın Xorasanda əfqanların üsyanını yatırması

a) 1,4,2,3

b) 4,1,2,3

c) 1,2,3,4

d) 4,3,2,1

e) 4,2,1,3



148

Səfəvi-Osmanlı müharibəsinin I mərhələsi əhatə edir?

a) 1521-1534

b) 1578-1590

c) 1534-1555

d) 1514-1555 

e) 1616-1618

149


Xronoloji ardıcıllığı göstərin

1. Amasya sülh müqaviləsi

2. Moxaç döyüşü

3. Sultan Süleymanın Azərbaycana sonuncu hücumu

4. Şirvanşahlar dövlətinin süqutu

5. Səfəvi diplomatı Əli bəyin İtaliyaya getməsi

a) 5,2,4,3,1

b) 5,2,3,4,1

c) 4,3,1,2,5

d) 1,2,3,4,5

e) 5,3,2,1,4

150


Ağqoyunlu və Səfəvi dövlətlərinin Osmanlı imperiyası ilə münasibətləri 

mövzusunda tədqiqat aparan Türkiyə tədqiqatçıları:  a) İbrahim Kafesoğlu, 

İnalcik Xəlil

b) Fəxri Dalsar, Ənvər Konukçu

c) Fəxri Dalsar, İnalcik Xəlil

d) İ.H. Uzunçarşılı, İbrahim Kafesoğlu



e) Mustafa Akdağ, Əbdül Hüseyn Nəvai

Yüklə 178,62 Kb.

Dostları ilə paylaş:




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə