İnsanda göğüs kafesi ve solunum sistemi muayenesi

İnsanda göğüs kafesi ve solunum sistemi muayenesi

• İnsanda göğüs kafesi ve solunum sistemi muayenesi

• Solunum sayısı ve değişiklikleri

• Spirometrede çeşitli solunum hacim ve kapasitelerinin ölçümü

• Fizik muayene;

• inspeksiyon,

• palpasyon,

• perküsyon

• oskültasyon tekniklerinin sırayla uygulanmasından oluşur.

Göğsün anatomik yapısı (simetrisi), solunuma katılımı ve şekil bozuklukları, solunum hızı, derinliği ve peryodik solunum şekilleri değerlendirilir.

• Göğsün anatomik yapısı (simetrisi), solunuma katılımı ve şekil bozuklukları, solunum hızı, derinliği ve peryodik solunum şekilleri değerlendirilir.

Normal göğüs duvarı derin inspirasyon sırasında simetrik olarak, göğüs ön ve arka duvarının genişlemesi değerlendirilir.

• Normal göğüs duvarı derin inspirasyon sırasında simetrik olarak, göğüs ön ve arka duvarının genişlemesi değerlendirilir.

Konuşma seslerinin göğüs duvarı üzerinde oluşturduğu titreşimlerin elle hissedilmesidir. Oluşan titreşimler göğüs duvarı üzerinde simetrik kısımlara el ayalarını birbiri ardı sıra koyup kaldırmakla hissedilir ve değerlendirilir

• Konuşma seslerinin göğüs duvarı üzerinde oluşturduğu titreşimlerin elle hissedilmesidir. Oluşan titreşimler göğüs duvarı üzerinde simetrik kısımlara el ayalarını birbiri ardı sıra koyup kaldırmakla hissedilir ve değerlendirilir

• Göğüs duvarına parmakla kısa ve ani darbeler vurulduğunda oluşan sesin dinlenmesidir.

• Oluşan ses;

• Sonor ses, havalı dokudan oluşan akciğer alanları üzerinde duyulan parlak sestir.

• Mat ses; karaciğer, kalp ve omuzlar üzerinde saptanır. Arkada ise, skapulalar ve omuz üzerinde mat ses alınır.

• Timpanik ses ; karın duvarında özellikle mide gibi içi boş organların üzerinde alınır.

Teknik

• Teknik

• Göğüs duvarı perküsyonunda en sık kullanılan teknik indirekt perküsyondur.

• Muayene edilecek alanın üzerine sol elin orta parmağı konur. Sağ elin orta parmağı ile sol el orta parmak, bilekten çekiç hareketi yapılarak vurulur. Eşit şiddette vuru elde etmek için, vurular keskin, kısa ve hafif olmalı, vurulan parmak anında geri çekilmelidir.

• Her iki göğüs alanının perküsyonu sistematik ve karşılaştırmalı olarak yapılmalıdır.

Solunum seslerinin göğüs duvarı üzerinde steteskopla dinlenmesi yöntemidir.

• Solunum seslerinin göğüs duvarı üzerinde steteskopla dinlenmesi yöntemidir.

• Göğüs duvarının oskülte edilmesi gereken alanlar klavikülalar dışında perküsyon alanları ile aynıdır

VEZİKÜLER SES; Alveollerin yoğun olduğu bölgelerden alınlr.

• VEZİKÜLER SES; Alveollerin yoğun olduğu bölgelerden alınlr.

• BRONKİYAL SES;Solunum hareketleri sırasında havanın larinksten geçerken ses tellerinin titreşmesiyle oluşur.

• BRONKOVEZİKÜLER SES ; Bronkiyal ve veziküler seslerin karışımıdır.

İstirahatte normal erişkinin solunum hızı ve ritmi düzenlidir.

• İstirahatte normal erişkinin solunum hızı ve ritmi düzenlidir.

• Erişkinde soluk frekansı dakikada 12-16 kezdir. Çocuklarda dakikada 25-35 kez olmaktadır

Volüm ve akım duyarlı olmak üzere iki tip spirometre vardır:

• Volüm ve akım duyarlı olmak üzere iki tip spirometre vardır:

• Volüme duyarlı spirometreler :. En yaygın kullanılanı sulu spirometrelerdir.

• Akıma duyarlı spirometreler : Bilgisayarlı, taşınabilir cihazlardır.

STATİK AKCİĞER VOLÜMLERİ

• STATİK AKCİĞER VOLÜMLERİ

• 1-SOLUK HACMİ (Tidal volum) (TV) : ˜500 ml

• 2. İNSPİRASYON REZERVİ (IRV) :. ˜3000 ml

• 3. EKSPİRASYON REZERVİ (ERV) : ˜1100 ml.(Vital kapasitenin %25'ini oluşturur)

• 4. REZİDÜEL (tortu) VOLÜM (RV) : Basit spirometreyle ölçülemez. ˜1200ml

• AKCİĞER KAPASİTELERİ

• 1-İNSPİRASYON KAPASİTESİ (IC): ~3500 ml

• 2. FONKSİYONEL REZİDÜEL KAPASİTE (FRC): ~ 2300 ml (RV+ERV)

• 3.VİTAL KAPASİTE (VC) : ~ 4500 ml (TV+IRV+ERV)

• 4. TOTAL AKCİĞER KAPASİTESİ (TLC): ~ 5800 ml (VC+RV)

Zorlu ekspirasyon eğrisinin analizinde ;

• Zorlu ekspirasyon eğrisinin analizinde ;

• 1-Zorlu vital kapasite (FVC),

• 2- Zorlu ekspirasyon volümleri

• -0,5 saniye zorlu ekspirasyon volümü (FEV0,5)

• -Birinci saniye zorlu ekspirasyon volümü (%80) (FEV1)

• - -üçüncü saniye zorlu ekspirasyon volümü) (FEV3)

• 3-Zorlu ekspirasyon ortası akım hızı (FEF%25-75) ölçümleri önemlidir.

Birinci saniye zorlu ekspirasyon volümünün zorlu vital kapasiteye oranı FEV1/FVC= %80 (Tiffeneau indeksi) Solunum bozukluğun tipini belirlemede önemlidir. Obstrüktif akciğer hastalığı; Obstrüksiyonun temel göstergesi FEV1 / FVC oranındaki azalmadır

• Birinci saniye zorlu ekspirasyon volümünün zorlu vital kapasiteye oranı FEV1/FVC= %80 (Tiffeneau indeksi) Solunum bozukluğun tipini belirlemede önemlidir. Obstrüktif akciğer hastalığı; Obstrüksiyonun temel göstergesi FEV1 / FVC oranındaki azalmadır

• Restriktif akciğer hastalığı; primer olarak volümlerde azalma olmakla birlikte FVC ve onunla orantılı olarak FEV1 de azalır. Bu nedenle FEV1 / FVC korunmuş olur.