H. S. HÜMBƏtov



Yüklə 7,22 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə1/20
tarix01.07.2018
ölçüsü7,22 Mb.
#53012
  1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   20


 

 

 



 

 

H.  S. HÜMBƏTOV   

 

 

B  A  S  M  A  

(

İndigofera

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 


 

UO

Т:  633. 862. 4 



 

 

 



 

 

H.  S. 



HÜMBƏТOV    

 

 



 

 

 



BASMA  (

İNDİGOFERA

 

(monoqrafiya) 



 

 

Monoqrafiya Azərbaycan Dövlət Aqrar Universiteti Elmi 



Şurasının 14 Mart  2012-ci il tarixli, EŞ - 08/2.8 saylı qərarı 

 

ilə nəşr edilmişdir. 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

B  A  K  I  -  2  0  1  2 

 

 



 

 



 

Elmi redaktor:  kənd təsərrüfatı elmləri doktoru, 

professor  

İ. H. Cəfərov 

 

 



Rəy verənlər: 

 

ADAU-



nun Torpaqşünaslıq, aqrokimya və ekoloji kənd təsərrüfatı kafed-

rasının professoru, k/t elmləri doktoru  F. H. Axundov 

 AMEA-

nın Mərkəzi Nəbatat bağı, “Ağac və kol bitkiləri” laboratoriyası-



nın  aparıcı  elmi  işçisi, b. e. n. C. D. Mirzəliyev  

AMEA - 


nın Torpaqşünaslıq və  aqrokimya  institutunun “ Mineral gübrə-

lər  və  mikroelementlər  ”    laboratoriyasının    böyük    elmi    işçisi,    k/t  e. n.          



T. S.  Abbasova   

ADAU- 


nun  Biologiya kafedrasının  dosenti, b. e. n. M.  Y.  Qəbilov   

 

 



 

 

H. S. Hümbətov.  Basma (İndigofera)  (monoqrafiya)  



 

Bakı: “Elm və təhsil”  nəşriyyat-poliqrafiya müəssisəsi  2012, 82 s. şəkilli 

  

 

Monoqrafiya  Azərbaycan respublikasının Gəncə - Qazax  və Şirvan bölgə-



ləridə  basma  bitkisi  üzərində  2001-  2004  -  cü  illərdə  aparılmış  elmi-tədqiqat 

işləri əsasında tərtib edilmiş və bu bitkinin bioloji, ekoloji, morfoloji, fizioloji 

və s. xüsusiyyətlərinin öyrənilməsinin nəticələrini əks etdirir. 

 Monoqrafiyada  basma  bitkisinin (



İndigoferanın)  becərilmə  texnologiyası, 

torpağın  təbii  münbitliyinin  qorunmasının  əsasları,  seleksiya  və  toxumçuluq 

məsələləri,  biçilmə  və  qurudulma  texnologiyasının  təkmilləşdirilməsi  və  s. 

ətraflı  şərh  edilmişdir.  Tədqiqatdan  bu  nəticəyə  gəlinir  ki,  basma bitkisi yerli 

şəraitdə becərilib istehsal edilsə, xaricdən respublikaya basma tozu gətirilməsi 

məhdudlaşar, bu bitkinin becərilməsi ilə məşğul olan fermer təsərrüfatlarının və 

iş adamlarının iqtisadi göstəriciləri yaxşılaşar.  

Monoqrafiyadan müəllimlər, tələbələr,  fermerlər və iş adamları istifadə edə 

bilərlər.  Monoqrafiya  barədə  irad  və  təkliflərinizi  ADAU  -  nun  Bitkiçilik  və 

bitki mühafizəsi  kafedrasına göndərməyinizi xahiş edirəm. 

 

 

      H 



 3701000000−52  

?????? 098−2012

 

qrifli nəşr              © “Elm və təhsil”  2012 



 

 



GİRİŞ 

Mövzunun 

aktuallığı. Yer kürəsinin təbii florası 500 mindən 

artıq  bitki növünü özündə  birləşdirir.  Bitki  məhsullarına  artan 

t

ələbat yeni sənaye  əhəmiyyətli bitkilərin  yayıldığı  bölgələri, 



onların  məhsuldarlığının  yüksəldilməsini və  yeni beçərmə  zona-

larının  öyrənilməsini tələb edir. Bu baxımdan basma kimi cənaye 

əhəmiyyətli bitkinin öyrənilməsi də  vacib məsələlərdən  biridir. 

Son  ill


ərdə basma boyayıcı, kosmetik və təbii dərman  preparatı 

kimi dünyada 

geniş tətbiq olunur.       

Basma bitkisini respublikamızda, o çümlədən Gəncə - Qazax 

v

ə  Şirvan  bölgələrində  geniş  plantasiyalar  şəklində  becərməklə 



n

əinki respublikamızın xaricdən  asılılığına son qoymaq olar, ha-

bel

ə  bu  məhsulun dünya bazarına  çıxarılmasına  da  nail  olmaq 



mümkündür.  Onu da qeyd etm

ək lazımdır ki, yerli şəraitdə becə-

rilib  istehsal  olunan basma tozu keyfiyy

ət göstəricilərinə  görə 

xaricd

ən  alınan  basma  tozundan  üstündür.  Odur ki, bu bitkinin 



t

ədqiqat  apardığımız  bölgələrin təbii  şəraitinə  uyğunlaşmasının 

öyr

ənilməsi  aktuallığı  baxımından  diqqətəlayiqdir. Monoqrafiya 



Az

ərbaycan Respublikasının Gəncə - Qazax və Şirvan bölgələri-

nin dağətəyi hissələrində qoyulmuş təcrübələrin nəticələrinin mü-

qayis


əlii təhlili əsasında tərtib olunmuşdur. Azərbaycanın Gəncə - 

Qazax v


ə Şirvan bölgələrində basma bitkisinin öyrənilməsinə həsr 

edilmiş bu elmi - tədqiqat işi ilk elmi əhəmiyyətə malik olan təd-

qi

qatdır. 


T

ədqiqatın  məqsədi və  vəzifələri.  Basma  yeni  texniki bit-

kil


ərdən ən qiymətlisi sayılır. Basma tozu xüsusilə qiymətlidir. Bu 

toz 


əsas saç rəngləyicilərinin  içərisində  ən  geniş  istifadə  olu-

nanıdır. 

Basma tozu parça v

ə  xalçaların  rənglənməsində,  həmçinin 

tibd

ə müalicə vasitəsi kimi istifadə edilir. Tədqiqatlar göstərir ki, 



Az

ərbaycanın  quru  subtropik  zonalarında  basma  bitkisinin  mü-

v

əffəqiyyətlə  becərilməsi və  onlardan  yüksək məhsul  alınması 



mümkündür.  Bu bitkinin göst

ərilən  qiymətli cəhətlərini  nəzərə 

alaraq onların respublikamızın Gəncə-Qazax və Şirvan bölgələrin-



Yüklə 7,22 Mb.

Dostları ilə paylaş:
  1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   20




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə